Μαχαιρα Ξηρομερου
Χ.Ν.ΚΟΥΒΕΛΗΣ[C.N.COUVELIS]
.
.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ:
ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΤΗΣ ΒΕΛΑΝΙΔΙΑΣ-
ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΕΝΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΑΠΟ ΤΑ ΓΟΥΡΔΙΑ
.
[ OAK'S TOPOI -XIROMERO GREECE ]
ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΤΗΣ ΒΕΛΑΝΙΔΙΑΣ
[ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ] Μαχαιρα Ξηρομερου
Ντοκυμαντερ -σκηνοθεσια χ.ν.κουβελης[c.n.couvelis]
Θυμουνται ο μπαρμπα Στρατος Καραγιαννης,
η θεια Κιρκη Παπασταμου[Βοτση],η θεια ΄Λαμπρω
Τσιντζου[Πλιατσικα]
[Μαχαιρα Ξηρομερου]. .
.
ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΤΗΣ ΒΕΛΑΝΙΔΙΑΣ-
ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΕΝΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΑΠΟ ΤΑ ΓΟΥΡΔΙΑ .
.
Η μνημη ειναι το καθημερινο ρουχο του ανθρωπου,το φοραει
απο τη πρωτη στιγμη που γεννιεται [ισως και πιο πριν] και οταν
τη μαρτυρει,τη δειχνει και τη φερνει στο λογο τοτε δημιουργειται
η Ιστορια του Ανθρωπου και του Κοσμου.
Μεγαλη Ιστορια δεν ειναι μονο η Ιστορια Μεγαλων Γεγονοτων,
αλλα και η μικρη ιστορια απλων ανθρωπων,που εδρασαν και εζησαν .
Θυμαμαι το παρελθον-γεγονος σημαινει ζωντανευω το γεγονος.
Το ερμηνευω,το κατανοω,το φορτιζω συναισθηματικα,το μεταδιδω.
Και τοτε το Πραγματικο Γεγονος ειναι και το Γεγονος που
Απο Μνημης Μαρτυρω.
Πως εζησα και πως επραξα σ'αυτο το κοσμο που ηρθα,μικρος
κι ασημαντος.
Στην Ουσια Ενα Εκπληκτιμκο Θαυμα.Η Μνημη ,και η Μαρτυρια,
μια Τεραστια Δυναμη.
Πολλες χιλιαδες χρονια πριν........................................
την επισημη Ιστορικη Μνημη αυτη
η Πρωταρχικη Μνημη ηταν ο κινητηριος μοχλος της ανθρωποτητας.
Αυτη η πρωτη-ιστορια,η πρωτη-επιστημη,η πρωτη-λογοτεχνια,
η πρωτη-πολιτικη.Να Θυμηθεις,αυτο σημαινει να αξιολογησεις
τα συμβαντα,να τα ταξινωμησεις,να τα καταταξεις,να τα συγκρινεις,
να συμπερανεις,να υποθεσεις,να ειδικευσεις,να γενικοποιησεις,να
τα προσωποποιησεις,να δωσεις προεκτασεις.
Ενας Λειτουργικος Μηχανισμος Επιστημης:
Παρατηρω,Υποθετω,Πειραματιζομαι,Συμπεραινω.
Κυριως η Μνημη [και δευτερευοντως ο Αταβισμος]ειναι
το Πεπρωμενο του Ανθρωπου.Η Εντελεχεια.Αυτο που
εντος εχω.
Μπορουμε να φαντασθουμε αιωνες πριν στη Αρχαια Ελλαδα
τον 4ο αιωνα π.Χ τον Αριστοτελη να ακουει εναν ανθρωπο,
πολλους ανθρωπους,να λεει:
''Τοτε εκεινα τα χρονια ,πριν το πολεμο ,αλλα και μετα ολο το
χωριο απο τις αρχες Αυγουστου εβγαινε εξω στα χωραφια κοντα
αλλα και πολυ μακρια απ'το χωριο 40-50 μερες συνεχεια να μαζεψει
βελανιδι,ολη η οικογενεια ολοι οι συγγενεις και τα παιδια μαζι,που
να πας σχολειο τοτε,που γινονταν το μαζωμα,εκει κοιμομασταν,εκει
μαγειρευαμε να φαμε,κυριο φαι ως επι το πληστον ηταν ο τραχανας,
ολη τη μερα αγωνας,γιατι τοτε ηταν φτωχεια,επρεπε να παρουμε
λεφτα να βγει η φαμιλια,....
.
ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΤΟΥ ΒΕΛΑΝΙΔΙΟΥ
.
ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΕΝΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΑΠΟ ΤΑ ΓΟΥΡΔΙΑ.
Τα μερη που μαζευε η Μαχαιρα βελανιδι,η περιφερεια της ηταν,
απο ανατολικα προς νοτια απο τη βονη,τα γουρδια,του ξυδα
χωραφιες ,χιονες ,ρεντζερη,αρκετες βελανιδιες,η πιο πυκνοκατοι-
κημενη που ειχε βελανιδιες,ηταν ιδιωτικες ,στη περιοχη ρουστας,
εκει υπηρχε παλια οικισμος,στο σταχτια,μεχρι τα ρογκια
τα καμενα παλιουργια,στα γρουζα ,ειχε στη ψηλοραχη,στο σγουρο-
βρικο,στους βολιαδες,στο δαφνια,στον παλιουρα,στου βλαχ'το χωραφι,
στις χωραφιες συμπεριλαμβανεται και το καραουλι των κουτρουμανεων,
και του παναη το καραουλι,εκει στο καραουλι των κουτρουμανεων
υπαρχουν σηματα αρχαιου ναου,καθως και σ'ολο το χωρο βρισκεις
κεραμιδια,και στη λαγκαδα της Σταυραινας ειχε βελανιδιες,στα
κοκκινοχωραφα ,στου πρικι,στη τουρκοστανι ειχε,στη λαμπρη,εκτος
απο τις βελανιδιες ηταν και τα δεντρα,σ'ολη τη περιοχη,εκαναν βελανι,
τα μαζευε ο κοσμος,το φθινοπωρο μεχρι τα χριστουγεννα,και ταιζε τα
ζωα,γιδια,γουρουνια,προβατα,τα γουρουνια που θρεφανε στα σπιτια,
επισης υπηρχαν αρκετες βελανιδιες στα βρυστιανα,τα δεντρα ηταν πε-
ρισσοτερα,ειχε και πανω στα λακκωματα,δυτικα,στενια,στου
καραμ'.
εκτος αυτου πολλοι μαχαιριωτες μετακινουνταν και σ'αλλες περιφερειες
στα διπλανα χωρια,στον Προδρομο,στη Σκουρτου,εκει στο Προδρομιτικο
στο Ρουμπατσι ,αυτο ηταν κοινωτικο,το μοιραζανε και το τιναζαν,
5 βελανιδιες ο ενας,10 ο αλλος,εκει στηνανε γουρδι απο τα χρονια
της τουρκοκρατιας,γουρδι ειναι ο τοπος που εχεις τα πραματα σου,
εχεις το καλυβακι,τον ισκιο,και τ'αλωνακια,που καθαριζαν το τοπο
εκει και τοποθετουσαν τα βελανιδια να ξεραθουν,βγαζανε και
τη βελανα,με την οποια τροφοδοτουσαν τα ζωα,
Σηκωνονταν το πρωι,πολυ πρωι,οπως και με τον καπνο,να'χει φως
να βλεπει τη κακατσιδα ο τιναχτης ,ν'ανεβαινει επανω στη βελανιδια
και να την χτυπαει με τον λουρο να πεσει κατω απο το δεντρο,εκτος
αυτου αυτοι οι καρποι που μενανε πανω,που δεν μπορουσε ο τιχαναχτης
να παει κοντα,διοτι ηταν επικινδυνο,τα κλαρια ηταν αδυνατα να σπασουν
να πεσει κατω να τσακιστει,οι γυναικες απο κατω με καμακια ,ψηλα με
καλαμι,τραβουσαν τις κακατσιδες μια-μια,η' φουντες μαζι,οπως
τυχαινε,
αργοτερα ,αφου τελειωνε αυτη η διαδικασια του μαζεματος,αυτα
τα βελανιδια που μενανε ατιναχτα πανω στο δεντρο και πεφτανε
αργοτερα,μονα τους και απο τον αερα που φυσαγε τοτε πηγαιναν
και τα μαζευαν πριν βρεξει και χυσει η μπογια του,αυτο το
λεγανε χαχλα,και ητανε πιο φτηνια στο εμποριο,
φαγητα,οτι τρωγανε ο κοσμος,ψωμακι,ελιες,τυρι ,κρεμμυδια σκορδα,οτι
παραγανε εδω,φακες,γαλα γιαουρτι,κουκια βραζανε,τραχανα,τωρα τον
αυγουστο σταφυλια συκα απιδια[αχλαδια],ακομα και αγραπιδιδια ,την
εποχη της χαχλας
τα παιδια τους στο γουρδι παιζανε,γουρουνα,σκαμνακια,κρυφτουλια,
τζιζ,τραμπαλα,η τραμπαλα ηταν σαν ζυγαρια,ητανε ενα ξυλο χοντρο
και στο μεσο του ειχε μια τρυπα και εμπενε σε μια βαση αποαλλο
ξυλο,καθονταν ενα παιδι απο δω κι ενα απο κει στο μεγαλο ξυλο και
ανεβαικατεβαιναν,τραμπαλιζονταν,το χοντρο το εφερναν και γυρω
ν'αλλαξουν θεση στο παιχνιδι τους,ειχανε και κουνιες ,τις δενανε στα
κλωναρια του δεντρου,οι κοπελες παιζανε τριτσι-τριτσι μ'ενα
λιταρι,τριχια, κανανε σχοινακι,
οι μεγαλυτεροι λεγανε στα παιδια ιστοριες,τα δασκαλευανε,αναλογα τη
πειρα που ειχανε και τη γνωση,αλλα και την ικανοτητα να διηγηθουν,οπως
η θεια Μιλτενα,κανανε αστεια,λεγανε παραμυθια,για ηρωες ,για νεραιδες,
λεγανε για τον γκιωνη,,''Αντωνη αντωνη τα' βρες τ'αλογα;'',για τονκουκο,
κανανε προξενεια,σαζανε αντρογυνα,
εφτιαχναν και φραντζατες,κρεβατια,πανω στα δεντρα να
κοιμηθουν,εβαζαν στα οριζοντια κλαρια του δεντρου,αλλα κλαρια ,τα
σταυρωναν,να'ναι γερο το κρεβατι,ν'αντεχει,κι απο πανω εβαζαν
φυλλα,να'ναι μαλακα εβαζαν ,φημισμενος για φραντζατες,να τις φτιαχνει,
τεχνιτης,ηταν ο μπαρμπα-Μητσος Ταρκαζης Παπατρεχας
το βελανι η κακατσιδα που επεφτε κατω απο τη βελανιδια που τιναζε
ο τιναχτης μαζευονταν απο κατω,το καθαριζαν απο τα φυλλα,να'ναι μονο
ο καρπος,και τον εβαζαν στο σακκουλι που ειχαν ζωσμενο στη μεση,η' σε
ποδιες που ειχαν οι γυναικες ζωσμενες στη μεση,οπως μαζευαν και το
καπνο,οταν γεμιζε το σακκουλι το αδειαζανε μεσα σε τσουβαλια,και το
μεταφερανε στα αλωνακια να λιαστει,εκει εμενε να λιαστει αναλογα με
τη θερμανση του καιρου,οταν τυχαινε να βρεξει το σκεπαζανε με καμια
μαντανια,καμια κουρελου,κανα τζιγγο,μετα που ξεραινονταν καλα
το ξεβελανιαζαν,απο μια-μια κακατσιδα στο χερι,πολλα βελανια
φευγαν απο μονα τους,ανοιγαν,μετα το σακκιαζαν και με τα τα ζωα
αναλογα τι ειχε ο καθενας,αλογα,μουλαρια.γαιδουρια το μεταφερανε
στο σπιτι τους ,στην αποθηκη ,η' κατευθειαν στον εμπορο,
στην Μαχαιρα και στην περιοχη γυρω εμπορος βελανιδιων ηταν
ο μπαρμπα Σπυρος Γκολφης Σουρελης,τα μετεφερε στον Αστακο που
ηταν λιμανι και τα'παιρνε ο Σουρελεγκας απο τη Μυτιληνη με το
καραβι,εκει ειχε εργοστασιο βυρσοδεψιας,επεξεργασιας του βελανιδιου,
βαφες,για επεξεργασια δερματων,παλιοτερα το μεταφερανε με καρα,
τα μεταφερε ο Καρελακης με την Χαρχαλο την Ωστεν, και οι Κολοβαιοι
μεταφερανε βελανιδια,ο εμπορας, αναλογα τη ποσοτητα,αν ειχες λιγο
σε πληρωνε αμεσως η ' αργοτερα αν ειχες πολυ, σου εδωνε εναντι,
καπαρο,και τ'αλλα αργοτερα,
μ'αυτα τα λεφτα η οικογενεια βολευονταν,επερνε το λαδι,το σαπουνι,
τα ρουχαλακια,το πετρελαιο για το λιχναρι,οτι χρειαζοντανε ο ανθρωπος,
οι γυναικες βραζανε το βελανιδι σε καζανια,αυτο εχυνε το χρωμα του,
σκουρο καφε η' και ανοιχτο και μ'αυτο βαφανε τα νηματα για τον αργα-
λειο,τις μαντανιες,προικας,και διαφορα υφαντα για το σπιτι, τα νηματα
που πλεκανε πουλοβερ,φανελες,
λουρια για το τιναγμα κοβανε παλιουρια τα οποια ξεστενανε σε φωτια
να ισιωσουν να σκληρηνουν,οσο μεγαλυτερα σε μηκος τοσο καλυτερα
ηταν να φτασουν στην ακρη του της βελανιδιας που ηταν ο καρπος,
επιδεξιοι ξακουστοι και περιζητοι τιναχταδες ηταν ο μπαρμπα-Κστοδουλος
ο Μπιτσης Κουβελης ο παππουλης σου ,ο μπαρμπα-Στελιος Μπλιστουρας
Κουβελης[μαλιστα τους ζητησαν και πηγαν να τιναξουν μια τεραστια
βελανιδια στο Ριβιο,που σημερα δεν υπαρχει πια,μια βδομαδα την τιναζαν]
αλλος ξακουστος, τιναχτης ηταν ο μπαρμπα-Λιας ο Μαστρουλιας
Τζακωστας
ενα τραγουδι που τραγουδουσα τοτε μικρο παιδι στα γουρδια
ητανε:
Ενα μικρο βλαχοπουλο τριγυρνουσε στα γουρδια
περναει απο περα τραγουδαει και παιζει τη φλογερα
και μια λιγερη καθοντανε και του φωναξε
ελα εσυ που τραγουδας κοντα μου
[ OAK'S TOPOI -XIROMERO GREECE ]
ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΤΗΣ ΒΕΛΑΝΙΔΙΑΣ
[ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ]
ΞΗΡΟΜΕΡΟ
Ντοκυμαντερ -σκηνοθεσια χ.ν.κουβελης
[c.n.couvelis]
.
.
Θυμουνται ο μπαρμπα Στρατος Καραγιαννης,
η θεια Κιρκη Παπασταμου[Βοτση],η θεια
Λαμπρω Τσιντζου[Πλιατσικα]
[Μαχαιρα Ξηρομερου]
.
.
Βελανιδια [ Μαχαιρα ,περιοχη Γερομπορου ].
[Οι Ανθρωποι της Βελανιδιας ]
Μαρτυριες
.
[οι μαρτυριες εγιναν τον χειμωνα του 2008
στη Μαχαιρα ]
.
http://artpoeticacouvelis.blogspot.gr/2011/07/oaks-topoi-xiromero-greece.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Τι λες γι αυτό αγαπητό Ξηρόμερο