Αναμνήσεις από μια παλιά γιορτή του Αγίου Γεωργίου στην Παλαιομάνινα

Η μετάβαση στο παλιό Νεκροταφείο την ημέρα αυτή συνδύαζε για τα όλα τα παιδιά θρησκευτικότητα, μυσταγωγία, ψυχαγωγία και θλίψη για τους προσφιλείς νεκρούς μας.

Η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου με το
παλιό Νεκροταφείο της Παλαιομάνινας



Γράφει ο :

Δημήτρης Στεργίου

Ποτέ δεν ξεχνάω τη γιορτή του Αγίου Γεωργίου στην Παλαιομάνινα. Αναμνήσεις πολλές, εικόνες έντονες. Συμπίπτει με την Άνοιξη, με τις φουσκοδεντριές, με την οργιώδη βλάστηση, με τα πολύχρωμα αγριολούλουδα, όλα κάπως πιο πρώιμα στην Ακαρνανία...

 Για μας, τα παιδιά της Παλαιομάνινας, τους μαθητές του Δημοτικού Σχολείου ή του (εξατάξιου τότε) Γυμνασίου η γιορτή του Αγίου Γεωργίου συνδύαζε θρησκευτικότητα, μυσταγωγία, ψυχαγωγία και θλίψη για τους προσφιλείς νεκρούς μας. Ετερόκλητα αισθήματα, δηλαδή, που κρέμονταν σε ένα μίσχο: εκείνο της παιδικής αθωότητας.

Όλα αυτά ενισχύονταν τόσο από τη θρησκευτική γιορτή όσο και από την τοποθεσία όπου βρίσκεται ο Άγιος Γεώργιος της Παλαιομάνινας. Πρώτον, η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου είναι χτισμένη πάνω σε ένα μυστηριώδη γήλοφο, κοντά (τη χωρίζει ένας δρόμος) στην καταπράσινη από πλατάνια, άλλα δέντρα και θάμνους όχθη του ορμητικού Αχελώου ποταμού.

Δεύτερον, πάνω στο γήλοφο αυτό (στη μέση είναι η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου) ήταν τότε το νεκροταφείο (σήμερα έχει μεταφερθεί σε άλλη θέση πιο κοντά στο χωριό).

Τρίτον, η διαδρομή από το χωριό στον Άγιο Γεώργιο (περίπου τέσσερα χιλιόμετρα) ήταν ειδυλλιακή, καθώς υπήρχε ένας γραφικός παλιός λιθόστρωτος δρόμος, με δέντρα δεξιά και αριστερά, που δημιουργούσαν ένα καταπράσινο φυσικό τούνελ! Ο δρόμος αυτός υπάρχει και σήμερα, αλλά σε πολλά σημεία έχει καταστραφεί, όπως αποκάλυψε το έργο της ανάδειξής του και καθαρισμού από δέντρα και θάμνους που πραγματοποίησε πριν από μερικά χρόνια η Εταιρεία Φίλων των Μνημείων της Παλαιομάνινας.

Για τους λόγους αυτούς η μετάβασή μας στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου – (παλιό) Νεκροταφείο αποτελούσε για όλα τα παιδιά του χωριού μας μιαν εξαιρετική περίπτωση εκδρομής, ψυχαγωγίας και αναψυχής. Έτσι, από την παραμονή της γιορτής του Αγίου Γεωργίου συνεννοούμασταν να πάμε την επομένη το πρωί κατά ομάδες στο Νεκροταφείο. Εννοείται ότι τα αγόρια πήγαιναν χωριστά από τα κορίτσια!

Περπατούσαμε το λιθόστρωτο δρόμο, κάτω από τα κλαριά των δέντρων τραγουδώντας, γελώντας, μαζεύοντας λουλούδια και ακούγοντας το γλυκό κελάηδημα των πουλιών. Δεν μιλάγαμε για το ποδόσφαιρο ή τους, μάλλον άγνωστους, σε μας άσσους της τότε εποχής. Μιλάγαμε μόνο σχεδόν για τα μαθήματα του σχολείου μας και τα επόμενα … παιχνίδια στο χωριό! Η διαδρομή ήταν εκπληκτική. Καθώς πλησιάζαμε στο Νεκροταφείο, ακούγονταν οι ψαλμωδίες από τη λειτουργία στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου. Μπαίναμε στην εκκλησία, ανάβαμε ένα κεράκι και μετά βγαίναμε έξω για να ανάψουμε άλλα κεριά στον τάφο των παππούδων μας και των γιαγιάδων μας. Κι εδώ νιώθαμε τη θλίψη που αναφέραμε στην αρχή, καθώς βλέπαμε συγγενείς να κλαίνε και να οδύρονται πάνω σε νεοσκαμμένους τάφους προσφιλών τους ανθρώπων που είχαν πεθάνει πρόσφατα!

Έτσι, μια φυγή από το χώρο αυτό ήταν αναγκαία. Πηγαίναμε κοντά στην όχθη του Αχελώου ποταμού και πετάγαμε στην κοίτη πλαγιαστά λεπτά βοτσαλάκια για να αναπηδάνε πάνω στο νερό. Ήταν το παιχνίδι των αρχαίων Ελλήνων «Οστρακίνδα».

Μετά το πέρας της θείας λειτουργίας και τις επισκέψεις στον τάφο των συγγενών μας, πάλι κατά ομάδες γυρίζαμε στο χωριό…



Τμήμα του αρχαίου λιθόστρωτου δρόμου, όπως είναι σήμερα, που οδηγούσε στο νεκροταφείο