Στάμος Ζούλας, εκ Ξηρομέρου

         Απαγόρευση - ξεπαγόρευση, κάθε Μεγαλοβδομάδα τον Στάμο τον έπιανε το ξηρομερίτικό του. Ξυπνούσε μέσα του ο Αστακός. 

    Για να ’ναι σίγουρος ότι θα εξοπλιστεί έγκαιρα και επαρκώς, άφηνε το γραφείο του, στη Σωκράτους ήταν τότε η εφημερίδα, και αναζητούσε στα μαγαζάκια της Ομόνοιας τα πασχαλινά βεγγαλικά του. Με τα χρόνια είχε στήσει το δίκτυό του, είχε τους σταθερούς προμηθευτές, αλλά πάντα ήθελε και κάτι νέο. Οχι μονάχα «γουρούνες». Το πάθος του το καταλάβαινα. Και μερικώς το συμμεριζόμουν· προμηθευόμουν κι εγώ πυροτεχνήματα, νόμιμα και παράνομα, αλλά για να τα πετάνε άλλοι.

       Το ξηρομερίτικο ήταν ένα από τα νήματα που με συνέδεσαν εξαρχής με τον Στάμο Ζούλα. Και σχεδόν από την αρχή μού απαγόρευσε να του απευθύνομαι στον πληθυντικό. Το χωριό μου, το Λεσίνι, το τελευταίο πριν από τον Αστακό, το χωρίζουν από τη γενέτειρα του Στάμου καμιά εικοσαριά χιλιόμετρα, εξαντλητικώς στροφοβριθή. Ψευτοτσακωνόμασταν αν τα περίφημα καρπούζια της περιοχής πρέπει να λέγονται καρπούζια Λεσινίου ή Αστακού. Για τη νοστιμιά τους, βέβαια, δεν διαφωνούσαμε. Ούτε για το ότι το καλό καρπούζι φαίνεται όταν το γεύεσαι ζεστό......

         Και φυσικά συμφωνούσαμε ότι και η επαρχία και ο νομός μας, μ’ όλες τις ομορφιές ή την ιστορία τους, έχουν μείνει πίσω. Κάποια στιγμή τα γράψαμε κιόλας αυτά, σ’ ένα αφιέρωμα που ετοίμασε για τον Αστακό, σε κάποιο από τα ένθετα της «Καθημερινής». Τον νοιαζόταν τον τόπο του. Κι είχε ιστορίες να πει. Για τις απίθανες φάρσες που έστηνε πάντως, σαν μέγας πλακατζής, μιλούσαν κυρίως οι άλλοι.

        Το δεύτερο συνδετικό νήμα ήταν κόκκινο. Το κόκκινο της γαυροσύνης. Στην προδιαδικτυακή εποχή πήγαινα αρκετά συχνά στο διευθυντικό γραφείο του, αφού εκεί υπήρχε η μοναδική εγκυκλοπαίδεια του ορόφου, η παμπάλαιη του «Ηλίου», χρήσιμη, αν εξαιρέσεις την ελληνοπάθειά της. Ανοιχτή η πόρτα του και η συνεννόηση γινόταν διά βλεμμάτων, αν και το βλέμμα του Στάμου δεν ήταν στραμμένο τόσο στο χειρόγραφό του όσο στην τηλεόραση απέναντί του. Μια, δυο, κατάλαβα ότι κοιτούσε με προσοχή τα παιχνίδια του «Θρύλου», όχι τις ειδήσεις. Σε κάθε άθλημα. Αλλη τηλεόραση δεν υπήρχε τότε, οπότε πύκνωσα τις επισκέψεις μου, για «εγκυκλοπαιδικούς» λόγους.

          O Στάμος δεν έπαψε ποτέ να βλέπει κάθε γραπτό του σαν να ’ταν το πρώτο. Με την ίδια αγωνία για την κυριολεξία, τη σαφήνεια, την ορθογραφία. Και μικρότερος αν ήσουν, τη γνώμη σου την πρόσεχε. Κι όχι μόνο από την ευγένεια που τον χαρακτήριζε. Καλό του ταξίδι στον Αστακό.

http://www.kathimerini.gr/