ΑΜΦΙΚΤΙΟΝΙΑ ΑΚΑΡΝΑΝΩΝ: -Το Κινόσο. -Η ιστορία του ξεχασμένου εργοστασίου γλυκόριζας..

ΑΜΦΙΚΤΙΟΝΙΑ ΑΚΑΡΝΑΝΩΝ
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Γράφει ο Ντίνος Στυλιανός 

 

Μια συνέντευξη από τον Λευτέρη Καλογεροπάνο

 

          Ο Λευτέρης, από μικρό παιδί, μαθήτευσε στο ξυλουργείο του θείου του, του Πάνου Καλογεροπάνου. Έγινε καλός τεχνίτης και κυρίως ανέπτυξε εργονομικές τεχνικές.  Αργότερα άνοιξε δικό του ξυλουργείο, στην αρχή της Εθνικής οδού Βόνιτσας – Λευκάδας, δίπλα από το φυσικοθεραπευτήριο.

Σε μια συζήτηση που είχαμε, μου ανέφερε μια ανέκδοτη πληροφορία. Συμφωνήσαμε να την συζητήσουμε περισσότερο αναλυτικά,  και έτσι πριν λίγες ημέρες βρέθηκα στο ξυλουργικό του εργαστήριο.

Μου είπε: «Το 1983, το ξυλουργικό εργαστήριο του θείου μου, μεταφέρθηκε από το Παζάρι της Βόνιτσας, στο δικό του ιδιόκτητο κτίριο, στα κανάλια της Βόνιτσας (Κανάλια λέγεται η παλιά περιοχή της Ρεστέλλας, ακριβώς νότια από την εκκλησία του Αγίου Νικολάου).

Ηταν το έτος 1983 ή το 1984, όταν μηχανήματα γκρέμισαν το παλιό βενέτικο κτίριο, που βρίσκονταν απέναντι από το ξυλουργικό εργαστήριο.

Εμείς αυτό το κτίριο, το λέγαμε «περιστερώνα» λόγω των πολλών οπών που είχε στις πλευρές του. Όταν τα φορτηγά πήραν και τις πέτρες, στο χώρο εκείνο είχε απομείνει κάπου σε μια άκρη, ήταν  ένα σπασμένο ξύλο, σαν μαδέρι, προερχόμενο από τα ενδιάμεσα στοιχεία των τειχών. Ηταν, δεν θα ήταν, το πολύ ένα μέτρο μήκος, και σπασμένο στη μια άκρη του.

Το πήρε στα χέρια του ο θείος μου, ο Πάνος Καλογεροπάνος, χρόνια ξυλουργός.

Το παρατήρησε και αποφάνθηκε ότι «ποιο γερό ξύλο, δεν είχε ξαναδεί από αυτό».

Έκοψε ένα μέρος του, και με το σκαρπέλο, άρχισε να το χαράζει, όσο δύσκολο και αν ήταν.

Μετά από μέρες κατάφερε και μετέτρεψε, αυτό το μικρό κομμάτι ξύλου σε ένα ξυλουργικό εργαλείο, το Κινόσο.

Πέρασε μέσα του μια μεταλλική λάμα, με τέτοια γωνία, ώστε να μπορεί η χρήση του εργαλείου να λειάνει άλλες ξύλινες επιφάνειες.

Το  Κινόσο είναι σαν ένα είδος «πλάνης». Σήμερα το Κινόσο φτιάχνεται  αποκλειστικά από ειδικό μέταλλο, ώστε η συνεχής τριβή του πάνω στις ξύλινες επιφάνειες να μην τον φθείρει σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Το τότε ξύλινο Κινόσο, παρά τις δεκάδες χρόνια χρήση του, άντεξε, μέχρι που έκλεισε το ξυλουργείο. Τόσα χρόνια χρήσης , που το σημερινό σιδερένιο  Κινόσο, δεν κρατά.»

Σε ένα σημείο της συνέντευξης, ο Λευτέρης με ρώτησε, για την χρήση αυτού του παλιού κτιρίου και την χρονολογία κτίσης του. Τον ενημέρωσα ότι:

Το κτίριο αυτό δεν ήταν «περιστερώνας» αλλά  το εργοστάσιο παραγωγής γλυκόριζας. Το κατασκεύασε το 1760 ο  Γάλλος έμπορος Louis Badin από την πόλη Antibes (η παλαιά Ελληνική πόλη ΑΝΤΙΠΟΛΙΣ).  Αυτός γνώριζε όλες τις παραμέτρους του προβλήματος, αφού το άλλο εργοστάσιο του στoν Τάραντα, λειτουργούσε  εκεί πριν από χρόνια.

Στις φωτογραφίες που ακολουθούν, η πρώτη είναι το εργοστάσιο γλυκόριζας στην βενέτικη Βόνιτσα και η δεύτερη στον Τάραντα.

Στη Βόνιτσα το γκρέμισαν, στον Τάραντα λειτουργεί σαν μουσείο.

Στην φωτογραφία της Βόνιτσας, αξίζει να παρατηρήσουμε τα ξύλινα στοιχεία που βρίσκονται ανάμεσα στις μεγάλων διαστάσεων τοιχοδομή.  Από ένα μικρό μέρος αυτών των ξύλινων στοιχείων κατασκεύασε ο Πάνος Καλογεροπάνος τον ξύλινο Κινόσο.

Από ένα ξύλο που άντεξε τον ήλιο, την ζέστη και την βροχή για τουλάχιστον 224 χρόνια. Τόσο γερό ξύλο που σαν ξυλουργικό εργαλείο, άντεξε για 30 χρόνια, παρά την συνεχή χρήση του.

Ρώτησα τον Λευτέρη για το αν γνώριζε την φυτική προέλευση του ξύλου. Δεν είχε άποψη, αλλά υπέθεσε με βάση το χρώμα του (όταν  έγινε μια κοπή) αλλά και τα άλλα ξύλα που χρόνια έχει δεί και έχει δουλέψει, ότι μπορεί να ήταν από Βελανιδιά ή Αριά.

Χαιρετηθήκαμε με τον Λευτέρη, αφού είπαμε τα δικά μας και θυμηθήκαμε την φιλία που είχανε και οι πατεράδες μας.

Λευτέρη σε ευχαριστούμε.

 

ΑΜΦΙΚΤΙΟΝΙΑ ΑΚΑΡΝΑΝΩΝ
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ