Το Εκκλησιαστικό συμβούλιο του Ι.Ν. Αγίου Σπυρίδωνος Βονίτσης γνωστοποιεί σε όσους θέλουν να βοηθήσουν στην αναστήλωση του ιστορικού μνημείου της Βόνιτσας, του Ναού «Παναγούλα» τους παρακάτω τραπεζικούς λογαριασμούς:
ALPA BANK αρ. λογαριασμού: 278 00 2002 003803
ΙΒΑΝ: GR94 0140 2780 2780 0200 2003 803
ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ αρ. λογαριασμού: 327/296049-45
ΙΒΑΝ: GR51 0110 3270 0000 3272 9604 945
ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ αρ. λογαριασμού: 6270-135804-656
ΙΒΑΝ: GR17 0171 2700 0062 7013 5804 656
Ας στηρίξουμε όλοι τη προσπάθεια διάσωσης του μνημείου.
Για οποιαδήποτε πληροφορία μπορείτε να επικοινωνείτε με τον εκπρόσωπο του Εκκλησιαστικού συμβουλίου κ. Παλιογιάννη Ζώη στο τηλέφωνο 6932332431 καθώς και στο τηλέφωνο 2643022451 του Ιερού Ναού Αγίου Σπυρίδωνος..............
BINTEO ΑΠΟ AXELOOS TV
ΚΙΝΔΥΝΕΥΕΙ ΜΕ ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗ ΕΝΑ ΜΟΝΑΔΙΚΟ ΜΕΤΑΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΜΝΗΜΕΙΟ ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΑΡΧΩΝ ΚΑΙ ΦΟΡΕΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ Ι.Ν ΚΟΙΜΗΣΕΩΝ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΒΟΝΙΤΣΗΣ
Σήμα κινδύνου απο το εκκλησιαστικό συμβούλιο του Ι.Ν Αγίου Σπυρίδωνα Βόνιτσας και την Μητρόπολη Αιτωλίας και Ακαρνανίας για ενα από τα σημαντικότερα μνημεία της Βόνιτσας, τον Ιερό ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου (Παναγούλα), ο οποίος βρίσκεται σε απόσταση έξι χιλιομέτρων από τη Βόνιτσα, με ιδιαίτερη πολιτισμική αξία για την περιοχή, ο οποίος είχε πάθει σοβαρές ζημιές απο το πέρασμα του χρόνου και κινδυνεύει με κατάρρευση .
Εκπρόσωποι αρχών και φορέων έχουν ξεκινήσει μια μεγάλη προσπάθεια για την σωτηρία αυτού του μοναδικού μεταβυζαντινού μνημείου και απευθύνουν έκκληση σε όποιον μπορεί να βοηθήσει την προσπάθεια...
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΑΙΤΩΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ
ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ ΒΟΝΙΤΣΗΣ
ΣΥΝΤΟΜΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ Ι.Ν. ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ (ΠΑΝΑΓΟΥΛΑ) ΒΟΝΙΤΣΗΣ
Σε απόσταση περίπου πέντε χιλιομέτρων ανατολικά από τη Βόνιτσα στην περιοχή «Αμαδερός» είναι χτισμένος ο μεταβυζαντινός ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, γνωστός στους περίοικους με την επωνυμία «Παναγούλα».
Σύμφωνα με την κτητορική επιγραφή ο ναός κτίσθηκε και ιστορήθηκε το 1726 επί μητροπολίτου Ναυπάκτου και Άρτης Ιωαννικίου. Στην Αιτωλοακαρνανική και Ευρυτανική εγκυκλοπαίδεια στο λήμμα Βόνιτσα, αναφέρεται ως ημερομηνία κτίσεως του μνημείου το 1426. Φυσικά η χρονολογία αυτή που ανεβάζει τη χρονολόγηση του μνημείου στην υστεροβυζαντινή εποχή είναι λανθασμένη. Αγιογράφοι ήταν ο Αλέξιος Σαμαράς από τον Αετό της Ακαρνανίας και ο Αναγνώστης από τα Άγραφα, του οποίου το όνομα αρχίζει με τα γράμματα Στ.
Αρχιτεκτονική του Ναού:
Ο Ναός σχήματος ελευθέρου σταυρού διαστάσεων 12,50μ x 8,70μ., ανήκει στη μεταβυζαντινή περίοδο και παρουσιάζει πολύ μεγάλες ομοιότητες με την Παναγία της Χώρας. Ο τρούλος είναι κυλινδρικός, ογκώδης, αδιάρθρωτος με κωνική στέγη και η αψίδα ημικυκλική. Χαμηλό κωδωνοστάσιο υψώνεται στη δυτική πλευρά του βορείου σκέλους. Μόνη σημαντική διαφορά με τη Παναγία της Χώρας αποτελεί η μικρή επιμήκυνση του δυτικού σκέλους του σταυρού.
Η τοιχοδομία είναι εγχώρηγη. Μία μόνο τοξωτή θύρα στη δυτική πλευρά ύψους 1,45μ από την επιφάνεια του δαπέδου στο εσωτερικό και πλάτους 0,70μ. Λίγα και στενά παράθυρα φωτίζουν το εσωτερικό. Δύο δίλοβα ανοίγονται στα τύμπανα της εγκάρσιας κεραίας , τέσσερα μονόλοβα διατρυπούν τον τρούλο, ενώ φωτιστική σχισμή ανοίγεται στο ανατολικό αέτωμα. Τους λοβούς των δίλοβων παραθύρων χωρίζουν χοντροπελεκημένοι λίθοι ορθογώνιας διατομής. Τα παράθυρα του τρούλου απολήγουν σε λίθινα τόξα με δύο γλυφές, ενώ τα άλλα παράθυρα είναι ορθογώνια. Στο νότιο δίλοβο παράθυρο χρησιμοποιήθηκε ως υπέρθυρο μαρμάρινο μέλος, όπου είναι χαραγμένη η ακόλουθη μικρογράμματη επιγραφή των χρόνων της Τουρκοκρατίας : παρθενηως ηερομοναχος πτητορα μονατηρίου-ετους Μαστροπανος μαστρο . Η επιγραφή είναι τοποθετημένη ανάποδα. Το ανώφλι τοποθετήθηκε λοιπόν εδώ σε δεύτερη χρήση και η επιγραφή δεν αναφέρεται στη σημερινή εκκλησία. Κάτω από το δυτικό αέτωμα ανοίγεται τοξωτή κόγχη.
Ο γλυπτός διάκοσμος περιορίζεται σε τέσσερις άτεχνους ανάγλυφους σταυρούς, εντοιχισμένους στη δυτική πλευρά, και σε άλλον ένα στη βόρεια πλευρά του δυτικού σκέλους, πάνω από τον οποίο υπάρχει ένα σχηματοποιημένο πουλί. Ο σταυρός στο κέντρο του δυτικού αετώματος περιβάλλεται από λόγχη και κάλαμο με σπόγγο. Πλίνθινο οδοντωτό γείσο στέφει τον τρούλο, στη Βόρεια πλευρά του οποίου είναι εντοιχισμένα δύο σκυφία.
Ο Ναός είναι κατάγραφος με τοιχογραφίες που έπαθαν σοβαρές ζημιές κατά τους σεισμούς του 1948 και καλύπτονται χαμηλά από ασβεστόχρισμα. Πάνω από τη μοναδική θύρα του Ναού είναι ζωγραφισμένη η κτητορική επιγραφή που αναφέρεται στο έτος κτίσεως του Ναού και αγιογραφήσεως του, καθώς και ότι ο ναός είναι αφιερωμένος στην Υπεραγία Θεοτόκο. Ενώ μας δίνει την πληροφορία ότι κατασκευάστηκε με έξοδα των ευσεβών χριστιανών επί αρχιερατείας του Μητροπολίτη Ναυπάκτου και Άρτης στον οποίο υπάγονταν η επισκοπή Βονίτσης κατά το λεγόμενο Μητροπολιτικό σύστημα που εφαρμόζονταν τότε στην Ελλαδική Εκκλησία.
Στο τεταρτοσφαίριο της αψίδας εικονίζεται η Θεοτόκος δεομένη, με το Χριστό σε μετάλλιο μπροστά στο στήθος. Την πλαισιώνουν οι Αρχάγγελοι Μιχαήλ και Γαβριήλ σε μετάλλια. Χαμηλότερα παριστάνεται η Μετάληψη και Μετάδοση και στην κατώτατη ζώνη έξι συλλειτουργούντες Ιεράρχες. Το μέτωπο του ανατολικού τοίχου διαιρείται σε τέσσερις ζώνες. Την ανώτατη καταλαμβάνει η Ανάληψη , την αμέσως παρακάτω η Θεία Λειτουργία που συνεχίζεται και στους πλάγιους τοίχους του Ιερού Βήματος, την τρίτη στηθάρια Αγίων και την κατώτερη Άγιοι Διάκονοι. Στην κόγχη της Προθέσεως εικονίζεται η Άκρα Ταπείνωση με τον Χριστό να πλαισιώνουν η Θεοτόκος και ο Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος.
Το κέντρο του τρούλου καταλαμβάνει ο Χριστός Παντοκράτωρ, που περιστοιχίζεται από αγγέλους, εξαπτέρυγα και τροχούς. Μεταξύ των παραθύρων στέκονται δεκαέξι προφήτες, που κρατούν ανοικτά ειλητάρια. Στα λοφία εικονίζονται οι τέσσερις ευαγγελιστές μπροστά σε παλαιολογίζοντα αρχιτεκτονήματα.
Ο διάκοσμος των κεραιών του Σταυρού διαιρείται σε έξι ζώνες. Η κατώτερη μιμείται ορθομαρμάρωση. Στη δεύτερη είναι ζωγραφισμένοι ολόσωμοι Άγιοι , στην τρίτη στηθάρια Αγίων, στην τέταρτη οι Οίκοι του Ακαθίστου Ύμνου, η Θεία λειτουργία στο ανατολικό σκέλος και η ιστορία των Πρωτοπλάστων στο τύμπανο και τον ανατολικό τοίχο του βόρειου σκέλους. Στην πέμπτη ζώνη εικονίζονται οι τάξεις των Ασωμάτων στο Ιερό Βήμα, η θυσία του Αβραάμ και σκηνές του Βίου της Θεοτόκου στο βόρειο σκέλος, και σκηνές του Χριστολογικού κύκλου στο νότιο και δυτικό σκέλος. Στο κλειδί τέλος των καμαρών, παριστάνονται στο μεν ιερό Βήμα η Αγία Τριάς, στην εγκάρσια καμάρα ο Νώε, ο Μελχισεδέκ και άλλες δύο αδιάγνωστες μορφές σε στηθάρια, στο δε δυτικό σκέλος τρείς μορφές του Χριστού μέσα σε μετάλλια. Σώζονται ο Εμμανουήλ στο κέντρο και ο Μεγάλης Βουλής Άγγελος στο δυτικό άκρο.
Οι σκηνές χωρίζονται με κόκκινες ταινίες. Οι μορφές ανέκφραστες, είναι ζωγραφισμένες σε μικρή κλίμακα, το πλάσιμο είναι σκληρό, ο κάμπος μαύρος. Τα στηθάρια προβάλλονται πάνω σε φυτικό διάκοσμο.
ΠΗΓΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
α) ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΠΑΛΙΟΥΡΑ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ «Βυζαντινή Αιτωλοακαρνανία»
β) ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΒΟΚΟΤΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ «Τρείς Σταυρόσχημοι Ναοί στη περιοχή της Βόνιτσας» , Αρχαιολογικά Ανάλεκτα εξ Αθηνών , Αθήνα 1984
γ) ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΚΑΤΣΑΡΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΚΑΘΗΓΗΤΟΥ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ (ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ) ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ « Η κτητορική επιγραφή του Ναού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στην Περιοχή Αμαδερός της Βόνιτσας»
ΠΡΟΤΑΣΗ : Τα έσοδα (όλα ή μέρος) από τα μνημόσυνα που δίνουν πι πιστοί στους παπάδες (αφορολόγητα ήτοι «μαύρα») να κατατίθενται στο λογαριασμό για τη σωτηρία του ναού.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑΠΟΡΙΕΣ : Πότε και ποιος ορίζεται τον εκπρόσωπος του εκκλησιαστικού συμβουλίου και με ποιες διαδικασίες.
ΠΑΡΑΚΛΗΣΗ Στη σημερινή σκληρή οικονομική πραγματικότητα που βιώνει η χώρα μας, στο λογισμό και τις προσευχές τους πρέπει να προηγούνται οι πάσχοντες και πεινώντες χριστιανοί και όχι μόνο.
ΠΡΟΤΡΟΠΗ ΣΤΟ ΔΗΜΑΡΧΟ : Καλή η συμπαράσταση αλλά κάποιος πρέπει να κρούσει το κώδωνα της λογικής , σχετικά με την ιεράρχηση στόχων και διάθεση πόρων.