ΜΠΕΡΤΟΛΤ ΜΠΡΕΧΤ: Για τον όρο «μετανάστες»

Για τη μεταφορά και σχολιασμό: 

Κώστας Θ. Τριαντακωνσταντής

Μαθηματικός

 Μπέρτολτ Μπρεχτ: "Για Τον Όρο «Μετανάστες»"

   To 1937 βρίσκει τον Μπέρτολτ Μπρεχτ αυτοεξόριστο στη Σκανδιναβία. Όχι μόνον αυτόν, αλλά και εκατοντάδες χιλιάδες άλλους συμπατριώτες του που διώκονται από τη χιτλερική εξουσία.

    Δύο σχεδόν χρόνια πριν ξεσπάσει ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος και έξι τέσσερα έτη κατάληψης της εξουσίας από το Εθνικοσοσιαλιστικό κόμμα του Αδόλφου Χίτλερ.

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες γράφει και το, τόσο επίκαιρο, "Uber die Bezeichnung Emigrnten", "Για Τον Όρο Μετανάστες":

Λαθεμένο μού φαινόταν πάντα τ' όνομα που μας δίναν:

«Μετανάστες».

Θα πει, κείνοι που αφήσαν την πατρίδα τους. Εμείς, ωστόσο,

δε φύγαμε γιατί το θέλαμε,

λεύτερα να διαλέξουμε μιαν άλλη γη. Ούτε

και σε μιαν άλλη χώρα μπήκαμε

να μείνουμε για πάντα εκεί, αν γινόταν.

Εμείς φύγαμε στα κρυφά. Μας κυνηγήσαν, μας προγράψανε.

Κι η χώρα που μας δέχτηκε, σπίτι δε θα 'ναι, μα εξορία.

Έτσι, απομένουμε δω πέρα, ασύχαστοι, όσο μπορούμε πιο κοντά

στα σύνορα,

προσμένοντας του γυρισμού τη μέρα, καραδοκώντας το παραμικρό

σημάδι αλλαγής στην άλλην όχθη, πνίγοντας μ' ερωτήσεις

κάθε νεοφερμένο, χωρίς τίποτα να ξεχνάμε, τίποτα

ν' απαρνιόμαστε,

χωρίς να συχωράμε τίποτ' απ' όσα έγιναν, τίποτα δε συχωράμε.

Α, δε μας ξεγελάει τούτη η τριγύρω σιωπή! Ακούμε ίσαμ' εδώ

τα ουρλιαχτά που αντιλαλούν απ' τα στρατόπεδά τους. Εμείς

οι ίδιοι

μοιάζουμε των εγκλημάτων τους απόηχος, που κατάφερε

τα σύνορα να δρασκελίσει. Ο καθένας μας,

περπατώντας μες στο πλήθος με παπούτσια ξεσκισμένα,

μαρτυράει την ντροπή που τη χώρα μας μολεύει.

Όμως κανένας μας

δε θα μείνει εδώ. Η τελευταία λέξη

δεν ειπώθηκε ακόμα.

Μπ. Μπρεχτ, Ποιήματα,

μετάφραση Μάριος Πλωρίτης 

    Ζούμε χωρίς αμφιβολία ιστορικές στιγμές. Η μετακίνηση πληθυσμών χωρίς τη θέληση τους θέτει σε αμφιβολία το λεγόμενο Ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Εκείνοι που κατέστρεψαν χώρες εξυπηρετώντας με το πιο κυνικό τρόπο τα συμφέροντα τους υποκριτικά διατείνονται ότι ενδιαφέρονται για αυτούς τους ξεκληρισμένους ανθρώπους..........

     Η χώρα μας σταυροδρόμι πολιτισμών, θρησκειών, οικονομικών συμφερόντων βρίσκεται στη δίνη τούτης της πρόκλησης. Η γεωστρατηγική θέση της χώρας μας πρέπει να συμβάλει καθοριστικά στην εξυπηρέτηση των εθνικών συμφερόντων. Η αλληλεγγύη, η βοήθεια, η συμπόνια, η συμπαράσταση , η στοργή είναι στη κουλτούρα μας και στο πολιτισμό μας.

    Η Ευρωπαϊκή ιδέα πνίγηκε στο Αιγαίο. Τούτο θα αποτελέσει αντικείμενο προσεχούς άρθρου.

     Σήμερα ας προβληματιστούμε με τα μηνύματα του παραπάνω ποιήματος και ας ευχηθούμε στο κάθε δοκιμαζόμενο συνάνθρωπο μας τα λόγια του ποιητή: 

Όμως κανένας μας

δε θα μείνει εδώ. Η τελευταία λέξη

δεν ειπώθηκε ακόμα.

     Μακάρι αυτή η ευχή να μην είναι ουτοπία και  ευγενική επιθυμία του καθένα μας. 

    Ο γράφων όμως έχει την άποψη ότι δυστυχώς είναι ιστορικά αποδεδειγμένο ΠΟΛΛΟΙ ΔΕΝ ΘΑ ΕΥΤΥΧΙΣΟΥΝ ΝΑ ΕΠΑΝΕΛΘΟΥΝ ΣΤΗ ΠΑΤΡΙΔΑ ΤΟΥΣ.