Η σημασία της αλληλογραφίας στη ζωή των μεταναστών τότε…
«Στο ’πα και στο ξαναλέω, μη μου γράφεις γράμματα
Γιατί γράμματα δεν ξέρω και με πιάνουν κλάματα»
Δημοτικό
Γιάννης Ψυχοπαίδης, Το γράμμα που δεν έφτασε.
Γράφει η Μαρία Ν. Αγγέλη, Δρ. Κοινωνικής Λαογραφίας
Στα κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Β Γυμνασίου ανθολογείται το κείμενο:
«Δύο γράμματα της Χαράς»,από το έργο: Στοιχεία για τη δεκαετία του ’60, εκδ. Ωκεανίδα 2001, του Θανάση Βαλτινού.
Στο έργο αυτό ο Θ. Βαλτινός αξιοποιεί ένα αυθεντικό υλικό: επιστολές μεταναστών, αποκόμματα εφημερίδων της εποχής κλπ., το οποίο αναδημιουργεί και ανασυνθέτει λογοτεχνικά. Τα κείμενά του αποδίδουν την ατμόσφαιρα και το κλίμα της δεκαετίας του ’60. Στα συγκεκριμένα δύο γράμματα της Χαράς, η Χαρά, ο άνδρας της και τα δυο παιδιά τους είναι οι υποθετικοί αποστολείς.
Πρόκειται για μια οικογένεια Ελλήνων μεταναστών στην Αφρική, στο Γιοχάνεσμπουρκ, τη δεκαετία του 1960.............
Σε μια ερμηνευτική προσέγγιση του μαθήματος αναφερθήκαμε μεταξύ άλλων στα βασικά γνωρίσματα της ελληνικής κοινωνίας τη συγκεκριμένη δεκαετία, στο φαινόμενο και τις συνέπειες της μαζικής μετανάστευσης και στο ρόλο της αλληλογραφίας στη ζωή των Ελλήνων μεταναστών και στις οικογένειές τους.
«Για μένα τώρα εδώ ένα γράμμα είναι μεγάλη υπόθεσις και ιδίως από δικά μου πρόσωπα…», γράφει η Χαρά στο γράμμα της!
Κάποια παιδιά μου είπαν ότι η γιαγιά τους έχει φυλαγμένα τα γράμματα του παππού τους που ήταν μετανάστης στη Γερμανία ή στην Αμερική:
-«η γιαγιά μου κυρία, έχει φυλαγμένα σε ένα κουτί γράμματα και φωτογραφίες του αδελφού της», είπε ο Χρήστος.
-«Ο μπαμπάς μου κυρία, έχει γράμματα του θείου μου από τη Νέα Ζηλανδία», είπε ο Δημοσθένης.
-«Εγώ κυρία, έχω φυλάξει κάποιες κάρτες που μας έστειλε ο μπαμπάς μου ο οποίος εργάζεται στην Αμερική», είπε η Μαργαρίτα.
Βρήκα εξαιρετικά ενδιαφέροντα αυτά που με πληροφορούσαν τα παιδιά. Σήμερα, όπως γνωρίζουμε, οι άνθρωποι επικοινωνούν με κινητό τηλέφωνο, sms, email, skype κλπ. Σπανιότατα επικοινωνούν με επιστολές. Ίσως μερικοί να στείλουν κάποια κάρτα τα Χριστούγεννα ή την Πρωτοχρονιά…
Ζήτησα να δούμε κάποια γράμματα όλοι μαζί στην τάξη, αν δεν ήταν απόρρητα…
Την άλλη μέρα τα παιδιά έφεραν αυτά τα πολύτιμα γράμματα και τις κάρτες στο μάθημα…
Η Μαργαρίτα διάβασε τις συγκινητικές κάρτες με ευχές που τις έστελνε ο ξενιτεμένος πατέρας της από την Αμερική! «σας αγαπώ πολύ!Δακρύζω κάθε μέρα για σας!» έτσι άρχιζε το γράμμα του!
Οι συμμαθητές της ένιωσαν τη βαθειά συγκίνηση αυτού του Έλληνα μετανάστη στη μακρινή ήπειρο! Ίσως περισσότερο από τα γράμματα της Χαράς στη λογοτεχνία…
Ο αποστολέας τώρα ήταν ένας γνωστός τους. Ήταν ο πατέρας της φίλης τους!
Με αφορμή αυτό το μάθημα προέτρεψα τους μαθητές να μπουν στη θέση ενός μετανάστη και να γράψουν ένα γράμμα στην οικογένειά του. Ανταποκρίθηκαν και έγραψαν. Άλλα επέλεξαν να γράψουν το γράμμα ενός Έλληνα μετανάστη και άλλα το γράμμα ενός μετανάστη στη Ελλάδα…
Ενδεικτικά είναι τα γράμματα που παραθέτω:
Γράμμα ενός Μετανάστη....
Γράφει ο Δημήτρης Τσούτσας, μαθητής Β' Γυμνασίου
[Το γράμμα που ακολουθεί, υποτίθεται ότι είναι γραμμένο από ένα μετανάστη τον Αλή. Το στέλνει στους γονείς του στο Πακιστάν.]
Αγρίνιο, 30/11/2014
Καλοί μου γονείς,
σας στέλνω αυτό το γράμμα για να σας πω ότι είμαι καλά και αυτό επιθυμώ επίσης για εσάς. Εδώ στην Ελλάδα η οικονομία έχει κρίση, αλλά εγώ σχεδόν καθημερινά έχω μεροκάματο. Εδώ οι Έλληνες δεν δουλεύουν στα χωράφια και έτσι είναι εύκολο να βρω δουλειά και μάλιστα κάποιες μέρες δουλεύω από το πρωί μέχρι το βράδυ.
Δεν κάνω κάθε μέρα τα ίδια πράγματα. Κάποιες μέρες φορτώνω δέματα τριφύλλι, άλλες μαζεύω πορτοκάλια και ακτινίδια, καπνό κτλ.
Οι συνθήκες δουλειάς, είναι δύσκολες αφού πρέπει να δουλεύω σε πολύ ψηλές θερμοκρασίες, κάτω από τον ήλιο ή σε παγωνιά. Το μεροκάματο όμως είναι πολύ καλό για να περάσω εγώ, αλλά να στείλω και σε εσάς. Να τα χαλάτε όλα τα λεφτά που σας στέλνω και να παίρνετε ό,τι θέλετε! Εγώ όταν θα πληρώνομαι θα σας στέλνω συνέχεια.
Ευτυχώς, που ένα απο τα αφεντικά μου με αφήνει να κοιμάμαι στην αποθήκη του με τον όρο όμως να την προστατεύω από τυχόν κλοπές. Όταν μαζέψω αρκετά λεφτά θα έρθω να σας δω.
Μου λείπετε.....
Με αγάπη
Αλή
Το γράμμα ενός Αλβανού μετανάστη
Γράφει η Φωτεινή Γκογκάι, μαθήτρια Β Γυμνασίου
Αγαπημένε μου εγγονέ,
Θα διαβάσεις αυτό το γράμμα όταν εγώ θα έχω φύγει από τη ζωή και θα ταξιδεύω σε κόσμους μακρινούς, αλλά θα σε βλέπω όπου και να είμαι.
Ξέρεις Χρηστάκη, σου έγραψα αυτό το γράμμα για να σου διηγηθώ πως πέρασα τη μισή ζωή μου ως μετανάστης στην Ελλάδα. Όλα ξεκίνησαν το 1960, όταν έφυγα από την Αλβανία για μια καλύτερη τύχη και επειδή αν δεν έφευγα η μητέρα σου μπορεί να μη ζούσε.Τους λόγους θα σου τους πει η ίδια όταν τη ρωτήσεις.
Αρχικά, όταν ήρθα, ήμουν λίγο φοβισμένος, γιατί δεν ήξερα αν θα βρω δουλειά εύκολα και αν θα μπορούσα να βρω σπίτι ώστε να μείνω, επειδή ο καιρός τότε δεν ήταν όπως τώρα, που μπορείς να μείνεις όπου θες.
Στην αρχή με πήρε ένας γέροντας ως τσοπάνη, για να του φροντίζω τα ζώα του. Εκείνος με βοήθησε να μάθω τη γλώσσα και ήταν ένας από τους πιο τίμιους ανθρώπους. Με πλήρωνε καλά και όταν έκανα κάτι λάθος εκείνος μου το έλεγε και με βοηθούσε ώστε να μάθω το σωστό. Ξέρεις εγώ τότε ήμουν νέος και δεν ήξερα και τόσο καλά να φροντίζω τα ζώα.
Όταν αργότερα μεγάλωσα, έκανα οικογένεια, παντρεύτηκα τη γιαγιά σου την Εμμανουέλα και αποκτήσαμε μια κόρη και ένα γιο.Τη μητέρα σου τη Βάνα και το θείο σου τον Ερμή.
Όταν γεννήθηκαν τα παιδιά ο μπαρμπα Γάκιας ήθελε να τα βαφτίσει και έτσι έγινε. Δυστυχώς όμως ύστερα από 10 χρόνια η γιαγιά σου έφυγε και έγινε ένας άγγελος στον ουρανό. Εγώ τότε έπεσα σε κατάθλιψη…
Ο γέροντας τότε μου είπε μια παροιμία:
«ο άνθρωπος έρχεται στη ζωή κλαίγοντας και φεύγει γελώντας».
Μου είπε πως πρέπει να παλέψω να μεγαλώσω τα παιδιά μου. Να βάλλω πείσμα και να κερδίσω πολλά πράγματα ώστε να φτάσω στην κορυφή!
Τώρα πια Χρηστάκη, κατάλαβα τα λόγια του γέροντα και ξέρω πως το να φεύγεις από τη χώρα σου σε μια άλλη ως μετανάστης, θα πει πως πρέπει να είσαι έτοιμος να αντιμετωπίσεις τα πάντα. Το ρατσισμό, την απομόνωση, χωρίς να στενοχωριέσαι… Αλλά να το βάζεις πείσμα για να καταφέρεις να φτάσεις ψηλά.
Τώρα πλέον έφτασα στην κορυφή, όπως έλεγε ο γέροντας. Αγόρασα σπίτι ώστε να ζουν τα παιδιά μου στο δικό τους σπίτι. Δούλεψα σκληρά να αποκτήσω χρήματα και να εξασφαλίσω μια κανονική ζωή με όλες τις ανέσεις στα παιδιά μου. Χωρίς να τους λείπει τίποτα, ώστε να μη ζηλεύουν τους άλλους. Τα έστειλα στο σχολείο να μορφωθούν και να κερδίζουν το ψωμί τους λίγο πιο εύκολα από εμένα.
Πλέον Χρηστάκη , αφού έχεις μεγαλώσει και είσαι αρκετά μεγάλος, μπορείς να διαβάσεις και να ακολουθήσεις πιστά όσα σου γράφω στο γράμμα μου.Να γίνεις ένας άνθρωπος γεμάτος αγάπη για την οικογένειά σου και εργατικός,ώστε να μη σε κοροϊδεύει κανένας και για τίποτα.
Και όταν κάποτε κάποιος σου πει πως είσαι Αλβανός και δεν έχεις καμμία αξία θα του πεις: πως δεν έχει σημασία από που είσαι, αλλά τι πιστεύεις για τη ζωή και πως πρέπει να τη ζεις με τον τρόπο που εσύ τη διαλέγεις.
Να ξέρεις πως σε αγαπώ και πως η ζωή είναι ένας κύκλος με πολλά εμπόδια που πάντα υπάρχει τρόπος να φεύγεις μακριά τους…
Με αγάπη
Ο παππούς σου Γκούτση
Θα κλείσω με τους στίχους του Κώστα Βίρβου:
Το γράμμα αυτό οι φίλοι μου
όλοι να το διαβάσουν
Και όσοι βγάζουν τα χαρτιά
να’ρθουν στη μαύρη ξενιτιά
τη γνώμη τους να αλλάξουν
Καλύτερα στον τόπο μας
κρεμμύδι και ψωμάκι
παρά στη μαύρη ξενιτιά
βράδυ πρωί φαρμάκι…
.JPG)
.JPG)
.JPG)
Μαμά μας συγκίνησες πάλι....!
ΑπάντησηΔιαγραφήΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ πολλά στο ΞηρόμεροNews!!!
ΜΠΡΑΒΟ ΣΑΣ!!!!!!!!!!!!
ΑπάντησηΔιαγραφή