Μέρες του 1981 στην Ελλάδα…

Ή πώς η ιστορία στη χώρα μας επαναλαμβάνεται συνεχώς ως… ιλαροτραγωδία!

Γράφει ο: Δημήτρης Στεργίου*

           Οι «πονόψυχες» κραυγές που ακούγονται ξανά από αρχηγούς και στελέχη κομμάτων για τους εργαζόμενους, τους μισθούς, τις συντάξεις, τους ανέργους, την ανάπτυξη, μού θύμισαν μέρες του 1981. Μού θύμισαν, συγκεκριμένα, τις υποσχέσεις του αρχηγού του ΠΑΣΟΚ Ανδρέα Παπανδρέου στην κεντρική προεκλογική ομιλία του προς το λαό των Αθηνών την Πέμπτη, 15 Οκτωβρίου του 1981. 

      Παραθέτω μερικά σημεία της ομιλία αυτής (βλέπε το βιβλίο μου «Η μεγάλη φούσκα της οικονομίας 1981 – 2001», σελίδες 43 -47):....

    -Θα ανακοπεί ο κατήφορος της οικονομίας (σημείωση δική μας: αντιθέτως, επιδεινώθηκε ακόμα περισσότερο. Υπενθυμίζουμε τη λιτότητα του 1985 και τα ολοένα καλπάζοντα δημόσια ελλείμματα και δημόσιο χρέος)

   -Θα αλλάξουν οι βάσεις για μιαν αυτοδύναμη ανάπτυξη

   -Η νέα οικονομική πολιτική του ΠΑΣΟΚ θα στηριχτεί στην ενεργό συμμετοχή του ελληνικού λαού, στην ενεργό συμμετοχή των παραγωγικών τάξεων.

  -Θα εξυγιανθεί η δημόσια οικονομία με ριζική αναδιάρθρωση των κρατικών εσόδων. «Είναι απαράδεκτο οι έμμεσοι φόροι να αποτελούν το 70% των εσόδων της πολιτείας», επεσήμανε ο Ανδρέας Παπανδρέου.

  -Στόχος του ΠΑΣΟΚ είναι φορολογική δικαιοσύνη. Θα παταχθεί η φοροδιαφυγή και όλοι οι Έλληνες θα συμμετάσχουν στα φορολογικά βάρη ανάλογα με το εισόδημά τους.

    -Θα καταργηθούν οι χαριστικές εξαιρέσεις του μεγάλου κεφαλαίου, όπου αυτό δεν συμβάλλει στην οικονομική ανάπτυξη.

   -Θα τιμαριθμοποιηθούν οι συντελεστές φορολογίας εισοδήματος για να παύσει η λήστεψη από την πολιτεία εις βάρος των εργαζομένων και ιδιαίτερα των μισθωτών (σημείωση δική μας: μόνο μια φορά θεσπίστηκε η τιμαριθμοποίηση κλιμακίων ή συντελεστών!  Σημειώνουμε ακόμα ότι το 1985 η φορολογική επιβάρυνση των μισθωτών και συνταξιούχων έσπασε όλα τα αρνητικά ρεκόρ. Οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι πλήρωσαν το 1985 συνολικά το 65,9% των φόρων, έναντι 58,7% το 1981!))

     -Θα στηριχτεί το αγροτικό εισόδημα «είτε το θέλει είτε δεν το θέλει η ΕΟΚ», τόνισε ο Ανδρέας Παπανδρέου.

     -«Ο μέγας ασθενής είναι οι δημόσιες επιχειρήσεις, που είναι σήμερα φέουδα της Νέας Δημοκρατίας. Δεν πρόκειται να γίνουν φέουδα του ΠΑΣΟΚ», τόνισε ο Ανδρέας Παπανδρέου (σημείωση δική μας: Έγινε κάτι ακόμα χειρότερο: «κατοχή από τον κομματικό στρατό» ως λάφυρο!).

     -«Βασικός στόχος της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ θα είναι μια ανθηρή ελληνική οικονομία, μια οικονομία ευημερίας του λαού και πλήρους απασχόλησης», υποσχέθηκε ο Ανδρέας Παπανδρέου (επί κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ έσπασαν όλα τα αρνητικά ρεκόρ στην οικονομία, όπως προκύπτει από τα στοιχεία που παρατίθενται στο τέλος του σημειώματος αυτού!)

      Υπενθυμίζω ότι είχαν προηγηθεί τα γνωστά ηχηρά «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ, το ίδιο Συνδικάτο», η επίμονη πρόταση του Ανδρέα Παπανδρέου για «Ειδική Σχέση με την ΕΟΚ», η συγκρότηση Εξεταστικής των Πραγμάτων Επιτροπής για τα τραπεζικά δάνεια για παραγωγικές επενδύσεις, για «κοινωνικοποιήσεις» για «έλεγχο των τιμών» κλπ

          Όπως είναι γνωστόν, το ΠΑΣΟΚ  στις 18 Οκτωβρίου του 1981 κατήγαγε περιφανή εκλογική νίκη και είδε την επόμενη μέρα να προβάλλει η σκληρή οικονομική πραγματικότητα, η οποία δεν είχε καμιά σχέση με τη σημερινή του ιλιγγιώδους δημόσιου χρέους (ανερχόταν στο 34,5% του ΑΕΠ), του υψηλού δημόσιου ελλείμματος (ανερχόταν το 1980  στο -2,6% του ΑΕΠ και το 1981 διαμορφώθηκε στο -9,1% του ΑΕΠ), της εφιαλτικής ανεργίας (ανερχόταν τότε στο 4%).

           Ακολούθησαν οι προγραμματικές δηλώσεις της νέας κυβέρνησης στις 22 Νοεμβρίου 1981, οι οποίες απετέλεσαν τη βάση των νέων οικονομικών μέτρων που, λόγω της σκληρής αυτής πραγματικότητας, ανακοινώθηκε με τη μορφή δύο δεσμών. Η πρώτη δέσμη ανακοινώθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 1981 κι αφορούσε κυρίως τη νέα εισοδηματική πολιτική (Αυτόματη Τιμαριθμική Αναπροσαρμογή, μεγάλες αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις κλ). Η δεύτερη δέσμη ανακοινώθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 1981 και αφορούσε κυρίως «διόρθωση» της  «γενναιόδωρης» εισοδηματικής πολιτικής, έξοδο της οικονομίας από το φαύλο κύκλο του στασιμοπληθωρισμού, τη χάραξη μιας ανοδικής και κοινωνικά δίκαιης πορείας και την «υπέρβαση της στενωπού του 1982», όπως τόνισε.

          Το άγχος και  η αγωνία του τότε πρωθυπουργού κατά την ανακοίνωση από τα ραδιοτηλεοπτικά μέσα από τον ίδιο της δεύτερης δέσμης μέτρων ήταν  έντονα για τα προβλήματα και τα εμπόδια στην πορεία της οικονομίας. Το άγχος και η αγωνία αυτή καταδεικνύεται από το κλείσιμο της ραδιοτηλεοπτικής ανακοίνωσης που έχει ως εξής:

        «Ο ελληνικός λαός, με το αλάνθαστο αισθητήριό του, είμαι βέβαιος ότι αντιλαμβάνεται όλες τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε σαν αποτέλεσμα της κατάστασης που κληρονομήσαμε και της γενικότερης παγκόσμιας  οικονομικής κρίσης. Και είμαι βέβαιος ότι όλοι θα δείξουν την απαραίτητη αυτοσυγκράτηση στην προβολή κλαδικών αιτημάτων που δεν προωθούν το κοινωνικό και το εθνικό συμφέρον. Ελπίζω, επίσης, ότι οι εργαζόμενοι της χώρας, για τους οποίους η πολιτεία ήδη απέδειξε έμπρακτα το ενδιαφέρον της, θα συμβάλουν ενεργά στην αύξηση της παραγωγικότητας. Η επιτυχία σε αυτό το μέτωπο είναι αποφασιστικής σημασίας για την εξυγίανση της οικονομίας και την παραπέρα βελτίωση της εισοδηματικής κατάστασης των ίδιων των εργαζομένων».

    Αντ΄αυτών, όμως των υποσχέσεων έγιναν τα ακριβώς αντίθετα με την κατάρριψη  επτά αρνητικών ρεκόρ στην οικονομία. Ιδού:

Έξι οικονομικά μεγέθη με τα αρνητικά ρεκόρ όλων των εποχών το 2010

-------------------------------------------------------------------------

1.-Ανεργία          %          Έτος                 Κυβέρνηση

--------------------------------------------------------------------------

- Νέο ρεκόρ               21,2       2011                    ΠΑΣΟΚ

- Προηγούμενο          12,0      1999                    ΠΑΣΟΚ

Σημείωση: Το υψηλότερο μετά το 1961 (εξηκονταετίας)

----------------------------------------------------------------------------

2.-ΑΕΠ                       %         Έτος                  Κυβέρνηση

-----------------------------------------------------------------------------

- Νέο ρεκόρ              - 4,6         2010                    ΠΑΣΟΚ

- Προηγούμενο         - 1,6         1993                     ΝΔ

-Σημείωση: Το υψηλότερο μετά το 1974 (τριακονταπενταετίας)

--------------------------------------------------------------------------

3.-Πραγματικός μισθός %           Έτος             Κυβέρνηση

----------------------------------------------------------------------------

- Νέο ρεκόρ               - 9,0           2010                  ΠΑΣΟΚ

- Προηγούμενο          -8,6            1986                  ΠΑΣΟΚ

Σημείωση: Το υψηλότερο μετά το 1961(εξηκονταετίας)

------------------------------------------------------------------------------

4.-Δημόσιο χρέος     % ΑΕΠ         Έτος            Κυβέρνηση

----------------------------------------------------------------------------

- Νέο ρεκόρ               142,5          2010                 ΠΑΣΟΚ

- Προηγούμενο          126,8          2009                  ΝΔ

Σημείωση: Το υψηλότερο μετά το 1961 (εξηκονταετίας)

-------------------------------------------------------------------------

5.-Ετήσιος πληθωρισμός %            Έτος           Κυβέρνηση

------------------------------------------------------------------------

- Νέο ρεκόρ                       4,7         2010                 ΠΑΣΟΚ

- Προηγούμενο                  4,2         2008                   ΝΔ

Σημείωση: Ο υψηλότερος μετά το 1998 (δωδεκαετίας)

-------------------------------------------------------------------- 

6.-Δανεισμός    Δισ. ευρώ                Έτος           Κυβέρνηση

-----------------------------------------------------------------------

- Νέο ρεκόρ               41,8                  2010           ΠΑΣΟΚ

- Προηγούμενο ρεκόρ         36,6         2009             ΝΔ

Σημείωση: Ρεκόρ πεντηκονταετίας

-------------------------------------------------------------------

  Τι λέτε, λοιπόν; Δεν επαναλαμβάνεται η ιστορία συνεχώς ως ιλαροτραγωδία στη χώρα μας «με λόγια ευκολοπίστευτα, με λόγια μέγα»;

(*Ο Δημήτριος Στεργίου είναι δημοσιογράφος. Γεννήθηκε στην Παλαιομάνινα Αιτωλοακαρνανίας. Διετέλεσε αρχισυντάκτης και διευθυντής Σύνταξης του "Οικονομικού Ταχυδρόμου" και αρθρογράφος-σχολιογράφος στα "Νέα" καθώς και υπεύθυνος της στήλης "Μικρο-Μακροοικονομικά" στο "Βήμα της Κυριακής").