Βόνιτσα: Γνωρίζοντας από την αρχή το στολίδι του Αμβρακικού

Πέμπτη 25 Μαΐου 2017

Βόνιτσα: Γνωρίζοντας από την αρχή το στολίδι του Αμβρακικού

Ταξιδεύοντας στην Ελλάδα, περνάμε από πολλά όμορφα και δημοφιλή μέρη, με θάλασσα, πράσινο και αναρίθμητα αξιοθέατα. Φθάνοντας βορειοδυτικά του νομού Αιτωλοακαρνανίας, κάτω ακριβώς από τον Αμβρακικό κόλπο, συναντάμε και τη Βόνιτσα, μια όμορφη, μικρή κωμόπολη, με μεγάλη όμως ιστορία. Μπορεί να μην είναι ευρέως γνωστή, αλλά είναι μια πόλη τόσο γραφική, που αξίζει να ρίξουμε μια ματιά στο παρελθόν της και να τη γνωρίσουμε από την αρχή.

Ιστορική αναδρομή

Η παραλιακή Βόνιτσα είναι κτισμένη κοντά στο αρχαίο Ανακτόριο, εξ ου και το όνομα του δήμου στον οποίο υπάγεται. Το Ανακτόριο ήταν μια εμπορική αποικία, που ιδρύθηκε από τους Κορίνθιους το 630 π.Χ. στην Ακαρνανία. Η παρακμή της σήμανε όμως με την ίδρυση της Νικόπολης από τον Ρωμαίο Οκταβιανό Αύγουστο, αφού ανάγκασε τους κατοίκους του Ανακτορίου και των γύρω περιοχών να μεταφερθούν στη νέα τοποθεσία. Κατά τα βυζαντινά χρόνια, η περιοχή του Ανακτορίου ήκμασε ξανά, με νέο όνομα αυτή το φορά. Η Βόνιτσα, όπως ονομάστηκε, περιορίστηκε στο σημείο που βρίσκεται μέχρι και σήμερα. Κατά την Τουρκοκρατία που κλόνισε αργότερα την Ελλάδα, η Βόνιτσα βρέθηκε υπό την κυριαρχία των Τούρκων το 1472 κι έπειτα των Βενετών, την περίοδο 1684-1797. Το 1832 η Βόνιτσα έγινε επισήμως τμήμα του ελληνικού κράτους.

Η Βόνιτσα συναντάται μέσα στην ιστορία και ως Βόνδιτζα, που προέρχεται από τη σλαβική λέξη “βόντα”, που σημαίνει νερό, τόπος με πολλά νερά. Άλλη εκδοχή αναφέρει, πως η τωρινή ονομασία της πόλης προέρχεται από κάποια βουλγαρική λέξη που σημαίνει “αγκίστρι”.

Το κάστρο και το νησί

Οι Βενετοί άφησαν πίσω τους το ένα από τα πιο εντυπωσιακά αξιοθέατα της πόλης. Δεν είναι άλλο από το ενετικό κάστρο που κοσμεί τον πευκόφυτο λόφο της Βόνιτσας και “βλέπει” στην προκυμαία με τα ταβερνάκια και τα καφέ. Κτίστηκε κυρίως για την προστασία της πόλης από τους επιδρομείς της στεριάς και, ειδικότερα, για την προστασία των θαλάσσιων δρόμων και του εμπορίου. Οι Τούρκοι ήταν αυτοί που έκτισαν συμπληρωματικά οχυρωματικά έργα στην πόλη της Βόνιτσας αργότερα. Μετά την απελευθέρωση της πόλης στις 4 Οκτωβρίου του 1862, ο στρατηγός Γρίβας κατέλαβε το κάστρο, ξεκινώντας επανάσταση κατά του βασιλιά Όθωνα, ο οποίος μετά από μερικούς μήνες παραιτήθηκε και εγκατέλειψε την Ελλάδα.

Θέα από το κάστρο σε γκραβούρα

Περπατώντας κατά μήκος της πλακόστρωτης προκυμαίας μπροστά από τη θάλασσα, φτάνουμε σε ένα πέτρινο γεφύρι, που οδηγεί σε ένα μικρό νησί. Η Κουκουμίτσα, όπως ονομάζεται, είναι μια μικρή νησίδα γεμάτη πράσινο, περικυκλωμένη από τα νερά του Αμβρακικού κόλπου. Παλαιότερα, δεν συνδεόταν με τη Βόνιτσα και οι ντόπιοι την επισκέπτονταν περπατώντας μέσα στα θαλασσινά νερά. Αργότερα, η σύνδεση της παραλίας με το νησάκι έγινε με μια πέτρινη γέφυρα. Στην είσοδο του νησιού βρίσκεται το εκκλησάκι του Αγίου Νεκταρίου.

Η Κουκουμίτσα σε γκραβούρα

Οι εκκλησίες

Η Βόνιτσα είναι μια πόλη με πολλές αξιοθαύμαστες εκκλησιαστικές κατασκευές. Οι εκκλησίες της άρχισαν να κτίζονται την πρωτοχριστιανική κι όλας περίοδο και η κατασκευή τους ολοκληρώθηκε μέσα στα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Οι εκκλησίες της πόλης διακρίνονται σε:

Παλαιοχριστιανικές
Βυζαντινές
Μεταβυζαντινές

Συνήθως, έχουν σχήμα βασιλικής ή σταυροειδούς ναού με τρούλο, χωρίς να απουσιάζουν και άλλες αρχιτεκτονικές μορφές. Ο εσωτερικός τους διάκοσμος (τοιχογραφίες, εικόνες, τέμπλο) εκτός από τα βυζαντινά του χαρακτηριστικά, φανερώνει κι ευρωπαϊκές επιρροές. Οι σπουδαιότερες εκκλησίες της Βόνιτσας είναι οι 2 βασιλικές στο νησάκι Κέφαλος, η Παναγία η Αλιχνιώτισσα, η εκκλησία της κοιμήσεως της Θεοτόκου και της Αγίας Σοφίας στο κάστρο, του Αγίου Σπυρίδωνα και του Αγίου Νικολάου. Κοντά στο λιμάνι και πριν το δρόμο για την Κουκουμίτσα, συναντά κανείς και το επιβλητικό εκκλησάκι του Αγίου Δημητρίου.