Μυρτάρι Βόνιτσας- Bracciod il Mirtari «Πέτρα με το σημάδι του Σολομώντα» (Petra marcata con segno SalamonΓράφει ο Ντίνος Στυλιανός

ΑΜΦΙΚΤΙΟΝΙΑ ΑΚΑΡΝΑΝΩΝ

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΟΝΤΟΣ

Μυρτάρι Βόνιτσας- Bracciod il Mirtari

«Πέτρα με το σημάδι του Σολομώντα»

(Petra marcata con segno Salamon)

Γράφει ο Ντίνος Στυλιανός

Ήμουν μικρό παιδί, στα μέσα της δεκαετίας του 1960, όταν κάθε καλοκαιρινό απόγευμα από τη Βόνιτσα πήγαινα με το καΐκι του Σακκά στο νησί Κέφαλος, μέσα στον Αμβρακικό κόλπο, για να παραλάβουμε την αρχαιολογική ομάδα που πραγματοποιούσε τις εκεί ανασκαφές......

Διαβάστε περισσότερα »
Στα μισά της διαδρομής, ο μπαρμπα Σακκάς μου έδινε το πηδάλιο. Ήταν η χαρά μου, καθώς επίσης μεγάλη χαρά είχα όταν βοηθούσα να φορτώσουμε στο καΐκι τα αρχαιολογικά ευρήματα της κάθε μέρας.

Αρχηγός της αρχαιολογικής έρευνας ήταν η Ελένη Γιαννακοπούλου και πάντα δίπλα της ο σύζυγός της Κώστας Τριανταφυλλίδης.

Από τότε ΄θαχαν περάσει 40 χρόνια όταν άρχισα τη προσπάθεια να βρώ πάλι την Ελένη Γιαννακοπούλου. Στο τηλέφωνο μου απάντησε ο κύριος Κώστας , ο οποίος με ενημέρωσε ότι η σύζυγός του είχε αποβιώσει πρίν δύο χρόνια. Του μίλησα για εκείνες τις εικόνες στην δεκαετία του 60’. Με θυμήθηκε αφού σχεδόν καθημερινά ήμουν στο δρομολόγιο της επιστροφής από το νησί Κέφαλος στη Βόνιτσα. Τον ρώτησα για την διδακτορική διατριβή που είχε κάνει η σύζυγος του Ελένη στην Γαλλία με θέμα τις εξαγωγές ναυπηγικής ξυλείας από το Ξηρόμερο και την Βόνιτσα στα Γαλλικά ναυπηγεία. Μας ενδιέφερε γιατί τότε καταγράφαμε τα δάση και τα είδη της ξυλείας της Επαρχίας μας, αυτά που ξεκινούσαν από την λίμνη Βουλκαριά , έφταναν το Λουτράκι και συνέχιζαν μέσα στο Ξηρόμερο. Μού απάντησε ότι θα μου στείλει τα στοιχεία, αλλά και στοιχεία από τις τότε ανασκαφές.

Δεν μας ξέχασε, και όχι μόνο μου τα έστειλε, αλλά μέσα στα φωτοαντίγραφα από τις σημειώσεις της Κας Ελένης, μου έβαλε και ιδιόχειρη αφιέρωση γραμμένη πάνω στη κάρτα του.

«Φίλε κύριε Στέλιο, Χαίρε! Στη διάθεσή σου πάντα.

Κώστας Ι. Τριανταφυλλίδης, τ. Λυκειάρχης»

Σύντομα θα υπάρξει μια εκδήλωση για αυτούς τους δύο σπουδαίους ανθρώπους, την Κυρία Ελένη Γιαννακοπούλου και τον Κύριο Κώστα Τρανταφυλίδη, σε συνεργασία με την πρωτοανηψιά του, που «ηθελημένα» η τύχη πρόσφατα με έφερε να την γνωρίσω.

Σήμερα θα σταθούμε στον Βενέτικο χάρτη, που πάνω σε αυτόν στηρίχθηκαν οι αρχαιολογικές της ανασκαφές και στην τοποθεσία «Στην Πέτρα του Σολομώντα». Ο χάρτης αυτός είναι του Aurelio Papadopoulo.

Η χερσόνησος του Μυρταρίου, στον βενέτικο χάρτη καταγράφεται με τον όρο Bracciod il Mirtari (Μπράτσο του Μυρταρίου) Το μπράτσο αρχίσει από το σημείο που σήμερα υπάρχει η διασταύρωση και σε οδηγεί:

· ανατολικά για Βόνιτσα,

· βόρεια για Διασπορά 131 Σμηναρχίας Μάχης- πλάζ Παναγιά και

· δυτικά για Ακτιο.

Όταν εισέλθουμε στον δρόμο για Διασπορά-Παναγιά ο δρόμος έχει μια μικρή κατωφέρεια για λίγα μέτρα και αμέσως αρχίζει μια ανηφόρα. Στο χαμηλότερο σημείο αυτής της διαδρομής υπήρχε υδάτινο κανάλι επικοινωνίας, της λίμνης Κατάκολο με την λιμνοθάλλασα Λιμένι.

Στο βιβλίο της Αμφικτιονίας «Ρεί – συγγραφέας Αγγ. Μπογόρδου- Στ. Ντίνος) υπάρχουν αναλυτικές περιγραφές για την χρήση αυτού του καναλιού, περιγραφές στηριγμένες στο γραπτό αρχείο που μας έδωσε ο Goesw Faisst (Αρχαιολόγος-Αρχιτέκτονας με πλήθος μελετών και αρχαιολογικών ανασκαφών στην περιοχή μας).

Εμείς στο σημερινό άρθρο θα σταθούμε στην εικόνα και την χρήση αυτού του καναλιού στην Βενέτικη περίοδο. Το πλάτος του ήταν αρκετά μεγάλο ώστε να μην μπορεί να το διαβεί άνθρωπος, παρά μόνο με χρήση γέφυρας. Η γέφυρα ήταν ακριβώς στο σημείο που σήμερα περνά ο δρόμος για Διασπορά- Παναγιά, στο πιο χαμηλό σημείο.

Με βάση τον χάρτη και τις σημειώσεις που υπάρχουν πάνω σε αυτόν, μετά την διέλευση αυτής της γέφυρας και λίγα μέτρα μετά από αυτήν , προς τα δυτικά (δηλ. με πορεία από το Λιμένι προς το Κατάκολο), υπήρχε παράλληλος δρόμος με το κανάλι . Ακριβώς στην μέση αυτής της διαδρομής ο χάρτης με αναλυτική εγγραφή σημειώνει την εκεί ύπαρξη της Πέτρας του Σολομώντα.

Βέβαια ο όρος αυτός δεν μπορεί να μας δώσει περισσότερες πληροφορίες για το αν ήταν ναός ή κάποιο άλλο κτίριο απονομής σεβασμού στην θρησκεία. Ένα όμως είναι σίγουρο και σημαντικό. Ηταν ένας ΙΕΡΟΣ ΤΟΠΟΣ για τους Ιουδαίους που ζούσαν και κατοικούσαν εκεί.

Η περιοχή σε αυτό το σημείο είναι εύφορη και για την τότε περίοδο , με πολύ καλό κλίμα.

Σε αυτόν τον χώρο η Κα Ελένη Γιαννακοπούλου πρέπει να μην προχώρησε σε αρχαιολογική ανασκαφή, καθόσον σε όλη την δεξιά όχθη του τότε υδάτινου αύλακα, δεν υπάρχουν ίχνη ανασκαφής. Πιστεύουμε ότι με βάση τον σαφή γεωγραφικό προσδιορισμό του σημείου της Πέτρας του Σολομώντα, πρέπει να προχωρήσει μια σοβαρή και προσεκτική ανασκαφή, για την ανάδειξη του Ιερού χώρου και των στοιχείων της καθημερινής ζωής της κοινότητας των Ιουδαίων της Βόνιτσας.

Από ένα άλλο σύγγραμμα της Αμφικτιονίας Ακαρνάνων και ειδικότερα από τον πρώτο (από τους τρείς τόμους ) με τίτλο «Ιστορικά Κείμενα Βόνιτσας» του Αμφικτίονα Νικόλα Βερνίκου, υπάρχει αναφορά σε ένα παραπλήσιο τόπο που έχει ονομασία «την πέτρα με χαραγμένη την Πεντάλφα», επιβεβαιώνοντας έτσι την ΙΕΡΟΤΗΤΑ του τόπου. Επίσης ο Κος Νικόλας Βερνίκος στον πρώτο τόμο περιλαμβάνει αρκετά συμβόλαια (νοτάρια) εκείνης της εποχής για την περιοχή του «Μπράτσου Μυρταρίου- Bracciod il Mirtari».

Κυρίως πρώτα ο σεβασμός και σε δεύτερο βαθμό η ανάδειξη αυτών των Ιερών χώρων, αποτελεί δείγμα Πολιτισμού. Σεβασμός που για να φτάσει τον Πολιτισμό, ξεκινά πρώτα από τον σεβασμό στην Οικογένεια και μετά δύναται να καταλήξει στον σεβασμό του Συνάνθρωπου.

«Τους Ιερείς χώρους δεν τους αγγίζεις όχι μόνο με το χέρι, αλλά ούτε με τη σκέψη».

Κικέρων.