Γιατί οι Ελληνόβλαχοι της Παλαιομάνινας Ακαρνανίας έχουν αρχαία ελληνικά ονόματα

Όταν ο Αλή Πασάς ήταν κυρίαρχος στην περιοχή της Ηπείρου και όλης της γύρω περιοχής έως την Ακαρνανία, η Φιλική Εταιρεία είχε δώσει το σύνθημα να δίνουν οι Έλληνες στα παιδιά τους ολοένα και περισσότερο αρχαία ονόματα

Γράφει ο Δημήτρης Στεργίου*

   Από μικρός μου προξένησε μεγάλη απορία η διαπίστωση ότι πολλοί συγχωριανοί μου στην Παλαιομάνινα, αλλά και στα άλλα βλαχοχώρια της Ακαρνανίας, είχαν αρχαιοελληνικά ονόματα και μάλιστα σπάνια ακόμα και για την εποχή τους!.. 



    Και ξεκινώ από την οικογένειά μου. Ο πατέρας μου λεγόταν Λεωνίδας.

    Ο αδερφός μου λέγεται Αριστοτέλης. Ο γιος μου λέγεται Λεωνίδας, η πρώτη κόρη μου Ελένη και η δεύτερη Άρτεμις, ονόματα που προέρχονται κυρίως από το (βλάχικο) γενεαλογικό μου «δέντρο» και όχι της (Αθηναίας)  γυναίκας μου!  

    Την απορία μου αυτή διέλυσαν υπερήλικες – γέροντες- του χωριού μου, με τους οποίους είχα συχνές συζητήσεις ως μαθητής του Γυμνασίου στο δεύτερο ήμισυ της δεκαετίας του 1950 και, στη συνέχεια ως φοιτητής, στις αρχές της δεκαετίας του 1960.

     Μου έλεγαν, λοιπόν, ότι, όταν ο Αλη Πασάς ήταν κυρίαρχος στην περιοχή της Ηπείρου και όλης της γύρω περιοχής έως την Ακαρνανία, η Φιλική Εταιρεία είχε δώσει το σύνθημα (χωρίς φυσικά αυτό να το γνωρίζουν όλοι οι Έλληνες της περιοχής και της εποχής εκείνης) να δίδονται στα παιδιά τους ολοένα και περισσότερο αρχαία ονόματα.
      Μάλιστα, μου έλεγαν οι γέροι ότι η αρχαιομανία αυτή είχε βάλει σε υποψίες τον παμπόνηρο τύραννο των Ιωαννίνων και καλούσε έναν – έναν τους οπλαρχηγούς και αρχηγούς κάθε «φάρας» για εξηγήσεις!
     Φαίνεται ότι οι Ελληνόβλαχοι της Ηπείρου και στη συνέχεια του Ξηρομέρου το… παράκαναν από υπερβάλλουσα αγάπη στην Ελλάδα και, φυσικά, στις αρχαιοελληνικές ρίζες, που χαρακτηρίζουν όλα σχεδόν τα βλάχικα έθιμα.

     Έτσι, λοιπόν, εξηγούνται τα πυκνά αρχαιοελληνικά ονόματα συγχωριανών μου, αλλά και των άλλων πέντε βλαχοχωριών της Ακαρνανίας, των οποίων οι ρίζες εντοπίζονται στην Ήπειρο. Είναι προφανές ότι τα ονόματα αυτά θα ήταν περισσότερα, αν διάφορα ανθρώπινα γεγονότα κατά την περίοδο των τελευταίων 200 ετών, δεν θα είχαν εξαλείψει πολλά από αυτά, όπως ατεκνία ή διαδοχή από κορίτσια.

     Παραθέτουμε (κατ΄ αλφαβητικήν σειρά) μερικά αρχαιοελληνικά ονόματα ανδρών, τα οποία υπήρχαν στην Παλαιομάνινα  και στα άλλα πέντε βλαχοχώρια της Ακαρνανίας,  πριν από μερικά χρόνια και υπάρχουν και σήμερα:

1.Αγαμέμνων

2.Αλέξανδρος

3.Άρης

4.Αριστείδης

5.Αριστόδημος

6.Αριστοτέλης

7.Αχιλλεύς

8.Διογένης

9.Διονύσιος

10.Επαμεινώνδας

11.Ηρακλής

12Θεμιστοκλής

13.Λεωνίδας

14.Λυσίμαχος

15.Μενέλαος

16.Μιλτιάδης

17.Νέστωρ

18.Ξενοφών

19.Οδυσσέας

20.Σωκράτης

21.Φίλιππος

22.Χαρίλαος

    Επίσης, παραθέτουμε μερικά γυναικεία αρχαιοελληνικά ονόματα στην Παλαιομάνινα και στα πέντε άλλα βλαχοχώρια στην Ακαρνανία:

1.Αθηνά

2.Αλεξάνδρα

3.Αλκίπη

4.Αντιγόνη

5.Άρτεμις

6.Ασπασία

7.Αφροδίτη

8.Δήμητρα

9.Ελένη

10.Ευδοξία

11.Ισμήνη

12.Καλλιόπη

13.Καλλιρρόη

14.Κλεοπάτρα

15.Λευκοθέα

16.Μαρία (πανάρχαιο ελληνικό όνομα)

17.Μελπομένη (Μέλπω)

18.Ναυσικά

19.Πανδώρα

20.Περσεφόνη

21.Πηνελόπη

(* Ο δημοσιογράφος Δημήτρης Στεργίου κατάγεται από την Παλαιομάνινα Αιτωλοακαρνανίας, είναι δημοσιογράφος και διετέλεσε διευθυντής μεγάλων αθηναϊκών εφημερίδων)