ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗ ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ

Γράφει ο Χρήστος Γερ. Σιάσος

                     Καθηγητής

       Ο πολυσήμαντος ρόλος της γυναίκας, τόσο στη βιολογική εξέλιξη του ανθρώπινου γένους όσο και στην εξέλιξη της κοινωνίας και του πολιτισμού αποτέλεσε και αποτελεί αντικείμενο συζητήσεων μέσα στο κοινωνικό γίγνεσθαι.

      Κατά την διαδρομή της ιστορίας μας πολλές αλλαγές επήλθαν στον κοινωνικό ρόλο της γυναίκας, εξακολουθεί όμως, η θέση της γυναίκας να εξαρτάται, σε μεγάλο βαθμό από το βιολογικό δεδομένο ότι, αυτή είναι που γεννά τα παιδιά, έχει τη φροντίδα τους και είναι συνήθως υπεύθυνη γι΄ αυτά.........

       Έτσι, εκτός από τον διαφορετικό ρόλο που διαδραματίζουν στη βιολογική διαδικασία της αναπαραγωγής, άνδρες και γυναίκες είναι υποχρεωμένοι να έχουν και διαφορετικές ενασχολήσεις και να αναπτύσσουν στοιχεία προσωπικότητας ταιριαστά με την ιδιαίτερη θέση που τους έχει ορίσει ο πολιτισμός στον οποίο ανήκουν.

         Πολλούς αιώνες πίσω, στην κοιλάδα του Νείλου, στη Μικρά Ασία και αλλού, μεγάλες αυτοκρατορίες ανέπτυξαν πολυσύνθετους πολιτισμούς και μητέρες θεές λατρεύονταν ως πανίσχυρες θεότητες. Ο Χαμουραμπί, Βασιλιάς της Βαβυλωνίας στις έγγαμες μητέρες έδινε μεγάλη οικονομική και προσωπική ελευθερία. Οι γυναίκες μπορούσαν να ασκούν εμπόριο, να είναι δικαστές, γραμματείς. Αργότερα, οι Αθηναίες και οι Σπαρτιάτισσες ήταν ίσες με τους άνδρες, είχαν και αυτές γνώμη στα πολιτικά και δημόσια πράγματα του τόπου. 

        Κατά τους χρόνους της Αναγέννησης, πολλές γυναίκες αναδείχθηκαν σε λαμπρές μορφές των γραμμάτων και των τεχνών, έτσι βλέπουμε καθηγήτριες σε Πανεπιστήμια και αλλού. Η ιστορική περίοδος κατά την οποία σημειώθηκαν οι πιο βαθιές – αμετάκλητες αλλαγές στην κοινωνική θέση των γυναικών ήταν ο 19ος αιώνας. Βλέπουμε τη γυναίκα να μπαίνει στα επαγγέλματα, κάτι που όσο περνούσε ο καιρός έπαιρνε όλο και πιο γοργούς ρυθμούς.

          Γυναίκες με εξαιρετικές ικανότητες αγωνίζονται για την οργάνωση των νοσοκομείων, για την καταπολέμηση του αλκοολισμού, της πορνείας, τις κακομεταχείρισης των παιδιών, στην εκστρατεία για την κατάργηση της δουλείας, στον αγώνα για νομοθετικές μεταρρυθμίσεις και άλλες δραστηριότητες. Σήμερα η θέση των γυναικών στην οικογένεια και στην ευρύτερη κοινωνία έχει αλλάξει και αλλάζει ριζικά χάρη στις επιστημονικές και τεχνολογικές κατακτήσεις.

         Στη Δύση ο Α΄ Παγκόσμιος πόλεμος και στην Ιαπωνία, ο Β΄ Παγκόσμιος πόλεμος, ήταν οι παράγοντες που έδωσαν την ώθηση προς την πολιτική και οικονομική χειραφέτηση των γυναικών. 

       Το 1946 βλέπουμε το Ιαπωνικό Σύνταγμα να εγγυάται την ισότητα των γυναικών και το 1950 να υιοθετείται η μικτή εκπαίδευση στη Χώρα αυτή. Το 1952 η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ενέκρινε τη Σύμβαση για τα πολιτικά δικαιώματα των γυναικών, σε παγκόσμια κλίμακα. Από τις πρώτες Χώρες που αναγνώρισαν στη γυναίκα δικαίωμα ψήφου ήταν η Νέα Ζηλανδία το 1904, η Φιλανδία το 1906, η Νορβηγία το 1917, η Πολωνία και η Σουηδία το 1918, οι ΗΠΑ το 1920 και η Μεγάλη Βρετανία το 1928. Υπουργικό αξίωμα αναλαμβάνει η γυναίκα στη Δανία το 1924 και μάλιστα ήταν το Υπουργείο Παιδείας.

         Στην Ελλάδα με Β.Δ. το 1834 έχουμε την ίδρυση Δημοτικών Σχολείων θηλέων. Το 1985 έχουμε την πρώτη Ειδική Σχολή Αδελφών Νοσοκόμων. Το 1912 έχουμε το Λύκειο των Ελληνίδων. Το 1908 ιδρύθηκε το «Εθνικό Συμβούλιο Ελληνίδων» και το 1914 ιδρύεται ο «Πατριωτικός Σύνδεσμος Ελληνίδων». Το 1915 ιδρύεται ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός», όπου τα περισσότερα μέλη είναι εθελόντριες αδελφές.

      Ύστερα από την ψήφιση του Συντάγματος του 1927 οι γυναίκες καταλαμβάνουν δημόσιες θέσεις όπως, έφοροι αρχαιοτήτων, στην εκπαίδευση και αλλού. Με τον Α>Ν> 959/1946 η γυναίκα έχει το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι και το 1949 έχουμε τις πρώτες γυναίκες μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου στο Δήμο Αθηναίων και το 1957 εκλέγεται η πρώτη γυναίκα Δήμαρχος στην Κέρκυρα, η Μαρία Δεσύλλα. 

        Η πρώτη γυναίκα Βουλευτής ήταν η Ελένη Σκούρα και η πρώτη Υπουργός Κοινωνικής Πρόνοιας ήταν η Λίνα Τσαλδάρη.

         Το Σύνταγμα του 1975 κατοχυρώνει την ισότητα ανδρών και γυναικών, «Έλληνες και Ελληνίδες έχουν ίσα δικαιώματα και ίσες υποχρεώσεις». Σήμερα η συμμετοχή των γυναικών στην Ελληνική πολιτική σκηνή είναι δυσανάλογη για μία Χώρα που θέλει να λέγεται σύγχρονο. Σήμερα η Ελληνίδα βρίσκεται σε δύσκολη θέση. Τα ποσοστά ανεργίας είναι αρκετά μεγάλα συγκριτικά με τους άνδρες. Οι αμοιβές των γυναικών είναι πιο χαμηλές από τις αμοιβές των ανδρών.

       Σήμερα η Ελληνίδα μητέρα αντιμετωπίζει μεγάλη πρόκληση  προσπαθώντας να ισορροπήσει το ρόλο της ως μάνα και τη φιλοδοξία της στην επαγγελματική της ανέλιξη. Έτσι δημιουργούνται προβλήματα στις προσλήψεις γυναικών κυρίως στον ιδιωτικό τομέα με συνέπια την κάθετη πτώση των πολύτεκνων οικογενειών και γενικότερα του δημογραφικού προβλήματος στη Χώρα μας που έχει λάβει ανησυχητικές κοινωνικές και εθνικές διαστάσεις.

       Για την κατάσταση αυτή ευθύνες έχει η Ελληνική Πολιτεία και όσοι ξεχνούν τη μεγάλη αξία της Ελληνίδας μητέρας- γυναίκας-συζύγου-εργαζόμενης. Κάποιες στιγμές κολακεύουμε με μεγαλόσχημες φράσεις τη γυναίκα, μένουμε όμως απαθείς μπροστά στα πραγματικά προβλήματα της γυναίκας, έτσι, έχουμε νόμους για ισότητα μόνο στα χαρτιά.

       Η Ελληνίδα γυναίκα-μητέρα στην υπόθεση της λευτεριάς της Πατρίδας μας πρόσφερε πολλά. Ήταν αυτή που έδωσε ψυχή από την ψυχή της στα φοβισμένα παιδιά του πολέμου. Ήταν αυτή που έκανε το χρέος της στο Σούλι, στην Κρήτη, στους βράχους του Ζαλόγγου και αλλού. Δυστυχώς, παρά τη νομική και θεσμική κατοχύρωση του ρόλου της γυναίκας, παρατηρούμε ότι η καθημερινότητα είναι τελείως διαφορετική.

         Οι γυναίκες είναι συνήθως αυτές που υφίστανται κάθε μορφής κοινωνικού και επαγγελματικού αποκλεισμού. Οι γυναίκες είναι αυτές που δέχονται κάθε μορφή βάναυσης συμπεριφοράς. Αυτές είναι που τις περισσότερες φορές πέφτουν θύματα ανελέητης και παράλογης βίας. Τα τελευταία χρόνια με την συμμετοχή κατά 30%  στα ψηφοδέλτια από γυναίκες σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις είναι μια   κατάκτηση για την γυναίκα και μέσα από αυτή την διαδικασία προσπαθεί να αποκτήσει κάτι περισσότερο.