Αποχαιρετισμός στην Μαίρη Παπανικολή.

ΑΜΦΙΚΤΙΟΝΊΑ ΑΚΑΡΝΑΝΩΝ

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Χήρα Κωσταγρίβα Παπανικολή, απογόνου του Δημητρίου Παπανικολή – μπουρλοτιέρη της Επανάστασης του 1821, του Θοδωράκη Γρίβα και μέλος της Αμφικτιονίας....

Μάταια περίμενα τηλεφώνημά της μέσα στο καλοκαίρι. Πάντα μου τηλεφωνούσε, όταν ερχόταν στη Λευκάδα και από εκεί στην Κούλια του Γρίβα. Φέτος δεν ήλθε και δεν θα ξαναέλθει.

Αλήθεια! Μου είχε γίνει συνήθεια αυτή η επικοινωνία. Πράγματι η ύπαρξη της Κυρίας Μαίρης Παπανικολή ήταν σαν μια φυσική ανάγκη..

Την γνώρισα το 2011 όταν η Αμφικτιονία Ακαρνάνων έκανε σκέψεις για μια εκδήλωση στο προαύλιο χώρο της Κούλιας των Γριβαίων, εκεί στο θρυλικό καστρόσπιτο που κυριαρχούσε στη λιμνοθάλασσα του Αβλέμωνα. Την επαφή μαζί της την ανέλαβε ο κύριος Γιώργος Βρακατσέλης από την Περατιά. Πού αλλού η συνάντηση εκτός από την Κούλια του Θοδωράκη Γρίβα.

Την είδα να με περιμένει στα σκαλοπάτια της ανατολικής εισόδου της Κούλιας. Ψηλή κορμοστασιά, μαύρα μαλλιά, και με το κύρος μιας αντάξιας οικοδέσποινας αυτής της ιστορικής οικίας.

Εισήλθαμε στη Κούλια και παρά τις επισκευές το αρχοντικό έδειχνε την ιστορία του. Καθίσαμε στον μπόντζο που βλέπει στα νότια και εκεί έμεινα έκπληκτος με την ευγένεια και τους τρόπους της κυρίας Μαίρης. Όσο μιλούσαμε τόσο διακρινόταν ότι η ευγενής επικοινωνία της δεν προερχόταν από τη συναλλαγή που είχε λόγω της καταγωγής του συζύγου της, αλλά από την ανατροφή της στα παιδικά της χρόνια. Γεννήθηκε στην Παραβόλα Τριχωνίδας και μεγάλωσε στην Αμφιλοχία. Ο πατέρας της καταγόταν από τον Προυσό της Ευρυτανίας, ενώ η μητέρα της από γνωστή οικογένεια του Μύτικα Αιτωλοακαρνανίας. Από την μητέρα της συνδεόταν με τις οικογένειες Γρίβα και Βαρνακιώτη.

Γνώριζε τα πάντα για τους Γριβαίους . Μιλούσε με πάθος για τους προγόνους που είχαν δημιουργήσει την Κούλια, τις δράσεις τους στην περιοχή και την καταλυτική τους επίδραση στην Επανάσταση του 1821. Ας μην ξεχνάμε ότι και η κόρη της Μπουμπουλίνας, Ελένη ζούσε στην Κούλια. Με αυτήν την έμφυτη αρχοντιά που τα περιέγραφε ένοιωθες ότι ζούσες σε εκείνες τις εποχές. Τα μάτια της έλαμπαν και δεν μπορούσες να διακρίνεις αν είναι από την συγκίνηση ή από τον θαυμασμό που έτρεφε για αυτούς.

Της ζήτησα να μας επιτρέψει να πραγματοποιήσουμε την εκδήλωση για τον «Σταυραετό της Λάμιας». Το βλέμμα της έμεινε για αρκετή ώρα σταθερό να με κοιτάζει , και μου αποκρίθηκε: «Αφού έχεις μελετήσει τον Βαλαωρίτη και γνωρίζεις το πώς αποκαλεί τον Γρίβα τότε η Κούλια θα ανοίξει μετά από 60 χρόνια».

Εκείνες τις ημέρες του δεκαπενταύγουστου η Κούλια άνοιξε και δέχθηκε κόσμο. Μια αξέχαστη βραδιά με παρουσίαση πολυμέσων των γεγονότων της ζωής του Θοδωράκη. Η εκδήλωση έκλεισε με τους χαιρετισμούς της κυρίας Μαίρης Παπανικολή, του κυρίου Ασπρογέρακα – Γρίβα (καθηγητή Νομικής Αθηνών) και του κυρίου Μανιάκη - Γρίβα (Πρέσβη).

Εκείνο το βράδυ του Αυγούστου μετά την εκδήλωση παραμείναμε στο προαύλιο τουλάχιστον για δύο ώρες. Τραγουδήσαμε όλοι μαζί, ενώ το κλαρίνο του Μήτσου Λιόντου θύμισε τις εποχές που η Κούλια ήταν στην παντοδυναμία της.

Από τότε κάθε καλοκαίρι προσπαθούσαμε να συναντηθούμε. Πάντα λέγαμε για την Κούλια, υμνούσε τους ανθρώπους που έζησαν σε αυτό το ιστορικό σπίτι και τα γεγονότα που γνώριζε ότι είχαν συμβεί εκεί.

Με την προτομή του Θοδωράκη στην Βόνιτσα είχε στεναχωρηθεί με την μορφή που του αποδόθηκε. Έλεγε : «Η λέξη άγαλμα έχει σχέση με το ρήμα αγάλλομαι (δέχομαι χαρά- ευχαριστιέμαι με αυτό που αντικρίζω)». Εκτίμησε όμως πολύ ότι μετά από τόσον καιρό αποδόθηκε τιμή σε έναν σπουδαίο οπλαρχηγό της Επανάστασης του 1821 που προσέφερε τόσα στην περιοχή και στην Ελλάδα γενικότερα.

Μέσα από την συνεργασία μας, και τα μετέπειτα χρόνια, είδα μια προσωπικότητα που σπάνια συναντάς στην ζωή σου. Δεν θα σταθώ στην ευγένειά της, αλλά στον σεβασμό που την διέκρινε.

Δεν θα την ξαναδώ, αφού ένα πρωινό του Σεπτέμβρη άφησε την τελευταία της πνοή. Για εμένα η παρουσία της ήταν και παραμένει καταλυτική. Ευγένεια και αρχοντιά. Αυτή η μνήμη δημιουργεί την αθανασία. Μπορεί η μορφή της να μην ξαναβρεθεί μπροστά μου, αλλά τη σκιά της σίγουρα θα τη συναντώ όταν θα βρίσκομαι στην Κούλια, στο καστρόσπιτο των Γριβαίων.

Ντίνος Στυλιανός

Αντιπρόεδρος της Αμφικτιονίας Ακαρνάνων