ΠΑΝ.ΣΥ: Η Αιτωλοακαρνανική Γιορτή μέσα από τις βραβεύσεις. Μουσείο Άλατος Ιερά Πόλη Μεσολογγίου

πηγη facebook : Panos Cholis

 Το Μεσολόγγι!! Μία πόλη συμβόλαιο ελευθερίας, τόπος μαρτυρικός, γη ηρώων, φάρος που ακτινοβολεί παγκόσμια το ηθικό μεγαλείο της ψυχής των Μεσολογγιτών, πολύ που προκάλεσε το θαυμασμό των Ευρωπαίων, των φιλελλήνων των Ελλήνων και των ποιητών......

     Το Μεσολόγγι, η πρωτεύουσα του νομού Αιτωλοακαρνανίας που κουβαλά ανά τους αιώνες μεγάλο ιστορικό φορτίο, συνδυάζοντάς το με την μοναδικότητα της φύσης είναι χτισμένο πλάι στην χιλιοτραγουδισμένη λιμνοθάλασσα, που αποτελεί έναν από τους καλύτερους υδροβιότοπους της χώρας και σημαντικό κέντρο παραγωγής του λεγόμενου «λευκού θησαυρού». 

     Η ιερή πόλη του Μεσολογγίου είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το αλάτι, διότι αποτελεί παράγοντα οικονομικής ανάπτυξης και διότι στις Αλυκές της που λειτουργούν από το 14ο αιώνα περίπου καλλιεργείται και εξορύσσεται το 65% της ελληνικής παραγωγής.

Ιστορία του μουσείου - ο θάλαμος

     Το κτήριο που στεγάζεται το μουσείο οικοδομήθηκε το 1946. Ονομάστηκε «θάλαμος», διότι χρησίμευε ως χώρος διαμονής των αλυκάριων, κατά τα έτη 1939- 1960. 

     Το 1960 - 1982 άρχισε η εκβιομηχάνιση της χώρας, η οποία επέφερε αλλαγές στην παραγωγική διαδικασία του αλατιού. Χρειαζόταν λιγότεροι εργάτες και η επισκευή του δρόμου της Τουρλίδας συντέλεσε στην ευκολότερη πρόσβαση στην Αλυκή. Έτσι το κτίριο σταμάτησε σταδιακά να χρησιμοποιείται ως κοιτώνας και έγινε αποθήκη άχυρου για τα άλογα.

1983 - 2010 Η εγκατάλειψη

     Από το ’83 και μετά χρησιμοποιήθηκαν τα τρακτέρ για τα βαγονέτα και εισήχθησαν οι ντιζελομηχανές στην παραγωγή. Έτσι η απόσυρση των αλόγων προκάλεσε την μη ύπαρξη ανάγκης αποθήκευσης της τροφής τους.  

     Το κτίριο πια εγκαταλείφτηκε άρχισε να καταρρέει. Έτσι ερειπωμένο το 2010 παραχωρήθηκε από το Δήμο Μεσολογγίου «στη διέξοδο» με σκοπό την ίδρυση και λειτουργία του πρώτου μουσείου Άλατος στη χώρα.

 Η διέξοδος 2010 - 2020 

Εμπνευστές και ιδρυτές του μουσείου άλατος είναι ο δικηγόρος Νίκος Κορδόσης και η σύζυγός του Δέσποινα Κανέλλη – Κορδόση. Παρόλη την οικονομική κρίση το 2010 το όνειρο των εμπνευστών του μουσείου δεν έσβησε και έτσι του 2018 «η διέξοδος» ξεκίνησε εργασίες με συμπαράσταση του Δήμου της ιεράς Πόλης. Εγκαινιάζεται το 2020 και παραδίδεται στην κοινωνία των πολιτών. Έχει χαρακτηριστεί ως «στολίδι του Μεσολογγίου».

Η ιερά πόλη του Μεσολογγίου βρίσκεται στην αγκαλιά μιας πανέμορφης λιμνοθάλασσας, που καλύπτει επιφάνεια 150.000 στρεμμάτων. Στην απέραντη λιμνοθάλασσα εδώ και πολλά χρόνια λειτουργούν δύο αλυκές που παράγουν το 65% του ελληνικού αλατιού.

Η πιο μεγάλη, η λεγόμενη «Άσπρη Αλυκή» έχει έκταση 12.500 στρέμματα και είναι δημοσίου συμφέροντος. Η πιο μικρή λεγόμενη Αλυκή Τουρλίδας έχει έκταση 1700 στρεμμάτων και ανήκει στο δήμο της ιερής πόλης Μεσολογγίου.

Μουσείο Άλατος

     Ο εκθεσιακός χώρος απλώνεται σε έξι διαφορετικές θεματικές αίθουσες. Ανήκει στα λεγόμενα θεματικά μουσεία. 

    Στο μουσείο ο επισκέπτης έχει την δυνατότητα να μάθει οτιδήποτε σχετίζεται με το αλάτι από την πρώτη εμφάνιση του στον πλανήτη μέχρι σήμερα. 

-Την σχέση του με την οικονομία, την υγεία, την γεωργία, την κτηνοτροφία, το περιβάλλον, τον τουρισμό και την θρησκεία 

-Να γνωρίσει τα είδη άλατος, πολύχρωμους κρυστάλλους απ’ όλο τον κόσμο και την κοκκομετρία τους. 

-Να εντυπωσιαστεί από τις 14.000 χρήσεις αλατιού στην καθημερινότητα και από τη συλλογή 1.500 αλατιέρων από το 1800 έως σήμερα.

-Να πληροφορηθεί για τις ενεργείς και εγκαταλελειμμένες αλυκές όλης της χώρας. Για την ιστορία της Άσπρης Αλυκής, της Αλυκής Τουρλίδας, αλλά και της Μαύρης Αλυκής, καθώς και εκείνης της σκοποβολής που λειτουργούσε έως το 1930.

-Να μάθει ότι στον εξωτερικό χώρο του μουσείου πραγματοποιούνται εκπαιδευτικά προγράμματα και καλλιτεχνικές εκδηλώσεις μέσα σε ένα μαγευτικό τοπίο.

-Να απολαύσει την μαγεία της λιμνοθάλασσας που ο Όμηρος περιγράφοντας για πρώτη φορά την αποκάλεσε «Περικαλλέα λίμνη» και να παρατηρήσει τη ζωή εκατοντάδων πτηνών σπάνιων που ενδημούν στον εξαιρετικό υδροβιότοπο της περιοχής.

    Το μουσείο άλατος και το Μεσολόγγι είναι απόλυτα συνδεδεμένα μεταξύ τους. Και τα δύο είναι ξεχωριστά, μοναδικά και απαράμιλλα.

     Με το σκεπτικό αυτό θα ήθελα να προσθέσω και κάτι ιδιαίτερο γι αυτόν τον ιερό τόπο.

 Το Μεσολόγγι είναι γενέθλια γη σημαντικών ποιητών και λαμπρών προσωπικοτήτων της τέχνης, του λόγου και της πολιτικής. Ενδεικτικά σας αναφέρω τον Κωστή Παλαμά, Μιλτιάδη Μαλακάση, Γεώργιο Δροσίνη, Ρήγα Γκολφ, Σπυρίδωνα Τρικούπη και πολλούς άλλους. 

Επίσης ποια πόλη στη χώρα μας γέννησε πέντε πρωθυπουργούς που κυβέρνησαν ορισμένοι αρκετές φορές, και δυο πέθαναν φτωχότατοι τιμώντας αυτόν και την πόλη τους και σεβόμενοι το αξίωμα της! Μόνο το Μεσολόγγι.

      Ποιος τόπος υμνήθηκε από κορυφαίους ποιητές τόσο όσο το Μεσολόγγι! Ο Παλαμάς σε ένα απόσπασμα ποιήματός του, φανερώνει την λατρεία του για την λιμνοθάλασσα και την Ιερά Πόλη. Ενδεικτικά λέει:

Σα’ σε βλέπω πάντα να ’σαι 

δίχως κύμ’ αγριωπό,

να γελάς και κοιμάσαι, 

λίμνη, σ’ αγαπώ 

     Επιπλέον ο εθνικός μας ποιητής Διονύσιος Σολωμός υμνεί το Μεσολόγγι για την δίψα για ελευθερία, ανδρεία, ηρωισμό μοναδικό στους ελεύθερους πολιορκημένους που αποτελεί κορυφαίο έργο του. Χαρακτηριστικά αναφέρει στο σχεδίασμα Α του ομώνυμου έργου: 

το χάραμα επήρα 

του ήλιου το δρόμο 

κρεμώντας την λύρα 

την δίκαιη στον ώμο

κι απ’ οπου χαράζει ως όπου βυθά,

τα μάτια μου δεν είδαν τόπον ενδοξότερον

από τούτο το αλωνάκι (Μεσολόγγι). 

     Τέλος θα ήθελα να κλείσω με μία φράση του Γιάννη ψυχοπαίδη που λέει:

 το Μουσείο Άλατος, αυτό το αρχιτεκτονικό λιτό κομψοτέχνημα πάνω στη θάλασσα, νοτισμένο από την βαριά ιστορία του τόπου, είναι το συναισθηματικό, βιογραφικό, κοινωνικό αποτύπωμα μιας ξεχωριστής πόλης και φόρος τιμής ενός άξιου πολίτη στην πόλη που τον γέννησε. 

Επιμέλεια κειμένου 

Πηγή Χατζή

Οργανωτικός Γραμματέας ΠΑΝ.ΣΥ

Φιλόλογος