Φυτοφάρμακα – Οδηγός εξετάσεων

Συνοπτικά η ύλη για την απόκτηση του πιστοποιητικού ορθολογικής χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων.

Με τη διαρκή εκπαίδευση των παραγωγών και τη δημιουργία νέων Τμημάτων για τις εκ του νόμου προβλεπόμενες εξετάσεις απόκτησης πιστοποιητικού ορθολογικής χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων, το οποίο και είναι πλέον αναγκαίο για την αγορά φυτοφαρμάκων, η Ένωση Αγρινίου συνεχίζει τα προγράμματα κατάρτισης. Σε συνεργασία με πιστοποιημένους φορείς σε Αγρίνιο και Μεσολόγγι (Κέντρο Δια Βίου Μάθησης ΤΟΜΗ – ΚΕΚ Ευρωσυμβουλευτική Αγρινίου Δημ. Καρακώστας) η Ένωση Αγρινίου παρέχει όλα τα απαραίτητα εφόδια για την επιτυχία στις εξετάσεις.

Η εκπαίδευση περιλαμβάνει όλες τις παραμέτρους που απορρέουν απ’ το Εθνικό Σχέδιο Δράσης, όπως, για παράδειγμα, η επιθεώρηση του χρησιμοποιούμενου εξοπλισμού εφαρμογής γεωργικών φαρμάκων, τα ειδικά μέτρα για την προστασία του υδάτινου περιβάλλοντος και του πόσιμου νερού, τα ειδικά μέτρα για το χειρισμό και την αποθήκευση των γεωργικών φαρμάκων και τη διαχείριση των συσκευασιών τους και του εναπομείναντος γεωργικού φαρμάκου, την ολοκληρωμένη φυτοπροστασία κτλ. Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνούν στο 2641.0.69046 και στο 2641.0.69002 ή με τα υποκαταστήματα του Συνεταιρισμού. Σημειώνουμε ότι το ποσοστό επιτυχίας στις εξετάσεις, όπως αποδείχθηκε και από τη σημερινή διαδικασία, παραμένει στο απόλυτο 100%.  Ακολουθεί ένας συνοπτικός οδηγός με τα βασικά σημεία που πρέπει να γνωρίζουν οι εξεταζόμενοι, σύμφωνα και με το σχετικό έγγραφο προς τις ΔΑΟΚ απ’ την αρμόδια υπηρεσίας του υπουργείου (Γενική Δ/νση Βιώσιμης Φυτικής Παραγωγής, Δ/νση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής, Τμήμα Φυτοπρ/κων & Βιοτόπων Προϊόντων): 1. Η συνταγή χρήσης γεωργικών φαρμάκων αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την πώληση επαγγελματικής χρήσης γεωργικών φαρμάκων (φυτοπροστατευτικών προϊόντων). Για τα ερασιτεχνικής χρήσης φυτοπροστατευτικά προϊόντα και για τα βιοκτόνα δεν απαιτείται συνταγή χρήσης γεωργικών φαρμάκων.

Οι αγοραστές επαγγελματικής χρήσης γεωργικών φαρμάκων(φυτοπροστατευτικών προϊόντων), στους οποίου μπορεί να εκδοθεί συνταγή χρήσης γεωργικών φαρμάκων, δύναται να είναι: Α. Φυσικά πρόσωπα, κάτοχοι πιστοποιητικού γνώσεων ορθολογικής χρήσης γεωργικών φαρμάκων Β. Φυσικά πρόσωπα κάτοχοι τίτλου σπουδών, ο οποίος σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 12 της με αριθ. 8197/90920/22.7.2013 Κοινής Υπουργικής Απόφασης (Β΄1883), επέχει θέση πιστοποιητικού γνώσεων ορθολογικής χρήσης γεωργικών φαρμάκων αορίστου ισχύος. Γ. Φυσικά πρόσωπα που δεν είναι κάτοχοι πιστοποιητικού γνώσεων ορθολογικής χρήσης γεωργικών φαρμάκων ή τίτλου σπουδών ως ανωτέρω ή νομικά πρόσωπα για τα οποία ένα ή περισσότερα από τα ανωτέρω αναφερόμενα φυσικά πρόσωπα των περιπτώσεων Α. ή/και Β. έχει δηλώσει στην ειδική ψηφιακή υπηρεσία ότι αναλαμβάνει την ευθύνη της χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων που αγοράζουν.

Τα φυσικά πρόσωπα που είναι κάτοχοι πιστοποιητικού γνώσεων ορθολογικής χρήσης γεωργικών φαρμάκων ή τίτλου σπουδών ως ανωτέρω και αναλαμβάνουν την εφαρμογή των επαγγελματικής χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων που προμηθεύονται άλλα φυσικά ή νομικά πρόσωπα («ψεκαστές») οφείλουν να εισέλθουν με τους κωδικούς τους στην ψηφιακή υπηρεσία «Χρήση Φυτοπροστατευτικών Προϊόντων» και να δηλώσουν ότι αναλαμβάνουν την ευθύνη της χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων.

Οι κάτοχοι τίτλου σπουδών που επέχει θέση πιστοποιητικού γνώσεων ορθολογικής χρήσης γεωργικών φαρμάκων αορίστου ισχύος οφείλουν: Α. Στην περίπτωση που ήδη έχουν κάνει εγγραφή στις ψηφιακές υπηρεσίες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ως υπεύθυνοι επιστήμονες σε καταστήματα εμπορίας γεωργικών φαρμάκων ή/και ως συνταγογράφοι μπορούν να εισέλθουν με τους κωδικούς τους στην ψηφιακή υπηρεσία «Χρήση Φυτοπροστατευτικών Προϊόντων». Β. Στην περίπτωση που δεν έχουν κάνει εγγραφή στις ψηφιακές υπηρεσίες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ως υπεύθυνοι επιστήμονες σε καταστήματα εμπορίας γεωργικών φαρμάκων ή/και ως συνταγογράφοι πρέπει να κάνουν ?Δημιουργία Λογαριασμού? στις Ψ.Υ. και να εισέλθουν στην ψηφιακή υπηρεσία «Χρήση Φυτοπροστατευτικών Προϊόντων» για να υποβάλλουν ηλεκτρονικά τον τίτλο σπουδών που διαθέτουν και να αιτηθούν την καταχώρησή τους ως χρήστες φυτοπροστατευτικών προϊόντων. Η αίτηση θα εξεταστεί ηλεκτρονικά από τις Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής των κατά τόπους Περιφερειακών Ενοτήτων, όπως έγινε και με την ψηφιακή υπηρεσία των συνταγογράφων.

Οι τίτλοι σπουδών που επέχουν θέση πιστοποιητικού γνώσεων ορθολογικής χρήσης γεωργικών φαρμάκων αορίστου ισχύος είναι:  1) Γεωπόνος, πτυχιούχος ΑΕΙ 2) Τεχνολόγος Γεωπονίας Τμήματος Φυτικής Παραγωγής [πδ 109/1989 (Α΄47)] 3) Τεχνολόγος Γεωπονίας Τμήματος Διοίκησης Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων [πδ 109/1989 (Α΄47)] 4) Τεχνολόγος Γεωπονίας Τμήματος Θερμοκηπιακών Καλλιεργειών και Ανθοκομίας [πδ 109/1989 (Α΄47)] και 5) Τεχνολόγος Γεωπονίας Τμήματος Βιολογικής Γεωργίας [π.δ. 312/2003 (Α΄ 264)] για χρήσεις συμβατές με τη βιολογική γεωργία 6) Κάτοχος ισότιμου πτυχίου ή διπλώματος αντίστοιχης ειδικότητας σχολής κράτους – μέλους της Ε.Ε. με τα ανωτέρω ή χώρας εκτός Ε.Ε. με βάση την αρχή της αμοιβαιότητας. Η συνταγή χρήσης γεωργικών φαρμάκων είναι απαραίτητη για όλες τις προσυλλεκτικές και μετασυλλεκτικές χρήσεις των γεωργικών φαρμάκων σε όλες τις καλλιέργειες με εξαίρεση τα αρωματικά, τα ανθοκομικά και τα δασικά είδη και τις καλλιέργειες ήσσονος σημασίας, όπως αυτές ορίζονται στο άρθρο 4 παρ. 1 της αριθ. 10088/115732/26-9-2013 απόφασης (Β΄2587/14.10.2013)» και για τις οποίες ισχύει η υποχρέωση τήρησης της ηλεκτρονικής καταγραφής της λιανικής πώλησης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων, σύμφωνα με το άρθρο 36, του ν.4036/2012 (Α? 8/27.01.2012), όπως ισχύει. Η ψηφιακή υπηρεσία δίνει τη δυνατότητα έκδοσης συνταγής σε κάθε περίπτωση, ακόμη και στις περιπτώσεις που δεν είναι απαραίτητη. Ο έλεγχος της πλήρωσης των ανωτέρω προϋποθέσεων αποτελεί ευθύνη του καταστήματος εμπορίας γεωργικών φαρμάκων που τυχόν εκτελεί την πώληση χωρίς συνταγή χρήσης του γεωργικού φαρμάκου.

Οι καλλιέργειες ήσσονος σημασίας, όπως αυτές ορίζονται στο άρθρο 4 παρ. 1 της αριθ. 10088/115732/26-9-2013 απόφασης (Β΄2587/14.10.2013)» είναι όσες προσδιορίζονται στο Παράρτημα Ι. Για τη διευκόλυνση των ενδιαφερομένων αναγράφεται τόσο στην Υπουργική Απόφαση χορήγησης άδειας διάθεσης στην αγορά όσο και στην ετικέτα του φυτοπροστατευτικού προϊόντος, ότι πρόκειται για ήσσονος σημασίας χρήση. Τα δασικά είδη είναι όσα αναφέρονται στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων http://wwww.minagric.gr/syspest/syspest_crops.aspx ως «Δασικά δένδρα». Τα ανθοκομικά είδη είναι όσα αναφέρονται στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων http://wwww.minagric.gr/syspest/syspest_crops.aspx ως «καλλωπιστικά».

Τα αρωματικά φυτά είναι τα αρωματικά φυτά από την κατηγορία «Βιομ/κά και αρωμ/κά φυτά» που αναφέρονται στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων http://wwww.minagric.gr/syspest/syspest_crops.aspx. Για τη διευκόλυνση των ενδιαφερόμενων ενημερώνουμε ότι δεν εντάσσονται στα αρωματικά οι καλλιέργειες αραχίδας, βαμβακιού (συμπεριλαμβανομένου της απολύμανσης και επένδυσης σπόρων), ζαχαρότευτλων, ηλίανθου και καπνών. Σε περίπτωση που η συνταγή γεωργικών φαρμάκων (φυτοπροστατευτικών προϊόντων) συντάσσεται λίγο πριν την πώληση αυτών υπάρχει η δυνατότητα αυτόματης συμπλήρωσης των σχετικών πεδίων της ψηφιακής υπηρεσίας της ηλεκτρονικής καταγραφής της λιανικής πώλησης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων. Σε περίπτωση που η συνταγή γεωργικών φαρμάκων (φυτοπροστατευτικών προϊόντων) δεν συντάσσεται λίγο πριν την πώληση αυτών υπάρχει η δυνατότητα: Α. Είτε αναγραφής του κωδικού αριθμού της συνταγής και αυτόματης συμπλήρωσης των σχετικών πεδίων της ψηφιακής υπηρεσίας της ηλεκτρονικής καταγραφής της λιανικής πώλησης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων. Β. Είτε ανάγνωσης με ειδική συσκευή του γραμμικού κώδικα (barcode) της συνταγής και αυτόματης συμπλήρωσης των σχετικών πεδίων της ψηφιακής υπηρεσίας της ηλεκτρονικής καταγραφής της λιανικής πώλησης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων. Γ. Είτε συμπλήρωσης των σχετικών πεδίων της ψηφιακής υπηρεσίας της ηλεκτρονικής καταγραφής της λιανικής πώλησης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων από τα αντίστοιχα πεδία της συνταγής.

Ο συνταγογράφος έχει τη δυνατότητα προσωρινής αποθήκευσης της συνταγής γεωργικών φαρμάκων (φυτοπροστατευτικών προϊόντων), πριν την οριστικοποίηση και έκδοσή της. Ο συνταγογράφος έχει τη δυνατότητα ενημέρωσης και ελέγχου του ιστορικού των συνταγών που έχουν εκδοθεί στον επαγγελματία χρήστη προκειμένου να εκπληρωθούν οι προϋποθέσεις του άρθρου 1 της με αριθ. 9497/104760/20-8-2014 Υπουργικής Απόφασης (ΦΕΚ Β΄2310). Η ψηφιακή υπηρεσία της συνταγής χρήσης των γεωργικών φαρμάκων παρέχεται δωρεάν στους ενδιαφερόμενους. Η δυνατότητα διασύνδεσης ιδιωτικών πακέτων για τον ίδιο σκοπό (web service) θα πραγματοποιηθεί μεταγενέστερα. Σύμφωνα με την περ. δ της παρ. 5 του άρθρου 35 του ν.4036/2012 (ΦΕΚ Α΄8), όπως ισχύει, «σε μεγέθη συσκευασιών γεωργικών φαρμάκων που: αα)προορίζονται να χρησιμοποιηθούν σε υπαίθριες καλλιέργειες των οποίων η έκταση δεν υπερβαίνει τα χίλια τετραγωνικά μέτρα (1.000 τ.μ.) και ββ) δεν φέρουν εικονόγραμμα κινδύνου με νεκροκεφαλή και χιαστί οστά εκδίδεται συνταγή ή τη στιγμή της πώλησης γίνεται ηλεκτρονική καταγραφή στο ειδικό έντυπο της πώλησης των γεωργικών φαρμάκων, σύμφωνα με την παράγραφο 5 του άρθρου 36, η οποία υπέχει θέση συνταγής χρήσης γεωργικού φαρμάκου αναφέροντας πλήρως τα στοιχεία του επιστήμονα που την εξέδωσε».

Η ψηφιακή υπηρεσία δίνει τη δυνατότητα έκδοσης συνταγής σε κάθε περίπτωση, ακόμη και στις περιπτώσεις που δεν είναι απαραίτητη. Ο έλεγχος της πλήρωσης των ανωτέρω προϋποθέσεων αποτελεί ευθύνη του καταστήματος εμπορίας γεωργικών φαρμάκων που τυχόν εκτελεί την πώληση χωρίς συνταγή χρήσης του γεωργικού φαρμάκου. Σε ποιον εκδίδεται το τιμολόγιο πώλησης, στον ψεκαστή ή στον παραγωγό;

Το παραστατικό πώλησης εκδίδεται σε αυτόν που αγοράζει (αποκτά κατοχή) του φυτοπροστατευτικού προϊόντος. Το πρόσωπο που εφαρμόζει το φυτοπροστατευτικό προϊόν (ψεκαστής) εάν παρέχει μόνον την υπηρεσία της εφαρμογής τους, προφανώς δεν εκδίδει στο όνομά του τιμολόγιο αγοράς φυτοπροστατευτικών προϊόντων αλλά μόνον τα σχετικά παραστατικά παροχής υπηρεσιών. Πώς θα συνταγογραφούν οι εταιρείες που θέλουν να ψεκάζουν χώρους πρασίνου ή οι δήμοι και σε ποιου το ΑΦΜ θα κόβονται τα τιμολόγια αγοράς φυτοπροστατευτικών προϊόντων; Οι νομικές διατάξεις ισχύουν το ίδιο για όλους. Είτε φυσικά πρόσωπα που εργάζονται στα εν λόγω νομικά πρόσωπα θα οριστούν συνταγογράφοι είτε τρίτα πρόσωπα. Τα παραστατικά αγοράς (τιμολόγια) των φυτοπροστατευτικών προϊόντων εκδίδονται στα νομικά πρόσωπα που πραγματοποιούν την αγορά αυτών, όπως ισχύει και σήμερα.

Συνταξιούχοι γεωπόνοι μπορούν να είναι συνταγογράφοι; Με την επιφύλαξη της τήρησης των διατάξεων της ασφαλιστικής και οικονομικής νομοθεσίας, από τη νομοθεσία των γεωργικών φαρμάκων δεν υπάρχει κάποια σχετική απαγόρευση. Ποιος θα φέρει ευθύνη σε περίπτωση ανίχνευσης μη επιτρεπτών υπολειμμάτων φυτοπροστατευτικών προϊόντων σε φυτικά προϊόντα; Αυτός που ευθύνεται για τη διαπιστωθείσα παράβαση. Για παράδειγμα, εάν η συνταγή ήταν σωστή, εάν η πώληση του γεωργικού φαρμάκου ήταν σωστή αλλά η χρήση του φαρμάκου ήταν λάθος, τότε ο επαγγελματίας χρήστης.

Οι συνταγές θα πρέπει να εκτελούνται μέσα στον Νομό που εκδόθηκαν και τι ισχύ έχουν; Κάθε συνταγή χρήσης γεωργικού φαρμάκου αναφέρει την περιοχή χρήσης του, που φυσικά δεν απαιτείται να είναι στον ίδιο νομό που εκδόθηκε η συνταγή.

Η συνταγή ισχύει για ένα μήνα από την έκδοσή της. Αν κάποιος θέλει να αναιρέσει την αναγνώρισή του ως συνταγογράφος, τι πρέπει να κάνει; Απλά το δηλώνει στην ψηφιακή υπηρεσία. Εταιρεία που κάνει συμβολαιακή γεωργία και ψεκάζει με δικούς της εργάτες τα κτήματα των παραγωγών, λέει ότι οι γεωπόνοι της τρέχουν από χωράφι σε χωράφι, βλέπουν τη ζημιά και συνταγογραφούν σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας. Εφόσον λοιπόν για παράδειγμα η έδρα τους είναι στη Θεσσαλονίκη και κάποια από τα χωράφια που έχουν αναλάβει είναι στην Ημαθία, θα πρέπει να βλέπουν τα χωράφια, να γυρίζουν στη Θεσσαλονίκη να συνταγογραφούν και μετά να ξαναπηγαίνουν Ημαθία να δώσουν τη συνταγή ή να τη στέλνουν με ταχυδρομείο, ή πώς αλλιώς να τη στέλνουν;

Οι δυνατότητες που προσφέρει η τεχνολογία είναι πολλές. Ενδεικτικά, στο συγκεκριμένο ερώτημα οι δυνατότητες που υπάρχουν είναι: Έκδοση συνταγής χρήσης γεωργικών φαρμάκων ακόμη και στο χωράφι με φορητές ηλεκτρονικές συσκευές και φορητή σύνδεση στο διαδίκτυο. Έκδοση συνταγής χρήσης γεωργικών φαρμάκων στην έδρα της επιχείρησης ή σε υποκατάστημα και αποστολή της εκτύπωσης (με fax, email, κλπ) στον ενδιαφερόμενο. Θα υπάρχει σύνδεση των Γεωργικών Προειδοποιήσεων ή ανακοινώσεων των Δ.Α.Ο.Κ. των Π.Ε. με τη ψηφιακή υπηρεσία της συνταγής χρήσης γεωργικών φαρμάκων;

Σχεδιάζεται μεταγενέστερα να δημιουργηθεί σύνδεση των Γεωργικών Προειδοποιήσεων ή ανακοινώσεων των Δ.Α.Ο.Κ. των Π.Ε. με τη ψηφιακή υπηρεσία της συνταγής χρήσης γεωργικών φαρμάκων. Για παράδειγμα όταν ο συνταγογράφος εισάγει περιοχή και καλλιέργεια, να εμφανίζεται ένα ηλεκτρονικό αρχείο (π.χ. τύπου pdf) με τις πληροφορίες αυτές που θα έχουν εισάγει οι αρμόδιες υπηρεσίες. Θα δηλώνεται ο κωδικός αγροτεμαχίου (ΟΣΔΕ) στη συνταγή χρήσης γεωργικών φαρμάκων; Όχι, σύμφωνα με τη με αριθ. 8670/83089/1-8-2017 Απόφαση του Υπουργού και του Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων δεν προβλέπεται η αναγραφή του.