Πρό 92 ἐτῶν, τήν 21η Ὀκτωβρίου 1921, ἡ «Ἑστία» εἶχε δημοσιεύσει ἕνα συγκλονιστικό ἄρθρο τοῦ τότε συνεργάτου της, μεγάλου λογοτέχνη, ποιητῆ καί δημοσιογράφου Ζαχαρία Παπαντωνίου. Τό ἄρθρο περιέγραφε τήν νοοτροπία τῶν περισσοτέρων Ἑλλήνων πολιτῶν, οἱ ὁποῖοι περιμένουν τά πάντα ἀπό τό κράτος.
Τῶν νέων πού θέλουν νά γίνουν δημόσιοι ὑπάλληλοι, πού δέν ἀναλαμβάνουν ἀτομικές πρωτοβουλίες, πού ζοῦν εἰς βάρος τῆς οἰκογενείας τους καί τοῦ κοινωνικοῦ συνόλου. Ἐχαρακτηρίζοντο δέ ὅλοι αὐτοί ἀπό τόν Ζαχαρία Παπαντωνίου ὡς «ἑτερόβιοι»!
Καμμία πρωτοβουλία
Ἰδού τά κυριώτερα ἀποσπάσματα τοῦ συγκλονιστικοῦ ἐκείνου ἄρθρου, μέ τίτλο «Ὀλίγα Ἄτομα», τό ὁποῖο ἐξῆρε κάποιους νέους πού εἶχαν ἀποκρούσει προσφορά νά ...
γίνουν δημόσιοι ὑπάλληλοι:
«Ἡ κοινωνία μας, διά λόγους καί συστάσεως καί ἀνατροφῆς, ἀνήκει εἰς ἐκείνας τάς κοινωνίας ὅπου τό ἄτομον ἐσυνήθισε νά περιμένη τήν ζωήν του ἀπό τάς ὁμάδας ἤ τουλάχιστον ἀπό τήν πλουσιωτέραν τῶν ὁμάδων, ἀπό τό Κράτος.
Ἡ ἱστορία τοῦ νεαροῦ μας κράτους εἶναι ἀκριβῶς αὐτή ἡ ἀπραξία τοῦ ἀτόμου, τό ὁποῖον προετοιμάζεται νά ζήση ἀπό τό Δημόσιον, καί ἡ πολιτική μας ἴσως δέν ἦτο τίποτε ἄλλο παρά σύγκρουσις ἀτόμων, ἐμποδισθέντων νά ἐκπληρώσουν τόν προορισμόν τοῦτον, πρός
ἄλλα ἄτομα τά ὁποῖα τόν ἐξεπλήρωσαν. Ἡ δημοσία θέσις εἶχε γίνει τό ὕψιστον τῆς ἐνεργείας καί ἡ ἀπόλυσις ἑνός ὑπαλλήλου ὁ θάνατός του.
Πρέπει λοιπόν νά θεωρηθῆ ἐξαιρετικόν γεγονός ὅτι νέοι Ἕλληνες, πολλοί ταυτοχρόνως, ἠρνήθησαν δημοσίαν θέσιν. Εἰς τήν κοινωνίαν μας μία τέτοια ἐπανάστασις σημαίνει ὄχι μόνον ὅτι ἐδημιουργήθησαν ἰδιωτικαί ἐργασίαι, ἀλλ’ ὅτι ὑπάρχουν ἄνθρωποι πού ἔχουν τό θάρρος νά ἀντικρύσουν αὐτάς τάς ἐργασίας μέ τούς κινδύνους των.
Εἰς κοινωνίας, ὡς ἡ ἰδική μας, πού παράγουν ὑπαλλήλους οἱ ὁποῖοι ζοῦν κατά τρόπον ὁμοιόμορφον ἐντός τοῦ κρατικοῦ στρατῶνος, θά εἶναι θαῦμα νά μορφωθῆ ἄνθρωπος ἐννοῶν τήν δύναμιν τοῦ ἀτόμου καί τῆς ἰδιωτικῆς πρωτοβουλίας. Τόσον πολύ ἡ ὁμάς, ἡ παράδοσίς της καί ἡ ἐκπαίδευσις ἔχουν φονεύσει τήν αὐτενέργειαν. Τό κράτος, ἡ συγκεντρωτική αὐτή δύναμις, συνηθίζει τό ἄτομον νά περιμένη τήν ζωήν του ἀπό τούς ἄλλους».
Ὁ Ζαχαρίας Παπαντωνίου ἀποδίδει τήν νοοτροπία αὐτή στό ἐκπαιδευτικό μας σύστημα, σέ ἀντίθεση πρός τό Ἀγγλοσαξωνικό, τό ὁποῖο διαμορφώνει χαρακτῆρες καί ὑπεύθυνα ἄτομα. Ἰδού τί γράφει:
«Ἕνας θαυμαστής τοῦ Ἀγγλοσαξωνισμοῦ ἐμέτρησε πέντε εἴδη “παρασίτων” εἰς τάς δυτικάς κοινωνίας μέ τήν συγκεντρωτικήν κρατικήν μορφήν.
– Εἶναι ὁ νέος πού ζῆ εἰς βάρος τῆς οἰκογενείας του.
– Ὁ νέος πού ἐλπίζει εἰς μεγάλην προῖκα.
– Ὁ νέος πού θεωρεῖ ὅτι δέν ὑπάρχει κοινωνική ὑπόληψις καί ἀξία ἔξω ἀπό τήν ὑπαλληλίαν.
– Ὁ ἄνθρωπος πού περιμένει νά τόν καλλιτερεύση, νά τόν θρέψη ἤ νά τόν σώση ἡ ὁμάς.
– Καί τέλος ὁ μικροπολιτικός, πού κρατεῖ εἰς μίαν διαρκῆ ἀπάτην τήν ὁμάδα τῆς ἐπαρχίας του γιά νά συντηρηθῆ ἀπό αὐτήν».
Καρπός τοῦ συστήματος
Καί ὁ Παπαντωνίου συνεχίζει:
«Οἱ πέντε αὐτοί “ἑτερόβιοι” εἶναι ὁ καρπός τοῦ ἐκπαιδευτικοῦ μας συστήματος, καί αὐτοί ἀκριβῶς λείπουν μεταξύ τῶν Ἀγγλοσαξώνων. Ὁ σκοπός των εἶναι νά δώσουν τό ἐλάχιστον τῆς ἐργασίας εἰς τήν ὁμάδα καί νά πάρουν ἀπό αὐτήν τό μέγιστον τῆς ἀπολαύσεως. Τό ἀποτέλεσμα εἶναι ὅτι καλλιεργεῖται μεταξύ τῶν ἀνθρώπων τούτων ζωή ράθυμος, μοιρολατρική καί δυστυχισμένη.
Εἰς τήν Ἑλλάδα ἀνατρεφόμεθα διά νά γίνωμεν ὑπάλληλοι. Εἰς τό σχολεῖον μανθάνομεν γλῶσσαν καί χρονολογίας. Τήν ζωήν δέν τήν ξεύρομεν καί τόν χαρακτῆρα, ὁ ὁποῖος πρό παντός μᾶς χρειάζεται, δέν τόν ἔχομεν, οὔτε ὑπάρχει ἐλπίς νά τόν ἀποκτήσωμεν, μέ τήν περιφρόνησίν μας πρός τό εἶδος τῆς ἐκπαιδεύσεως πού ἀναπτύσσει τήν αὐτενέργειαν καί εὐνοεῖ τήν ζωήν. Εἶναι λοιπόν εὐχάριστον θαῦμα ὅτι ὀλίγοι νέοι Ἕλληνες, κληθέντες ἀπό τό Κράτος ὡς ὑπάλληλοι, ἀπέκρουσαν εὐγενῶς τήν προσφοράν, ἀποφασισμένοι νά κινήσουν τούς μύωνάς των καί νά διατηρήσουν τήν κεφαλήν των».
Αὐτά ἔγραφε πρό 92 ἐτῶν ἀπό τίς στῆλες αὐτές ὁ Ζαχαρίας Παπαντωνίου. Ἐμεῖς δέν χρειάζεται νά προσθέσουμε τίποτε. Τά γραφόμενά του ἰσχύουν μέχρι κεραίας καί σήμερα. Οἱ περισσότεροι Ἕλληνες παραμένουν ἑτερόβιοι!
Τῶν νέων πού θέλουν νά γίνουν δημόσιοι ὑπάλληλοι, πού δέν ἀναλαμβάνουν ἀτομικές πρωτοβουλίες, πού ζοῦν εἰς βάρος τῆς οἰκογενείας τους καί τοῦ κοινωνικοῦ συνόλου. Ἐχαρακτηρίζοντο δέ ὅλοι αὐτοί ἀπό τόν Ζαχαρία Παπαντωνίου ὡς «ἑτερόβιοι»!
Καμμία πρωτοβουλία
Ἰδού τά κυριώτερα ἀποσπάσματα τοῦ συγκλονιστικοῦ ἐκείνου ἄρθρου, μέ τίτλο «Ὀλίγα Ἄτομα», τό ὁποῖο ἐξῆρε κάποιους νέους πού εἶχαν ἀποκρούσει προσφορά νά ...
γίνουν δημόσιοι ὑπάλληλοι:
«Ἡ κοινωνία μας, διά λόγους καί συστάσεως καί ἀνατροφῆς, ἀνήκει εἰς ἐκείνας τάς κοινωνίας ὅπου τό ἄτομον ἐσυνήθισε νά περιμένη τήν ζωήν του ἀπό τάς ὁμάδας ἤ τουλάχιστον ἀπό τήν πλουσιωτέραν τῶν ὁμάδων, ἀπό τό Κράτος.
Ἡ ἱστορία τοῦ νεαροῦ μας κράτους εἶναι ἀκριβῶς αὐτή ἡ ἀπραξία τοῦ ἀτόμου, τό ὁποῖον προετοιμάζεται νά ζήση ἀπό τό Δημόσιον, καί ἡ πολιτική μας ἴσως δέν ἦτο τίποτε ἄλλο παρά σύγκρουσις ἀτόμων, ἐμποδισθέντων νά ἐκπληρώσουν τόν προορισμόν τοῦτον, πρός
ἄλλα ἄτομα τά ὁποῖα τόν ἐξεπλήρωσαν. Ἡ δημοσία θέσις εἶχε γίνει τό ὕψιστον τῆς ἐνεργείας καί ἡ ἀπόλυσις ἑνός ὑπαλλήλου ὁ θάνατός του.
Πρέπει λοιπόν νά θεωρηθῆ ἐξαιρετικόν γεγονός ὅτι νέοι Ἕλληνες, πολλοί ταυτοχρόνως, ἠρνήθησαν δημοσίαν θέσιν. Εἰς τήν κοινωνίαν μας μία τέτοια ἐπανάστασις σημαίνει ὄχι μόνον ὅτι ἐδημιουργήθησαν ἰδιωτικαί ἐργασίαι, ἀλλ’ ὅτι ὑπάρχουν ἄνθρωποι πού ἔχουν τό θάρρος νά ἀντικρύσουν αὐτάς τάς ἐργασίας μέ τούς κινδύνους των.
Εἰς κοινωνίας, ὡς ἡ ἰδική μας, πού παράγουν ὑπαλλήλους οἱ ὁποῖοι ζοῦν κατά τρόπον ὁμοιόμορφον ἐντός τοῦ κρατικοῦ στρατῶνος, θά εἶναι θαῦμα νά μορφωθῆ ἄνθρωπος ἐννοῶν τήν δύναμιν τοῦ ἀτόμου καί τῆς ἰδιωτικῆς πρωτοβουλίας. Τόσον πολύ ἡ ὁμάς, ἡ παράδοσίς της καί ἡ ἐκπαίδευσις ἔχουν φονεύσει τήν αὐτενέργειαν. Τό κράτος, ἡ συγκεντρωτική αὐτή δύναμις, συνηθίζει τό ἄτομον νά περιμένη τήν ζωήν του ἀπό τούς ἄλλους».
Ὁ Ζαχαρίας Παπαντωνίου ἀποδίδει τήν νοοτροπία αὐτή στό ἐκπαιδευτικό μας σύστημα, σέ ἀντίθεση πρός τό Ἀγγλοσαξωνικό, τό ὁποῖο διαμορφώνει χαρακτῆρες καί ὑπεύθυνα ἄτομα. Ἰδού τί γράφει:
«Ἕνας θαυμαστής τοῦ Ἀγγλοσαξωνισμοῦ ἐμέτρησε πέντε εἴδη “παρασίτων” εἰς τάς δυτικάς κοινωνίας μέ τήν συγκεντρωτικήν κρατικήν μορφήν.
– Εἶναι ὁ νέος πού ζῆ εἰς βάρος τῆς οἰκογενείας του.
– Ὁ νέος πού ἐλπίζει εἰς μεγάλην προῖκα.
– Ὁ νέος πού θεωρεῖ ὅτι δέν ὑπάρχει κοινωνική ὑπόληψις καί ἀξία ἔξω ἀπό τήν ὑπαλληλίαν.
– Ὁ ἄνθρωπος πού περιμένει νά τόν καλλιτερεύση, νά τόν θρέψη ἤ νά τόν σώση ἡ ὁμάς.
– Καί τέλος ὁ μικροπολιτικός, πού κρατεῖ εἰς μίαν διαρκῆ ἀπάτην τήν ὁμάδα τῆς ἐπαρχίας του γιά νά συντηρηθῆ ἀπό αὐτήν».
Καρπός τοῦ συστήματος
Καί ὁ Παπαντωνίου συνεχίζει:
«Οἱ πέντε αὐτοί “ἑτερόβιοι” εἶναι ὁ καρπός τοῦ ἐκπαιδευτικοῦ μας συστήματος, καί αὐτοί ἀκριβῶς λείπουν μεταξύ τῶν Ἀγγλοσαξώνων. Ὁ σκοπός των εἶναι νά δώσουν τό ἐλάχιστον τῆς ἐργασίας εἰς τήν ὁμάδα καί νά πάρουν ἀπό αὐτήν τό μέγιστον τῆς ἀπολαύσεως. Τό ἀποτέλεσμα εἶναι ὅτι καλλιεργεῖται μεταξύ τῶν ἀνθρώπων τούτων ζωή ράθυμος, μοιρολατρική καί δυστυχισμένη.
Εἰς τήν Ἑλλάδα ἀνατρεφόμεθα διά νά γίνωμεν ὑπάλληλοι. Εἰς τό σχολεῖον μανθάνομεν γλῶσσαν καί χρονολογίας. Τήν ζωήν δέν τήν ξεύρομεν καί τόν χαρακτῆρα, ὁ ὁποῖος πρό παντός μᾶς χρειάζεται, δέν τόν ἔχομεν, οὔτε ὑπάρχει ἐλπίς νά τόν ἀποκτήσωμεν, μέ τήν περιφρόνησίν μας πρός τό εἶδος τῆς ἐκπαιδεύσεως πού ἀναπτύσσει τήν αὐτενέργειαν καί εὐνοεῖ τήν ζωήν. Εἶναι λοιπόν εὐχάριστον θαῦμα ὅτι ὀλίγοι νέοι Ἕλληνες, κληθέντες ἀπό τό Κράτος ὡς ὑπάλληλοι, ἀπέκρουσαν εὐγενῶς τήν προσφοράν, ἀποφασισμένοι νά κινήσουν τούς μύωνάς των καί νά διατηρήσουν τήν κεφαλήν των».
Αὐτά ἔγραφε πρό 92 ἐτῶν ἀπό τίς στῆλες αὐτές ὁ Ζαχαρίας Παπαντωνίου. Ἐμεῖς δέν χρειάζεται νά προσθέσουμε τίποτε. Τά γραφόμενά του ἰσχύουν μέχρι κεραίας καί σήμερα. Οἱ περισσότεροι Ἕλληνες παραμένουν ἑτερόβιοι!
Συγχαρητήρια για το κείμενο. Και άλλα θα πρέπει να υπάρχουν παρόμοια. Ο Παλαμάς μας αναφέρει: "των Ευρωπαίων περίγελα και των αρχαίων παλιάτσοι". Το θέμα είναι η επόμενη γενιά να αλλάξει μυαλό. Γιατί η δική μου θα μείνει στην ιστορία ως η γενιά της ακρίδας.
ΑπάντησηΔιαγραφή