Παρέμβαση της Κίνησης Πολιτών για το νερό στο δήμο Ξηρομέρου

       Το Σχέδιο διαχείρισης Υδάτινων Πόρων Δυτικής Στερεάς (μέρος πανελλαδικού σχεδίου) μπορεί να ελεγθεί για πολλά, δεν υπάρχουν όμως στοιχεία ν΄αμφισβητήσουν την τεκμηρίωσή του για την ποιοτική και ποσοτική κατάσταση των υπόγειων υδροφόρων συστημάτων.

       Τρία, λοιπόν, υπόγεια συστήματα αφορούν άμεσα την υδροδότηση του Δήμου Ξηρομέρου:

-Το σύστημα των Ακαρνανικών

-Το σύστημα της Κανδήλας και 

-Το σύστημα Κατούνας- Λεσινίου

       Εν τάχει, αν ανατρέξει κανείς στις χαρτογραφήσεις της μελέτης θα δεί πως:............

Α)-Η ποιοτική κατάσταση των νερών είναι καλή (το σύστημα Λεσινίου έχει λίγο αυξημένα θειικά)

Β)-Η επάρκεια είναι καλή, με την έννοια πως η ποσότητα των αντλούμενων υδάτων είναι πολύ μικρότερη της ετήσιας αναπλήρωσής τους.

      Αβίαστα βγαίνει το συμπέρασμα πως τα υπαρκτά προβλήματα, ποιότητας και ποσότητας νερού, σ΄όλο το Δήμο μας είναι πρόβλημα διαχείρισης και πολιτικής σε σχέση με το νερό.

Δυο βασικές αρχές:

1–Το νερό είναι κοινωνικό αγαθό κι όχι εμπόρευμα

2–Όλοι οι πολίτες δικαιούνται να έχουν πρόσβαση, εύκολη και συνεχή, σε καλής ποιότητας νερό, που η Πολιτεία οφείλει να τους παρέχει. (όταν λέμε Πολιτεία εννοούμε την κεντρική κρατική εξουσία και την Αυτοδιοίκηση, με το αντικείμενο ευθύνης του καθενός).

      Αυτές οι δυο αρχές σε χώρες που έχουν δοθεί αγώνες για το νερό περιέχονται στα συντάγματά τους.

      Και οι δύο όμως αυτές Αρχές, στον Δήμο μας είναι τουλάχιστον σχετικές (αν δεν αναιρούνται στην κυριολεξία):

-Η ευρύτατη κατανάλωση εμφιαλωμένου και εμπορεύσιμου νερού εξ΄αντικειμένου καθιστά το νερό εμπόρευμα.

-Οι συνεχείς διακοπές, ειδικά τους μήνες αιχμής, αναιρούν την προσβασιμότητα .

Η ποιότητα

Αλλά να δούμε πως φτάνει στον πολίτη-τελικό αποδέκτη αυτό, το απ΄ την πηγή καλό νερό:

Διεύθυνση Υγείας και Δημ. Υγιεινής.

Προς το Δήμο Αστακού 

Ημερομηνία:19-12-2008

«Στο Δ.Δ. Αστακού το νερό είναι ακατάλληλο και πρέπει να διακοπεί η πόση του.»

«Σας γνωρίζουμε ότι τη μέρα της δειγματοληψίας δεν ανιχνεύθηκε χλώριο»

Αντίστοιχο έγγραφο στις 30-1-2009

      «Σας παρακαλούμε να λάβετε ΑΜΕΣΑ μέτρα: στα Δ.Δ.Παλαιομάνινα, Στρογγυλοβούνι, Βασιλόπουλο, Μαχαιρά, Χρυσοβίτσα και Σκουρτού πρέπει να εφαρμόσετε μόνιμη χλωρίωση του νερού άμεσα.

     Στα δ.δ. Πρόδρομο, Βλυζιανά,Καραϊσκάκη, και στον οικισμό Πηγάδια του δ.δ.Στρογγυλοβουνίου το νερό είναι ακατάλληλο προς πόση και πρέπει να απαγορευτεί η πόση του και να ενημερωθούν οι δημότες ιδιαίτερα στα δ.δ. Καραϊσκάκη και Βλυζιανά που τα δείγματα παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη επιβάρυνση……….

Σε κανένα δ.δ. δεν ανιχνεύθηκε χλώριο».

     Αντίστοιχα στις 16-5-2008 η Διεύθυνση Υγιεινής συνιστούσε για τα δ.δ. Αστακού, Καραϊσκάκη, Βασιλόπουλου: «Να προβείτε σε διακοπή της πόσης του νερού και να προμηθεύσετε τους δημότες σας με πόσιμο, υγιεινό νερό».

Το ίδιο πρόβλημα υπήρχε και σε έγγραφο του 2010.

    Το 2012(27-9-2012) η διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της Περιφέρειας Δυτ. Ελλάδας προς το Δήμο Ξηρομέρου: «Τα δείγματα νερού των δικτύων στις περιοχές Δ.Κ. Αστακού, Τ.Κ. Προδρόμου, Μαχαιρά, Αγραμπέλων, Βάρνακα, Παναγούλας, Αρχοντοχωρίου, Φυτειών παρουσίασαν σημαντική αύξηση των δεικτών κοπρανώδους επιβάρυνσης- μικροβιολογικών παραμέτρων-που δημιουργούν υποψίες για κακό χειρισμό των δικτύων, επιβάρυνση της πηγής υδροληψίας λόγω καλοκαιρινών συνθηκών και έλλειψη μέτρων βελτίωσης».

Είχε προηγηθεί έγγραφο στις 9-4-2012 όπου: «Ανευρέθηκε μικροβιακή επιβάρυνση δεικτών κοπρανώδους προέλευσης στα δείγματα. Κατά συνέπεια δεν πληρούν τις προϋποθέσεις ασφάλειας του νερού ανθρώπινης κατανάλωσης. Η κατάσταση αυτή καθιστά το νερό των δικτύων της Δ.Κ. Αστακού, Τ.Κ. Καραϊσκάκη, Μπαμπίνη, Μαχαιρά, Σκουρτούς, Προδρόμου, Αγράμπελων, Μύτικα, Κανδήλας, Παναγούλας, Αρχοντοχωρίου, Ρίβιου, Αγ.Στεφάνου, Φυτειών(με επιφύλαξη) ακατάλληλα για ανθρώπινη κατανάλωση.»

Τα ίδια προβλήματα υπάρχουν και στα έγγραφα του Απριλίου του 2013.

Σε έγγραφο στις 22-9-2012 αναφέρεται: «η δημοτική αρχή, παρότι προσπάθησε κάποια, δεν προέβη σε συστηματική, οργανωμένη και επιστημονικά πλαισιωμένη λήψη μέτρων ως απαιτείται απ’ τη νομοθεσία και την επιστήμη. Οι ενέργειες, χωρίς καταγραφή ποσοτικών, ποιοτικών, τεχνικών και άλλων στοιχείων δικτύων υδροδότησης και χωρίς την παρακολούθηση ενημερωμένου επιστημονικού προσωπικού μπορεί να αποτελέσει ρίσκο για την ασφάλεια του νερού». 

(Όλα τα έγγραφα είναι στη διάθεση του οποιουδήποτε)

      Εδώ προφανώς έχουμε ένα χρόνιο πρόβλημα κι όχι χθεσινό.

      Είναι σαφής η προτροπή της Διεύθυνσης Υγιεινής για συνεχή, οργανωμένη και επιστημονικά άρτια παρακολούθηση και παρέμβαση στο δίκτυο. 

     Αυτό απαιτεί όμως εξειδικευμένο επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό. Αλλά ο Δήμος, όχι δημοτική επιχείρηση ύδρευσης δε διαθέτει, όχι υπηρεσία ύδρευσης (ως όφειλε), αλλά ούτε κανονισμό ύδρευσης. 

     Αποτέλεσμα αυτού είναι: Στον καλλικρατικό δήμο των τεράστιων απαιτήσεων να συνεχίζεται το ξεπερασμένο και αναποτελεσματικό μοντέλο του τοπικού «ηγέτη» Λεονάρντο ντα Βίντσι που είναι συγχρόνως υδρολόγος, πολιτικός μηχανικός, γεωλόγος, μηχανολόγος αντλιών, χημικός μηχανικός κ.λ.π. 

       Έτσι όλη η τοπική ηγεσία απ’ το δήμαρχο μέχρι τους προέδρους των τοπικών συμβουλίων, ως άλλοι Σούπερμαν της αυτοδιοίκησης, κάνουν γεωτρήσεις όπου και όταν εκτιμούν, επισκευάζουν αντλίες, χλωριώνουν το νερό, καβαλάνε μηχανήματα και σκάβουν επιδιορθώνοντας βλάβες και αναλύουνε χημικά το νερό!!! 

        Καλό είναι οι τοπικοί ηγέτες να διαθέτουν όλα αυτά τα σωματικά και πνευματικά προσόντα αλλά εδώ φαίνεται ότι λείπει το ένα και βασικό προσόν, αυτό της συγκρότησης ενός εξειδικευμένου επιτελείου. 

      Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι να αμφισβητείται από τους πολίτες η ποιότητα του παρεχόμενου νερού και ο ανταποδοτικός χαρακτήρας της παρεχόμενης υπηρεσίας με ταμειακά  εκτός των άλλων αποτελέσματα (αδυναμία είσπραξης ανταποδοτικού τέλους).

Η επάρκεια

     Είναι παράλογο σ΄ένα Δήμο με τέτοιας έκτασης υδροφόρα συστήματα να συζητάμε για επάρκεια νερού.

     Κι είναι επίσης παράλογο αντί το κύριο βάρος της ύδρευσης να στηρίζεται στην φυσική ροή που θα εξοικονομούσε ενέργεια, να στηρίζεται σε φαραωνικά και πολύπλοκα συστήματα συνεχόμενων αντλιοστασίων και ανεξέλεγκτων γεωτρήσεων. Τέλος παράλογη είναι η ταύτιση της στρατηγικής ύδρευσης και άρδευσης.

      Αλλά οι συχνές βλάβες των παλιών (και πολύπλοκων) συστημάτων άντλησης, οι συχνές βλάβες των παλιών δικτύων και τέλος το τεράστιο παράνομο» «παραδίκτυο» εξαντλούν το νερό.

      Το «παραδίκτυο» είναι προϊόν μιας πελατειακής αντίληψης δημιουργίας σχέσεων εξυπηρέτησης- ομηρίας.

        Μόνο στον Αστακό, απ΄την Λάμπρα ως τα Βαρκά είναι 60 με 70 παράνομες συνδέσεις (απευθείας απ΄ τον κεντρικό αγωγό)!!

Η πρόταση

     Θα έπρεπε ως δήμος να έχουμε ένα στρατηγικό σχεδιασμό διαχείρισης υδάτινων πόρων μέσω του οποίου μάλιστα ο δήμος θα συμμετείχε στη διαβούλευση του Σχεδίου Διαχείρισης Υδάτινων Πόρων Δυτικής Ελλάδας. Ένα σχεδιασμό που θα στηρίζεται: 

α)Στη χαρτογράφηση πηγών, γεωτρήσεων, υδάτινων αναγκών.

β)Στο διαχωρισμό των υδάτων ύδρευσης και άρδευσης.

γ)Στην εξοικονόμηση και ανακύκλωση του νερού

δ)Στη μελέτη ενός ολοκληρωμένου συστήματος ύδρευσης για όλο το δήμο στηριγμένου, κατά το δυνατόν, στη φυσική ροή και σταδιακή αντικατάσταση του διαλυμένου δικτύου.

ε)Στη διερεύνηση εναλλακτικών καλλιεργητικών μοντέλων χαμηλής κατανάλωσης ύδατος.

      Προϋπόθεση είναι η δημιουργία υπηρεσίας ύδρευσης με αντικείμενο τη συντήρηση και τον έλεγχο όλου του δικτύου. Μια υπηρεσία που εκτός των άλλων θα τηρεί μητρώο ελέγχων και μητρώο βλαβών.

       Άμεσα πρέπει να διακοπεί το παραδίκτυο και να τσακιστεί το πελατειακό σύστημα. 

   Ένα απλό ερώτημα και μια απλή απάντηση πάνω σ’ αυτό: Η απλή λύση ενός παράλληλου δικτύου γι αυτούς που έχουν πρόβλημα νερού κατά τη διαδρομή Λάμπρα- Βλίχα γιατί δεν επιλέγεται;

Απάντηση: Προφανώς γιατί θα έσπαγε την ομηρία αυτών που έχουν ανάγκη το νερό.

    Γνωρίζουμε ότι η στρατηγική των μεγάλων συμφερόντων είναι η ιδιωτικοποίηση τομέων της Αυτοδιοίκησης και το νερό είναι ένας απ’ αυτούς τους τομείς.

     Τα προβλήματα ποιότητας και επάρκειας νερού και η εμπέδωση στον πολίτη της αντίληψης ότι το νερό είναι εμπόρευμα δημιουργεί ένα φαύλο κύκλο αμφισβήτησης του κοινωνικού αγαθού- που όπως είπαμε στο δήμο μας είναι καλό και επαρκές από την πηγή- και στρώνει το χαλί της ιδιωτικοποίησης.

Πάνω σ’ αυτό χρειάζεται μια τεράστια καμπάνια.

      Η συγκεκριμένη αυτοδιοικητική αντίληψη που χρόνια κυριάρχησε οδηγεί λοιπόν με μαθηματική ακρίβεια το νερό στην εμπορευματοποίηση. Οι οικονομικές ελίτ καθώς και οι πολιτικές ελίτ των συγκυβερνώντων αυτή τη στρατηγική προωθούν. Οι αυτοδιοικητικές τους μεταλλάξεις το ίδιο. Ασφαλώς κανείς δεν περιμένει ό,τι καλό δεν έγινε χρόνια τώρα να γίνει τους επόμενους λίγους μήνες ως τις εκλογές.

Το ερώτημα είναι τι θα κάνουν οι πολίτες.

Υ.Γ. Στο ΔΣ που συζητήθηκε η πρόταση των πολιτών για το νερό και πραγματικά έγινε μια καλή συζήτηση οι πολίτες δεν ήταν παρόντες. Είναι η εύκολη λύση να θεωρούμε το Ξηρόμερο μια απολίτικη ιδιαιτερότητα. Η αλήθεια είναι απλή: Το πρόβλημα της κρίσης στην Ελλάδα-άρα και στο Ξηρόμερο- δεν είναι απλά πολιτικό αλλά βαθιά κοινωνικό. 

      Με την ίδια δυσκολία που κινητοποιούνται εδώ, κινητοποιούνται σ’ όλες τις πόλεις, σ’ όλη τη χώρα. Η χειραφέτηση των πολιτών είναι το ζητούμενο αλλά αυτή είναι μια επίπονη και μακροχρόνια διαδικασία. Και εμείς ως Κίνηση Πολιτών αυτήν υπερασπιζόμαστε και επιδιώκουμε.

Όπως και νάναι όμως είναι φανερό πως η ανοχή του κόσμου απέναντι στο πολιτικό σύστημα έχει εξαντληθεί και αυτό θα φανεί και στις Αυτοδιοικητικές εκλογές. 

ΚΙΝΗΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ ΞΗΡΟΜΕΡΟΥ

Ηλίας Γεωργαλής, επικεφαλής της Κίνησης