Αντώνης Β. Βασιλείου, M.Ed., Ph.D.
Εκπαιδευτικός Π.Ε., Ιστορικός
Τα τοπωνύμια –κατ’ επέκταση και τα οικωνύμια τα οποία αποτελούν υποκατηγορία των τοπωνυμίων- έχουν χαρακτηριστεί ως «επιγραφαί γεγλυμμέναι επί του εδάφους», δηλαδή «επιγραφές» σκαλισμένες πάνω στο έδαφος (Αναγνωστόπουλου, 1926: 86)2. Από τις «επιγραφές» αυτές μπορούμε να αντλήσουμε πολλές και διάφορων ειδών πληροφορίες, όπως γλωσσικές, ιστορικές, πολιτισμικές, θρησκευτικές, λαογραφικές κ.λπ., για έναν λαό σε μια δεδομένη ιστορική στιγμή αλλά και στο βάθος του χρόνου. Επίσης μπορούμε να πάρουμε πληροφορίες ιστορικές, εθνολογικές κ.ά. για το «παρελθόν» ενός τόπου. Με το σκεπτικό αυτό θα προσπαθήσουμε να ετυμολογήσουμε και να ερμηνεύσουμε το οικωνύμιο Λεπενού της Ακαρνανίας. Ακόμη θα διατυπώσουμε κάποιες σκέψεις για την τοπωνυμική στρωματογραφία της Ακαρνανίας.
Εισαγωγικά επίσης θα πρέπει να αναφερθεί πως πρωταρχική σημασία για την ερμηνεία ενός τοπωνυμίου / οικωνυμίου έχει η γλωσσολογική / γλωσσική μελέτη του και συγκεκριμένα η ετυμολόγησή του και η ανεύρεση, εάν αυτό είναι δυνατόν, της αρχικής του μορφής και της σημασίας του (Παπαδόπουλλος, 1972: 4). Σημαντική βοήθεια ακόμη στην τοπωνυμική έρευνα μπορούν να προσφέρουν η γεωγραφία (η μορφολογία δηλαδή της περιοχής όπου απαντάται το οικωνύμιο), η τοπωνυμική (ο συσχετισμός του οικωνυμίου με άλλα τοπωνύμια / οικωνύμια της ευρύτερης περιοχής) καθώς και η ιστορία (ιστορικά γεγονότα, αρχαιολογικά κατάλοιπα που τυχόν συνδέονται με το οικωνύμιο κ.λπ.).
Το οικωνύμιο Λεπενού λοιπόν από γλωσσική άποψη θεωρούμε ότι σχετίζεται με τη σλαβική γλώσσα. Προέρχεται πιθανότατα από τη σλαβική λέξη лeп [λεπ], η οποία σημαίνει ωραίος, όμορφος (Ομάδα καθηγητών σερβικής γλώσσας, 2001: 162) και
1.-Το μεγαλύτερο μέρος της συγκεκριμένης εργασίας αποτελεί αναδημοσίευση από άρθρο μας με τίτλο Το οικωνύμιο Σωροβίγλι: Μικρή συμβολή στην τοπωνυμική και ιστορική έρευνα της Ανατολικής Ακαρνανίας, το οποίο δημοσιεύτηκε σε δύο μέρη στο περιοδικό Τα Αιτωλικά (τεύχη: 17ο και 18ο).
2.-Τοπωνύμιο είναι το γεωγραφικό όνομα ενός τόπου (π.χ. πόλης, χωριού, τοποθεσία, βουνού, ποταμιού κ.λπ.), ενώ το οικωνύμιο αναφέρεται αποκλειστικά σε κατοικημένες περιοχές (οικισμούς, χωριά, πόλεις κ.λπ.).
κατ’ επέκταση αυτός που έχει ωραία θέα. Εδώ έρχεται να μας βοηθήσει σημαντικά και η γεωγραφική διαμόρφωση της περιοχής. Πράγματι από τη Λεπενού υπάρχει πολύ ωραία θέα σε όλη την πεδιάδα που απλώνεται μπροστά της...........