Παρέμβαση του Δ.Τραπεζιώτης για την χαμηλή στάθμη της λίμνης Τριχωνίδας & το αίτημα του ΤΟΕΒ Παμφίας για την επίλυση των προβλημάτων άρδευσης

ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΧΑΜΗΛΗ ΣΤΑΘΜΗ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΤΡΙΧΩΝΙΔΑΣ KAI  ΤΟ ΑΙΤΗΜΑ ΤΟΥ ΤΟΕΒ ΠΑΜΦΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΛΥΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΑΡΔΕΥΣΗΣ

ΠΡΟΣ:

1.    ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
2.    ΓΟΕΒ - ΓΕΝΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΕΓΓΕΙΩΝ ΒΕΛΤΙΩΣΕΩΝ ΑΧΕΛΩΟΥ
3.    ΤΟΕΒ - ΤΟΠΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΕΓΓΕΙΩΝ ΒΕΛΤΙΩΣΕΩΝ ΠΑΜΦΙΑΣ
4.    ΔΗΜΟ ΑΓΡΙΝΙΟΥ

Του Δημήτρη ΤΡΑΠΕΖΙΩΤΗ
 

Το Δίκτυο Ενεργών Πολιτών «Act-now ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΤΩΡΑ»  προκειμένου να συμβάλει στην επίλυση του προβλήματος άρδευσης που αντιμετωπίζουν οι αγρότες των Τοπικών Κοινοτήτων πέριξ της  Τριχωνίδας, εξ αιτίας της χαμηλής στάθμης της λίμνης, ενημερώνει τις αρμόδιες Αρχές και τους κατοίκους της περιοχής για το υδατικό ισοζύγιο  της λίμνης, παραθέτοντας περίληψη  από την εργασία του συνεργάτη του Δικτύου μας Δρ Ηλία Δημητρίου, Ερευνητή του Ινστιτούτου Θαλάσσιων Βιολογικών Πόρων και Εσωτερικών Υδάτων (ΙΘΑΒΙΠΕΥ) του ΕΛΚΕΘΕ με στοιχεία - δεδομένα και επισημάνσεις για το συγκεκριμένο πρόβλημα στο πλαίσιο του Διαχειριστικού σχεδίου των υδάτινων πόρων της λίμνης Τριχωνίδας και η οποία περίληψη έχει ως κάτωθι: 

 

«Η λίμνη Τριχωνίδα έχει ετήσιο σύνολο εισροών περίπου 450 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού μέσω της βροχόπτωσης, της επιφανειακής απορροής και των υπόγειων αναβλύσεων νερού. Αντίστοιχος είναι και ο ετήσιος όγκος εκροών λόγω εξάτμισης, άντλησης νερού για ανθρώπινη κατανάλωση, άρδευση και εκροές προς τη Λυσιμαχία για άρδευση απομακρυσμένων περιοχών και αντιπλημμυρική προστασία. Η ποσότητα του νερού που οδηγείται κατά μέσο όρο ετησίως προς την Λυσιμαχία και από εκεί μέσω της Διώρυγας Σ1 σε άλλες περιοχές φτάνει τα 280 εκατομμύρια κυβικά μέτρα. Σε ξηρές περιόδους η ποσότητα αυτή είναι αρκετά μικρότερη ενώ αντίστοιχα μειωμένες είναι και οι εισροές νερού. 

Παρακάτω φαίνεται το ετήσιο υδατικό ισοζύγιο της Τριχωνίδας με βάση μέσες τιμές μετεωρολογικών παραμέτρων της περιόδου 1987 – 1997.

 

 Η μέση ετήσια βροχόπτωση στην περιοχή κατά την ανωτέρω δεκαετία ήταν 936 χιλιοστά ενώ από μετεωρολογικό σταθμό που είναι εγκατεστημένος πλησίον της λίμνης φαίνεται ότι κατά το διάστημα Οκτωβρίου 2019 – Μαίου 2020 η βροχόπτωση που έπεσε ήταν περίπου 30% μειωμένη σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα προ ενός έτους. Αυτό θα οδηγήσει με βεβαιότητα στην ταπείνωση της στάθμης της λίμνης, φέτος, σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα και επομένως  μέτρα στήριξης της, μέσω εξοικονόμησης νερού ή/και μέσω της αύξησης των εισροών από την Διώρυγα ΔΧΙ (ταμιευτήρες ΔΕΗ), θα μπορούσαν να μειώσουν τις επιπτώσεις από τη μείωση των βροχοπτώσεων..
 

Δρ Ηλίας Δημητρίου,  ερευνητής ΙΘΑΒΙΠΕΥ του ΕΛΚΕΘΕ».

Περαιτέρω ενημερώνουμε τις αρμόδιες Αρχές και τους κατοίκους της περιοχής  για το Διαχειριστικό Σχέδιο / Μελέτη των Υδατικών Πόρων της Υδρολογικής Λεκάνης της λίμνης Τριχωνίδας που εκπονήθηκε από το Ινστιτούτο Θαλάσσιων Βιολογικών Πόρων και Εσωτερικών Υδάτων (ΙΘΑΒΙΠΕΥ) του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ)  στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος LIFE/ΦΥΣΗ 99 ( final report ), που υλοποιήθηκε στην περιοχή μας από τον ως άνω αναφερόμενο Φορέα  σε συνεργασία με την Εταιρία Προστασίας Τριχωνίδας (Ε.Π.Τ.)  και την Αναπτυξιακή Αιτωλοακαρνανίας (ΑΝΑΙΤ Α.Ε).
Στην ανωτέρω Μελέτη επισημαίνεται ότι  η ορθολογική και βιώσιμη διαχείριση των υδατικών πόρων σε επίπεδο υδρολογικής λεκάνης είναι ένα από τα σοβαρότερα και καίρια ζητήματα που απαιτούν προσεκτικό σχεδιασμό και αντιμετώπιση. Τα αποθέματα γλυκού νερού μειώνονται συνεχώς τις τελευταίες δεκαετίες παγκοσμίως, ενώ η ζήτηση νερού για ανθρωπογενείς χρήσεις αυξάνεται συνεχώς και δυσανάλογα καθιστώντας αναγκαία την άμεση παρέμβαση και την δημιουργία σχεδίων διαχείρισης νερού που θα εξασφαλίζουν την επάρκεια του πολύτιμου αυτού αγαθού.
Επίσης η εφαρμογή τέτοιων διαχειριστικών σχεδίων προϋποθέτει, εκτός από την εκπόνησή τους και την ύπαρξη ενός Φορέα Διαχείρισης  ο οποίος θα είναι υπεύθυνος για τις διαχειριστικές δράσεις και θα επιβλέπει τη σωστή εφαρμογή τους.  Ένας  ενιαίος διαχειριστικός Φορέας των υδάτινων αποθεμάτων της περιοχής μας ο οποίος θα συντονίζει και θα εναρμονίζει τις απολήψεις νερού από τα υπάρχοντα υδατικά αποθέματα  σύμφωνα με τις πραγματικές ανάγκες νερού και με βάση το υδρολογικό ισοζύγιο κάθε έτους. 

Ακολούθως η Μελέτη εξετάζει έξι (6) εναλλακτικά σενάρια διαχείρισης των υδατικών αποθεμάτων της περιοχής και προτείνει τη βέλτιστη λύση η οποία θα βασιστεί στην ορθολογική χρήση των αποθεμάτων νερού σε συνδυασμό με την κάλυψη  όλων των αναγκών  και στην ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
Το προταθέν διαχειριστικό σχέδιο περιορίζει τη συμμετοχή της λίμνης Τριχωνίδας  στην παροχή νερού προς τη λίμνη Λυσιμαχία  κατά τη διάρκεια της αρδευτικής περιόδου και αυξάνει την αντίστοιχη παροχή κατά την περίοδο των υψηλών βροχοπτώσεων, ώστε να αποφεύγονται  ακραίες μηνιαίες περίσσειες και ελλείμματα νερού στη λίμνη Τριχωνίδα. Η εφαρμογή του εν λόγω διαχειριστικού σχεδίου προϋποθέτει την πλήρη συμμετοχή και συνεργασία των αρμοδίων φορέων της περιοχής και ιδιαιτέρως της ΔΕΗ, η οποία αιτείται να εξετάσει τη δυνατότητα τροφοδότησης, μέσω ενός  ταμιευτήρα της στην περιοχή, πιθανότατα αυτόν του Καστρακίου, της λίμνης Λυσιμαχίας με μικρές σχετικά ποσότητες νερού κατά την αρδευτική περίοδο προκειμένου να αναπληρωθεί η σχετική μείωση στη συνεισφορά νερού από τη λίμνη Τριχωνίδα. Οι επιπτώσεις από αυτές τις αλλαγές στο υδρολογικό καθεστώς της υδρολογικής λεκάνης της Λυσιμαχίας και της ευρύτερης περιοχής του κάτω ρου του Αχελώου έχουν εξετασθεί και αναλυθεί προσεκτικά, είναι ελάχιστες και αντιμετωπίσιμες και οπωσδήποτε αναστρέψιμες.
Επίσης είναι σημαντικό να πραγματοποιούνται ανελλιπώς εργασίες καθαρισμού των καναλιών αποστράγγισης της Λυσιμαχίας (διώρυγα σύνδεσης με Τριχωνίδα και κυρίως τάφρου Δίμηκου) προκειμένου να δημιουργηθούν οι κατάλληλες προϋποθέσεις ομαλής λειτουργίας του αποστραγγιστικού συστήματος της Λυσιμαχίας, κάτι που θα συμβάλει στην ορθή εφαρμογή του προταθέντος   διαχειριστικού σχεδίου και θα αποτρέψει κινδύνους πλημμυρών στην περιοχή.
Ανακεφαλαιώνοντας, με την εφαρμογή του προτεινόμενου διαχειριστικού σχεδίου μειώνεται η διακύμανση της στάθμης της λίμνης Τριχωνίδας κατά 26% περίπου, με δυνατότητες περαιτέρω μείωσης. Οι αρδευτικές ανάγκες κατάντη του θυροφράγματος καλύπτονται σχεδόν εξ ολοκλήρου από την Τριχωνίδα όπως γίνεται μέχρι σήμερα και το γενικότερο υδρολογικό καθεστώς της ευρύτερης περιοχής    υπόκεινται σε πολύ μικρές αλλαγές. Η ενίσχυση του υδάτινου δυναμικού της Λυσιμαχίας κατά την αρδευτική περίοδο (ιδιαίτερα από Ιούνιο ως Σεπτέμβριο)  μπορεί να καλυφθεί από νερά γειτονικού ταμιευτήρα της ΔΕΗ μέσω του χειμμάρου της Ερμίτσας. Επίσης κατά τη διάρκεια του Χειμώνα οι εισροές προς τη Λυσιμαχία από την Τριχωνίδα θα πρέπει να αυξηθούν σημαντικά, κάτι που σημαίνει πως πρέπει να λειτουργούν σε σωστή βάση τα αποστραγγιστικά δίκτυα της περιοχής για να αποφευχθούν κίνδυνοι πλημμυρών.
Η εφαρμογή του εν λόγω διαχειριστικού σχεδίου θα έχει ως αποτέλεσμα την ομαλοποίηση των υδρολογικών συνθηκών της υδρολογικής λεκάνης της λίμνης Τριχωνίδας. Οι συνθήκες σταθερότητας της υδρολογικής λεκάνης της λίμνης Τριχωνίδας θα συμβάλουν στην προστασία  και διατήρηση των οικοτόπων προτεραιότητας (Ασβεστούχοι βάλτοι) και κατ επέκταση θα συμβάλουν στην προστασία και διατήρηση της βιοποικιλότητας της περιοχής.
Αυτονόητο είναι ότι το αίτημα του ΤΟΕΒ Παμφίας που διατυπώθηκε με σχετική επιστολή στον Περιφερειάρχη Δυτικής Ελλάδας θα πρέπει να ικανοποιηθεί.
Τέλος το προαναφερόμενο   Διαχειριστικό Σχέδιο των Υδατικών Πόρων της Υδρολογικής Λεκάνης της λίμνης Τριχωνίδας  (WATER RESOURCES MANAGEMENT PLAN FOR  TRICHONIS LAKE CATCHMENT) Βρίσκεται στο Αρχείο του Δικτύου μας και είναι στη διάθεση των Αρχών.
 

Αγρίνιο, 10/06/2020

«Act-now ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΤΩΡΑ»  
Για το ΔΙΚΤΥΟ ΕΝΕΡΓΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ
Δημήτρης ΤΡΑΠΕΖΙΩΤΗΣ
 Δικηγόρος
π. Δήμαρχος Θεστιέων