Η ιστορική συνέχεια του Ξηρομέρου

Γράφει ο: Δημήτριος Θ. Λύσσαρης

Θα ήθελα να γράψω επώνυμα κάποια πράγματα και ζητώ συγνώμη για το μακροσκελές της επιστολής μου, διότι νομίζω ότι το Ξηρόμερο δικαιούται μία καλύτερη τύχη από αυτή που βρίσκει σήμερα.

Το πρώτο πράγμα με το οποίο πρέπει να ασχοληθούμε και το οποίο δεν έχει κανένα κόστος, είναι η ιστορική συνέχεια του τόπου μας.

Το Ξηρόμερο και οι Ξηρομερίτες αναφέρονται από όλους περιφρονητικά ή υποτιμητικά...

 σαν να είμαστε εμείς κατώτεροι από διάφορους άλλους Ελληνικούς πληθυσμούς.

Το ερώτημα που τίθεται λοιπόν αβίαστα είναι το ακόλουθο: θα επιτρέψουμε να μας θεωρούν αγροίκους και απολίτιστους; Θα αφήσουμε τις ανυπολόγιστες θυσίες των προγόνων μας στο βωμό του κοινού συμφέροντος, του “ποθούμενου” όπως έλεγε ο Πατρο – Κοσμάς, να περάσουν στην αφάνεια;

Νομίζω ότι είναι αυτονόητο ότι αν το πράξουμε αυτό, θα είμαστε πραγματικά οι χειρότεροι των Ελλήνων, παράδειγμα προς αποφυγή.

Ο Καλλικράτης ήταν μία θαυμάσια ευκαιρία για να αναδείξουμε την περιοχή μας και να αποστομώσουμε τους κακοπροαίρετους επικριτές μας, την οποία όμως αφήσαμε να περάσει ανεκμετάλλευτη. Εδώ θα γίνω πιο λεπτομερής:

Ο βιασμός της ιστορίας της περιοχής μας που επιχειρήθηκε με την νέα αυτή μεταρρύθμιση, είναι ένα γεγονός άνευ προηγουμένου, το οποίο δεν έτυχε της δέουσας προσοχής, από κανένα φορέα του Ξηρομέρου.

Και λέω από κανένα, διότι κάθε πράγμα πρέπει να μελετάται ιστορικά πρώτα, και ύστερα πρακτικά, έχουν δηλαδή βαρύτατη ευθύνη και οι πολιτιστικοί σύλλογοι μας.

Ας φέρω ένα απλό παράδειγμα, για να μπορούμε να συνεννοηθούμε: Πρακτικά η πρώτη πόλη του νομού μας είναι το Αγρίνιο, και αυτό το αναγνωρίζουν όλοι. Ουδείς όμως διανοείται να πάρει την πρωτεύουσα από το Μεσολόγγι, το οποίο ιστορικά βρίσκεται έτη φωτός πιο μπροστά, αφού η δική του θυσία σφράγισε την ελευθερία της χώρας. Τα ιστορικά γεγονότα δεν αλλάζουν.

Εδώ υπάρχει λοιπόν ένα μείζον θέμα. Ποιες πρέπει να είναι οι πρωτεύουσες των δύο δήμων που απαρτίζουν την επαρχία του Ξηρομέρου;

Ποιες πόλεις, χωριά ή οικισμοί, δικαιούνται την θέση αυτή λόγω των αναφαίρετων δικαιωμάτων τους; Ποια πόλη, ποιο χωριό, είναι σε θέση να διεκδικήσει την θέση αυτή;

Εδώ χρειάζεται η υποστήριξη λόγιων ανθρώπων που έχουν διαβάσει βιβλία για την περιοχή μας, διότι τέτοια βιβλία έχουν γραφεί και πρέπει απλά να διαβαστούν και να συνδυασθούν οι πληροφορίες που περιέχονται μέσα σε αυτά, προκειμένου να μην επιτρέπουμε να αγόμεθα και να φερόμεθα από διάφορους, οι οποίοι μπορεί να μην έχουν τα πλέον αγνά κίνητρα.

Σύμφωνα με την ιστορία, η Ακαρνανία “άδειασε” από κόσμο μετά το 31 π.χ. όταν ο Οκτάβιος για να γιορτάσει την νίκη του στο Άκτιο, ίδρυσε την Νικόπολη, στην οποία μετοίκησε υποχρεωτικά τον πληθυσμό και έδωσε πολλά προνόμια.

Στην πόλη αυτή, οι αρχαίοι Ακαρνάνες, βρήκαν την γη της επαγγελίας!

Κατ΄ αρχάς ήταν όλοι συγκεντρωμένοι σε μία οχυρή και ασφαλή θέση, και εκ των πραγμάτων δεν πολεμούσαν με κανέναν, αν και ο πόλεμος ουσιαστικά είχε σταματήσει με την ρωμαϊκή κατάκτηση.

Τα προνόμια πρέπει να έδωσαν την βάση για σοβαρή οικονομική ανάπτυξη και πληθυσμιακή ανάκαμψη.

Ο πληθυσμός της Νικόπολης, ο οποίος έφτασε σε επίπεδα 150-200.000 χιλιάδων κατοίκων και οι περισσότεροι ήταν Ακαρνάνες, δηλαδή πιο πολλοί από όσοι είναι σήμερα οι Ξηρομερίτες!

Ας μην ξεχνάμε ότι ο συνολικός πληθυσμός του νομού, είναι λιγότερος από 240.000 κάτοικοι!

Η πόλη αυτή άκμασε ανενόχλητη για 400 χρόνια, αλλά με την κάθοδο των διαφόρων εχθρικών επιδρομέων και την δύσκολη προς υπεράσπιση περιοχή άρχισε να έχει προβλήματα, τα οποία προσπάθησε να λύσει με ισχυρά τείχη. Αναφέρονται οι επιδρομές των: Βησιγότθων (395 μΧ), Βανδάλων (475 μΧ), Οστρογότθων (551 μΧ), Βουλγάρων (829 μΧ, 919 μΧ, 927 μΧ και 977-986 μΧ).

Η ιστορία μας παραδίδει ότι ένα μόλις χρόνο από την αναρρίχηση στο θρόνο του Βασιλείου του Βουλγαροκτόνου, ο γιός του βούλγαρου ηγέτη αρμενικής καταγωγής Σισμάν, με το όνομα Σαμουήλ, συγκροτεί ένα μικρό Βουλγαρικό κράτος στα βορειοδυτικά της Μακεδονίας και καταφέρνει να το διοικήσει επί τριάντα επτά χρόνια (977-1041) μέχρι να τον διαλύσει ο Βασίλειος Βουλγαροκτόνος. Με επιδρομές που πραγματοποιεί ο Σαμουήλ καταφέρνει να αυξήσει την έκταση του κράτους του και μάλιστα αργότερα έκανε την περιοχή Πρέσπας πρωτεύουσα. Από την Πρέσπα, ο Συμεών εξόρμησε κατά της Νικόπολης, όπου βρήκε ομοφύλους του, οι οποίοι είχαν ήδη εγκατασταθεί εκεί από την εποχή του Ρωμανού Λεκαπηνού. (920-944 μΧ.)

Επομένως, πριν την επιδρομή του 927 μΧ., η πόλη ουσιαστικά άδειασε από τον τοπικό πληθυσμό, αφού όλες οι προηγούμενες συμφορές που τους είχαν βρει την είχαν αδυνατίσει, οικονομικά και πληθυσμιακά. Ας ληφθεί υπόψη ότι στην πλήρη ακμή της είχε 150-200.000 κατοίκους.

Αν λοιπόν διαβάσουμε το βιβλίο του καθηγητή κυρίου Παλιούρα, “ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑ”, θα δούμε ότι σύμφωνα με τα αρχαιολογικά ευρήματα, από τις λίγες και ελλιπείς ανασκαφές που έχουν γίνει, διαπιστώνεται ανέγερση παλαιοχριστινιακών εκκλησιών, δηλαδή 4ος, 5ος, 6ος αιώνας μΧ, σε διάφορες περιοχές του νομού, κυρίως δε στην Αιτωλία, στην οποία οι κινήσεις γινόταν από την Ναύπακτο, οι οποίες στο πέρασμα του χρόνου δεν έγιναν μεγαλύτερες αλλά μίκρυναν, συνέπεια των αρνητικών συνθηκών του καιρού. Στην Ακαρνανία τα πράγματα είναι πολύ ήσυχα, αλλά το 902, χρονιά που η Νικόπολη, έχει πάρει την κάτω βόλτα, και μαραζώνει, ο Αετός εμφανίζεται ως έδρα επισκοπής!

Όλα τα χωράφια του κάμπου από την Κατούνα, που τότε δεν υπήρχε, μέχρι ίσως και πιο πέρα από την Μπαμπίνη, οργωνόταν με “1000 ζευγάρια βόδια”, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο καθηγητής, αλλά διασώζεται και σαν προφορική παράδοση.

Επομένως είναι εξαιρετικά αμφίβολο και να γεννήθηκε ένας οικισμός που σε μερικά χρόνια μεταμορφώθηκε σε πόλη, και να αποκτήσει τόσο πληθυσμό και κύρος, ώστε να αποκτήσει και δική της επισκοπή. Η ταυτόχρονη κατάρρευση της Νικόπολης, δεν πρέπει να είναι τυχαία, αλλά πρέπει να οφείλεται σε μαζική μετοίκηση των Ξηρομεριτών-Ακαρνάνων, πίσω στην γενέθλια γη τους.

Η θέση του Αετού ήταν μία καλή επιλογή λόγω του οχυρού του Αετού που προϋπήρχε, για να φυλά το πέρασμα (το κάστρο της Βόνιτσας ανεγέρθηκε από τους Βενετούς, μετά από άδεια του Δεσποτάτου της Ηπείρου, το 13ο αιώνα). Οι Ηπειρώτες που επίσης έμεναν στην πόλη, πρέπει να μετακινήθηκαν προς τα διάφορα ορεινά μέρη της Ηπείρου.

Η Βόνιτσα, μαζί με τον Αετό, παρουσιάζεται επίσης ως έδρα επισκοπής την ίδια χρονιά με τον Αετό. Εκεί η εξέλιξη ήταν πιο φυσιολογική, αφού άρχισε σταδιακά μετά το 400 μ.Χ., για να φθάσει να γίνει έδρα επισκοπής.

Τα μνημεία που θα έπρεπε να βρεθούν στην Βόνιτσα είναι η εκκλησία της επισκοπής, η οποία δεν υπάρχει. Στο ερώτημα γιατί, η απάντηση για εμένα είναι απλή, αφού ανατρέξω σε ανασκαφικές πηγές και στην απλή λογική.

Ο Δρυμός, ο οποίος έχει τρεις εκκλησίες, κάτι που δεν δικαιολογείται από το μέγεθος του χωριού, και η απλή λογική που λέει ότι οι Ακαρνάνες δεν θα διάλεγαν έναν τόσο κοντινό τόπο στην Νικόπολη, διότι δεν θα είχαν καμία ασφάλεια εκεί. Να υπενθυμίσω ότι το κάστρο στην σημερινή Βόνιτσα χτίστηκε 300 χρόνια αργότερα.

Για να τρελάνουμε και κόσμο, την ίδια χρονιά που παρουσιάζεται ως έδρα επισκοπής ο ανύπαρκτος πριν Αετός μαζί με την Βόνιτσα, παρουσιάζεται και η επισκοπή Αχελώου, με έδρα την ομώνυμη πόλη, η πλέον έχει χαθεί και δεν γνωρίζουμε ούτε την ακριβή θέση της. Πιθανολογείται κοντά στα σημερινά Όχθια.

Δηλαδή οι Ακαρνάνες – Ξηρομερίτες ίδρυσαν τρεις πόλεις στο εσωτερικό τμήμα του Ξηρομέρου, διότι το εξωτερικό το λυμαίνονταν οι πειρατές και ήταν πολύ επικίνδυνο, μοιράζοντας σε αυτές όλη την έκταση: το βόρειο κομμάτι στην Βόνιτσα, το κεντρικό στον Αετό και το νότιο στον Αχελώο.

Προσέξτε ποια είναι η σημασία των γεγονότων αυτών.

Αποδεχόμενοι την κατάσταση αυτή, η οποία υποστηρίζεται από τα αρχαιολογικά ευρήματα και τα ιστορικά γεγονότα, συνδεόμαστε άμεσα και άρρηκτα με τους αρχαίους Ακαρνάνες, και μεταφέρουμε την ιστορική μας συνέχεια στον τόπο μας 600 χρόνια πίσω τουλάχιστον, αφού ως τα τώρα ΟΛΟΙ ξεκινάνε την πρόσφατη ιστορία μας στα 1521, γιατί για τότε υπάρχουν τα στοιχεία της τουρκικής απογραφής. Γιατί ρε παιδιά!!!

Διαγράφουμε την υπαρκτή ιστορική μας συνέχεια, ολόκληρων χιλιετιών, γιατί έτσι θέλουν κάποιοι;

Καταλαβαίνετε λοιπόν ποια είναι η ευθύνη όλων των φορέων, συλλόγων και προσωπικοτήτων, διότι τα ιστορικά στοιχεία είναι δημοσιευμένα και είναι πολύ δύσκολο να παραβλεφθούν και να ανατραπούν.

Ο Αετός λοιπόν, και σε δεύτερο βαθμό η Βόνιτσα, είναι οι δύο πόλεις κλειδιά που ενώνουν ιστορικά τους Ξηρομερίτες με τους αρχαίους Ακαρνάνες, δίνοντας αξιοζήλευτη ιστορική συνέχεια, αφού μιλάμε για τον ίδιο πληθυσμό από τα ομηρικά ως τις μέρες μας!

Πολλές οικογένειες (σόγια ολόκληρα) που ήρθαν στην περιοχή από μακρινές περιοχές, όπως διασώζει η προφορική παράδοση κατά την τουρκοκρατία, δεν μετανάστευαν αλλά απλά επέστρεφαν στις πατρογονικές εστίες, δηλαδή επρόκειτο για παλαιούς Ακαρνάνες και Νικοπολίτες, οι οποίοι είχαν επίγνωση της καταγωγής τους και επέστρεφαν στον τόπο τους. Γι' αυτό αν και πέρασαν από ασφαλείς και ωραίες περιοχές (κάποιοι ήρθαν από την Κωνσταντινούπολη με τα πόδια!), δεν έμειναν εκεί, ούτε πέρασαν στα Επτάνησα.

Μιλάμε δηλαδή για μία περιοχή της Ελλάδας η οποία διατηρεί τον ίδιο πληθυσμό, την ίδια ράτσα, για χιλιάδες χρόνια, με συνεισφορά όσο καμία άλλη περιοχή της χώρας στους αγώνες για ελευθερία.

Οι μονάδες που έπεφταν πρώτες πάνω στον Περσικό στρατό, κατά την εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ήταν αυτές των Ακαρνάνων.

Χάρη σε εμάς έμεινε η Πελοπόννησος ελεύθερη από τους Τούρκους από το 1687 ως το 1715.

Επί τη ευκαιρία, ξέρετε ποιος κατέπνιξε την επανάσταση στην Ρούμελη τότε, που και αυτή είχε απελευθερωθεί;

Κάποιος εξωμότης Γληγοράκης!!!

Χάρη σε εμάς σταμάτησε το παιδωμάζωμα.

Πολύ πρόσφατα γράφτηκε βιβλίο όπου παρουσιάζονται οι Ξηρομερίτες μαχητές, επώνυμοι και ανώνυμοι, οι οποίοι πολέμησαν σε όλα τα μέτωπα, και στο Μεσολόγγι, και σφράγισαν με το αίμα τους την ελευθερία της Ελλάδας, για να βγαίνουν κάποιοι κύριοι και να μας λοιδωρούν.

Επομένως, κατά την γνώμη μου, η επαρχία Ξηρομέρου, ο νομός Ακαρνανίας δηλαδή, πρέπει να έχει δύο δήμους, με ονομασία τουλάχιστον, αν όχι και έδρα, στα αντίστοιχα δύο ιστορικά μας κέντρα: τον Αετό και την Βόνιτσα.

Ευχαριστώ για την προσοχή σας και παραμένω ανοιχτός για διάλογο.

Δημήτριος Θ. Λύσσαρης

Κατούνα Ξηρομέρου