«Φουγάρα» οι μαθητές της Αιτωλοακαρνανίας!

Με το τσιγάρο στο στόμα από τα 13

Στοιχεία – σοκ για την περιοχή με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος

Η σχέση της Αιτωλοακαρνανίας με τον καπνό ήταν ανέκαθεν γνωστή σε όλους. Για δεκαετίες η περιοχή, ήταν ταυτόσημη με την παραγωγή καπνού και κατ’ επέκταση με τα τσιγάρα. Βέβαια, τα τελευταία χρόνια τα στοιχεία δείχνουν πως δυστυχώς η Αιτωλοακαρνανία έχει αναλάβει τα ηνία στη χρήση τσιγάρων ακόμη και από άτομα νεαρής ηλικίας!

Οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου σχετικά με το κάπνισμα στις μικρές και νεαρές ηλικίες και με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Κατά του Καπνίσματος, στέλνουν ηχηρό μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση για την προσπάθεια μείωσης του καπνίσματος, δρώντας παράλληλα δυναμικά στο κομμάτι της πρόληψης που αφορά άμεσα τον ανήλικο και εφηβικό πληθυσμό του νομού μας.

Σύμφωνα με την Επιστημονικά Υπεύθυνη του Κέντρου Πρόληψης, Εξαρτήσεων και Προαγωγής της Ψυχικής Υγείας Αιτωλοακαρνανίας «Οδυσσέας» Dr Αθανασία Δημητρίου, τα επίσημα στοιχεία για τον νομό σε συνάρτηση με το κάπνισμα σε νεαρά άτομα, προέρχονται από την έρευνα του ESPAD που πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με τον «Οδυσσέα» το 2011. Στο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από την έρευνα μέχρι και σήμερα όλοι αντιλαμβανόμαστε πως τα δεδομένα πιθανότατα έχουν αλλάξει και οι αριθμοί – ποσοστά των μαθητών που καπνίζουν έχουν αυξηθεί, ίσως και κατακόρυφα.

Η Επιστημονικά Υπεύθυνη του Κέντρου Πρόληψης, Εξαρτήσεων και Προαγωγής της Ψυχικής Υγείας Αιτωλοακαρνανίας «Οδυσσέας» Dr Αθανασία Δημητρίου

Στο πλαίσιο της έρευνας που διενεργήθηκε σε σχολεία της Αιτωλοακαρνανίας αποδείχθηκε, σύμφωνα με την κ. Δημητρίου, πως: «1 στους 6 μαθητές (15,4%) που συμμετείχαν στην έρευνα ανέφερε ότι καπνίζει. Συστηματικός καπνιστής, που θεωρείται δηλαδή ότι καπνίζει καθημερινά, είναι 1 στους 10 (10,4%), ενώ 1 στους 26 (3,8%) θεωρείται βαρύς καπνιστής, καθώς καπνίζει τουλάχιστον μισό πακέτο τσιγάρα την ημέρα. Ως προς το φύλο διαπιστώθηκε πως αγόρια και κορίτσια καπνίζουν σε παρόμοια ποσοστά (15,6% και 15,1% αντίστοιχα για κάπνισμα >/ 1 φοράς τον τελευταίο μήνα), αλλά τα αγόρια καπνίζουν συστηματικά σε σημαντικά υψηλότερο ποσοστό συγκριτικά με τα κορίτσια (13,2 και 7,7% αντίστοιχα). Ως προς την ηλικία, αποδείχθηκε ότι καπνίζει 1 στους 11 μαθητές ηλικίας από 13 ετών έως 14 ετών (2,2%), 1στους 7 μαθητές ηλικίας από 15 έως 16 ετών (17,1%) και 1 στους 3 ηλικίας 17 έως 18 ετών. Ποσοστό 0,5% των μαθητών ηλικίας 13 έως 14 ετών καπνίζει συστηματικά, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τους μεγαλύτερους μαθητές ανέρχεται στο 9,5% και 17,1% για τους μαθητές από 15 έως 16 ετών και 17 με 18 ετών αντίστοιχα. Ποσοστό 1,4% των 15χρονων και 16χρονων καπνίζουν βαριά, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τους 17χρονους και 18χρονους μαθητές ανέρχεται στο 7,1%, στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ των μαθητών 13 – 14 ετών και μεγαλύτερων».

Στην έρευνα, όπως επισημαίνει η κ. Δημητρίου, συμμετείχε τυχαίο δείγμα 11 σχολικών μονάδων από όλη την Αιτωλοακαρνανία, 6 Γυμνάσια και 5 λύκεια, ενώ 3 σχολεία αρνήθηκαν την συμμετοχή στην έρευνα,  τα οποία αντικαταστάθηκαν επίσης με τυχαία επιλογή. Από τους 611 μαθητές (91,9%) που συμμετείχαν στην έρευνα οι 316 (51,7%) ήταν αγόρια και οι 295 κορίτσια (48,3%).

Οι έρευνες αυτές διεξάγονται κάθε 5 χρόνια, κάτι που σημαίνει πως τα ποσοστά έχουν αυξηθεί , δεδομένου πως στην έρευνα δεν είχαν συνυπολογιστεί τα νυχτερινά σχολεία του νομού και τα ΕΠΑΛ, στα οποία η χρήση της νικοτίνης από τους μαθητές αγγίζει το 70%.

Το ανησυχητικό στοιχείο που έχει κινητοποιήσει περισσότερο τους επιστήμονες ως προς το κομμάτι της πρόληψης, είναι η μείωση του ηλικιακού ορίου στην έναρξη χρήσης νικοτίνης – τσιγάρου. Οι μαθητές δηλαδή ξεκινούν να καπνίζουν από το τέλος του Δημοτικού Σχολείου ή κατά την 1η Γυμνασίου (12 ετών αναλόγως) , την στιγμή που 15 χρόνια πριν η χρήση ξεκινούσε από τα 16. Μάλιστα, η κ. Δημητρίου τονίζει στη «Σ» πως η χρήση νόμιμων ουσιών από τόσο μικρή ηλικία είναι συμπεριφορά υψηλού ρίσκου, χωρίς αυτό να σημαίνει πως τα άτομα αυτά θα προχωρήσουν σε παράνομες ουσίες σε μεγαλύτερη ηλικία.

Οι μεγαλύτερες ηλικίες, ο ενήλικος πληθυσμός, δεν είναι αντικείμενο μελέτης για το κέντρο πρόληψης, αφού δεν μπορεί να ασκήσει μεθόδους πρόληψης, αλλά όπως εύκολα μπορεί να αντιληφθεί ο καθένας, τα πράγματα είναι πολύ πιο οξυμμένα, ενώ ένα άλλο στοιχείο που μπορεί να αποτελέσει «δείκτη» για να αντιληφθούμε τον βαθμό χρήσης νικοτίνης – τσιγάρου σε μεγάλες ηλικίες, είναι ότι πλέον πολύ συχνά το Αστυνομικό Δελτίο έχει συλλήψεις ανθρώπων που εμπορεύονται ή διακινούν λαθραίο καπνό!

Κων/νος Χονδρός για την εφημερίδα «Συνείδηση»