ΑΜΦΙΚΤΙΟΝΙΑ ΑΚΑΡΝΑΝΩΝ - ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ: Δανιήλ: Ο τελευταίος επίσκοπος Βονδίτζης

ΑΜΦΙΚΤΙΟΝΙΑ ΑΚΑΡΝΑΝΩΝ

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

Project «Βυθισμένη Βόνδιτζα»

Κεφάλαιο: Επισκοπή Βονδίτζης

Ενότητα: 1η Δανιήλ: Ο τελευταίος επίσκοπος Βονδίτζης 

Μια απίστευτη ιστορία, μια ιστορία χωρίς τέλος

         Στην δεύτερη δεκαετία του 1800, η επισκοπή Βονδίτζης βρίσκεται με δύο επισκόπους, Ενας με χρίσμα από την Κωνσταντινούπολη (Ιερόθεος) και ο άλλος με χρίσμα από την Αρτα (Δανιήλ).

         Το 1817 ο από την Κωνσταντινούπολη χρισθείς Επίσκοπος Βονδίτζης, ο Ιερόθεος, τοποθετείται Μητροπολίτης Παραναξίας και έτσι ο από την Αρτα χρισθείς Επίσκοπος Βονδίτζης, ο Δανιήλ,  έχει αποκλειστικά την επισκοπή και η ιστορία τον καταγράφει ως τελευταίο επίσκοπο Βονδίτζης......

Αρχικά ας δούμε ένα σύντομο βιογραφικό του τελευταίου Επισκόπου Βονδίτζης με στοιχεία από:

-Την διπλωματική εργασία του Κου Νικολάου Μπακογεώργου.

-Την εργασία του Φώτιου Δημητρακόπουλου «Τέσσερα χειρόγραφα της Ι.Μ. Φανερωμένης Λευκάδας»

-Τα ιστορικά Ζερλέντη

1770: Γέννηση του Διονυσίου Αρακλειώτη. Τόπος γέννησης η Λευκάδα από γονείς με καταγωγή την Κατοχή Βόνιτσας Ακαρνανίας.

1783: Φοιτά στο σχολείο της Πεφανερωμένης και ακολούθως στην σχολή Καρπενησίου

1789: Μετάβαση στην Μητρόπολη Αρτας, όπου απασχολείται αρχικά ως υπηρέτης.

1805: Φυγή στην Κέρκυρα λόγω της φιλίας που είχε με τον Μητροπολίτη Ιγνάτιο. Διώκτης ο Αλή Πασάς.

1807: Παρευρίσκεται στην σύναξη του Μαγεμένου, εκεί όπου προσκλήθηκαν από τον Ιωάννη Καποδίστρια και  συναντήθηκαν οι οπλαρχηγοί, οι Αρματολοί και οι Κλέφτες του Ξηρόμερου – Βάλτου και Αγράφων (ανακήρυξη του Κατσαντώνη ως αρχηγού των επαναστατικών στρατιωτικών σωμάτων)

1807-1809: Περίοδος άγνωστης διαμονής. 

1809: Επιστροφή στην Μητρόπολη Αρτης

1810: Μετάβαση στην Μητρόπολη Αυστροουγγαρίας

1812: Επάνοδος στην Ελλάδα

1813: Μητρόπολη Αρτης.  Του απονέμεται ο τίτλος του αρχιδιάκονου

1817 (Μάιος): Χειροτονία του ως Επίσκοπος Βονδίτζης. Λαμβάνει το όνομα Δανιήλ. Παραμένει στην Μητρόπολη Αρτης.

1820 (Φεβρουάριος-Μάρτιος): Εγκατάσταση του Δανιήλ στην Βόνδιτζα. Ως χρονικό σημείο εγκατάστασης δέον να ληφθεί η μετά τον Φεβρουάριο του 1820 περίοδος. Αυτό το ισχυριζόμαστε λόγω του ότι τον Φεβρουάριο του 1820 το Πατριαρχείο της Κωνσταντινουπόλεως τοποθέτησε ως Μητροπολίτη Παροναξίας τον μέχρι τότε Επίσκοπο Βονδίτζης, τον Ιερόθεο. Οπως προαναφέραμε για ένα χρονικό διάστημα η Επισκοπή Βονδίτζης είχε δύο Επισκόπους. Εναν με χρίσμα από το Πατριαρχείο και ένα με χρίσμα από την Μητρόπολη Αρτης.

1821 (Απρίλιος): Του απονέμει δίπλωμα ο Αλή Πασάς για τις Υπηρεσίες του. Αυτό μας οδηγεί και μας τεκμηριώνει ότι πρίν αρκετό καιρό είχε εγκατασταθεί στην Βόνδιτζα. 

1821 (Μαϊος): Βραχώρι(Αγρίνιο). Συλλαμβάνεται από τους Οθωμανούς. Δραπετεύει και περνά στην Αγγλοκρατούμενη Λευκάδα.

1822-1828: Κρυφά επισκέπτεται την Επισκοπή του (Βόνδιτζα) καθώς και πολλά μοναστήρια του Ξηρομέρου. Συγκεντρώνει χρήματα για τον αγώνα της απελευθέρωσης.

1829-1853: Διατηρεί τον τίτλο Επίσκοπος Βονδίτζης και επιμελείται των εκκλησιαστικών της νήσου Λευκάδος. Με γαλήνη γράφει ιερά σημειώματα, ενθυμήσεις και απολυτίκια αφιερωμένα στην Πεφανερωμένη. 

1853: Αποβιώνει. 

               Ο Δανιήλ, ο τελευταίος επίσκοπος Βονδίτζης, ποτέ δεν έλαβε τον τίτλο του Μητροπολίτη. Αυτό το μαρτυρεί ένα έγγραφο που υπάρχει στην Μητρόπολη Λευκάδας και η σύνταξή του έγινε τρία χρόνια μετά τον θάνατο του Δανιήλ (βλέπε εργασία του Φώτιου Δημητρακόπουλου «Τέσσερα χειρόγραφα της Ι.Μ. Φανερωμένης Λευκάδας». Σε αυτό το έγγραφο αφού εξυμνεί το έργο του Δανιήλ, τον αποκαλεί με τον τίτλο του δηλ. «Επισκόπου Βονδίτζης Δανιήλ».

        Το γιατί τεκμηριώνουμε τον Θρησκευτικό τίτλο του τελευταίου επίσκοπου Βονδίτζης, θα γίνει κατανοητό με τα γεγονότα που περιγράφουμε κατωτέρω:

           Στην πρόσφατη εργασία του Φώτιου Δημητρακόπουλου «Τέσσερα χειρόγραφα της Ι.Μ. Φανερωμένης Λευκάδας» και δή στις σελίδες 22-25 καταγράφονται σημαντικά γεγονότα μετά τον θάνατο του Δανιήλ. Αυτά αφορούν την περιουσία (τα υπάρχοντά) του Επισκόπου Δανιήλ. Ας δούμε σε περίληψη όσα καταγράφονται σε αυτές τις σελίδες:

          «Ο Δανιήλ όταν απέθανε δεν άφησε μετρητά παρά μόνο τρία κιβώτια (μπαούλα) με εκκλησιαστικά είδη, κυρίως άμφια. Οι ανιψιές του από την Πρέβεζα ζήτησαν μερίδιο και ο Λευκάδιος ανιψιός του Δανιήλ, ο Αθανάσιος, αντί του ήμισυ των περιεχόμενων των τριών μπαούλων, τους έδωσε χίλια τάλιρα.»

         Μετά από μερικά χρόνια ο Αθανάσιος λαμβάνει μια παράξενη απόφαση: Παραδίνει για «φύλαξη» τα τρία μπαούλα στον Ναό των Αγίων Αναργύρων της πόλης Λευκάδας. Από τότε και για πολλά χρόνια από την εν λόγω παράδοση «για φύλαξη» δεν ενδιαφέρεται αλλά και ο Ναός των Αγίων Αναργύρων ποτέ δεν αναγράφει στην περιουσία του αυτά τα τρία μπαούλα. 

        «Με την έλευσή του ως νέος Μητροπολίτης Λευκάδας (αρχές του 20ου αιώνα), ο Δ. Σουλίδης, ζητά και λαμβάνει από τους επιτρόπους των Αγίων Αναργύρων τα τρία μπαούλα. Το 1917, με τα Βενιζελικά, ο Σουλίδης χάνει την Μητροπολιτική έδρα της Λευκάδας και αναχωρεί για Αθήνα παίρνοντας μαζί του όλα τα εκκλησιαστικά είδη που περιείχαν τα τρία μπαούλα».

             Ο Σωτήρης Αρακλειώτης, εγγονός του Αθανασίου (αυτού που «έδωσε για φύλαξη» τα τρία μπαούλα με τα εκκλησιαστικά είδη του Επισκόπου Βονδίτζης Δανιήλ) όταν πληροφορήθηκε την αρπαγή-μεταφορά στην Αθήνα των εκκλησιαστικών κειμηλίων, από τον  Σουλίδη, κατέθεσε μήνυση με μάρτυρες τους επιτρόπους και ιερείς του ναού Αγίων Αναργύρων. 

         Ο κατηγορούμενος και έκπτωτος Μητροπολίτης Σουλίδης, δεν αρνήθηκε το ότι πήρε μαζί του τα εκκλησιαστικά είδη αλλά ισχυρίστηκε ότι λόγω της μεγάλης αξίας τους και της αρχαιολογική σημασία τους, τα κρατά και θα τα επιστρέψει στην Λευκάδα. Λόγω αυτής της υπόσχεσης, με βούλευμα αφέθηκε ελεύθερος».

-Ο Σουλίδης όμως ποτέ δεν παρέδωσε τα εκκλησιαστικά είδη. 

-Το 1927 ο Σωτήρης Αρακλειώτης ζητά την βοήθεια δύο συνοδικών αρχιερέων οι οποίοι πρότειναν και πέτυχαν με απόφαση της Ιεράς Συνόδου, την παύση του Σουλίδη από Μητροπολίτη. 

           Ετσι ο Σουλίδης χωρίς την δικαιολογία ότι κάποια ημέρα θα τα επιστρέψει στην Μητρόπολη Λευκάδας, έπρεπε να παραδώσει τα μεγάλης αρχαιολογικής αξίας εκκλησιαστικά είδη. Ο Σωτήρης Αρακλειώτης απευθύνεται στις δικαστικές αρχές, αλλά η καθυστέρηση έκδοσης απόφασης σύλληψης του Σουλίδη αργεί να εκδοθεί και ο Σουλίδης εκμεταλλευόμενος αυτό το γεγονός, καθώς και την αδιαφορία ορισμένων (κατονομάζονται στο κείμενο) επιτρόπων, φεύγει από την Λευκάδα. Πρίν την αναχώρησή του παρέδωσε στον Σωτήρη μόνο μια ποιμαντική ράβδο (από φιλντίσι και ασήμι, διαιρείται σε τρία μέρη) και ένα πετραχήλι (χρυσοποίκιλτο - μετάξι και με πολλές παραστάσεις αγίων).

          Ο Σωτήρης Αρακλειώτης άμεσα παραδίνει αυτά τα δύο σημαντικής αξίας κειμήλια στην εκκλησία. 

Στο επόμενό μας άρθρο η συνέχεια:

Ενότητα 2η: Τα Ιερά κειμήλια της Επισκοπής Βονδίτζης