Στα πόσα απεμπολείς την προσωπικότητα σου; -Γράφει η: Βενέτη Αναστασία του Δημητρίου.

Στα πόσα απεμπολείς την προσωπικότητα σου;

-Γράφει η: Βενέτη Αναστασία του Δημητρίου.

 10-10-23

Στον πυρήνα της εκλογικής αναμέτρησης εγείρεται πλήθος προβληματισμών για την εξαγορά ή μη της πολιτικής συνείδησης των ψηφοφόρων.  Η συνείδηση όμως και η επιλογή, είναι δύο έννοιες που αν και διασταυρώνονται δεν ταυτίζονται και αποκτούν διαφορετικά δυναμικά. Μπορείς να επιλέξεις χωρίς συνείδηση, αλλά δεν μπορείς να είσαι συνειδητοποιημένος χωρίς επιλογή.

Ας εξετάσουμε την πρώτη περίπτωση. Αφού η επιλογή δεν προϋποθέτει καθαρή συνείδηση, αυτή μπορεί να επηρεαστεί από το προσωπικό συμφέρον, το ναρκισσιστικό όφελος, την ανάγκη για εξουσία (είτε άμεση είτε έμμεση μέσω της πελατειακής πολιτικής και της εξυπηρέτησης των προσωπικών θελημάτων), τον πολιτικό φανατισμό και το κοινωνικού συμφέρον. Μπορείς να επιλέξεις η κρίση σου να μη καθορίζεται με γνώμονα την συνείδηση σου, αλλά μαζί με την ψήφο σου επιλέγεις αν η προσωπικότητά σου περιλαμβάνει έναν ατομικιστικό ή κοινωνικό προσανατολισμό, αν διαθέτεις ναρκισσιστικά ή φανατικά στοιχεία και φυσικά αν είσαι εξουσιομανής ή όχι.
 Η εξαγορά μίας ψήφου, είτε αυτή περιλαμβάνει εκχρηματισμό είτε ικανοποίηση προσωπικών θελημάτων κατόπιν εκλογής, δεν διαφθείρει μια ήδη διεφθαρμένη ή ανύπαρκτη συνείδηση, αλλά αποτελεί επιλογή τύπου προσωπικότητας. Στον στίβο της εκλογικής νίκης δεν κερδίζει αυτός που μπορεί να χρηματίσει εύκολα και γρήγορα, αλλά αυτός που αφουγκράζεται τις ανασφάλειες της προσωπικότητας των ψηφοφόρων του,  χρησιμοποιεί χειριστικά μέσα για να τις γαλουχήσει και καθιστά τον εαυτό του  απαραίτητο στον λαό, όχι για το έργο του αλλά για τη δυσλειτουργική ικανοποίηση των εσωτερικών ασυνείδητων ανασφαλειών της προσωπικότητας των πελατών του.
Η τιμή, η συνείδηση, οι αξίες είναι έννοιες ρευστές, η προσωπικότητα όμως είναι έννοια αδιαπραγμάτευτη και καθορίζεται από τις επιλογές μας κατά τη διάρκεια όλων των διαστάσεων του βίου μας. Αφού λοιπόν ο άνθρωπος λογίζεται εκ φύσεως ως όν πολιτικό, η πολιτική επιλογή όχι μόνο καθορίζεται αλλά και καθορίζει την οξύνοια του, τις διαταραχές της προσωπικότητας του και την ίδια την αυτογνωσία του. Κατά πόσο λοιπόν είμαστε συνειδητοποιημένοι ότι επιλέγοντας χωρίς συνείδηση προβάλλουμε την ψυχοπαθολογία μας;
Ας εξετάσουμε τη δεύτερη περίπτωση. Ένα γνωμικό που κυκλοφορεί πάντα κατά τη διάρκεια των εκλογών είναι το: “Ο λαός επιλέγει τον ηγεμόνα που του αξίζει”. Κι αν αποφασίσεις να μην επιλέξεις; Αν η επιλογή σου έγκειται στο να μην ψηφίσεις; Μήπως τότε η ευθύνη του αποτελέσματος γλιστράει από τις πλάτες σου και κατευθύνεται στις πλάτες των υπόλοιπων ψηφοφόρων; Μήπως η λύση για να μην αναλάβεις την ευθύνη μίας ενδεχόμενης λανθασμένης επιλογής αποτελεί η πλήρης απουσία επιλογής; Αυτή η κατηγορία ψηφοφόρων δεν απεμπολεί την προσωπικότητα της στο βωμό του χρηματισμού αλλά στον βωμό της ανασφάλειας για ανάληψη ευθύνης. Η ελευθερία επιλογής που σου προσφέρεται στις δημοκρατικές κοινωνίες, δεν αποτελεί προνόμιο, αλλά δικαίωμα και υποχρέωση. Αν λοιπόν παραλλάξουμε το ρητό: “Ένας ανεύθυνος λαός επιλέγει με την απουσία επιλογής έναν ανεύθυνο ηγεμόνα”.  Κατά πόσο λοιπόν  είμαστε συνειδητοποιημένοι ότι η έλλειψη επιλογής προβάλλει τις ανασφάλειες μας για την ανάληψη πολιτικής ευθύνης;
Το παράδοξο είναι ότι όσο περνάνε τα χρόνια δυσκολεύομαι όλο και περισσότερο να δώσω ψήφο εμπιστοσύνης, όχι τόσο σε κάποιον υποψήφιο δήμαρχο ή δημοτικό σύμβουλο, όσο στα κίνητρα που επηρεάζουν την κρίση του ίδιου του λαού. Εμπιστεύομαι και θα συνεχίσω να δίνω ψήφο εμπιστοσύνης στη δημοκρατία αλλά όχι στους δυσλειτουργικούς μηχανισμούς που την καπηλεύονται. Αναρωτιέμαι κατά πόσο οι πολίτες συνειδητοποιούν ότι η ψήφος δεν αποτελεί όπλο για να νιώθουν ότι ασκούν εξουσία εις βάρος των υπολοίπων ούτε μέσο για να λαμβάνουν οικονομικά οφέλη. Αναρωτιέμαι ακόμη γιατί νιώθουμε την ανάγκη να βαπτίζουμε την πελατειακή πολιτική ως ενσυναισθηματική μη κερδοσκοπική βοήθεια;
Στην τελική αναρωτιέμαι αν συνειδητοποιούμε, ότι η ψυχοπαθολογία μας και όχι η επιλογή με γνώμονα την πολιτική μας συνείδηση κάποιες φορές καθορίζει τους εκπροσώπους μας. Για το μόνο που είμαι σίγουρη, είναι ότι η εξαγορά ψήφου δεν δηλώνει απλώς έλλειψη συνείδησης αλλά κυρίως ανυπαρξία σταθερής και λειτουργικής προσωπικότητας. Και φυσικά αν και εφόσον το σκεπτικό αυτό είναι ορθό, δεν θα πρέπει να προβληματιζόμαστε, τουλάχιστον σε πρώτη φάση, τόσο για την προσωπικότητα και τον αξιακό κώδικα των εκλεγμένων όσο των ίδιων των ψηφοφόρων.

Βενέτη Αναστασία του Δημητρίου   

Σημείωση: Το άρθρο αυτό απευθύνεται μόνο σε όσους αισθάνονται την ανασφάλεια ότι μπορεί να τους θίγει, ανεξαρτήτως συμμετοχής ή στήριξης σε οποιαδήποτε πολιτική παράταξη.