Παρέμβαση Ακταίας μετά την πρόσφατη συνεδρίαση της Βουλής: “Ο χωροταξικός σχεδιασμός τις ΠΟΑΥ πρέπει να επανεξεταστεί από μηδενική βάση”

Περισσότερες από 20 περιοχές της Ελλάδας αντιδρούν για τις παραλείψεις στον δημόσιο διάλογο για την υδατοκαλλιέργεια και απευθύνουν έκκληση για υπεύθυνη επανεξέτασή του σχεδιασμού.....

Με αφορμή την πρόσφατη συνεδρίαση της Υποεπιτροπής Υδατικών Πόρων της Βουλής στις 25 Ιουνίου, το δίκτυο Ακταία, εκπροσωπώντας περισσότερες από 20 περιοχές της Ελλάδας, υπογραμμίζει την ανάγκη άμεσης επανεξέτασης του νομοθετικού πλαισίου για τις Περιοχές Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών (ΠΟΑΥ). Η συνεδρίαση, στην οποία συμμετείχαν εκπρόσωποι τοπικών κοινωνιών, επιστήμονες και φορείς του κλάδου, αποτέλεσε σημαντική ευκαιρία διαλόγου – αλλά και πηγή ανησυχίας λόγω της επιλεκτικής ανάγνωσης των δεδομένων από συγκεκριμένους παράγοντες.

Η συμμετοχή της Ακταίας είχε έναν σαφή στόχο: να μεταφέρει τεκμηριωμένα στοιχεία, ανεξάρτητη επιστημονική ανάλυση και τις φωνές τοπικών κοινωνιών που πλήττονται από τον σχεδιασμό των ΠΟΑΥ, χωρίς ουσιαστική διαβούλευση ή κοινωνική συναίνεση. Παρά τη σαφή έκφραση σοβαρών ανησυχιών, το δελτίο τύπου που ακολούθησε από την Υποεπιτροπή παρέλειψε κρίσιμες επισημάνσεις.

Ειδικότερα, η Ακταία επαναλαμβάνει:

·         Την τεκμηριωμένη περιβαλλοντική υποβάθμιση που προκαλείται από την εγκατάσταση μονάδων κοντά σε λιβάδια Ποσειδωνίας — ένα γεγονός που έχει τεκμηριώσει το ΕΛΚΕΘΕ ήδη από το 2008.

·         Την οικονομική αστάθεια ενός μοντέλου που βασίζεται σε επιδοτήσεις, χωρίς δημιουργία νέων θέσεων εργασίας — μηδέν νέες θέσεις εργασίας σε διάστημα άνω των 20 ετών, παρά τις επιδοτήσεις ύψους 250 εκατομμυρίων ευρώ!

·         Την πλήρη απουσία ουσιαστικής συμμετοχής των τοπικών κοινωνιών στη διαδικασία σχεδιασμού.

·         Τις σοβαρές ελλείψεις και παραλείψεις στις περιβαλλοντικές μελέτες και τα πρωτόκολλα ελέγχου, οι οποίες έχουν πλέον ξεπεραστεί από την πραγματικότητα.

·         Την ανάγκη για ριζική αναθεώρηση του πλαισίου των ΠΟΑΥ, με γνώμονα μη εντατικές, βιώσιμες μορφές υδατοκαλλιέργειας.

·         Την απουσία ελέγχων από δημόσιους φορείς, και την έλλειψη ανεξάρτητου παρατηρητηρίου για τη λειτουργία των ιχθυοκαλλιεργειών.

 

Η πρόεδρος του Ιδρύματος Rauch και μέλος της Ακταίας Εύα Δουζίνα μίλησε με σεβασμό και σαφήνεια στη συνεδρίαση, ενώ οι δήμαρχοι του Πόρου, Γιώργος Κουτουζής, και του Ξηρομέρου, Γιάννης Τριανταφυλλάκης, έκαναν σαφές ότι ο σχεδιασμός δεν μπορεί να προχωρήσει ερήμην των τοπικών κοινωνιών. Παράλληλα, κορυφαίοι νομικοί, η καθηγήτρια Σοφία Κυβέλου και η αντιπρόεδρος ε.τ. του Συμβουλίου της Επικρατείας, Μαρία Καραμανώφ, εξέφρασαν προβληματισμό για το νομικό και θεσμικό πλαίσιο.

 

Ωστόσο, η δημόσια συζήτηση θόλωσε από παραπλανητικές αφηγήσεις.

Η βιομηχανία συνεχίζει να παραπλανά το κοινό, διαστρεβλώνοντας και υποβαθμίζοντας τα πραγματικά δεδομένα:

·         Την πραγματική έκταση των ΠΟΑΥ, παρότι το μέγεθος και οι επιπτώσεις τους τεκμηριώνονται ξεκάθαρα, σημείο προς σημείο, στις επίσημες Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.

·         Τα προτεινόμενα επίπεδα παραγωγής είναι αστρονομικά: Μόνη της, η Ελλάδα θα παράγει πάνω από τριάντα φορές την ποσότητα που παράγεται σήμερα στην Ιταλία.

·         Οι προβλέψεις αυτές θα οδηγήσουν στην απόρριψη άνω των 200.000 τόνων αποβλήτων, χημικών και φαρμακευτικών ουσιών στις θάλασσές μας κάθε χρόνο — ισοδύναμο με τα αστικά λύματα 3 εκατομμυρίων ανθρώπων ΕΤΗΣΙΩΣ.

·         Οι δοκιμές και η παρακολούθηση που απαιτούνται βάσει της ελληνικής Οδηγίας του 2019 υπολείπονται σημαντικά των διεθνών προτύπων του ΟΗΕ (FAO) για βιώσιμη υδατοκαλλιέργεια και της Οδηγίας Πλαίσιο για το Νερό της ΕΕ.

Η βιομηχανία δεν μπορεί να συνεχίσει να κρύβεται πίσω από αποσπασματικά ή επιλεκτικά δεδομένα, τη στιγμή που η φύση και οι τοπικές κοινωνίες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου.

Η Ακταία απευθύνει δημόσια έκκληση:

·         Προς τους επιστήμονες να πάρουν σαφή θέση απέναντι σε ανεπαρκείς ή ξεπερασμένες μελέτες και να ενισχύσουν τον δημόσιο διάλογο με ανεξάρτητη τεκμηρίωση.

·         Προς την Πολιτεία να επανασχεδιάσει το πλαίσιο των ΠΟΑΥ, από μηδενική βάση, με ουσιαστική συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών και βάσει διεθνών βέλτιστων πρακτικών.

Η βιωσιμότητα δεν είναι σύνθημα. Είναι πολιτική επιλογή και ηθική υποχρέωση απέναντι στο περιβάλλον, στις τοπικές κοινωνίες και στις μελλοντικές γενιές.

 

Η Aktaia είναι ένα δίκτυο πολιτών, επιστημόνων, οργανώσεων και φορέων από περισσότερες από 20 περιοχές της Ελλάδας που εργάζονται για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος από την ανεξέλεγκτη επέκταση των ιχθυοκαλλιεργειών. Υποστηρίζεται επισήμως από 12 Δήμους και 55 συλλόγους σε περιοχές με προτεινόμενες ΠΟΑΥ.

www.aktaia.org