Κυριακή 11 Ιουλίου 2021

Στυλιανός Ντίνος: αφιέρωμα στον φωτογράφο της παλιάς Βόνιτσας Θεόδωρο Αποστολόπουλο (1912-1999)

ΑΜΦΙΚΤΙΟΝΙΑ ΑΚΑΡΝΑΝΩΝ
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ



Θεόδωρος Αποστολόπουλος (1912-1999)
Φωτογράφος
«η αποτύπωση της τότε ζωής μας, σε εικόνες»

Γράφει ο Ντίνος Στυλιανός
Αντιπρόεδρος της Αμφικτιονίας




«Ο Θεόδωρος Αποστολόπουλος γεννήθηκε κοιλάρφανος (ο πατέρας του πέθανε όσο η μητέρα του ήταν σε αυτόν έγκυος) , στην Βόνιτσα το 1912 και για αυτό σύμφωνα με το έθιμο της περιοχής , έλαβε το όνομα του πατέρα του, Θεόδωρος....


Η μητέρα του ακολούθησε έθιμο της περιοχής (καλλίτερα να το ονομάσουμε υποχρέωση) να παντρευτεί ένα άλλο χήρο, με τον οποίο έκανε μαζί του άλλο ένα παιδί, τον μπάρμπα Θεόφιλο Στεργιόπουλο.

Τον Θεόδωρο , σε μικρή ηλικία, τον πήραν οι θείοι του στην Πάτρα, όπου εκεί έμαθε τα γράμματα αλλά και την έννοια του εμπορίου. Επιστρέφοντας στη Βόνιτσα (μετά την στρατιωτική θητεία του) ανοίγει κατάστημα με είδη τροφίμων. Η τοποθεσία του καταστήματος ήταν εκεί που τώρα είναι το κατάστημα της Βούλας Παπαθανασίου με ενδύματα, δίπλα από τον πλάτανο της κεντρικής πλατείας Βόνιτσας, κοντά στον Άγιο Σπυρίδωνα. Στο κατάστημά του έβαλε και ποδήλατα για καθημερινή χρήση ή βόλτα (πώληση -νοίκιασμα).

Γνώριζε το εμπόριο και σύντομα απέκτησε κέρδη. Τα κέρδη του καταστήματος τα επένδυσε σε μια συντροφιά (είδος εταιρείας) που θα λειτουργούσε ένα παντζαριό (τυροκομείο). Η συντροφιά έπεσε έξω και χάθηκαν όλα τα χρήματά του. Άλλοι μέτοχοι στην συντροφιά (κυρίως ο Τζώρτζης) δεν αντιμετώπισαν πρόβλημα ρευστότητας χρήματος καθόσον είχαν πολλές άλλες ανεξάρτητες επιχειρήσεις.

Μέσα σε αυτή την ατυχία, ένα μεγάλο κλωνάρι από τον πλάτανο έπεσε στο κατάστημα και το κατέστρεψε. Χρήματα για να φτιάξει άλλο κατάστημα δεν είχε αλλά και ο εκμισθωτής δεν είχε διάθεση-χρήμα για να κατασκευάσει εκ νέου το μαγαζί.

Αποχώρησε και πήρε στο σπίτι του όλη την πραμάτεια που κατάφερε να σώσει. Την πούλησε από εκεί και μάλιστα νοίκιαζε και τα ποδήλατα.

Ο φαρμακοποιός Βασίλειος Κουρκούτας (ένας από τους πολλούς δωρητές της Κοινότητας Βόνιτσας) είχε πεθάνει και οι κόρες του έφεραν από την Κόρινθο τον Χρήστο Μπελεσιώτη για να αναλάβει το φαρμακείο. Σημειώνουμε ότι η μία η κόρη του Κουρκούτα, η Ευθαλία, είχε παντρευτεί τον Βονιτσιάνο φαρμακοποιό Φιλοκτήτη Λαμπράκη και η άλλη, η Δάφνη, με δεύτερο γάμο τον Τσουλούφο , αξιωματικό Χωροφυλακής. Ο Φιλοκτήτης Λαμπράκης είχε δικό του φαρμακείο και κοινωνική ζωή στην Πρέβεζα. Ο νέος φαρμακοποιός (Μπελεσιώτης Χρήστος) παίρνει για βοηθό τον Θεόδωρο Αποστολόπουλο.

Ο Θόδωρος εργάζεται στο φαρμακείο, μαθαίνει να φτιάχνει φάρμακα στο γουδί. Μαθαίνει τα χημικά και τις ενώσεις. Ανήσυχος όπως ήταν, αρχίζει να δραστηριοποιείται στην φωτογραφία που έπρεπε να γνωρίζεις τα χημικά όχι μόνο για τις εμφανίσεις- εκτυπώσεις αλλά και την διατήρηση των φιλμ.

Αρχίζει να ζει με αυτό το επάγγελμα. Από φωτογραφίες για ταυτότητες μέχρι και την καθημερινή ζωή, όταν του την ζητούσαν. Ποτέ δεν έβγαζε φωτογραφίες για την σημερινή λέξη χόμπι.

Αυτός δεν έμπαινε ποτέ μέσα στον φακό, παρά μόνο μια φορά όταν στη Βόνιτσα είχε έρθει μαζί με όλη την χορωδία του, ο εξάδελφος της μητέρας μου, ο Σπυρίδων Περιστέρης, άρχων ψάλτης στη Μητρόπολη Αθηνών. Τόσο στην παραμονή του Αγίου Σπυρίδωνα, όσο και στην λειτουργία ανήμερα της γιορτής, ο Θεόδωρος ήταν δίπλα στο δεξί ψαλτήρι. Ζούσε την βυζαντινή μελωδία.

Μετά την λιτανεία, η χορωδία του Σπυρίδωνα Περιστέρη συγκεντρώθηκε στην κεντρική πλατεία για καφέ και μετά για το γεύμα. Η μάνα μου είχε ετοιμάσει ψαρόσουπα με χοντρούς κέφαλους. Το γεύμα θα γίνονταν στο εστιατόριο του Κτενά.

Όλοι ζήτησαν από τον μπάμπα-Θόδωρο να τους βγάλει μια αναμνηστική φωτογραφία. Άρχισε να «στήνει» όλους μέσα στο πλάνο του φακού. Εκεί στην αναμνηστική φωτογραφία στην πλατεία της Βόνιτσας, έβαλε τον μηχανισμό της καθυστέρησης και αυτός έτρεξε να πάρει θέση κοντά στη χορωδία και τον θείο μου. Η χρονοκαθυστέρηση δεν λειτούργησε καλά και η φωτογραφία τον έχει πάνω στην κίνηση. Όμως με αυτή τη φωτογραφία έχει μείνει η αποτύπωση της μορφής του.

Η αυλή του σπιτιού του ήταν ένας μικρός παράδεισος από λουλούδια και κλουβιά με πουλιά. Μάχες ιστορικές αν κάποια γυναίκα προσπαθούσε να του κόψει ένα ανθό. Ήταν νευρικός και δεν υπολόγιζε τίποτα στα νεύρα του.

Μέσα στην αυλή υπήρχαν τρία ανεξάρτητα μικρά κεραμοσκεπή κτίρια. Αριστερά η κουζίνα με το τζάκι, στην μέση και προς τα πίσω το εργαστήριό του και στα δεξιά το μεγάλο δωμάτιο που κοιμούνταν όλοι μαζί.

Σύζυγός του η Θειά Παρασκευή , το γένος Γκουμάνη, μια άγια γυναίκα. Παιδιά του η Γλυκερία, Ο Δαμιανός, ο Σπύρος, η Μάνθα και η Αντωνία.

Η δεύτερή του κόρη, η Μάρθα, το 1948 , σε ηλικία δύο ετών έπεσε σε ένα πηγάδι και πνίγηκε. Στον τάφο της έβαλε ένα σταυρό κατασκευασμένο από αυτόν, ένα αριστούργημα από τσιμέντο και κοχύλια. Σήμερα αυτός ο σταυρός έχει μεταφερθεί στον οικογενειακό τάφο στο νέο νεκροταφείο της Βόνιτσας. Η θειά Παρασκευή , μια μορφή ανεξίτηλη στην μνήμη μου.. Πολύ καλή και υπομονετική γυναίκα. Σε αυτή είχε εμπιστοσύνη η μάνα μου και μας άφηνε, όταν κάποιος από εμάς ήταν άρρωστος και έπρεπε να μας πάει σε γιατρό άλλης πόλης. Η θειά Παρασκευή από το κλάμα για την απώλεια της κόρης της είχε μόνιμο πρόβλημα στα μάτια. Δεν υγραίνονταν και την έτσουζαν.

Ο πρωινός καφές του μπάρμπα – Θόδωρου κρατούσε μέχρι το βράδυ. Πάντα δίπλα το χειροποίητο τσιγάρο του, σβησμένο να το ανάβει όταν έπινε την γουλιά και έπρεπε να ρουφήξει μια γεύση νικοτίνης. Μια ιεροτελεστία στην αυλή του, ένα παράδεισο από λουλούδια και κλουβιά πουλιών.

Πήγαινε πάντα στην εκκλησία και κάθονταν κάτω και δίπλα από το δεξιό ψαλτήρι. Έψελνε τα πάντα από μόνος του, στα σιγανά, ώστε να μην ενοχλείται κανένας.

Ήταν η κηδεία της μάνας του Ναύαρχου Λεωνίδα Παλιογιώργου. Το μάθαμε και πήγαμε στην εκκλησία. Μόνοι μας ήμασταν, εμείς οι λίγοι, οι μετέπειτα αμφικτίονες και πέντε έξι από το συγγένειο της εκλιπούσας. Ήταν η ώρα να διαβαστεί ο Απόστολος.

Ο Μπάρμπα Θόδωρος ξερόβηξε σιγανά ειδοποιώντας τον δεξιό ψάλτη ότι αυτός θα διάβαζε τον Απόστολο. Να διάβαζε; Τα ήξερε όλα απέξω. Όμως αυτή τη φορά μείναμε όλοι έκπληκτοι. Αυτή δεν ήταν φωνή. Από πού να έβγαινε;. Είχε δύναμη, πάθος, συναίσθημα, τόνο, μέχρι και αγωνία. Δεν είχε ψαλμωδία, ήταν σαν μια φωνή μέσα από αρχαία τραγωδία. Η σχεδόν άδεια εκκλησία αντιλαλούσε από τη φωνή του. Δεν είχαμε ξανακούσει ποτέ έτσι τον Απόστολο. Ήταν κάτι που έβγαινε από «άλλο κόσμο». Όταν τελείωσε, θα τον χειροκροτούσαμε αν δεν ήμασταν μέσα στην εκκλησία.

Ο Μπάρμπα Θόδωρος πέθανε τον Μάιο του 1999.

Το αρχείο του σε φίλμ δεν υπάρχει. Η κόρη του η Αντωνία, που με αυτή εκτός από την βάπτιση που της είχε κάνει ο πρώτος εξάδελφός μου δίνοντας και το όνομά του, ζήσαμε για χρόνια μαζί ταξιδεύοντας καθημερινά στη Πρέβεζα. Η Αντωνία λόγω της ασθένειας που την τυραννούσε, ήταν δύσκολη στην οδήγηση. Έκανε μόνο μαζί μου, στη συζήτηση και στον πόνο της. Όταν έμπαινε στο Νοσοκομείο στα Γιάννενα , εκεί η συνομιλία μας ήταν ασταμάτητη. Πηγαίναμε την συζήτηση μας στα παλιά, αναπολούσαμε, σαν να ήταν ένα καλό γιατρικό στη χρόνια ασθένειά της. Είχα ρωτήσει την Αντωνία για τα φίλμ. Δεν γνώριζε τίποτα. Η μεγαλύτερη η αδελφή της, η Γλυκερία, αρχικά μας είπε ότι είχαν βραχεί και χάλασαν.

Όμως ο καθένας από εμάς ότι φωτογραφίες έχει από τότε στα παλιά, είναι φωτογραφίες του μπάρμπα- Θόδωρου. Οι φωτογραφίες του αποτύπωσαν την τότε ζωή μας σε εικόνες.

Για την Αμφικτιονία Ακαρνάνων

Ο Πρόεδρος                                       Ο Αντιπρόεδρος

Φίλιππος Ντόβας                                     Στυλιανός Ντίνος

1 σχόλιο:

Τι λες γι αυτό αγαπητό Ξηρόμερο