Ιωάννης Γ. Γαζέτας : SOS για την Ορθοδοξία σε καιρούς πανδημίας

Γράφει ο π. Ιωάννης Γ. Γαζέτας* 

Ψυχοθεραπευτής- Οικογενειακός θεραπευτής 

Με σκοπό να βρεθεί διέξοδος στον φαύλο κύκλο των ατέρμονων αντιπαραθέσεων περί της «μολυσματικής» Θείας μεταλήψεως της Ορθοδόξου Ανατολικής Εκκλησίας, τον Μάιο του 2020, σε ένα άρθρο μας με τίτλο: «Η Ορθοδοξία σε ψυχολογική σύγχυση και κακοποίηση», εκθέσαμε μέσα από παρομοιώσεις την άποψη της Ψυχολογίας, όσον αφορά τη σχέση Κράτους-Εκκλησίας και στο τέλος, την ταπεινή μας γνώμη, ότι η Εκκλησία -εφόσον φυσικά θέλει να μην στερηθούν ξανά οι πιστοί της το μυστήριο της Θείας Κοινωνίας- ίσως θα πρέπει να τολμήσει και να δώσει τη δυνατότητα στην επιστημονική κοινότητα, με έναν ασφαλώς απολύτως μελετημένο και αδιάβλητο τρόπο, να διαπιστώσει και η ίδια όσα ως ορθόδοξοι χριστιανοί ισχυριζόμαστε βιωματικά.....

Διαβάστε περισσότερα »
Είναι λυπηρό, αλλά τον προαναφερθέντα φαύλο και ποταπό κύκλο, κατά καιρούς τον ανοίγουν διάφοροι δημοσιογραφικοί, υγειονομικοί και έτεροι -αμφιβόλου προελεύσεως- μηχανισμοί, επηρεάζοντας με ραδιούργο τρόπο κυβερνητικές αποφάσεις. Ένας ιταμός κύκλος που, ενώ ανοίγεται από χαμερπή συστήματα, συντηρείται δε, δυστυχώς ανεπίγνωστα, από την ίδια την Εκκλησία, η οποία «ποιεί» παράλληλα την «νήσσαν». 

Το σύστημα ολόκληρης της Ορθόδοξης Εκκλησίας, δυστυχώς, όσο και αν δεν αρέσει σε ορισμένους αυτό που θα ειπωθεί, κατά την περίοδο της πανδημίας του κορωνοϊού (Covid-19), διακρίνεται να διέρχεται ψυχολογική και πνευματική σύγχυση! Όταν ένα άτομο ή ένα σύστημα, όπως είναι η Εκκλησία, η Πολιτεία, η Οικογένεια κ.ά., δεν είναι σε θέση να αντιληφθεί την κατάσταση στην οποία βρίσκεται και συμπεριφέρεται ανορθόδοξα και παράλογα, τότε λέμε ότι βρίσκεται σε σύγχυση. 

Απότοκος της εν λόγω συγχύσεως θεωρείται και η σταθερή νοοτροπία των μελών της Εκκλησίας ότι είναι θύματα και αδιαλείπτως διώκονται. Όταν ένας άνθρωπος είναι ανίκανος να αναγνωρίσει τα λάθη του και να διαχειριστεί τα προβλήματά του˙ όταν ένα άτομο δεν αντέχει να εξετάσει τη δική του ευθύνη και είναι αβέβαιο για τον εαυτό του και για την πίστη του, τότε πάντοτε θα νιώθει θύμα και θα ψάχνει να επιρρίπτει σε άλλους τα απόνερα του ψυχισμού του και την ευθύνη για την ανώριμη και ψυχαναγκαστική σχέση του με τον Θεό. Η ιστορία αποδεικνύει περίτρανα ότι κάθε φορά που ο νους των μελών της Εκκλησίας (κλήρου και λαού) σκοτίζεται και απομακρύνεται από τον Θεό, άλλο τόσο είναι έκθετοι στα δαιμόνια και η στάση τους παραμένει απαθής και ακινητοποιημένη. Και ενώ οι αποφάσεις τους θα έπρεπε να εμφορούνται από Πνεύμα Θεού, τελικώς διαπνέονται από ένα στοχαστικό κοσμικό πνεύμα, που ουσιαστικά έχει θέσει τον Θεό σε ένα γενικό ή μερικό απαγορευτικό (lockdown). 

Ίσως έφτασε η στιγμή να συνειδητοποιήσουμε το μεγάλο δώρο που μας έδωσε ο Θεός σε αυτή την πραγματικά δύσκολη και αποκαλυπτική περίοδο. Και το δώρο αυτό ονομάζεται «αυτογνωσία» (ύστερα από περισυλλογή και αυτοκριτική), που θα οδηγήσει αργότερα τους εαυτούς μας σε μία γνήσια «Θεογνωσία». Έχουμε, λοιπόν αυτογνωσία, όταν, ενώ στην προσευχή μας ζητάμε από τον Θεό: «Γεννηθήτω το θελημά Σου», από την άλλη προσπαθούμε να το ανατρέψουμε! Είναι αυτογνωσία όταν αποδεχόμαστε την ακοινωνησία, που δεν τόλμησε από αγάπη να επιβάλει ο πνευματικός μας Πατέρας, αλλά την όρισε, για παιδαγωγικούς-πνευματικούς λόγους, και μάλιστα εν μέσω των Νηστειών του Πάσχα και των Χριστουγέννων, από την απροσμέτρητη Αγάπη Του και την απέραντη Σοφία Του, ο όντως Πατέρας μας-Θεός. Υπάρχει αυτογνωσία, όταν διαβλέπουμε την αντίφαση πως, ενώ από την μακραίωνη εμπειρία της Εκκλησίας δεν επιβεβαιώνεται μετάδοση μολυσματικών νόσων από τη Θεία Κοινωνία, από την άλλη όμως, η ανώτατη εκκλησιαστική Διοίκηση των διάφορων τοπικών Εκκλησιών του κόσμου, πρότεινε απολύμανση λαβίδων, χρήση ατομικού κουταλιού κ.λπ! 

Ως Εκκλησία θα πρέπει να κατανοήσουμε ότι, σε εποχές πανδημίας λόγω κορωνοϊού, δεν δυνάμεθα πλέον να πείσουμε στο ζήτημα της Θείας Κοινωνίας, ιδίως όταν νοσούν και αποβιώνουν (όπως αυτό συνέβη με τον Covid-19) πολλοί κληρικοί. Και αν δεν θέλουμε να πείσουμε, θα πρέπει τουλάχιστον να πειθαρχήσουμε στις υγειονομικές οδηγίες και εντολές των αρμοδίων αρχών χάριν του Θεού (Ρωμ. 13,1), για λόγους κοινωνικής ευταξίας (Άγ. Γρηγόριος Θεολόγος, PG 35,972), αλλά και για να αποστομώνεται η άγνοια των ανθρώπων που μας επικρίνουν (Α΄ Πέτρου 2,15). Κατέφτασε η στιγμή να καταλάβουμε ότι το Κράτος είναι αυτό το οποίο παραχωρεί φιλοξενία στην Εκκλησία μας (όπως αυτό γίνεται και στις υπόλοιπες ομόδοξες Εκκλησίες, της Αλβανίας, Κορέας κ.λπ.) και όχι η Εκκλησία μας στο Κράτος! Χρειάζεται να συνειδητοποιήσουμε ότι στα μάτια των άθεων, άθρησκων και αγνωστικιστών, θα θεωρούμαστε πάντοτε επικίνδυνοι για τη δημόσια υγεία, όπως ακριβώς θεωρήθηκαν οι ομόπιστοι αδελφοί μας των άλλων Χωρών, που αναγκάστηκαν δια νόμου να διακόψουν τον συνήθη τρόπο της μετάδοσης της Θείας Κοινωνίας και εφηύραν σπασμωδικά αντιφατικούς τρόπους μετάδοσής της, που μόνο σύγχυση προσέφεραν στους πιστούς. Δεν πείθουμε τους άλλους, γιατί πολύ απλά δεν καταφέραμε να πείσουμε τους εαυτούς μας για το τι πραγματικά πιστεύουμε εμείς! 

Ως Χριστιανοί και κατά προέκταση ως Εκκλησία, θα πρέπει να πάψουμε να θυματοποιούμε συνεχώς τους εαυτούς μας και να συναισθανθούμε ότι επιβάλλεται να λάβουμε δραστικότερα μέτρα διαχείρισης, για να είμαστε προετοιμασμένοι για μελλοντικές πανδημίες, όπου οπωσδήποτε θα επανέλθει το ζήτημα της Θείας Κοινωνίας στο προσκήνιο, οπότε θα στερούνται και πάλι οι θεοσεβείς τη ζωογόνο δύναμή της, και εν γένει τίς λατρευτικές Συνάξεις. 

Επομένως, ας μην βαυκαλιζόμαστε. Ακόμη και να επιστρέψουμε, όπως αβασάνιστα έχει προταθεί από μερικούς, στον πρωτοχριστιανικό τρόπο μετάδοσης του Σώματος και του Αίματος του Κυρίου μας, θα βρεθεί και πάλι ένας ικανός αριθμός κακοπροαίρετων ανθρώπων που θα μιλούν για μολυσμένα ιερά σκεύη και θα στοχοποιούν αυτό που για μας είναι η ίδια η Πνοή μας. Αν μου επιτρέπεται η έκφραση, θα τόνιζα ότι από τη στιγμή που ο διάβολος βρήκε τρόπο να «τρυπώσει για τα καλά» στην παρούσα πανδημία, θα «τρυπώνει» εμπειρότερα πλέον σε κάθε μέλλουσα επιδημία και πάντοτε θα επιφέρει διενέξεις για αυτό το θέμα. Εκτός αν, επιτέλους σιωπήσουμε όλοι μας, και επιτρέψουμε να παρέμβει ο Θεός με τον ενδεχομένως ανεπίληπτο και σωτηριολογικό τρόπο που προτείνεται στο προηγηθέν άρθρο μου. Ας αφήσουμε τον Θεό να μιλήσει, να δοξασθεί από τους επιστήμονες και τους αμφισβητίες Του, και εκείνοι με την σειρά τους παγκοσμίως να διακηρύξουν ότι ο χώρος της Ορθόδοξης Εκκλησίας είναι το κατεξοχήν θεραπευτήριο (Άγ. Ιω. Χρυσόστομος, PG 59,36.) και οι Ιερείς της είναι οι κατεξοχήν ψυχοθεραπευτές, που καθοδηγούν και ενσταλάζουν την άκτιστη ιαματική ενέργεια του Θεού, μέσω των Ιερών Μυστηρίων (Εξομολόγηση, Θ. Κοινωνία κ.ά.). Με αυτόν τον τρόπο τουλάχιστον θα κατορθώσουμε, εάν θέλει ο Θεός και για όσα χρόνια ακόμη επιτρέψει, να Τον λατρεύουμε ανεμπόδιστα και σε περιόδους πανδημίας. 

Το «ουκ εκπειράσεις Κύριον τον Θεόν σου» της Αγίας Γραφής και διάφορες άλλες αναφορές, όπως επί παραδείγματι ότι, αφού οι Φαρισαίοι έβλεπαν τα θαύματα που επιτελούσε ο Χριστός και δεν πίστεψαν, πώς θα αποδεχθούν το θαύμα οι σημερινοί αμφισβητίες του, που προβάλλουν κάποιοι «ζηλωτές», με σκοπό τη μη έκκληση στον Θεό για την επιτέλεση του θαύματος, προς τους αμφισβητίες της Θείας Κοινωνίας, μάλλον φανερώνουν χριστιανούς που αγνοούν τη σημασία των λέξεων αλλά και τους φορείς της Αγιοπνευματικής εμπειρίας, τους εκφραστές της Θεολογίας και τους απλανείς ερμηνευτές της Αγίας Γραφής, δηλαδή τους Αγίους και Θεοφόρους Πατέρες της Εκκλησίας μας. Αν μελετήσουμε την Αγία Γραφή και τα Συναξάρια των Αγίων μας, θα ανακαλύψουμε ότι υπήρξαν αναρίθμητοι Άγιοι, που παρακάλεσαν τον Θεό, όπως ο Προφήτης Ηλίας που προκάλεσε τους ψευδοπροφήτες του Βάαλ να αναμετρηθούν μαζί του. Όποιος από τους δύο θεούς θα έκαιγε το ολοκαύτωμα, αυτός θα ήταν ο αληθινός Θεός. Και ο Θεός μας, δέχθηκε την ικεσία του Προφήτη Ηλία και αποκαλύφθηκε στα μάτια των πλανεμένων ως ο μόνος αληθινός Θεός. 

Εν κατακλείδι, τo διεθνές σήμα κινδύνου SOS, το οποίο εκπέμψαμε στην αρχή του κειμένου μας -στην προκειμένη περίπτωση σημαίνει «Save Our Ship» (Σώσε το πλοίο μας) ή «Save Our Souls» (Σώσε τις ψυχές μας)- αν και θα μπορούσε να απευθύνεται προς την πνευματική ηγεσία της Εκκλησίας μας, ωστόσο αποτείνεται στον Θεό μας. Επομένως, δεν χάθηκε ακόμη τίποτα. Κατά συνέπεια, αν δεν θέλουμε το καράβι της Εκκλησίας μας, σαν ένας άλλος Τιτανικός, να προσκρούσει στο παγόβουνο της αλαζονείας μας, του εγωισμού μας και του εφησυχασμού μας, τότε ας εκπέμψουμε προς τον Θεό όλοι μας το SOS. Ας Του παραχωρήσουμε το πηδάλιο του πλοίου που Του ανήκει, αφού είναι ο θεμελιωτής και κυβερνήτης του, και τότε να είμαστε σίγουροι ότι από σήμα κινδύνου θα μεταβληθεί σε σήμα ψυχολογικής και πνευματικής ισορροπίας, που θα μεταδοθεί σε παγκόσμια κλίμακα και θα υποδηλώνει (S)uccour (Ο)ptimism (S)erenity δηλαδή, ότι έχουμε πλέον αρωγή, αισιοδοξία και γαλήνη στη ζωή μας και κανείς διωγμός δεν πρόκειται να μας κάμψει. 

Πρώτη δημοσίευση: https://orthodoxia.info

*Ο π. Ιωάννης Γ. Γαζέτας γεννήθηκε στον Αστακό Αιτωλοακαρνανίας και είναι Κληρικός της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών. Σπούδασε Θεολογία και Κλινική-Κοινοτική Ψυχολογία. Ως Ψυχοθεραπευτής-Οικογενειακός Θεραπευτής και Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, ασκεί ιδιωτικά, Ψυχοθεραπευτική και Συμβουλευτική υποστήριξη σε άτομα, ζευγάρια, οικογένειες και ομάδες.