Εισήγηση της Όλγας Γεροβασίλη στην συζήτηση κατ΄άρθρο του σ.ν. «Έλεγχος των οικονομικών των πολιτικών κομμάτων και των αιρετών αντιπροσώπων Βουλής και Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου»

Kατά τη συζήτηση στη Βουλή του σχεδίου νόμου «Έλεγχος των οικονομικών των πολιτικών κομμάτων και των αιρετών αντιπροσώπων Βουλής και Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου», η εισηγήτρια του ΣΥΡΙΖΑ επισήμανε τις θέσεις της αξιωματικής αντιπολίτευσης για τη χρηματοδότηση των κομμάτων, αναφέρθηκε στις αντιρρήσεις του ΣΥΡΙΖΑ επί των άρθρων του νομοσχεδίου καθώς και τη διαφωνεία με τη δυνατότητα των ΝΠΙΔ να χρηματοδοτούν κόμματα.

Η βουλευτής Άρτας, συντονίστρια της Επιτροπής Ελέγχου Κοινοβουλευτικού Έργου (ΕΕΚΕ) Εσωτερικών του ΣΥΡΙΖΑ, έκλεισε την εισήγησή της, συνοψίζοντας:

Κυρίες και κύριοι συνάδερφοι,

Για το πρώτο σημαντικό θέμα του Νομοσχεδίου που είναι η μείωση της κρατικής χρηματοδότησης, είμαστε σύμφωνοι, όπως αναλύσαμε στην αρχή.

Με δεδομένο, όμως, ότι παρόν Νομοσχέδιο:

1ον: δεν απαντά στην ανάγκη για πλήρη διαφάνεια και έλεγχο των οικονομικών των κομμάτων και των πολιτικών προσώπων,

2ον: εισάγει την ιδιωτική χρηματοδότηση από νομικά πρόσωπα, δηλαδή νομιμοποιεί τη διαπλοκή και

3ον: καταργεί την ανωνυμία της οικονομικής συμβολής μελών και φίλων των κομμάτων.

Καταψηφίζουμε το παρόν Νομοσχέδιο επί της αρχής.

Αναμένουμε, βέβαια, να λάβετε υπ’ όψιν τις αντιρρήσεις μας και τις παρατηρήσεις μας.

Αν κατά τη συζήτηση προκύψουν σημαντικές αλλαγές εκ μέρους σας, κύριε Υπουργέ, εδώ είμαστε, και θα επανατοποθετηθούμε.

Σας ευχαριστώ.

Ολόκληρη η τοποθέτηση της Όλγας Γεροβασίλη:.......

Κύριε Πρόεδρε,

κυρίες και κύριοι συνάδερφοι,

Για το Συνασπισμό της Ριζοσπαστικής Αριστεράς, όπως πιστεύω αναδείξαμε και εγώ και οι συνάδερφοι μου, στη χθεσινή επί της αρχής συζήτηση στην Ολομέλεια, η χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων συνδέεται με τη θεσμική ποιότητα του δημοκρατικού μας πολιτεύματος και την ελεύθερη πρόσβαση των πολιτών στην πολιτική ζωή.

Μόνο η επαρκής δημόσια χρηματοδότηση με όρους αναλογικής ισότητας, καθώς και η προσωπική χρηματοδότηση από τους έλληνες πολίτες, διασφαλίζουν την οικονομική αυτοτέλεια των πολιτικών κομμάτων.

Για το λόγο αυτό διαφωνούμε με τη δυνατότητα νομικών προσώπων να χρηματοδοτούν πολιτικά κόμματα, έστω και με όριο τα 20.000 €.

Έρχομαι τώρα αναλυτικά στην κατ’ άρθρο συζήτηση. 

Το άρθρο ένα (1) του υπό ψήφιση σχεδίου νόμου εισάγει μια σειρά από ορισμούς που αντιστοιχούν σε πρόνοιες των επιμέρους διατάξεων του. 

Με την παράγραφο 3 μειώνεται όμως η ετήσια κρατική επιχορήγηση σε ποσοστό 0,05 τοις χιλίοις επί των καθαρών εσόδων του κρατικού απολογισμού του προηγούμενου έτους. Παράλληλα μειώνονται αναλογικά και η εκλογική χρηματοδότηση και η χρηματοδότηση για ερευνητικούς και μορφωτικούς λόγους.

Σας θυμίζω πως ως σήμερα η νόμιμη επιχορήγηση ανέρχεται στο 1,02 τοις χιλίοις των τακτικών εσόδων του προϋπολογισμού.

Εννοείται πως δεχόμαστε τη συνεπαγόμενη μείωση του ποσού εν μέσω οικονομικής κρίσης, σεβόμενοι όλες τις άλλες ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας και την κατά προτεραιότητα κάλυψή τους.

Θα επαναλάβω για ακόμα μία φορά πως από το 2009 ως σήμερα έχει ήδη μειωθεί, χωρίς νομοθετική μεταβολή, η κρατική χρηματοδότηση σε ποσοστό περίπου 75%.

Επίσης θα υπερψηφίσουμε τις διατάξεις των άρθρων δύο (2), τρία (3) και τέσσερα (4) .

Ειδικότερα με το άρθρο 2 καθορίζεται η κατανομή της επιχορήγησης στα πολιτικά κόμματα.

Αλληλένδετο με το ύψος της χρηματοδότησης, είναι το θέμα της απόδοσης των χρημάτων αυτών εγκαίρως προς τα κόμματα ώστε να μπορούν στοιχειωδώς να προγραμματίσουν τις οικονομικές υποχρεώσεις τους.

Προγραμματισμός που αποβαίνει προς όφελος της εξοικονόμησης πόρων και της ακώλυτης πολιτικής τους δράσης.

Θα θέλαμε να δούμε ρητή πρόβλεψη που να καθορίζει την καταβολή τουλάχιστον ένα ποσοστό της τάξης του 60 – 70% να δίνεται στην αρχή του έτους.

Βέβαια, η εισαγωγή μιας παρόμοιας ρύθμιση δεν λύνει από μόνη της το πρόβλημα, προϋποθέτει και την τήρησή της.

Με το άρθρο τρία (3) καθορίζονται οι όροι για την είσπραξη και διακίνηση των εσόδων και τον έλεγχο των εξόδων των πολιτικών κομμάτων. Συμφωνούμε.

Με το άρθρο τέσσερα (4) επέρχεται αντιστοίχηση των διατάξεων που ισχύουν για τα πολιτικά κόμματα και τους συνασπισμούς κομμάτων με σχετικές ρυθμίσεις που αφορούν τους υποψήφιους Βουλευτές και Ευρωβουλευτές. Συναινούμε και σε αυτό.

Με το άρθρο πέντε (5), κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, διαφωνούμε.

Και ενώ θα μπορούσαμε να συμφωνήσουμε με τις πρόνοιες του παραγράφων 1, 2 3, 5 και 6 για τις απαγορεύσεις στη χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων.

Θεωρούμε απαράδεκτη τη ρύθμιση της παραγράφου 4 που οδηγεί στη φαλκίδευση του θεμελιώδους δικαιώματος των πολιτικών κομμάτων να διατηρούν την ανωνυμία των μελών τους και στο προσωπικό δικαίωμα των πολιτών στην ανώνυμη συνεισφορά με τη μορφή της συνδρομής μέλους.

Ξέρετε ο/η πολίτης που συνεισφέρει 5, 10 ή και 20 Ευρώ δεν θέλει να γίνουν γνωστά τα πολιτικά του φρονήματα.

Δεν συναλλάσσεται με τα πολιτικά κόμματα.

Δεν προσδοκά ανταπόδοση από το πολιτικό του κόμμα.

Στήριξη προσφέρει για να συνεχίσει τον πολιτικό και ιδεολογικό του αγώνα.

Έχουμε ζήσει μαύρες εποχές σ’ αυτή τη χώρα, ακόμα και στην πρόσφατη (μεταπολεμική) ιστορία μας. Σας προτείνουμε,  κύριε Υπουργέ, να καταργήσετε το αυθαίρετο και ισοπεδωτικό όριο των εκατόν πενήντα χιλιάδων (150.000 €), ευρώ που εισάγεται στην παράγραφο 4.

Εμείς δεν θέλουμε κανένα όριο.

Όχι γιατί πιστεύουμε πως το ανωτέρω όριο των 150.000 € είναι μικρό ή ανεφάρμοστο και ισοπεδωτικό - που βέβαια είναι και όλα τα παραπάνω.

Διαφωνούμε με κάθε μέτρο που νομιμοποιεί την καταγραφή του αριθμού μελών ή (πολύ περισσότερο) των προσωπικών τους στοιχείων.

Τη διάταξη του άρθρου πέντε (5), σας καλούμε σήμερα κ. Υπουργέ, να την αποσύρετε.

Συμφωνούμε με τους περιορισμούς που εισάγονται στη χρηματοδότηση πολιτικών προσώπων. Συνεπώς, υπερψηφίζουμε το άρθρο 6 που αναφέρεται στη χρηματοδότηση των υποψηφίων σε εθνικές εκλογές και εκλογές για το Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο.

Με τη διάταξη του άρθρου 7 έχουμε σοβαρές διαφωνίες και θα την καταψηφίσουμε. Διαφωνούμε με τη θεσμοθέτηση της ιδιωτικής επιχορήγησης κομμάτων από νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου και από ιδιωτικές εταιρείες.

 Ό,τι μέχρι σήμερα συνέβαινε κάτω από το τραπέζι, θα συμβαίνει στο μέλλον νόμιμα και «ηθικά».

Αντίστοιχα φαινόμενα διαφθοράς, που σχετίζονται με τη διακίνηση πολιτικού χρήματος από επιχειρηματικά συμφέροντα, έχουν εκδηλωθεί και από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού.

Εμείς δεν θέλουμε να αντιμετωπίζονται τα κόμματα ως Ανώνυμες Εταιρείες με πρακτικές αγοράς.

Την ώρα που ισχυροί οικονομικοί παράγοντες και lobbies θα επιδιώκουν τον έλεγχο της πολιτικής ζωής, το μέλος και ο ψηφοφόρος θα υπόκειται σε ασφυκτικό οικονομικό έλεγχο για τη συνδρομή του. Εμείς διαφωνούμε και καταψηφίζουμε.

Συμφωνούμε με τo άρθρο οκτώ (8) που εισάγει απλά νομοτεχνικές διορθώσεις που οδηγούν σε αντιστοίχηση παλαιότερων διατάξεων με τη σημερινή διάρθρωση των τοπικών και περιφερειακών εκλογών.

Διατηρούμε επιφυλάξεις σχετικά με το άρθρο εννέα (9) του παρόντος σχεδίου και θα ψηφίσουμε παρών.

Δεν αρκεί η απαγόρευση οργανωμένης μετακίνησης ψηφοφόρων από τα αστικά κέντρα προς τις εκλογικές τους περιφέρειες, αν δεν συνοδεύεται από διεύρυνση του δικαιώματος των ετεροδημοτών να ψηφίζουν στον τόπο κατοικίας τους σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις.

Εάν επιβάλουμε μόνο το πρώτο συμβάλλουμε απλά στην αύξηση της αποχής στις εκλογές. Γιατί πολλοί συμπολίτες μας δεν μπορούν να ανταποκριθούν στο μεγάλο κόστος της μετακίνησής τους προς τις εκλογικές τους περιφέρειες.

Υπερψηφίζουμε τα άρθρα δέκα (10) ως και δεκατρία (13) που εισάγουν τεχνικές και λεπτομερειακές ρυθμίσεις σχετικά με τον έλεγχο των βιβλίων εσόδων και εξόδων των κομμάτων και των υποψηφίων.

Είμαστε αντίθετοι με το άρθρο δεκατέσσερα (14) του παρόντος σχεδίου νόμου γιατί θεωρούμε πως η κύρωση της στέρησης της κρατικής επιχορήγησης για απλές παραβάσεις είναι προφανώς δυσανάλογη και προσβάλει την αρχή της αναλογικότητας. 

Υπερψηφίζουμε τα άρθρα δεκαπέντε (15) και δεκαέξι (16) για τις κυρώσεις των υποψηφίων και τις σχετικές ποινικές κυρώσεις που θωρακίζουν το παρόν σχέδιο Νόμου.

Υπερψηφίζουμε το άρθρο δεκαοκτώ (18), όπως αυτό τροποποιήθηκε μετά από παρέμβασή μας.

Η διάταξη της παρ. 2 που αποσύρατε συνιστούσε ακραία μορφή λογοκρισίας και δεν έγινε δεκτή ούτε από τη Νέα Δημοκρατία, ούτε από το ΠΑΣΟΚ.

Καταψηφίζουμε τη διάταξη του άρθρου δεκαεννέα (19) που αναθέτει τον έλεγχο της συμμόρφωσης προς τις διατάξεις του παρόντος στην Επιτροπή του άρθρου 3α του Νόμου 3213/2003, όπως ισχύει.

Έχουμε διαφωνήσει με τη συγκρότηση της Επιτροπής Ελέγχου.

Καταψηφίζουμε γιατί δεν θεωρούμε πως η Επιτροπή με τη σημερινή της σύνθεση μπορεί να ανταποκριθεί στα καθήκοντα που προβλέπονται.

Δεν έχουμε αντίρρηση με την πλειοψηφία δικαστικών λειτουργών αλλά αρνούμαστε τη συμμετοχή σ’ αυτήν του διορισμένου από την εκάστοτε κυβέρνηση υποδιοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας.

Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι να συγκροτήσουμε την Επιτροπή Ελέγχου ως αμερόληπτο και αντικειμενικό σώμα ώστε ο ελεγχόμενος να μην είναι και ελεγκτής.

Έτσι θα θέλαμε μια Επιτροπή και με αναλογική εκπροσώπηση των κομμάτων, χωρίς να συγκροτούν, οι βουλευτές, την πλειοψηφία της.

Τέλος, θέλω να επισημάνω και την έκθεση της Επιστημονικής Επιτροπής της Βουλής που εκφράζει αμφιβολίες για τη πιθανή σύγχυση που δημιουργεί η διάσπαση αρμοδιότητας ως προς το αρμόδιο, εν προκειμένω, για την ποινική παραπομπή των ελεγχομένων όργανο. Εφόσον ο συντακτικός νομοθέτης δεν επιθυμεί την τροποποίηση της αποκλειστικής αρμοδιότητας του Δικαστικού Συμβουλίου να παραπέμπει Υπουργούς ή Υφυπουργούς, που τυγχάνουν και Βουλευτές, η διάταξη στερείται κανονιστικού περιεχομένου ως προς τους ελεγχόμενους Υπουργούς, Αναπληρωτές Υπουργούς και Υφυπουργούς.

Έτσι όμως νομοθετείτε κυρίες και κύριοι της συμπολίτευσης: από ιδιοτέλεια και στο πόδι….

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

η εξουσιοδότηση του άρθρου 21 παρ. 1 είναι γενική και αόριστη και συνεπώς η διοικητική κωδικοποίηση που θα γίνει με Προεδρικό Διάταγμα, η έκδοση του οποίου, απλά προβλέπεται στην ανωτέρω εξουσιοδότηση τυπικού Νόμου, δεν μπορεί να θεσπίζει νέους κανόνες δικαίου.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Δεν μπορώ να μην στηλιτεύσω - για μια ακόμα φορά- τον τρόπο με τον οποίο εισάγονται οι τροπολογίες.

Φέρνει η κυβέρνηση τροπολογίες, με πολλά άρθρα, που σε πολλές περιπτώσεις θα μπορούσαν να αποτελούν αυτοτελή Νομοσχέδια.

Και χρησιμοποιεί το εξής τρικ:

Εισάγει άρθρα με πολλές παραγράφους με τις οποίες ξέρει ότι θα συμφωνήσουμε, και μία παράγραφο με την οποία ξέρει ότι είμαστε κάθετα αντίθετοι, προκειμένου να μας εκθέσει.

Και χωρίς, βέβαια, να σας νοιάζει αν και με αυτό τον τρόπο απαξιώνετε τη κοινοβουλευτική διαδικασία.

Δεν είναι αποδεκτό να φαλκιδεύεται η ψήφος μας σε ένα ναι ή όχι επί πληθώρας θεματικών με διαφορετικό περιεχόμενο.

Καταγγέλλουμε τη μεθόδευση και σας καλούμε να ανακαλέσετε τις σχετικές πολύ-τροπολογίες.