ΤΟ ΓΝΕΣΙΜΟ

-Πάρε, βαβά, τη ρόκα σου τη βαριοξομπλιασμένη
κι αρμάτωσε την με μαλλί και γνέσε την τουλούπα
και στρίψε γνέμα ολόψιλο, γνέμα χοντράδι φκιάσε.
Άλλοι αρματώνουν πρόβατα και γίδια με κουδούνια,
άλλοι αρματώνουν με σκουτιά πανώρια το κορμί τους,
αλλά η μανιά τη ρόκα της την ξύλινη αρματώνει

με μια τουλούπα κάτασπρη, παχιά-παχιά κι αφράτη.

Κάθεται η γριά στο πρόσπιτο, στο πετροπέζουλο όξω,

όξω στη μέρα τη λαμπρή και στη χρυσή λιακάδα,

κι έχει τη ρόκα στο πλευρό με τα πολλά πλουμίδια,

που στην κορφή τη σταυρωτή, στα γυρισμέν' αυτιά της

στέκεται η αρμάτα το μαλλί, στέκεται η τουλούπα,

καλόπλυτη στη ρεματιά, ξασμένη στο λανάρι.

Αρμέει της τούφας τη νουρά, τραβάει τη σκαμαγγέλα

κι όλο τ' αδράχτι στρίβοντας με το χοντρό σφοντύλι

γνέθει το πρόβιο το μαλλί και κλώθει τ' αρνοπόκι

κι είναι μακρόινο το μαλλί, λαγάρα αφρόχιονη είναι.

Μήτε βολεί την το σκαμνί, μήτε και το πεζούλι.

-Παράτα το προσκάμνι, γριά, το πετροπέζουλο άσε,
κάτσε ψηλά στο κούτσουρο, για να γυρνάς τ' αδράχτι,

να ‘ναι οι απλωσιές σου ξέμακρες, τρανές οι οργιές σου να 'ναι

και κάθε σου γνεσιά σαν το δικό σου μπόγι.

Απ' την τουλούπα του μαλλιού κι από τη ρόκα απάνω,

κρουστό-κρουστό κι ολόστριφτο το γνέμα κατεβαίνει,

άλλο λιανό, άλλο ψιλό, ψιλότερο άλλο ακόμα,

σαν της αράχνης την κλωνά που χύνεται ολόισια,

κι άλλο αφράτο κι ανάπαλο κι άλλο χοντρομπουλίδι,

όμοιο θαρρείς σαν άντερο, λες σχοινολίταρο ίδιο.

Κι όταν μακραίνει η απλωσιά κι όταν και το σφοντύλι

βαρεί και χάμου ακουμπά, βαρεί και χάμου κρούει,

το γνέμα ολοτυλίγεται στο ξύλινο τ' αδράχτι

και του χοντραίνει την κοιλιά και το κορμί του γύρα.

-Βαβά, πώς γνέθεις το μαλλί, πώς το γυρνάς τ' αδράχτι
και το σφοντύλι πώς σβαρνάς μέχρι το χώμα κάτου,

το γνέμα μιαν οργιά το πας, μια οργιά το κατεβάζεις,

χοντρό το φκιάνεις κάποτε, ψιλό πότε το στρίβεις.

-Χοντρό για υφάδι φκιάνω το, ψιλό για το στημόνι.

Για τήρα οι δρούγες στιβανιά, τήρα σωρό τ' αδράχτια,

μπέλες δρούγες και καψάλες, λάγια αδράχτια και σίβα.

Πάει η γιαγιούλα κι έρχεται και κουβαλάει ποκάρια,

πάνε οι τουλούπες στη σειρά, τ' αδράχτια στην αράδα

και το τραγούδι πάει κι αυτό το 'να ξοπίσω απ' τ' άλλο,

τραγούδι για το γνέσιμο, τραγούδι για τη ρόκα.

-Ρόκα μου, βάστα το μαλλί, σφοντύλι, στριφογύρνα

και γνέστε, χεροδάχτυλα, πολλές τις δρούγες κάντε,

να πάρω το μακρίδι τους, το γνέμα τους να πάρω,

να κάτσω στη φωτιά κοντά, πιο εκεί με τα νυχτέρια,

να πλέξω μπόλκα πλουμιστή να χύνεται στην πλάτη,

να φκιάσω κορμοφάνελες και μάλλινα τσουράπια,

να κάτσω και στον αργαλειό το βαριοσκαλισμένο

να υφάνω στρώσια του σπιτιού, του κρεβατιού χεράμια,

στο νοικοκύρη σάρικα, να 'χει πυκνό το φλόκο,

φέρμελες στους λεβέντες μου, στις κόρες μου σεγκούνες,

καμίσια για τις νύφες μου, για τους γαμπρούς σελάχια

και σπαργανήθρες μαλακές για τα παιδιά της νάκας.

Τέτοια η βαβούλα τραγουδά, τέτοια η βαβούλα λέει

κι όλο κρατεί τη ρόκα της κι όλο γυρνά τ' αδράχτι

κι όλο γνέθει τ' άσπρο μαλλί και στρίβει τ' ώριο γνέμα.

του Γιάννη Σαντάρμη