Η πόλη της ΒΟΝΙΤΣΑΣ 1920: Η κοινωνική, διοικητική και οικονομική δομή!!

ΑΜΦΙΚΤΙΟΝΙΑ ΑΚΑΡΝΑΝΩΝ

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

Γράφει ο Αντιπρόεδρος της Αμφικτιονίας

ΝΤΙΝΟΣ Στυλιανός

                       

Η κοινωνική, διοικητική και οικονομική δομή  

της πόλης Βόνιτσας στο έτος 1920

Ζέρβας Νικόλαος, της Σουλιώτικης Φάρας των Ζερβαίων 

1920 μ. Χ. δημοτικός σύμβουλος και συμβολαιογράφος Βόνιτσας 

              Από τις συλλογές του φίλου και συνεργάτη Ιωάννη Νεραντζή (βιογραφικό σημείωμα στην ιστοσελίδα: https://neranion.blogspot.com), ξεφυλλίσαμε την απογραφή του 1920. Από εκεί εντοπίσαμε και αποσπάσαμε τις εγγραφές για την Βόνιτσα. Τις επεξεργαστήκαμε και σήμερα αρχίζουμε με παράθεση της δομής για τη Βόνιτσα και σε επόμενες αναρτήσεις για τις άλλες πόλεις (Ζαβέρδας – Κατούνας -  Παλιαμπέλων – παλίμπεης – Θυρρείου)............

     

Με τη βοήθεια ηλικιωμένων Βονιτσιάνων, μελών της Αμφικτιονίας, έχουμε ταυτοποιήσει στον πολεοδομικό ιστό της τότε Βόνιτσας τις τοποθεσίες που ήταν εγκατεστημένες  οι Υπηρεσίες και τα καταστήματα. 

Κοινοτικό συμβούλιο:

Πρόεδρος: Παπακώστας Ιωάννης *1 (Ιατρός) 

Σύμβουλοι: Μαρκαντώνης Νικόλαος*2  (κτηματίας)

Δύσκος Γεώργιος

Ζέρβας Νικόλαος *3 (συμβολαιογράφος) 

Ρέπας Γρηγόριος

Τζώρτζης Νικόλαος *4 

Συγκοινωνία για να φτάσεις στη Βόνιτσα: (μάλλον με πλοίο)

-από Μεσολόγγι 23 ώρες   

-από Λευκάδα 5 ώρες    

-από Πρέβεζα 1,5 ώρες 

Δημόσιες Υπηρεσίες:

Ειρηνοδικείο

Υποθηκοφυλακείο

Εφορία

Ταμείο

Μονοπώλιο

Ταχυδρομείο *5 

Τηλεγραφείο

Λιμενική επιτροπή 

Δημοτικό σχολείο αρρένων και θηλέων  *6

Ελληνικό σχολείο (Σχολαρχείο αποκαλούμενο. Κάπως αντίστοιχο του μετέπειτα Γυμνασίου)*7 

Αστυνομική Υποδιεύθυνση *8 

Συμβολαιογράφος: Ζέρβας Νικόλαος

Δικηγόροι:

Στούμπης Κων/νος *9  και 

Τσιτσώνης Δημήτριος

Δικολάβοι:

Λαμπράκης Ηλίας *10 και 

Παπαγαλάνης Νικόλαος *11  

Ιατροί: 

Αρνής Νικόλαος *12, 

Παπακώστας Ιωάννης και 

Δρίβας Στέφανος *13

Έμποροι: 

Στρογγύλος (μάλλον Στρογγύλης) Γεώργιος *14, 

Σταμάτης Σωτήριος, 

Τζώρτζης Νικόλαος, 

Παπαχρήστος Παναγιώτης *15, 

Παπαθανασίου Γεώργιος *16,  

Μακρής Αχιλλέας *17, 

Λεμονής Ιωάννης *18,  

Γκολφίδης Ιωάννης *19,    

Γεωργίου Ιωάννης *20,  

Γαρούφης Παναγιώτης *21,  

Βασιλάκος Σπύρος *22. 

Έμποροι υφασμάτων:

Γαρούφης Πάνος,  

Γκολφίδης Ιωάννης, 

Μακρής Αριστείδης, 

Παπαχρήστου Πάνος, 

Σταμάτης Σωτήριος.

Αρτοποιοί: 

Ραφτάκης Λάμπρος *23,  

Φεσέας (μπορεί και Φέσσας) Βασίλειος *24

Εμπορομεσίτης: Παπακωνσταντίνου Γεώργιος *25 

Καφενεία: 

Αρνής Μιχαήλ, 

Δρίβας Χαρίλαου *26, 

Μασούρας Κων/νος *27,  

Στατεράς Παντελής *28,   

Πίκουλος Δημήτριος *29,   

Τουλούπης Θεόδωρου, 

Φούντας Ιωάννης

Ξενοδοχεία ύπνου: 

Παπακωνσταντίνου Γεώργιος *30 

Στρογγύλης Γεώργιος *31 

Εστιατόρια- ταβέρνες: 

Βλάχος Βασίλειος, 

Μαλάμος Νικόλαος *32,  

Μπαλούμας Σωτήριος, 

Πρίφτης Νικόλαος *33,  

Ρίζος Δημήτριος *34  

Εξαγωγικό εμπόριο Ξυλείας: Βασιλάκος Γεώργιος *35

Πρακτόρευση  πλοίων: 

Τζώρτζης Νικόλαος και 

Λεμονής Ιωάννης

Πρακτόρευση τραπεζών: Γκολφίδης Ιωάννης (εμπορική τράπεζα)

Πρακτόρευση οίνων: Γκολφίδης Ιωάννης

Πρακτόρευση εφημερίδων: Γεωργίου Δημήτριος

Φαρμακεία: 

Κερασιώτης Βασίλειος και 

Κουρκούτας Βασίλειος *36. 

...............................................

1*-Ο Ιωάννης Παπακώστας, ιατρός στο επάγγελμα, είχε αδελφό τον Σπυρίδωνα Παπακώστα, παππού του Αμφικτίονα Σπύρου του Μιχαήλ Παπακώστα. Είχε παιδιά  τον Νικολάρα, την Πόπη και τον Μιχάλη. Η αδελφή του Ιωάννη Παπακώστα είχε παντρευτεί με τον πατέρα του Σεβάσμιου Μπαρμπα-Γιάννη Αρνή και από εκεί έχουμε τους εγγονούς Σπυρίδωνα, Νικόλαο και Τέτα. Η εποχή που αναλαμβάνει Κοινοτάρχης ο Ιωάννης Παπακώστας είναι κρίσιμη περίοδος για την Βόνιτσα. Δεν είχε μόνο αναλάβει τις ευθύνες για την διοίκηση της πόλης (πρωτεύουσα επαρχίας Βονίτσης και Ξηρομέρου με 38 χωριά-κωμοπόλεις και 39000 κατοίκους) αλλά είχε το βάρος να διαφυλάξει  την ασφάλεια των κατοίκων και την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των πολιτών στο πρόσωπο της τοπικής αυτοδιοίκησης (βλέπε εργασία της Αμφικτιονίας με τις επιστολές του Κων/νου Μαλλιαρού, καθώς και μελέτη του Ιωάννη Ντίνου για την κρίσιμη συνεδρίαση της Βουλής στις αρχές της δεκαετίας του 1900). 

2*-Νικόλαος Μαρκαντώνης είχε ένα  μεγάλο πλήθος από βαφτιστήρια που έδινε το όνομα Νικόλαος και να γιορτάζονται στις 10 Μαϊου (Αγιος Νικόλαος ο Νέος – ο εν Βουνένοις). Ο πατέρας του είχε αποκτήσει μεγάλη περιουσία όταν στις αρχές της 5ης δεκαετίας του 1800 του παραχωρήθηκε η από το 1837 δεσμευμένη εκκλησιαστική περιουσία, η ανατολικά του κάστρου. Σύντομα όμως, το έτος 1860, παραχώρησε στις εκκλησίες Αγία Σωτήρα και Αγιο Νικόλαο όλα τα κτήματα που ήταν γύρω από την κάθε εκκλησία.  Σημειώνουμε ότι η εκκλησιαστική περιουσία, η δυτικά του κάστρου, παραχωρήθηκε σε ιδιώτες στις αρχές του 1840.

3*-Από την Σουλιώτικη φάρα του Διαμάντη, του Τζίμα και του Νάστα Ζέρβα. Ο Νικόλαος Ζέρβας, παιδί του Πέτρου Ζέρβα και από πατέρα ανιψιός της Ευφροσύνης Ζέρβα (παντρεύτηκε τον Νικόλαο Ζέρη), ακολούθησε τα χνάρια των προγόνων του στην επιθυμία για την «Πατρίδα». Στα πρώτα χρόνια της δικηγορίας του και με έδρα την Βόνιτσα συμμετείχε ενεργά στα συνεχή κινήματα για την απελευθέρωση της Πατρίδας του, αλλά και συνεχώς τροφοδοτούσε με όπλα - χρήματα τις επαναστατικές ομάδες της Ηπείρου. Αυτές τις ομάδες τις ονόμαζε «Κομητάτα». Αδελφός του Νικόλαου Ζέρβα ήταν ο Ιωάννης (κτηματίας)  και ο Σπύρος (αξιωματικός του Πεζικού). Αδελφές η Μαριγώ (από αυτό το γένος προέρχεται ο Σπυρίδων Περιστέρης, αρχιψάλτης Μητροπόλεως Αθηνών) και η Καλλιόπη (από αυτό το γένος προέρχεται ο δάσκαλος Δημήτριος Παπαθανασίου). Από την πρώτη εξαδέλφη του Νικόλαου (από τον θειο του τον Χρήστο) προέρχεται το γένος Ιωάννου. Από το γένος της Ευφροσύνης Ζέρβα (παντρεύτηκε με τον Νικόλαο Ζέρρη και εισήλθε στην Φάρα των Ζερραίων της Βλισόρας Παλιαμπέλων) προέρχεται και ο αντιπρόεδρος της Αμφικτιονίας Ντίνος Στυλιανός. Από το γένος της φάρας των Ζερβαίων της Βόνιτσας προέρχεται και ο Μέγας Δωρητής του Δήμου Βόνιτσας (17 οικόπεδα στο κέντρο της Βόνιτσας – 80 καλλιεργήσιμα στρέμματα στον Ξερόλακο 1 χιλιόμετρο εξω από τη Βόνιτσα – και αρκετά χρήματα), ο Νικόλαος Ζέρβας του Ιωάννη ο επονομαζόμενος Ψήστης.

Το συμβολαιογραφείο του Νικόλαου Ζέρβα στεγάζονταν στην πρώην κεντρική πλατεία Βόνιτσας, στο κτίριο που σήμερα είναι το καφενείο του Φερεντίνου (του επονομαζόμενου Μανίλα).

Από τη Φάρα των Ζερβαίων, εκτός από τον Ντίνο Στυλιανό και των άλλων Ντιναίων, στην Αμφικτιονία ανήκουν οι Γιάννης Ζέρβας του Κων/νου και Γεώργιος Ζέρβας του Αθανασίου, καθώς και η Ασημίνα Λιάκου κόρη της Μαρίας Ζέρβα. 

4*-Μεγάλος κτηματίας και έμπορος. Γιοί του οι  Σπύρος και  Δημήτριος. Δραστηριοποιήθηκαν με χονδρεμπόριο και με πλοίο (βενζίνα) για μεταφορά επιβατών και εμπορευμάτων από και προς τη Πρέβεζα. Καπετάνιος του πλοίου ο  Παντελής Κοντομίχης, μηχανικός ο  Μαστροφίλιππας. Το εμπορικό ήταν στο ισόγειο του Παλιογιώργου (σήμερα στο πρώτο κτίριο στα δεξιά μας στη πρώην πλατεία Ανακτορίου πηγαίνοντας προς τη παραλία. Μια αποτυχημένη προσπάθεια δημιουργίας μεγάλου μπαντζαριού (τυροκομείου) σταμάτησε προσωρινά την οικονομική ευμάρεια. Οι αδελφοί Τζώρτζη λόγω κεφαλαίων επανήλθαν στο οικονομικό προσκήνιο. Όμως άλλοι Βονιτσιάνοι που συμμετείχαν ως συνιδιοκτήτες στο μπαντζαριό δυστύχησαν οικονομικά. Όταν τα δύο αδέλφια δραστηριοποιήθηκαν στην Αθήνα ήταν αποκλειστικοί αντιπρόσωποι της εταιρείας ΝΤΕΞΙΟΝ.

5*-Σε αυτή την περίοδο το ταχυδρομείο και το τηλεγραφείο στεγάζονταν στο ισόγειο του Παπαδόπουλου (απέναντι από το σπίτι του Φιλοκτήτη). Τα επόμενα χρόνια στεγάστηκε στο κτίριο πίσω από τον Αγιο Σπυρίδωνα και όταν χωρίστηκε ο ΟΤΕ από το ταχυδρομείο, ο ΟΤΕ στεγάστηκε στο κτίριο του Ζήκου, εκεί που σήμερα μένει ο Νίκος Μασούρας.

6*-Το δημοτικό σχολείο σε αυτή τη περίοδο στεγάζονταν στο διώροφο κτίριο της μονής Ρόμβου. Ήταν κάτω στην παραλία δίπλα στα αρχοντικά Παπακώστα και Γιώτη.

7*-Σε αυτή τη περίοδο στεγάζονταν στο παλιό Μπόργο της Βόνιτσας, δίπλα από το αρχοντικό των Γριβαίων, που όπως προαναφέραμε το είχε αγοράσει ο Πουρνάρας. Σήμερα το οίκημα που στέγαζε το σχολαρχείο είναι ιδιοκτησίας των κοριτσιών του Αθανασίου Γιαννέλου (βλέπε σχετικό αναλυτικό άρθρο της Αμφικτιονίας για τον έμπορο Αθανάσιο Γιαννελο)

8*-Σε αυτή την περίοδο αυτή η Χωροφυλακή στεγάζονταν στο κτίριο του Πουρνάρα. Σημειώνουμε ότι ο Πουρνάρας το είχε αγοράσει από τους απογόνους του Γαρδικιώτη Γρίβα (δήμαρχος και βουλευτής ο Αλέξιος Γρίβας). 

9*-Βλάχος με καταγωγή από τους Καλαρρύτες. Σπούδασε νομικά στην Ιταλία. Ο αδελφός του Γιάννης είχε σπουδάσει νομικά στη Γερμανία. Λόγω της καλοκαιρινής διαμονής των βλάχων στη Βόνιτσα, τα δύο αδέλφια δραστηριοποιήθηκαν στη Βόνιτσα. Δυστυχώς ο Γιάννης απεβίωσε από κτύπημα αλόγου στο Ακτιο. Ο Κων/νος νυμφεύτηκε την βλάχα Μαργαρίτα Τζέντζου και απέκτησαν τον Παντελή και τον Γιώργο. Ο Γιώργος απεβίωσε στα μέσα της δεκαετίας του 40. Ο Παντελής δραστηριοποιήθηκε οικονομικά με την εκμετάλλευση του Κινηματογράφου. Είχε τρείς αίθουσες. Στο κέντρο της πόλης το Λαϊς με χειμερινή και καλοκαιρινή αίθουσα και το ELIT με  καλοκαιρινή αίθουσα. Παιδιά του Παντελή Στούμπη είναι η Μιμίκα, ο Γιώργος, η Ολγα και η Ντίνα. 

10*-Βλέπε εργασία – βιβλίο της Αμφικτιονίας «Φιλοκτήτης Λαμπράκης, ο Βονιτσιάνος ποιητής»

11*-Από αυτό το γένος έχουμε τον Παντελή Παπαγαλάνη (ενεργό στέλεχος της τότε Ένωσης Γεωργικών Συνεταιρισμών) και τον Δημήτριο Παπαγαλάνη (δικηγόρος Βόνιτσας, μετέπειτα Λευκάδας και εκδότη της εφημερίδας ΑΝΑΚΤΟΡΙΟ). Σημειώνουμε ότι τα πρωτότυπα φύλλα της εφημερίδας έχουν αγοραστεί και βρίσκονται στο αρχείο της Αμφικτιονίας. Επίσης η συμβολαιογράφος Αθηνών Παπαγαλάνη και η αδελφή της Λίντα που ασχολήθηκε και είχε σημαντική ακαδημαϊκή καριέρα.  Το αρχοντικό του ήταν δίπλα στου Φιλοκτήτη Λαμπράκη και με είσοδο από την πρώην πλατεία «Ανακτορίου»

12*-Από την μεγάλη φάρα των Αρναίων. Προπάτορας της φάρας ο Κωνσταντής Αρνής , ο οποίος μετά τον γάμο με την κόρη του Ενετού Αντόνιο Λορεδάν  εδραιώνεται στα κοινωνικά της Βόνιτσας.

13*-Μέλος της φάρας Δρίβα με μεγάλες περιουσίες στη περιοχή. Βλέπε σχετικά στο βιβλίο «Φιλοκτήτης Λαμπράκης».

14*-Της φάρας Στρογγύλη, με σημαντικότατο απόγονο τον Αριστογείτωνα. Ο Αριστογείτωνας βήματα μπροστά από όλους, είχε αρχίσει την δημιουργία σχολών εκπαίδευσης στις αγροτικές και κτηνοτροφικές εργασίες. Σε ιδιόκτητες εκτάσεις (εκεί που σήμερα είναι οι παλιές αποθήκες λιπασμάτων της Ενωσης) είχε κατασκευάσει μεγάλα κτίρια (τόλ). Δυστυχώς οι προσπάθειές του βρήκαν πολιτικά εμπόδια. Επιστέγασμα της «δίωξης» ήταν το κοινοτικό συμβούλιο , λίγα χρόνια μετά τον πόλεμο του ’40 να πάρει απόφαση για να γκρεμίσει το αρχοντικό του και με αιτιολογικό ότι ήθελε να μεγαλώσει την παραλία. Ο Στρογγύλης εγκατέλειψε την Βόνιτσα και η Βόνιτσα έχασε την ευκαιρία να γίνει πανελλήνιο εκπαιδευτικό κέντρο για τους αγρότες.

15*-Οικογένεια με μεγάλη περιουσία στα Δυτικά του Κάστρου (πρώην περιουσίες μονών)

16*-Βλέπε σημειώσεις για τους Ζερβαίους. Πρόσθετα, η Φίλια των Ζερβαίων με τον Παπαθανασίου απέκτησε τρείς γιούς τον Στέλιο (έμπορο που νυμφεύτηκε την Μαρία την επονομαζόμενη Βάβω Μαμή, τον Τάκη (τον επονομαζόμενο Ραμώνα- δντη Δημοτικού σχολείου) και τον αξιωματικό χωροφυλακής που απεβίωσε ξαφνικά ένα Πάσχα στη Βόνιτσα (βλέπε εργασία Ντίνου Ιωάννη «Η Λαζάρα της Βόνιτσας») 

17*-Της φάρας Μακρή. Αρχικά προγόνους αυτής της φάρας τους συναντάμε σε βενέτικα νοτάρια, κυρίως σε συνεργασίες με άλλους όπου καθάριζαν τα ρόγγια (θαμνώδεις περιοχές) και πληρώνοντας φόρο στην Βενετιά αποκτούσαν δικαιώματα. Έχουμε εντοπίσει αυτά τα δικαιώματα να τα επιβεβαιώνουν στην δικαιοδοσία τους με σφραγίδες του νεοσύστατου Ελληνικού Κράτους.  Το πρώτο εμπορικό ο Μακρής το είχε στο ισόγειο του Κούρεντα (σήμερα Στέργιου Δρίβα) στη περιοχή παζάρι. Αργότερα οι απόγονοι  ίδρυσαν το πολυφημισμένο κατάστημα «ΑΘΗΝΑΙΑ» στο σταυροδρόμι.

18*-Λεμονής. Μεγάλος κτηματίας με περιουσίες μέσα αλλά και έξω από τη Βόνιτσα, κυρίως στο Δυτικό του κάστρου (περιουσία μονών). Μέσα στη Βόνιτσα το σημερινό κτίριο του Πάνου Βασιλάκου, το σημερινό ψητοπωλείο του Ντελή, το σημερινό παραλιακό οίκημα Διακογιάννη. Ο γιός του εισήλθε στην Ευελπίδων και βραβεύτηκε για το σβήσιμο της  μεγάλης πυρκαγιάς του κάστρου (βλέπε βιβλίο Αμφικτιονίας «το κάστρο των 18 εθνοτήτων»). 

19*-Έμπορος και βιοτέχνης. Εκτός από το γενικό εμπόριο και την πρακτόρευση, είχε βυρσοδεψείο στην ανατολική παραλία της Βόνιτσας, στο σημείο που σήμερα είναι το σπίτι του Κούτσικου (δίπλα από του Σουλιώτη). Εντός της πόλης Βόνιτσας είχε την περιοχή του ανατολικού της «Λάμπρας» δηλ. κοντά στο σημερινό δημοτικό σχολείο.

20*-Γιοί του Γεωργίου ήταν ο Φειδίας και ο Σπύρος. Και οι δύο ασχολήθηκαν με το εμπόριο. Ο Φειδίας έφτασε ως αποκλειστικός αντιπρόσωπος σε τσιμέντα και άλλα οικοδομικά υλικά, ενώ ο Σπύρος, ο επονομαζόμενος Μέντας, είχε και χονδρεμπόριο. Όταν η Εθνική τράπεζα εισήλθε στη Βόνιτσα, πρώτος πράκτορας ήταν ο Σπύρος Γεωργίου. Αργότερα την πρακτόρευση της Εθνικής την ανέλαβε ο Αθανάσιος Γιαννέλος και μετά την ασθένειά του ο Αριστοτέλης Σκυριανός. Ο Σπύρος Μέντας ήταν ο μόνιμος τελετάρχης των εθνικών γιορτών στη Βόνιτσα.

21*-Γιός του ο Αχιλλέας Γαρούφης, μέγας δωρητής της εκκλησίας του Αγίου Σπυρίδωνα. Ο Αχιλλέας ήταν μόνιμος (άνευ αμοιβής) ψάλτης στον Αγιο Σπυρίδωνα. Επέλεγε μόνος του το αριστερό ψαλτήρι. Εγκατέλειπε τον Αγιο Σπυρίδωνα μόνο την Μεγάλη Παρασκευή και έψελνε στους Αγίους Αποστόλους της Μπούχαλης. Ο λόγος ήταν στο να είναι παρών στην περιφορά του επιταφίου και στο μνημόσυνο που πραγματοποιούνταν με τον επιτάφιο στο νεκροταφείο του Αγίου Δημητρίου. Εκεί ήταν θαμμένοι οι γονείς του.

22*-Μεγάλη φάρα προερχόμενη από τον κάμπο του Ακτίου, ο οποίος κάμπος στα Βενέτικα χρόνια έφερε και το όνομά τους (Vasilako). Έμποροι και κτηματίες. Ο Σπύρος Βασιλάκος είχε αδελφό τον Νίκο (επίτροπο της εκκλησίας Άγιος Σπυρίδωνας) με κόρη την Αθανασία και την Ροζαλία. Κόρη της Αθανασίας η καθηγήτρια Αθανασούλα Κασσιανή. Επίσης είχε αδελφό τον Χρήστο ο οποίος απέκτησε τον Δημήτριο (Τρούλας), τον Αθανάσιο και τον Θωμά. Αδελφό επίσης είχε τον Θωμά που σκοτώθηκε στον πόλεμο. Επίσης είχε αδελφή την Αργυρή που παντρεύτηκε τον Ιατρό Κακούρη και η δεύτερη αδελφή του παντρεύτηκε με τον φαρμακοποιό Κουρκούτα. Παιδιά του Δημήτριου Βασιλάκου (επονομαζόμενος Τρούλας) οι παιδικοί μας φίλοι Χρήστος Βασιλάκος (ανώτερος αξιωματικός πεζικού)  και η αδελφή του Αργυρούλα (εκπαιδευτικός). Γιός του Αθανάσιου Βασιλάκου ο Χρήστος Βασιλάκος, επιστήμονας με διεθνή καριέρα στην Ευρώπη.

23*-Ραφτάκης. Της φάρας Ραφτάκη με κατοικία στο ανατολικό της παραλίας της Βόνιτσας, όπου από το όνομά τους, μέρος της παραλίας έχει λάβει την ονομασία της.

24*-Αναμένουμε στοιχεία

25*-Άποικος από τη Βόρεια Ήπειρο.  Εμπορομεσίτης και ξενοδόχος. Το ξενοδοχείο το είχε στα δεξιά μας ανεβαίνοντας από την πλατεία τα σκαλιά για το κάστρο. Αργότερα ο γιός του Γιάννης (ο επονομαζόμενος Νάκιας, δικολάβος το επάγγελμα) αγόρασε το αρχοντικό του Ρίζου, στη παραλία της Βόνιτσας (εκεί που σήμερα είναι η καφετέρια εν πλώ). Σημειώνουμε ότι ο Παπακωνσταντίνου ανήκε στην δεύτερη μαζική ομάδα αποίκων, με προέλευση την Βόρεια Ηπειρο. 

26*-Από την γενιά του Χαρίλαου Δρίβα, έχουμε τον στρατηγό Χαρίλαο Δρίβα. Για την ηρωική του δράση στον πόλεμο του 40 αλλά και για τον βασανισμό του, τον εγκλεισμό του σε στρατόπεδο της Ιταλίας (βλέπε τον Πανηγυρικό της 28ης Οκτωβρίου, Βόνιτσα 2018, από την Αμφικτιονία Ακαρνάνων).

27*-Κων/νος Μασούρας. Το κατάστημά του το είχε απέναντι από τους Αγίους Αποστόλους στη Μπούχαλη, δίπλα από την Ελληνική βρύση (βλέπε νοταριακά κείμενα Βόνιτσας- Βερνίκος Νικόλας). Είχε δύο γιούς, τον Δημήτρη και τον Θανάση. Ο Δημήτρης σημαντικός έμπορος της Βόνιτσας στην δεκαετία 60-70 απέκτησε τον Νικόλαο (δικηγόρο) και την Ελένη- (Ελενίστα για εμάς- Δημ. Υπάλληλο). Ο Δημήτριος Μασούρας του Νικολάου (δικηγόρος και πρόεδρος της αξιωματικής αντιπολίτευσης στο ΔΣ Ακτίου Βόνιτσας) είναι δισέγγονος του Κων/νου Μασούρα. Επίσης ο Κων/νος Μασούρας είχε γιό τον Θανάση και εγγονούς τον Ντούλα (υπάλληλο στα Γιάννενα) , τον εκπαιδευτικό Γιώργο και την Τζένη.

Ο Κων/νος Μασούρας πρίν τους Βαλκανικούς Πολέμους είχε μεταβεί ως μετανάστης στην Αμερική. Εκεί εκτός των άλλων έμαθε την τέχνη της παραγωγής γλυκών (γιαυτό κατόπιν στο κατάστημά του σερβίριζε και γλυκά) . Με την κήρυξη του πολέμου επέστρεψε στην Ελλάδα , κατατάχθηκε  στον στρατό και πολέμησε.  Μετά τους Βαλκανικούς πολέμους απέκτησε και κόρη , την Ευαγγελία, η οποία παντρεύτηκε τον Γεράσιμο Παρθένη (τον επονομαζόμενο Σακαρέλα), με παιδιά τον Νίκο, τον Πάνο και μία ακόμη κόρη, την Λίτσα. 

Ο Κων/νος Μασούρας στα μέσα της δεκαετίας του 30 ασχολήθηκε με τα δημοτικά και εκλέχθηκε Πρόεδρος Κοινότητας Βόνιτσας. Η επικράτηση του καθεστώτος Μεταξά υποχρέωσε τον Κων/νο Μασούρα σε παραίτηση από το αξίωμα του Προέδρου.

28*-Ο Στατηράς Παντελής είχε το κατάστημα στο χώρο που σήμερα είναι η καφετέρια barcode. Την εποχή εκείνη είχε νυμφευτεί Ζερροπούλα από την Βλισόρα Παλιαμπέλων. Στα επόμενα χρόνια έλαβε υπό την προστασία του τον Παντελή Σουρτζή και τον έθεσε κληρονόμο του. Απόγονός του ο Αμφικτίονας Παντελής Σουρτζής.

29*-Πρέπει να ήταν αδελφός του Αριστομένη Πίκουλα, καθόσον το καφενείο που με βεβαιότητα γνωρίζουμε για τα επόμενα χρόνια το δούλευε το Αριστομένης. Το καφενείο ήταν βόρεια του Αγίου Σπυρίδωνα και ακριβώς όμορο στα ανατολικά από την σημερινή ιδιοκτησία Νώντα Νικάκη. Μέσα είχε ένα μεγάλο πλάτανο. Ο Αριστομένης σε αυτή την περίοδο είναι νυμφευμένος με Ζερροπούλα από την Βλισόρα Παλιαμπέλων. Γιός του Αριστομένη ο Σεβάσμιος και από του ελάχιστους που έχουν αγαπήσει τη Βόνιτσα τόσο πολύ, ο ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΙΚΟΥΛΑΣ. Ιστορικός ερευνητής και τόσο αγαπητός στη κοινωνία της Βόνιτσας. Γιοί του Μιχαλη Πίκουλα ο Ιωάννης (δικηγόρος Αθηνών) και ο Αρης (καθηγητής β’ βαθμιας εκπαίδευσης).

30*-Βλέπε αρχικά σημείωση στον αριθμό 23. Το ξενοδοχείο σύμφωνα με μαρτυρία του εγγονού του Γεώργιου Παπακωνσταντίνου (με αδελφή την Μαρία) ήταν στα δεξιά στα σκαλάκια προς το κάστρο με άνοδο από την πλατεία.

31*-Το ξενοδοχείο ύπνου ήταν το κτίριο μπροστά στη παραλία, εκεί που σήμερα κάνει το σχήμα Π. Τελευταίοι (μετά τον πόλεμο)  που έμειναν σε αυτό το κτίριο ήταν ο Χατζηβασιλείου και ο ειρηνοδίκης Μέξης με την οικογένειά του και την οικογένεια της αδελφής του.

32*-Εδώ η προσπάθεια θέλει συμπλήρωση που θα γίνει κάπως άμεσα. Μέχρι στιγμής έχουμε εντοπίσει ότι ο Νικόλαος Μαλάμος είχε δύο κόρες. Την μία που λέγονταν Βέργω (την θυμάμαι όταν ήμουν μικρός, έμμενε στη γειτονά μας και είχε σχέσεις με τη μάνα μου) παντρεύτηκε τον Μπρούμο και με την μαρτυρία του Αλέξη Μαλάμου (ηλεκτρολόγος στη Βόνιτσα και από τους προγόνους του, συγγενής με τον Νικόλαο Μαλάμο) απέκτησε τον Φώτη Μπρούμο. Η άλλη κοπέλα του Νικόλαου Μαλάμου παντρεύτηκε τον Ζορμπά. Για την θέση που ήταν η ταβέρνα, δεν υπάρχει πληροφορία. 

33*-Το ταβερνείο του Νικολάου Πρίφτη ήταν στη πρώην πλατεία Ανακτορίου, στο δεξιό μέρος κατεβαίνοντας για την παραλία. Ο Πρίφτης με τον γάμο του με την κυρά Κούλα απέκτησε δύο κόρες. Η πρώτη παντρεύτηκε με τον Λευκάδιο Σταυρακα (δύο απόγονοι)  και η άλλη, η Αλεξάνδρα,  με τον δάσκαλο Ζήκο. Από την Αλεξάνδρα (Τσάντα) έχουμε την Βασιλική και την Αναστασία. Σημειώνουμε ότι στα μετέπειτα του 1920 έτη, το ταβερνείο επέκτεινε την δραστηριότητα και σε ξενοδοχείο ύπνου. Εκεί την δεκαετία του 30 και στο τέλος του 40 , διέμειναν τα «μπουλούκια» των θεατρικών θιάσων. Οι πρόβες των θιάσων γίνονταν στο στενό μεταξύ Πρίφτη και Παλαιογιώργου, συγκεντρώνοντας εκεί όλα τα μικρά παιδιά της Βόνιτσας.

34*-Η δραστηριότητά του ήταν στη παραλία της Βόνιτσας εκεί που είναι σήμερα η καφετέρια ‘Εν Πλώ». Το 1939 το κτίριο αυτό αγοράστηκε από τον δικολάβο «Νάκια» , τον Ιωάννη Παπακωνσταντίνου.

35*-Μέχρις στιγμής δεν έχουμε στοιχεία. Το ότι ασχολήθηκε με το εξαγωγικό εμπόριο ξυλείας και βρισκόμαστε στο έτος 1920, πρέπει να συνδέσουμε το εμπόριο με τα ναυπηγία της Τουλόν (βλέπε εργασία της Αμφικτιονίας «με την ματιά ενός πεντάχρονου»).

36*-Ο Κουρκούτας Βασίλειος επαγγέλματος φαρμακοποιός και δωρητής μέρους του σημερινού οικοπέδου που στεγάζεται το δημοτικό σχολείο Βόνιτσας. Το άλλο μέρος του οικοπέδου αγοράστηκε από το Ελληνικό Δημόσιο. Νυμφεύτηκε κόρη της φάρας Βασιλάκου. Το φαρμακείο του το είχε στην τότε πλατεία Ζορμπά, μετέπειτα 4ης Αυγούστου (και για τον κόσμο πλατεία Νυχτερίδας) και σήμερα πρώην πλατεία Σακελαροπούλου. Όλη η βιογραφία του στο βιβλίο της Αμφικτιονίας «Φιλοκτήτης Λαμπράκης».

.................................................

Παραθέτουμε αυτούσιο το κείμενο της απογραφής του 1920 , όπως αυτό υπάρχει στο ψηφιακό αρχείο του Ιωάννη Νεραντζή:

 Επαρχία Βονίτσης και Ξηρομέρου:

Το 1920 είχε 38 χωριά και πληθυσμό 34.903 κατοίκους.

Η μοναδική επαρχία που χωρίς καμιά διαμαρτυρία διαμελίστηκε στις αρχές του 21ου αιώνα για να δημιουργηθούν δύο δήμοι, ο Ακτίου Βόνιτσας και ο Ξηρομέρου.

Σημείωση: Σύντομα θα θέσουμε στη γνώση όλων των Βονιτσιάνων τον εμπορικό χάρτη της Βόνιτσας στο τέλος της δεκαετίας 30 και στην δεκαετία του 40-50 (τον επιμελήθηκε η Αμφικτίονας Βάσω Περδικάρη το γένος Τασίας Παρθένη-Μασούρα). 

ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΜΦΙΚΤΙΟΝΙΑ ΑΚΑΡΝΑΝΩΝ

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

Ο Πρόεδρος     Ο Αντιπρόεδρος

Φίλιππος Ντόβας     Ντίνος Στυλιανός