Η ΓΕΙΤΟΝΙΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΤΗ ΒΕΝΕΤΙΑ

Γράφει η Μαρία Ν. Αγγέλη

Σ’ ένα γεφύρι στεκόμουν

Δεν πάει πολύς καιρός, ήταν η νύχτα μελιχρή.

Από μακριά ένα τραγούδι ερχόταν:

Σαν σταγόνα πλήθαινε από χρυσάφι

Πάνω στου νερού την τρεμάμενη όψη,

Γόνδολες, φώτα και μουσικές,

μεθυσμένα  έπλεαν στο λυκόφως.

Έγχορδο όργανο η ψυχή μου,

από αθέατη δύναμη δονούμενη εντός μου τραγουδούσε

κάποιο τραγούδι γόνδολας ριγώντας κρυφά

από πολύχρωμη ευτυχία.

Την άκουγε, άραγε,  κανείς;

Φρειδερίκος Νίτσε

[Μτφ.Βασίλης Ζηλάκος]

     Δεν πάει πολύς καιρός, ήταν μια μέρα του Αυγούστου, που βρέθηκα στην κοσμοπολίτικη Βενετία…

    Σε μια γωνιά αυτής της μοναδικής πόλης, όπου τα ονόματα κάποιων  δρόμων και κτηρίων παραπέμπουν στους Greci, έζησε και  έδρασε επί αιώνες το Ελληνικό στοιχείο.

    Αισθάνθηκα την ανάγκη ως Ελληνίδα, να επισκεφτώ τη γειτονιά των Ελλήνων της Βενετίας.......

Εκεί βρίσκεται ο ναός του Αγίου Γεωργίου των Ελλήνων [San Giorgio dei Greci].

        Το 1539 οι Έλληνες της Βενετίας μετά από συνεχείς διαπραγματεύσεις, πήραν άδεια για την ανέγερση του ναού του Αγίου Γεωργίου στην πλατεία  Campo dei Greci.H κατασκευή άρχισε από τον Σάντε Λομπάρντο και από το 1548 από τον Τζιαντώνιο Χιόνα.

Το εντυπωσιακό καμπαναριό  χτίστηκε το 1592.

      Ο Κρητικός Aγιογράφος Μιχαήλ Δαμασκηνός είχε κληθεί από την αδελφότητα της Βενετίας να κοσμήσει το ναό με εικόνες σύμφωνα με την ορθόδοξη  τεχνοτροπία. Οι περισσότερες εικόνες του εικονοστασίου είναι έργα του.

       Στο εσωτερικό του ναού υπάρχει μαρμάρινη πλάκα με επιγραφή στα ελληνικά που αναφέρει ότι ο ναός αφιερώθηκε στο Χριστό και τον Άγιο Γεώργιο από τους Έλληνες που μετοικούσαν στη Βενετία: «Τους αεί καταίροντας Ενετίαζε των Ελλήνων».

     Στο ναό μπορούν να προσευχηθούν οι ορθόδοξοι της Βενετίας και όσοι βρεθούν στην πόλη.

     Πήγα να προσκυνήσω τον Άγιο Γεώργιο και να θαυμάσω από κοντά το ναό. Είχα την τύχη μάλιστα να παρακολουθήσω και λειτουργία…

Στο προαύλιο υψώνεται το επιβλητικό καμπαναριό.

      Βόρεια του ναού βρίσκεται το Ελληνικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών Βενετίας. Έχω διαβάσει ότι αυτό το κέντρο είναι ο καλύτερος πρεσβευτής μας στην παγκόσμια επιστημονική κοινότητα. Θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα αξιοθέατα αυτής της γοητευτικής πόλης.

    Ο σκοπός του ιδρύματος είναι επιστημονικός-ερευνητικός. Μεταξύ των άλλων παρέχει δωρεάν φιλοξενία σε ερευνητές επιστήμονες, που εκπονούν τις διατριβές τους.

     Στο χώρο αυτό στεγάζεται και το Μουσείο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών εικόνων που περιλαμβάνει βυζαντινές και μεταβυζαντινές φορητές  εικόνες και διάφορα άλλα κειμήλια.

     Δυτικά του  Ινστιτούτου και του ναού υπάρχει το κανάλι των Ελλήνων. Το rio dei Greci. Aπό το γεφυράκι των Ελλήνων [ponte dei Greci] φωτογραφίζω το ωραίο κτήριο του Ινστιτούτου, όπου κυματίζει η γαλανόλευκη, καθώς και το εντυπωσιακό καμπαναριό του Αγίου Γεωργίου.    

     Από εκεί παρατηρώ και τις oμορφοστολισμένες γόνδολες που, όπως σε όλα τα κανάλια, ταράζουν τα γαλήνια νερά της Γαληνοτάτης Βενετίας… Προσπαθώ να απαθανατίσω με το φωτογραφικό φακό αυτή τη μοναδική ομορφιά!!!

    Μετά το γεφυράκι συναντώ δυο γονδολιέρηδες. Είναι σε ένα διάλειμμα της δουλειάς τους. Ντυμένοι με την παραδοσιακή στολή του γονδολιέρη: ψάθινο καπέλο με κορδέλα, ριγέ μπλούζα κόκκινη ή μπλέ και σκουρόχρωμο παντελόνι. Τραγουδάνε το παραδοσιακό τραγούδι του γονδολιέρη! Απολαμβάνω ιδιαίτερα αυτές τις στιγμές…Δέχονται με ευχαρίστηση να τους φωτογραφίσω. Τους ευχαριστώ και προχωρώ λίγο πιο κάτω δίπλα στο κανάλι να απολαύσω τη νοστιμιά μιας βενετσιάνικης πίτσας. Ομολογώ ότι δεν είναι τυχαία η φήμη πως οι Ιταλοί κάνουν  νοστιμότατες πίτσες.

     Απέναντί μου καθώς έτρωγα, παρατηρούσα μια εξαιρετική βιτρίνα με αποκριάτικη στολή. Η Βενετία διοργανώνει ένα εξαιρετικό καρναβάλι, όπως γνωρίζουμε. Το εντυπωσιακό φόρεμα της βιτρίνας ήταν μια πρόκληση για μένα. Μπήκα στο κατάστημα, όπου θαύμασα αρκετές αποκριάτικες στολές. Πρόκειται για εντυπωσιακές στολές υψηλής ραπτικής και ποιότητας, που παραπέμπουν σε άλλες εποχές…

       Στους τοίχους κρέμονταν μάσκες, εξαιρετικά έργα τέχνης! Εξάλλου η Βενετία είναι γνωστή και ως «Πόλη των Μασκών». Μάσκες χειροποίητες, ποικίλες, από πορσελάνη, δέρμα και γυαλί, ζωγραφισμένες και διακοσμημένες με πολύτιμα μέταλλα και πέτρες… Τόσο οι μάσκες όσο και οι στολές απέχουν πολύ από αυτές που βλέπουμε στα καρναβάλια της πατρίδας μας…

     Αφού επισκεφτήκαμε πολλά αξιοθέατα της πόλης, όπως το ναό του Αγίου Μάρκου και το παλάτι των Δόγηδων, πήραμε το βαπορέτο για να επιστρέψουμε το βράδυ στο Μέστρε. Από το παράθυρο θαύμαζα ακόμα τη Βενετία και προσπαθούσα να ταξινομήσω στο νου μου τις ωραίες εικόνες , εμπειρίες και γνώσεις που μου χάρισε αυτή η περιήγηση… 

    Τις σκέψεις μου διέκοψε ένας νεαρός που σιγοτραγουδούσε:

Γεια σου χαρά σου Βενετιά

βγήκα σε θάλασσα πλατιά

και τραγουδώ στην κουπαστή

σ’ όλο τον κόσμο ν’ ακουστεί…