ΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΖΩΗ!

«Ένα μικρό αφιέρωμα για την παγκόσμια ημέρα ποίησης  21η Μαρτίου » 

Του Χριστόφορου Τριάντη*

       Ο ποιητικός λόγος έρχεται ως αστρική ενέργεια από το σύμπαν για να εισχωρήσει στις ψυχές των ανθρώπων. Ο ποιητής είναι ο κοσμοναύτης που βλέπει το γαλάζιο της γης και προσγειώνεται με σκάφανδρο το ποιητικό του έργο στην καρδιά των ανθρώπων  .

   Η ποιητική αυτή κίνηση μπολιάζει τον  άνθρωπο και τον ωθεί στις μεγάλες ανακατάξεις της ζωής του. Όμως, η ποίηση έχει μεγάλη σημασία,  επειδή  λειτουργεί ως γέφυρα ανάμεσα στη θνητότητα και την αθανασία.  Η  πορεία τού ανθρώπου δεν είναι μια απλή συνέχεια γεγονότων  με άξονα τον χρόνο και κάποιο  προδιαγεγραμμένο τέλος......

   Πρώτα απ’ όλα είναι η επίγνωση του ανθρώπου ότι αποτελεί ένα και μοναδικό ον που εμπεριέχει μέσα του όλον τον κόσμο και τον Θεό. Η θέση αυτή είναι μια «απροκάλυπτη» καλλιτεχνική  αναπαράσταση της ενότητας όλων των ζωντανών και άψυχων  πραγμάτων του κόσμου .Η ποίηση ενώνει και αμφισβητεί οτιδήποτε απορρυθμίζει  αυτή την ενότητα. Κυρίως αμφισβητεί όλους όσοι αντιτίθενται στην «ένωση»  των ανθρώπων. Αυτοί είναι οι δολοφόνοι της αλήθειας που τοποθετούν – αιώνες -  διαχωριστικές γραμμές παντός είδους . Είναι αυτοί που αναλαμβάνουν τα υψηλά αξιώματα, οι απροκάλυπτοι σκοταδιστές,  οι «δήμιοι»  της φαντασίας και της δικαιοσύνης.

      Η θέαση της συμπαντικής δημιουργίας είναι  δυνατή μόνο μέσα από τον λόγο της ποιήσεως. Η ποίηση ή για να μιλήσουμε καλύτερα ο ποιητής με το δημιούργημά του ανυψώνει  τον άνθρωπο  πάνω απ’ το σκοτάδι της υλικής πραγματικότητας. Άδηλος σκοπός του ποιητή είναι να παρουσιάσει τη θεωρία του φωτός , και να κάνει τον καθένα κοινωνό της αλήθειας . Ακόμα, έρχεται να προσφέρει τη δυνατότητα στον άνθρωπο να αναγνωρίσει πως διαθέτει ένα αρχέτυπο που είναι κεντημένο με μουσική, ρυθμό και συνέχεια.

   Φυσικά, υπάρχουν και οι κανόνες  που οριοθετούνται  από τον χρόνο. Εδώ όμως, μπροστά στον Λόγο, εκλείπουν , δεν χρειάζονται. Οι κανόνες είναι αυτοί που ρυθμίζουν τη ζωή εξοβελίζοντας την ουσία, τη φαντασία, τη συνειδητότητα,  προτάσσοντας το χρονικό πλαίσιο της φθαρτότητας και του χυδαίου υλισμού.

      Τι άλλο είναι ο ποιητικός λόγος παρά η συνείδησή μας, η βαθιά συνείδηση του κόσμου και των πραγμάτων, όλων των πραγμάτων. Συνείδηση  είναι η γνώση του εαυτού μας. Η γνώση μας κάνει πιο απλούς, αληθινούς, πιο δοτικούς πιο ουσιαστικούς. Συνείδηση είναι η προσοχή. Προσοχή σημαίνει να ακούμε την καρδιά μας και την καρδιά των άλλων . Μέσα από αυτή τη  συνάρτηση  σχεδιάζουμε συναισθητικά και πρακτικά τον κόσμο μας και όχι τον μικρόκοσμό μας.  Συνείδηση είναι η ευαισθησία. Γινόμαστε «τιμητές» και προστάτες της ομορφιάς  και όχι χωροφύλακες του ουρανού. Αποδιώχνουμε τη χυδαιότητα για να ντύσουμε τη ζωή μας με αληθινά αισθήματα, χωρίς  να αποφεύγουμε τον πόνο  . Συνείδηση είναι η πίστη. Πίστη στην προκοπή του ανθρώπου και ενατένιση του μεγαλείου του Θεού. Αποκτούμε το δικαίωμα – μοχθώντας - να βλέπουμε την πραγματικότητα με «τα μάτια των θεών».  

  Συνείδηση είναι η ελευθερία. Εξοβελίζουμε όλους τους φαρισαϊσμούς που καταδυναστεύουν την ανθρώπινη  ύπαρξη και φυσικά τους υποκριτές υπηρέτες τους .Ο κόσμος  ανήκει και στους ονειροπόλους. Η  ποίηση είναι πορεία συναδέλφωσης. Δεν έχουμε εχθρούς  στον κόσμο , μόνο παραπλανημένους ανθρώπους  που σαν το σπήλαιο του Πλάτωνα  ζουν στο σκοτάδι της άγνοιας .

     Οι λέξεις του ποιητή είναι τα  βέλη που δείχνουν τον δρόμο. Δεν είναι απαραίτητες  μεγάλες ψυχικές και πνευματικές δυνάμεις για να σκύψουμε πάνω στις λέξεις . Χρειάζεται μια στοιχειώδη πειθαρχία που δεν είναι άλλη παρά η προσήλωσή  μας στο έργο «με ανοιχτά τα μάτια».

     Ο καθένας μας  είναι ο πρωταρχικός άνθρωπος , ένας Αδάμ του παραδείσου,  προτού γίνει  ένας αποσυνάγωγος της ομορφιάς. Διαθέτει τα ψιχία εκείνα της παραδείσιας παραμονής. Bέβαια, κρατά τον πηλό της «κατασκευής» του, παράλληλα με τη θεϊκή πνοή.  Το θεϊκό μέρος του ανθρώπινου νου  βγαίνει στην επιφάνεια των λογισμών και των αισθημάτων με τον Λόγο. Έτσι , λοιπόν,  η παρουσία μας μπροστά στο έργο, είναι και  η ενσυνείδητη ή ασύνειδη στοίχιση μας μπροστά στον μύθο που εμπεριέχει αυτό. Ο μύθος ακολουθεί την  πορεία της ιστορίας του «πρωτοπλάστου».

      Από τα αρχαία χρόνια  οι άνθρωποι αναγνώριζαν στον μύθο όχι μόνο τις καθαρτικές του λειάνσεις, αλλά και μια άλλη  (ουσιώδη)  παράμετρο : τη διήγηση μιας  ιστορίας. 

Ο καθένας εκεί έβρισκε κοινά σημεία με τη ζωή του. Ενώνονταν με το άπειρο κάτω από τις λέξεις και τη φαντασία. Έπεται η κάθαρση .

    Το ποίημα, λοιπόν, δια μέσου του δημιουργού του, ενεργοποιεί τη φαντασία και  φανερώνει τον πρωταρχικό μύθο, εκεί όπου ο άνθρωπος βρίσκεται στο μέσο της αρχέγονης δημιουργίας. Εναπόκειται  σ’ αυτόν ν’ ακολουθήσει τη δύναμη τού ποιητικού λόγου, εγκαταλείποντας τα στενά περιθώρια του χρονικού τέλους και τις κοινοτοπίες που τον κατακλύζουν .

       Οι λέξεις δεν έχουν καμιά αυτονομία, αντίθετα  επεξηγούν τα θεϊκώς ανθρώπινα , απλώνουν  το σύμπαν και μας ενώνουν με τον Θεό. Ξεθάβουν τον άνθρωπο απ’ το χώμα της νέκρωσης για να τον ανεβάσουν στον ουρανό της αγάπης

    Ο ποιητής είναι το όργανο του θεϊκού λόγου γιατί μοχθεί όχι ως απλός δημιουργός άψυχων πραγμάτων, αλλά ως αχθοφόρος των αιωνίων αληθειών, φέρνοντάς τες  μπροστά  στα μάτια της ψυχής μας.

*O Χριστόφορος Τριάντης υπηρετεί στη δημόσια εκπαίδευση από το 1998. Είναι από τη Μαχαιρά Ξηρομέρου .