Επιστολή Δήμου Ξηρομέρου για τις απαιτούμενες αποστάσεις των προτύπων ASC, για μονάδες υδατοκαλλιέργειας από λιβάδια Posidonia oceani

 

Προς:
- Aquaculture Stewardship Council (ASC)
- Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ)
- Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας
- Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων
- Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας
- Αποκεντρωμένη Διοίκηση Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας & Ιονίου
- Κάθε αρμόδια αρχή – Βουλευτές

ΕΠΙΣΤΟΛΗ

ΘΕΜΑ: Θέσεις Δήμου Ξηρομέρου σχετικά με το αίτημα εξαίρεσης από τις απαιτούμενες αποστάσεις των προτύπων ASC για μονάδες υδατοκαλλιέργειας από λιβάδια Posidonia oceanica.....

Αξιότιμοι/ες,
Ο Δήμος Ξηρομέρου, με αίσθημα ευθύνης απέναντι στο φυσικό περιβάλλον και στη θαλάσσια κληρονομιά των Εχινάδων, επιθυμεί να τοποθετηθεί επί του αιτήματος της εταιρείας Avramar για εξαίρεση από τους κανονισμούς της ASC που αφορούν τις ελάχιστες αποστάσεις υδατοκαλλιεργητικών μονάδων από λιβάδια Posidonia oceanica.
Το αίτημα αυτό βασίζεται στη μελέτη που εκπονήθηκε από το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ, 2025).
Η μελέτη κρίνει ότι η οικολογική κατάσταση του κοντινότερου σταθμού (Σ.Π.2) είναι καλή, παρά την εγγύτητα της μονάδας σε απόσταση περίπου 100 μέτρων από λιβάδι Ποσειδωνίας.

Ωστόσο, η θέση μας είναι ξεκάθαρη:

 

1. Τα λιβάδια Ποσειδωνίας αποτελούν οικότοπο προτεραιότητας και χρήζουν αυστηρής προστασίας.

 

Η Posidonia oceanica:

• αποτελεί οικότοπο προτεραιότητας της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ,
• παρέχει κρίσιμες υπηρεσίες: προστασία ακτών, δέσμευση CO2, υποστήριξη αλιείας, βιοποικιλότητα, είναι
• ιδιαιτέρως ευαίσθητη σε θρεπτικά, οργανικό φορτίο και αύξηση ιζηματογένεσης — πιέσεις που συνδέονται
• άμεσα με υδατοκαλλιέργειες.

Η σχετική διεθνής βιβλιογραφία (Pergent-Martini et al., Holmer et al., Kružić et al.) καταδεικνύει ότι αποστάσεις 100–400 m συχνά δεν επαρκούν, ειδικά σε ημίκλειστα συστήματα όπως το σύμπλεγμα των Εχινάδων.

 

2. Η μικρή απόσταση των 100 m συνιστά αυξημένο κίνδυνο. Η μονάδα BlueFin βρίσκεται στο κατώτατο όριο των προτεινόμενων ασφαλών αποστάσεων και πολύ κοντά σε χωροθετημένο λιβάδι.

 

Παρότι η παρούσα κατάσταση χαρακτηρίζεται "καλή", αυτό:

• δεν αποτελεί εγγύηση μακροπρόθεσμης σταθερότητας,
• δεν αποκλείει συσσωρευτικές ή καθυστερημένες επιπτώσεις,
• δεν τεκμηριώνει ότι η συγκεκριμένη απόσταση είναι περιβαλλοντικά αποδεκτή ή ασφαλής
• ο δείκτης WePOSI αποτελεί εργαλείο παρακολούθησης και όχι άδεια για μείωση των προβλεπόμενων αποστάσεων.

3. Η αρχή της προφύλαξης επιβάλλει την αυστηρή τήρηση – όχι την άρση – των ορίων

 

Σύμφωνα με διεθνή περιβαλλοντικά πρότυπα, όταν εμπλέκεται οικότοπος προτεραιότητας:

• η πολιτεία και οι φορείς οφείλουν να προλαμβάνουν τον κίνδυνο,
• η εξαίρεση από κανόνες μπορεί να λειτουργήσει εις βάρος της προστασίας,
• οι αποστάσεις δεν πρέπει να μειώνονται — αντιθέτως, θα πρέπει να εξετάζεται η αύξησή τους.

 

4. Η τοπική κοινωνία εξαρτάται άμεσα από την καλή κατάσταση των λιβαδιών.

 

Τα λιβάδια της Ποσειδωνίας αποτελούν:

• φυσικό κεφάλαιο υψηλής αξίας για την αλιεία,
• θεμέλιο της οικολογικής ισορροπίας των Εχινάδων,
• σημαντικό παράγοντα για τη βιωσιμότητα των παράκτιων κοινοτήτων.

Η υποβάθμισή τους θα επιφέρει μη αναστρέψιμες συνέπειες για το οικοσύστημα και την οικονομία της περιοχής.

 

5. Συμπέρασμα – Θέση της Επιτροπής και του Δήμου.

 

Λαμβάνοντας υπόψη την επιστημονική γνώση, τη διεθνή βιβλιογραφία, το θεσμικό πλαίσιο και την ανάγκη διατήρησης των θαλάσσιων οικοτόπων:

• Δεν συναινούμε στη χορήγηση οποιασδήποτε εξαίρεσης από τις απαιτούμενες αποστάσεις του προτύπου ASC για τις μονάδες υδατοκαλλιέργειας από λιβάδια Posidonia oceanica.

 

Αντιθέτως:

• Ζητούμε την αυστηρή τήρηση των προβλεπόμενων αποστάσεων χωρίς εξαιρέσεις.
• Θεωρούμε απαραίτητη την ενισχυμένη, ανεξάρτητη και ετήσια παρακολούθηση των λιβαδιών.
• Επισημαίνουμε ότι το δημόσιο συμφέρον και η περιβαλλοντική προστασία υπερβαίνουν κάθε αίτημα
• χαλάρωσης κριτηρίων.
• Η προστασία των λιβαδιών Ποσειδωνίας είναι νομική υποχρέωση, οικολογική αναγκαιότητα και δεσμευτική προτεραιότητα για την τοπική κοινωνία.
• Επιβάλλεται οι Ποσειδωνίες να είναι σε μεγαλύτερη απόσταση από τη μονάδα, ως τα ελάχιστα για να καλυφθεί η αρχή της πρόληψης.

Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ

ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ