Φρένο στα έργα;

 

Δύσκολο γρίφο καλείται να λύσει το Υπουργείο Υποδομών, καθώς οι ανατιμήσεις στις πρώτες ύλες απειλούν εκατοντάδες δημόσια έργα σε όλη τη χώρα.

Γενναία αναθεώρηση των τιμών ζητούν ο τεχνικός κόσμος και οι εργοληπτικές ενώσεις.

Mέγγενη αποτελούν για τα δημόσια (κυρίως), αλλά και τα ιδιωτικά έργα, οι γεωμετρικές αυξήσεις στις τιμές πρώτων υλών παγκοσμίως, που φυσικά επηρεάζουν και τη χώρα μας. 

Διαβάστε περισσότερα »

Οι αυξήσεις αυτές αφορούν σχεδόν στο σύνολο των υλικών, που χρησιμοποιούνται στα εργοτάξια και τις οικοδομές. Έτσι σε συνδυασμό με την αύξηση του ενεργειακού κόστους, των μεταφορικών και των καυσίμων έχει δημιουργηθεί ένα εκρηκτικό μείγμα, που απειλεί τα δημοσία έργα σε μάλιστα ιδιαίτερη κρίσιμη συγκυρία λίγο πριν το τέλος της προγραμματικής περιόδου του ΕΣΠΑ. Αποτέλεσμα αυτών των μεγάλων αυξήσεων, ειδικά στις υπογεγραμμένες συμβάσεις είναι να αρχίσει να παρατηρείται αδυναμία ανταπόκρισης από πολλούς εργολάβους στις συμβατικές τους υποχρεώσεις.

Οι μεγαλύτερες ανατιμήσεις αφορούν βασικές πρώτες ύλες όπως ο σίδηρος, ο χάλυβας, ο χαλκός (που αφορά τα Η/Μ), το αλουμίνιο, το pvc, το πολυαιθυλένιο (που χρησιμοποιείται σε δίκτυα ύδρευσης και αποχέτευσης). Ειδικότερα, τα Υδραυλικά επιβαρύνθηκαν κατά 18%, τα έργα Οδοποιίας, τα Οικοδομικά και τα Ηλεκτρομηχανικά κατά 25%, ενώ τα Λιμενικά κατά 20%.

Λ. Μπλέτσας : Μετά τις αυξήσεις φαίνονται πλέον και ελλείψεις στην αγορά

«Οι αυξήσεις έχουν αρχίσει από την αρχή του χρόνου και πλέον ο κατασκευαστικός τομέας έρχεται αντιμέτωπος μόνος και με τις ελλείψεις. Επειδή οι αυξήσεις ξεκινούν από 20% και φτάνουν σε κάποιες περιπτώσεις ακόμη και το 80%, όπως για παράδειγμα στα μονωτικά, πολλοί έσπευσαν να κλείσουν γρήγορα συμφωνίες για υλικά, με αποτέλεσμα να υπάρχουν πλέον και ελλείψεις στην αγορά» υπογραμμίζει ο πρόεδρος του ΤΕΕ Αιτωλοακαρνανίας Λίνος Μπλέτσας μιλώντας στη «Σ» για το θέμα.

Ο πρόεδρος του ΤΕΕ Αιτωλοακαρνανίας Λίνος Μπλέτσας

Σύμφωνα με τον ίδιο ο τεχνικός κλάδος τόσο στα δημόσια όσο και στα ιδιωτικά έργα θα επηρεαστεί από το κύμα των ανατιμήσεων, το οποίο όπως σημειώνει τροφοδοτείται από την αύξηση στην ενέργεια, τα καύσιμα και των ναύλων για τη μεταφορά των πρώτων υλών από την Κίνα. Ήδη, όπως επισημαίνει, ο πρόεδρος του ΤΕΕ Αιτωλοακαρνανίας, στα ιδιωτικά έργα ήδη υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις, ενώ πολλά ιδιωτικά έργα που επρόκειτο να ξεκινήσουν αυτή την εποχή, έχουν μετακυλήσει προς τα πίσω την έναρξή τους.

Τι συμβαίνει όμως τα δημόσια έργα; Ήδη το Τεχνικό Επιμελητήριο σε κεντρικό επίπεδο, αλλά και οι εργοληπτικές οργανώσεις της χώρας έχουν ζητήσει παρέμβαση της Πολιτείας, με το Υπουργείο Υποδομών να επεξεργάζεται μια φόρμουλα, έτσι ώστε να γίνει αναθεώρηση των τιμών.  Η παρέμβαση κρίνεται απολύτως αναγκαία καθώς πριν προκύψει το κύμα των ανατιμήσεων πολλά έργα «χτυπήθηκαν» με μεγάλες εκπτώσεις (της τάξης του 50%) –στο πλαίσιο του ανταγωνισμού μεταξύ των τεχνικών εταιρειών- και τώρα η εκτέλεσή τους χωρίς αναθεώρηση των τιμών βάζει «θηλιά» στον κατασκευαστικό κλάδο.

Ο γρίφος πάντως που καλείται να λύσει το Υπουργείο Υποδομών είναι αρκετά δύσκολος ειδικά για τα έργα που χρηματοδοτούνται από ΕΣΠΑ, καθώς δεν υπάρχει η δυνατότητα αναπροσαρμογής των τιμών, κατά το θεσμικό πλαίσιο. Και πέραν τούτου ένα μεγάλο μέρος του τρέχοντος ΕΣΠΑ έχει ήδη δαπανηθεί… Ενώ αναθεωρήσεις που της τάξης του 5 ή 10%, θα είναι κατά βάση αρκετά χαμηλότερες από τις αυξήσεις των υλικών.

Πάντως οι παρενέργειες έχουν αρχίσει να φαίνονται αρκετοί Δήμαρχοι είναι προβληματισμένοι από την πορεία των έργων το τελευταίο διάστημα, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις καχυποψία γεννά το γεγονός ότι για έργα σχετικά προσφάτως ενταγμένα στο ΕΣΠΑ καθυστερούν χαρακτηριστικά να έρθουν οι εντολές δημοπράτησης.

Τα αιτήματα των εργοληπτικών οργανώσεων

Οι εργοληπτικές οργανώσεις και κυρίως ΣΑΤΕ και ΣΤΕΑΤ έχουν παγίως ως κύριο αίτημα την συγκρότηση και λειτουργία του Εθνικού Συστήματος Τεχνικών Προδιαγραφών και Τιμολόγησης Τεχνικών Έργων και Μελετών.

Μάλιστα για το θέμα έχουν σταλεί σειρά από επιστολές ζητώντας την λύση του προβλήματος που έχει δημιουργηθεί στα εργοτάξια της χώρας, ειδικότερα όμως στα δημόσια έργα.

Η συγκρότηση και ενεργοποίησή του που εκτιμάται πως θα μπορεί να δίνει μία αξιόπιστη προσέγγιση τιμών υλικών, ημερομισθίων και μισθωμάτων μηχανημάτων έργων μπήκε στον πρόσφατο νόμο 4782/2021.

Σύμφωνα με πληροφορίες έχει ξεκινήσει η προεργασία για την ίδρυση του από το υπουργείο ΥΠΟΜΕ (που θα έχει την εποπτεία του) και η λειτουργία του εκτιμάται ότι θα είναι δυνατή το 2022.

Αυτό θα δώσει μία μακροπρόθεσμη λύση στα σκαμπανεβάσματα των τιμών. Η υπουργική απόφαση όμως εκτιμάται πως θα δώσει μια πιο άμεση λύση στο ολοένα και πιο διογκωμένο πρόβλημα που παρατηρείται διεθνώς και όχι μόνο στη χώρα μας.

Το πρόβλημα των μεγάλων ανατιμήσεων σε παγκόσμια βάση έχει γίνει βραχνάς για το σύνολο της οικονομίας και η επίδραση του στον κατασκευαστικό κλάδο είναι αποτέλεσμα στην γενικευμένη αυτή τάση. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε αρκετά έργα υπάρχουν πολλές προμήθειες υλικών από το εξωτερικό των οποίων οι τιμές αλλάζουν σχεδόν καθημερινά.

Δημήτρης Παπαδάκης – Εφημερίδα “Συνείδηση”