Δευτέρα 12 Δεκεμβρίου 2016

Η θέση και η προοπτική των αγροτικών συνεταιρισμών στην αγορά της Ευρώπης

O Αναπληρωτής Καθηγητής  Διοίκησης Καινοτομίας στις Επιχειρήσεις Τροφίμων κ. Δημήτρης Σκάλκος εκπόνησε για λογαριασμό του Αγροτικού Συνεταιρισμού ΕΝΩΣΗ ΑΓΡΙΝΙΟΥ ολοκληρωμένο business plan, στο πλαίσιο του οποίου και η εξίσου ολοκληρωμένη μελέτη για τη θέση και την προοπτική των αγροτικών συνεταιρισμών στην ευρωπαϊκή αγορά......

Η εν λόγω μελέτη αποτυπώνει με σαφήνεια την υφιστάμενη κατάσταση, καταγράφει τις θεσμικές και άλλες παθογένειες και συγκριτικά δείχνει τις προοπτικές και τα περιθώρια που σήμερα υπάρχουν στη χώρα μας για ουσιαστική αναβάθμιση του ρόλου των συνεταιρισμών. 
Η επισκόπηση των συνεταιρισμών στις ευρωπαϊκές χώρες δείχνει ότι για μεγάλο χρονικό διάστημα όλα τα κράτη μέλη έχουν συνεταιριστική παράδοση. Αλλά με διαφορές προέλευσης: μερικές φορές ήταν το εργατικό κίνημα, ενώ σε άλλες περιοχές η Καθολική Εκκλησία, που έπαιξε καθοριστικό ρόλο. Σε ορισμένες χώρες (Δανία, Κάτω Χώρες, Ιρλανδία) η συνεταιριστική ιστορία συνδέεται με σημαντικές μεταβάσεις, κρίσης και κακουχίες. Σε άλλες χώρες (όπως η Φινλανδία) συνδέεται με τον αγώνα για την ανεξαρτησία της - αυτές οι αναμνήσεις φαίνεται να βοήθησαν να διατηρηθεί μια θετική συλλογική στάση. Γενικές οικονομικές συμπεριφορές και πολιτικές απόψεις επηρεάζουν επίσης, πάρα πολύ. 
Η φιλελεύθερη στάση και οι απότομες αλλαγές δεν έχουν ωφελήσει τους συνεταιρισμούς, π.χ., τη Σουηδία και την Εσθονία. Ορισμένες φορές κάποια πολιτικά καθεστώτα ήταν εχθρικοί προς τους συνεταιρισμούς (π.χ. η περίοδος της δικτατορίας στην Πορτογαλία και την Ισπανία). Αναποτελεσματικές πολιτικές και ευκαιριακοί συνεταιριστικοί ηγέτες μπορεί να προκάλεσαν σοβαρές βλάβες, όπως προκύπτει από την ελληνική εμπειρία. Και φυσικά υπάρχει η σοσιαλιστική-εμπειρία που μέχρι σήμερα έχει σημαντική επίδραση στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη. 
Είναι εκπληκτικό το πόσο διαφορετικά οι μεταβατικές διαδικασίες μετά το 1989 έχουν κινηθεί στην συνεταιριστική ανάπτυξη. Η επισκόπηση δείχνει επίσης πόσο διαφορετική είναι η εθνική συνεταιριστική νομοθεσία, και πώς αυτό έχει επηρεάσει μοντέλα εσωτερικής διακυβέρνησης. Θέτει το σημαντικό ερώτημα σε ποιο βαθμό τα θέματα εσωτερικής διακυβέρνησης για την οργάνωση και εύρυθμη λειτουργία του συνεταιρισμού, είναι σημαντικά; και αν αυτό είναι σχετικό, τι αυτό συνεπάγεται για την συνεταιριστική νομοθεσία 
Όσον αφορά τα μερίδια αγοράς των συνεταιρισμών η επισκόπηση παρουσιάζει σημαντικές διαφορές μεταξύ των χωρών με την Ελλάδα μόνο στο 18% όταν ο μέσος όρος των 27 χωρών της Ε.Ε. είναι 40% (που ερευνώντας για εξηγήσεις αποδίδεται κυρίως στο θεσμικό περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένων των νομικών, ιστορικών και κοινωνικών πτυχών) και μεταξύ των κλάδων. 
Γαλακτοκομικά και φρούτα & λαχανικά είναι συχνά κλάδοι  με σημαντικά μερίδια αγοράς για τους συνεταιρισμούς. Αλλά ακόμα και στα γαλακτοκομικά υπάρχουν μεγάλες διαφορές μεταξύ των, π.χ. στην Αυστρία και την Δανία σε σχέση με τη Γαλλία και τη Γερμανία. Οι διαφορές είναι ακόμη μεγαλύτερες, εάν κοιτάξει κανείς σε κλάδους όπως η ζάχαρη (π.χ. το Βέλγιο σε σχέση με τη Γαλλία και τις Κάτω Χώρες) ή ελαιόλαδο (Ιταλία έναντι της Ισπανίας!). 
Το επόμενο κεφάλαιο έχει επικεντρωθεί με μεγαλύτερη λεπτομέρεια σε οκτώ κλάδους. Με άλλα λόγια, η συνεταιριστική ανάπτυξη στην Ευρώπη μερικές φορές χαρακτηρίζεται από το επιτυχημένο διεθνούς προσανατολισμού τύπο «ιδιωτικών» επιχειρήσεων στη Βόρεια-Δυτική Ευρώπη, και τον πιο παραδοσιακό και κοινωνικό προσανατολισμό, που αγωνίζεται με τα θέματα εσωτερικής διακυβέρνησης, στις χώρες της Μεσογείου. 
Η συνεταιριστική ανάπτυξη είναι μάλλον προβληματική στα νέα κράτη μέλη, λόγω της σοσιαλιστικής πολιτιστικής κληρονομιάς και της έλλειψη εμπιστοσύνης και ηγετικών ικανοτήτων.
e-ea

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Τι λες γι αυτό αγαπητό Ξηρόμερο