Ομιλία Κώστα Καραγκούνη στη Βουλή για το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων

Προχειρότητα, ασάφεια, αναποτελεσματικότητα, και υποβάθμιση επαγγελμάτων και επαγγελματιών χαρακτηρίζουν το νομοσχέδιο του ΠΑΣΟΚ για τα κλειστά επαγγέλματα.

Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,

Η κυβέρνηση φέρει προς συζήτηση και ψήφιση στο ελληνικό κοινοβούλιο το περιβόητο νομοσχέδιο για τα κλειστά επαγγέλματα κατ΄ επιταγή της Τρόικα αφού τούτο προβλέφθηκε στη δανειακή της σύμβαση που υπέγραψε πέρσι η κυβέρνηση...

 Η κριτική της Νέας Δημοκρατίας και η αντίθεση της στην ψήφιση του παρόντος νομοσχεδίου δεν εστιάζεται στον πυρήνα, στη φιλοσοφία του ανοίγματος των κλειστών επαγγελμάτων με το οποίο είμαστε για ιδεολογικούς λόγους και για λόγους πολιτικής αρχής και συνέπειας σύμφωνοι και θετικοί.

 Η Νεα Δημοκρατία είναι αντίθετη με την προχειρότητα, με την ασάφεια, με την αναποτελεσματικότητα, με την υποβάθμιση επαγγελμάτων και επαγγελματιών. Και διερωτώμεθα ευλόγως όλο αυτό το καιρό, κυρίες και κύριοι της κυβέρνησης, και δεν έχουμε λάβει καμία απάντηση, το περίφημο αυτό άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων πόσα τελικώς επαγγέλματα αφορά, πότε πρακτικά αυτά θα ανοίξουν και ποια η ωφελιμότητα που θα αποφέρει οικονομικά και κοινωνικά αν αυτό βεβαίως έχει μετρηθεί από σας.

Και για του λόγου το αληθές θα φέρω ως παράδειγμα και θα επικεντρωθώ στο άνοιγμα του δικηγορικού επαγγέλματος για να καταδείξω τόσο την προχειρότητα όσο και την αναποτελεσματικότητα των ρυθμίσεων που προβλέπει το υπό ψήφιση νομοσχέδιο.

Ο δικηγορικός κλάδος αριθμεί σήμερα πάνω από σαράντα χιλιάδες μέλη και η απόκτηση της επαγγελματικής ιδιότητας για τον πτυχιούχο της νομικής γίνεται μετά την άσκησή του, με εξετάσεις χωρίς numerus clausus των θέσεων και με την έννοια αυτή το επάγγελμα του δικηγόρου όχι μόνο δεν είναι κλειστό αλλά υπάρχει και υπερπληθωρισμός εκείνων που ασκούν σήμερα δικηγορία. Πρόσφατες ευρωπαϊκές συγκριτικές μελέτες δε, έχουν καταδείξει τα εξής για το δικηγορικό επάγγελμα στην Ελλάδα:

Πρώτον, οι δικηγορικές αμοιβές στην Ελλάδα βρίσκονται σε μέτρια και κατώτατα επίπεδα,

 Δεύτερον, η αναλογία δικηγόρων στη χώρα μας είναι η δεύτερη μεγαλύτερη στην Ευρώπη μετά την Κύπρο. Η Ελλάδα διαθέτει περίπου 310 δικηγόρους ανά εκατό χιλιάδες κατοίκους, Η Ιταλία και η Ισπανία που επίσης παρουσιάζουν υψηλές αναλογίες έχουν 259 ανά εκατό χιλιάδες κατοίκους,

Και τρίτον και κυριότερον κύριε Υπουργέ σε πολλές χώρες της Ευρώπης υπάρχει καθορισμός δικηγορικών αμοιβών κατά βάση από την κυβέρνηση. Στη δε Γερμανία ισχύουν υποχρεωτικές ελάχιστες αμοιβές βάση νόμου και όχι βάση υπουργικής απόφασης όπως στην Ελλάδα . Οι ελάχιστες αμοιβές στη Γερμανία κλιμακώνονται αναλυτικά ανάλογα με το αντικείμενο της διαφοράς. Η ρύθμιση αυτή του γερμανικού νόμου δεν αποκλείει τη συμφωνία με τον πελάτη για υψηλότερη αμοιβή αλλά είναι σαφές ότι κανένας δικηγόρος στη Γερμανία δεν μπορεί να κοστολογήσει αμοιβή μικρότερη από τις εκ του νόμου ελάχιστες. Εξ άλλου, η διατήρηση των ελάχιστων αμοιβών από το Γερμανικό κράτος βρήκε έδαφος στους λόγους δημοσίου συμφέροντος που ήδη αναγνωρίζονται από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Ως τέτοιοι θεωρούνται η εξασφάλιση μίας ελάχιστης αξιοπρεπούς αμοιβής των δικηγόρων, η εξασφάλιση των στοιχειωδών δαπανών του γραφείου τους και της ασφάλισής τους, καθώς και η προστασία των νέων δικηγόρων.

Πείτε μου κύριοι της Κυβέρνησης τι από όλα αυτά λάβατε υπόψη πρωτού προβείτε στο δήθεν άνοιγμα του δικηγορικού επαγγέλματος πάνω σε ποιές μελέτες βασιστήκατε για να εξετάσετε την κοινωνικο-οικονομική ωφέλεια, ποιές αντιρρήσεις φέρατε στην Τρόικα κατά το στάδιο κατάρτισης της δανειακής σύμβασης και ποιους συγκεκριμένα συμβουλευτήκατε για να προχωρήσετε στο περίφημο άνοιγμα.

Διότι αν στοιχειωδώς είχατε εξετάσει όλες τις παραμέτρους πολλές από τις ρυθμίσεις που φέρετε δεν θα τις είχατε συμπεριλάβει ούτε στη δανειακή σύμβαση του μημονίου ούτε κατ επέκταση στο υπο ψήφιση νομοσχέδιο. Και μη ξεχνάτε ότι έχει κριθεί πλειστάκις από τα Ανώτατα Δικαστήρια ότι ο δικηγόρος είναι άμισθος δημόσιος λειτουργός, και συμπράττοντας λειτουργός της Δικαιοσύνης και όχι έμπορος ή επιχειρηματίας.

Ο Δικηγόρος δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται όπως ο οποιοσδήποτε επαγγελματίας. Όχι από λόγους ρατσισμού ή υποτίμησης των άλλων επαγγελμάτων αλλά από τη φύση και τον προορισμό του δικηγορικού λειτουργήματος.

Όλα αυτά τα λέω Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,

όχι για να διακρίνω επαγγέλματα αλλά για να αποδείξω ότι η όλη αντιμετώπιση από την Κυβέρνηση θα μπορούσε να ήταν πολύ διαφορετική ως προς τη μεταχείριση αυτών ενόψει του ανοίγματός των. Ο βασικός ισχυρισμός για κατάργηση των εδαφικών ορίων των Δικηγόρων, είναι ότι με τον τρόπο αυτό ο πολίτης έχει την δυνατότητα επιλογής του Δικηγόρου του σε οποιοδήποτε τόπο και απαλλάσσεται από την καταβολή αμοιβής για τη «νομιμοποίηση» του Δικηγόρου που επέλεξε σε άλλον, αρμόδιο κατά τόπο, Δικηγόρο.

Με το ισχύουν σύστημα όχι μόνο δεν επιβαρύνεται ο πολίτης αλλά οφελείται και βεβαίως σε καμμία περίπτωση δεν στερείται της επιλογής του δικηγόρου της αρεσκείας του. Για όσους γνωρίζουν την δικηγορική πρακτική ο "νομιμοποιούμενος" δικηγόρος απαλλάσσεται της υποχρεώσεως συνεχούς μεταβάσεώς του από την μία πόλη στην άλλη και επωφελείται του αντιστοίχου, και, άλλως, χρεωσίμου στον εντολέα δικηγορικού χρόνου.

Θέλω σε αυτό το σημείο να παραθέσω μερικές μόνο σκέψεις για επι μέρους ρυθμίσεις που προβλέπει το σχέδιο νόμου και που θα επιφέρει πολύ περισσότερα προβλήματα κύριε Υπουργέ από αυτά που υποτίθεται επιλύει Περισσότερο θα δυσκολέψετε παρά θα διευκολύνετε τον πολίτη, περισσότερο θα βλάψετε παρά θα ωφελήσετε οικονομικά τον πολίτη.

Είναι τουλάχιστον προβληματική η διάταξη για την απόδειξη της δικηγορικής αμοιβής, με την οποία αξιώνεται έγγραφη συμφωνία. Στην πράξη αυτό, σε πολλές περιπτώσεις είναι δύσκολο έως αδύνατο να γίνει.

Για παράδειγμα: Φανταστείτε κάτοικο εξωτερικού που αναθέτει σε δικηγόρο την εκπροσώπησή του ενώπιον των ελληνικών δικαστηρίων. Πολύ δύσκολα μπορεί να καταρτισθεί έγγραφο. Ένα άλλο παράδειγμα, στη διαδικασία του αυτοφώρου ή της σύλληψης πολιτών για εκτέλεση ποινών, όπου οι συμφωνίες συνήθως γίνονται με τα συγγενικά τους πρόσωπα, είναι επίσης πολύ δύσκολο να καταρτισθούν έγγραφες συμφωνίες. Τα ίδια προβλήματα, θα υπάρξουν και με ανήλικους εντολείς.

Τροποποιείται επίσης το άρθρο 176 του Κώδικα Δικηγόρων όσον αφορά τα δικαστικά έξοδα που επιδικάζονται. Δηλαδή εάν υπάρχει έγκυρη συμφωνία και για μία ήσσονος σημασία δίκη που ο δικηγόρος και ο εντολέας του θεωρούν κερδισμένη π.χ έκδοση διαταγής πληρωμής, και συμφωνήσουν μία υπέρμετρη αμοιβή και προσκομίσουν τη σχετική έγκυρη έγγραφη συμφωνία ο αντίδικος – οφειλέτης θα υποχρεωθεί να πληρώσει ένα υπέρογκο ποσό;

Στο ίδιο άρθρο υποχρεώνει το Δικηγόρο να παραθέτει υποχρεωτικά κάτω από τις προτάσεις του τα έξοδα. Πέραν της δυσκολίας του πράγματος και της απόδειξής του (φύλαξη αποδείξεων, απόδειξη για κάθε έκθεση επίδοσης χωριστά κλπ), στις διαδικασίες που δεν είναι υποχρεωτική η κατάθεση προτάσεων (Ειρηνοδικείο, ασφαλιστικά μέτρα, μισθώσεις κ.λπ) τι θα γίνεται;

Όλα αυτά είναι μερικά πρακτικά ερωτήματα που πιστέψτε με θα δημιουργήσουν τεράστια προβλήματα τόσο στους δικηγόρους όσο και στους πολίτες που θα κληθούν να πληρώσουν το μάρμαρο.

Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,

έκανα αναφορά σε όλες αυτές τις προβληματικές για να αναδείξω το προφανές της αρχικής μου σκέψης. Προχωρήσατε κύριε Υπουργέ, σε μια όντως πολύ σημαντική τομή όπως η Νέα Δημοκρατία την αντιλαμβάνεται όπως όλα τα φιλελεύθερα κόμματα την αντιλαμβάνονται αλλά με έναν δικό σας τρόπο χωρίς προσανατολισμό, χωρίς σχεδιασμό, με περισσή βιασύνη που να είστε σίγουρος ούτε τα επιθυμητά οικονομικά και κοινωνικά αποτελέσματα θα επιτύχετε ούτε πολύ περισσότερο τους πολίτες θα εξυπηρετήσετε.