ΜΑΡΙΑ ΑΓΓΕΛΗ: Από την παραδοσιακή σβούρα… στο fidget spinner

«Ρίξε τη σβούρα σου!» 

Βγάζει τότε τη σβούρα

Και την πετά με ορμή.

Σβίν… κάνει εκείνη 

Και γυρίζει γρήγορα.

Αλφαβητάριο Ι.Κ.ΓΙΑΝΝΕΛΗ-Γ.ΣΑΚΚΑ

Γράφει η Μαρία Ν. Αγγέλη

       «Κάποτε οι σβούρες ήταν ξύλινες. Τις φκιάνανε από ξύλο. Συνήθως από πουρνάρι. Το πελεκούσαν καλά κυρίως οι πιστικοί, εκεί που έβοσκαν τα κοπάδια τους. Ήταν σαν το σφοντύλι που έβαζαν οι γυναίκες στο αδράχτι τους όταν έγνεθαν. (Ωραία παρομοίωση! Ξετύλιξε αυτόματα το κουβάρι της μνήμης μου).

   Δεν είχαν όλοι σβούρα. Και όσοι είχανε την τρύπωναν να μην τους την πάρουν. Μιλάμε τώρα για το 1935-40. Έπαιξα πολύ σβούρα!

    Μετά τον πόλεμο του 40 σβούρες κερδίζαμε με τις τύχες που παίρναμε δώρο με τις καραμέλες που αγοράζαμε στο μπακάλη. 

    Τώρα είδα έχουν κάτι πλαστικά που μοιάζουν με σβούρα…».

   [Προφορική αφήγηση (4-5-2017) του Αλέξανδρου Κυριαζή από τη Μπαμπίνη Ξηρομέρου, γεν. το 1930].

      Η σβούρα της νέας γενιάς ονομάζεται “spinner”. Πρόκειται για τρία κομμάτια πλαστικό συνδεδεμένα έτσι, ώστε να μοιάζουν με έλικα ελικοπτέρου. Ο  χειριστής του το κρατάει ανάμεσα στα δάχτυλα, δίνει μια ώθηση στις ακτίνες και εκείνο αρχίζει να στροβιλίζεται!

       Τους τελευταίους μήνες όλοι οι μαθητές ανταγωνίζονται για το ποιος μπορεί να κάνει το spinner να περιστρέφεται περισσότερη ώρα. «Σπινάρουν» στην τάξη, στο διάλειμμα, στο δρόμο, στο σπίτι…

    Προχτές στο ασανσέρ είδα ένα μικρό κοριτσάκι του Δημοτικού σχολείου, να έχει στον ώμο την τσάντα και στο χεράκι το σπίνερ. 

Το ρώτησα τι είναι αυτό; 

  -Σπίνερ! Μου απάντησε δείχνοντάς το  με καμάρι. 

 Σε τι χρησιμεύει ξαναρώτησα: 

  -Για να μην έχω άγχος. Όλα τα παιδιά το πήραμε. Πού το πήρατε; (περιέργεια εγώ); 

 -Στο περίπτερο. Δεν έχει ακόμα στα Τζάμπο, με πληροφόρησε η μικρούλα με το «αγχολυτικό» της παιχνίδι. (Το ασανσέρ είχε σταματήσει. Ο διάλογος διακόπηκε νωρίς).

      Στο σχολείο που εργάζομαι παρατήρησα ότι όλοι σχεδόν οι μαθητές κρατούν στα χέρια τους ένα σπίνερ.

      Όταν ρώτησα  κάποιους γιατί το έχουν αγοράσει, μου είπαν ότι είναι αγχολυτικό! Και μάλιστα, με προέτρεψαν να το αγοράσω κι εγώ. Προ ημερών συζητούσαμε στη Νεοελληνική Γλώσσα για το άγχος, οπότε μου δόθηκε η ευκαιρία να πληροφορηθώ τα «φημολογούμενα» ευεργετικά οφέλη του σπίνερ! Διαφημίστηκαν οι νέες σβούρες ως θεραπευτικά εργαλεία: Βοηθάνε πολύ στην καταπολέμηση του άγχους, στη συγκέντρωση προσοχής, στο να μην τρώνε τα νύχια, στο να μην κρατάνε άλλου είδους πράγματα, όπως τσιγάρα…, κλπ. 
       

         Αυτά μου είπαν οι ενημερωμένοι μαθητές μου. Και με πολλή προθυμία μου πρόσφεραν τα σπίνερ τους και μου έδειξαν πώς να σπινάρω κι εγώ. Ευχαρίστησα  τα παιδιά για την πραγματική ευγένεια και τη διάθεσή τους να με μάθουν πράγματα που γνωρίζουν εκείνα και αγνοώ εγώ.  

 Ειλικρινά χαίρομαι όταν μου δείχνουν πώς να χειρίζομαι κυρίως την τεχνολογία, όπου υστερώ πολύ. Κάπως έτσι είδα και αυτή τους την καλή διάθεση. Πόσο μάλλον, που σκοπός ήταν να λειτουργήσει το «σπινάρισμα» για μένα, ως αντί-στρες! (Καλά μου παιδιά!)

      Σ’ αυτό το αναπόδεικτο «μαγικό» αποτέλεσμα οφείλεται προφανώς, η τεράστια εξάπλωση των νέων παιχνιδιών κυρίως στα παιδιά και τους εφήβους. Πιθανόν και στους μεγάλους. Άκουσα τόσα ευεργετικά οφέλη από τους μαθητές.  Κοντεύω να πειστώ κι εγώ, που κάποτε έπαιζα με τη σβούρα, να αγοράσω ένα χρωμαστιστό spinner! (Ανησυχώ μήπως έχει ξεπουλήσει ο περιπτεράς).

-Kυρία, είναι cool, in, μοδάτο! Και διώχνει το άγχος!

Το τελευταίο  προτέρημα με ενδιαφέρει αρκετά.

    Ο Παναγιώτης μάλιστα, κατάφερε να κατασκευάσει το δικό του σπίνερ! Είναι «αδύνατος» στα μαθήματα, αλλά δυνατός στο σπινάρισμα… Το κατασκεύασε από αλυσίδα και ρουλεμάν. Το έβαψε ένα έντονο κίτρινο χρώμα με σπρέϊ. Έτσι μου εξήγησε. Μπράβο Παναγιώτη, έχεις δεξιοτεχνία… Μπορεί στο μέλλον να κατασκευάσεις κάτι χρήσιμο, είπα στο μαθητή.

       Μόνο που οι συμμαθητές του δεν αγοράζουν από το φίλο τους, αλλά από τα περίπτερα και από «το κινέζικο», όπως μου είπαν. Και δεν είναι και φτηνό παιχνιδάκι. Κοστίζει 5 ευρώ! Χρυσές δουλειές αυτό τον καιρό οι πωλητές του συγκεκριμένου παιχνιδιού. Γίνεται ανάρπαστο. Είναι περιζήτητο.

       Προχθές  το μεσημέρι συνάντησα τυχαία στο δρόμο κάποια παιδιά λαχανιασμένα και ιδρωμένα. Τα ρώτησα πού ήταν. (Είμαι λίγο περίεργη). Μου απάντησαν ότι είχαν πάει σε ένα κινέζικο κατάστημα, που απέχει μεγάλη απόσταση από το σχολείο τους. Εκεί  έχει μεγάλη ποικιλία σπίνερ για να αγοράσουν. Δε βρήκαν στο κοντινό περίπτερο. Ανησύχησα για τον κίνδυνο που διέτρεξαν να διανύσουν τρέχοντας τόσο δρόμο, περνώντας την εθνική οδό, για να «σπινάρουν» και να επιστρέψουν νωρίς στο σπίτι…

     Το «σπινάρισμα» κατάντησε μανία. Βέβαια, ευτυχώς μέχρι στιγμής, δεν σημειώθηκε κάποιο ατύχημα, λόγω  κακής χρήσης ή εκσφενδονισμού του αντικειμένου.

      Σε ερώτησή μου αν, μετά από τόση χρήση, έχουν δει τα αποτελέσματα κατά του άγχους, κάποια μου είπαν: ναι, κυρία. Και τώρα στα διαγωνίσματα θα μας βοηθήσει πολύ. Θα σπινάρουμε συνέχεια…

       Τα συμβούλεψα ότι προτιμότερο θα είναι αντί να «σπινάρουν», να διαβάζουν. Δεν ξέρω αν θα με ακούσουν. Πιστεύω ότι οι γονείς θα συμβουλέψουν το καλύτερο.

   Δε νομίζω ότι υπάρχουν γονείς που «σπινάρουν» βλέποντας survivor  και παρακινούν τα παιδιά να τους μιμηθούν… Και μάλιστα σε περίοδο γραπτών εξετάσεων στο σχολείο. Με το  τέλος των εξετάσεων ας «σερφάρουν», ας «σπινάρουν»  και ας «κουλάρουν», για να χρησιμοποιήσω τις προσφιλείς εκφράσεις των παιδιών.

  Θα πρόσθετα όμως: «μέτρον άριστον». Αλλά αυτό το λέω στην τάξη. Θα αποφύγω να το επαναλάβω τώρα.