Στη χώρα μας το νομοθετικό και θεσμικό πλαίσιο της λειτουργίας των πιστωτικών συνεταιρισμών, θεσμοθετήθηκε με το νόμο 1667/86 για τη λειτουργία των πιστωτικών συνεταιρισμών.
Η εξάπλωση των πιστωτικών συνεταιρισμών έγινε με αργούς ρυθμούς ενώ κάποιοι από αυτούς προχώρησαν στη δημιουργία συνεταιριστικών τραπεζών εκμεταλλευόμενοι το μικρό κεφάλαιο που απαιτούνταν τότε για την ίδρυσή τους (περίπου 600 εκ. δραχμές) Σήμερα για να μπορέσει ένας πιστωτικός συνεταιρισμός να πάρει την άδεια μετατροπής σε συνεταιριστική τράπεζα από την τράπεζα της Ελλάδος, απαιτούνται 6 εκατομμύρια ευρώ με αποτέλεσμα λόγω της οικονομικής κρίσης που διανύουμε, οι 7 πιστωτικοί συνεταιρισμοί που λειτουργούν στη χωρά μας να μην μπορούν να συγκεντρώσουν το απαιτούμενο κεφάλαιο.
Μάλιστα, το θέμα αυτό απασχόλησε και τον Ε.Ο.Α.Ε.Ν., στην 26η γενική συνέλευση των εκπροσώπων των νησιωτικών Επιμελητηρίων – μελών του Επιμελητηριακού Ομίλου Ανάπτυξης Ελληνικών Νήσων, που πραγματοποιήθηκε στη Ζάκυνθο στις 29/6/2010. Ειδικότερα τους εκπροσώπους των νησιωτικών Επιμελητηρίων, απασχόλησε το θέμα της οικονομικής κρίσης και κατ’ επέκταση οι συνέπειές της στην οικονομική πορεία της χώρας μας. Στο πλαίσιο της διαπίστωσης αυτής αναζητήθηκαν τρόποι στήριξης της οικονομίας μας, ένας εκ των οποίων είναι και η στήριξη των Πιστωτικών Συνεταιρισμών και των Συνεταιριστικών Τραπεζών. Κοινή διαπίστωση ήταν ότι, στην έλλειψη κανόνων λειτουργίας του όλου καπιταλιστικού συστήματος, μια υγιής μορφή καπιταλισμού είναι ο λαϊκός καπιταλισμός, γνήσια έκφραση του οποίου είναι οι Πιστωτικοί Συνεταιρισμοί. Ως εκ τούτου είναι ανάγκη η Τράπεζα της Ελλάδος να βρει τρόπους ενίσχυσης του θεσμού και να δοθεί η δυνατότητα μετατροπής των υπαρχόντων επτά (7) Πιστωτικών συνεταιρισμών σε Συνεταιριστικές Τράπεζες. Οι σύνεδροι θεώρησαν ότι το ποσό των 6 εκατομμυρίων ευρώ που απαιτείται για την λήψη άδειας λειτουργίας μιας Συνεταιριστικής Τράπεζας, είναι αρκετά υψηλό στη δεδομένη μάλιστα δύσκολη οικονομική συγκυρία και παρεμποδίζει την μετατροπή τους σε Συνεταιριστική Τράπεζα και με επιστολή τους, ζητούν από τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, το ποσό αδειοδότησης του πιστωτικού συνεταιρισμού να μην υπερβαίνει τα 2 εκατομμύρια ευρώ.
Ο θεσμός των συνεταιριστικών τραπεζών σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες λειτουργεί επιτυχώς πάνω από 100 χρόνια και από τα πρώτα τους βήματα έπαιξαν σημαντικό αναπτυξιακό ρόλο σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Βεβαίως, στη χώρα μας η νομοθεσία κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση. Μάλιστα μέχρι τις σήμερα, έγιναν τροποποιήσεις σε πάρα πολλά άρθρα του νόμου 1667/1986 και σημαντικές προβλέψεις στον 3601/2007 περί πιστωτικών ιδρυμάτων. Αυτό όμως δεν είναι αρκετό για να μπορέσει κάθε νομός να έχει τη δική του συνεταιριστική τράπεζα και εκτός των 7 πιστωτικών συνεταιρισμών που λειτουργούν σήμερα στη χώρα μας, να μπορέσουν να λειτουργήσουν και άλλοι. Με τη δημιουργία περισσότερων συνεταιριστικών Τραπεζών, οι οποίες αφουγκράζονται τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τα τοπικά αναπτυξιακά προγράμματα, δίνεται μεγαλύτερη ώθηση στην ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας και της περιφερειακής ανάπτυξης. Το ποσοστό συμμετοχής των συνεταιριστικών τραπεζών σε σχέση με τις άλλες εμπορικές τράπεζες της χώρας μας, θα πρέπει να ανέβει πάνω από το 10% τα επόμενα χρόνια. Έτσι, οι τοπικές κοινωνίες θα δείξουν μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στο θεσμό και θα βοηθηθούν πραγματικά, κάτι που δεν γίνεται σήμερα με τις εμπορικές τράπεζες.
Στη κατεύθυνση αυτή πρέπει να δραστηριοποιηθούν έντονα τα Επιμελητήρια, αφού αποτελούν θεσμοθετημένο σύμβουλο του κράτους, δημιουργώντας ή συμμετέχοντας ενεργά όπου υπάρχουν, πιστωτικούς συνεταιρισμούς. Από αυτά θα προέλθει η τεκμηριωμένη πίεση προς το κράτος για τις αναγκαίες νομοθετικές παρεμβάσεις προκειμένου, στη δύσκολη σημερινή και από ότι φαίνεται μελλοντική συγκυρία, να δημιουργηθούν και νέες τοπικές συνεταιριστικές τράπεζες που θα παίξουν το ρόλο που δεν θέλουν ή δεν μπορούν να παίξουν οι μεγάλες εμπορικές τράπεζες στην μικροανάπτυξη. Το κράτος οφείλει μέσω των αρμόδιων οργάνων του να ανταποκριθεί στα κελεύσματα των καιρών και να χρησιμοποιήσει κάθε καλό εργαλείο προς όφελος του κοινωνικού συνόλου, στηρίζοντας εκείνους που έχουν περισσότερο την ανάγκη των συνεταιριστικών τραπεζών, δηλαδή τους μικρούς.
Άρθρο του
Σπυρίδων Σπαή του Θεόδωρου προέδρου Ιονικής Πίστης
Αντιπρόεδρος Εμπορικού τμήματος Επιμελητήριου Κέρκυρας
Μέλος Δ.Σ. Επιμελητήριου Κέρκυρας
Η εξάπλωση των πιστωτικών συνεταιρισμών έγινε με αργούς ρυθμούς ενώ κάποιοι από αυτούς προχώρησαν στη δημιουργία συνεταιριστικών τραπεζών εκμεταλλευόμενοι το μικρό κεφάλαιο που απαιτούνταν τότε για την ίδρυσή τους (περίπου 600 εκ. δραχμές) Σήμερα για να μπορέσει ένας πιστωτικός συνεταιρισμός να πάρει την άδεια μετατροπής σε συνεταιριστική τράπεζα από την τράπεζα της Ελλάδος, απαιτούνται 6 εκατομμύρια ευρώ με αποτέλεσμα λόγω της οικονομικής κρίσης που διανύουμε, οι 7 πιστωτικοί συνεταιρισμοί που λειτουργούν στη χωρά μας να μην μπορούν να συγκεντρώσουν το απαιτούμενο κεφάλαιο.
Μάλιστα, το θέμα αυτό απασχόλησε και τον Ε.Ο.Α.Ε.Ν., στην 26η γενική συνέλευση των εκπροσώπων των νησιωτικών Επιμελητηρίων – μελών του Επιμελητηριακού Ομίλου Ανάπτυξης Ελληνικών Νήσων, που πραγματοποιήθηκε στη Ζάκυνθο στις 29/6/2010. Ειδικότερα τους εκπροσώπους των νησιωτικών Επιμελητηρίων, απασχόλησε το θέμα της οικονομικής κρίσης και κατ’ επέκταση οι συνέπειές της στην οικονομική πορεία της χώρας μας. Στο πλαίσιο της διαπίστωσης αυτής αναζητήθηκαν τρόποι στήριξης της οικονομίας μας, ένας εκ των οποίων είναι και η στήριξη των Πιστωτικών Συνεταιρισμών και των Συνεταιριστικών Τραπεζών. Κοινή διαπίστωση ήταν ότι, στην έλλειψη κανόνων λειτουργίας του όλου καπιταλιστικού συστήματος, μια υγιής μορφή καπιταλισμού είναι ο λαϊκός καπιταλισμός, γνήσια έκφραση του οποίου είναι οι Πιστωτικοί Συνεταιρισμοί. Ως εκ τούτου είναι ανάγκη η Τράπεζα της Ελλάδος να βρει τρόπους ενίσχυσης του θεσμού και να δοθεί η δυνατότητα μετατροπής των υπαρχόντων επτά (7) Πιστωτικών συνεταιρισμών σε Συνεταιριστικές Τράπεζες. Οι σύνεδροι θεώρησαν ότι το ποσό των 6 εκατομμυρίων ευρώ που απαιτείται για την λήψη άδειας λειτουργίας μιας Συνεταιριστικής Τράπεζας, είναι αρκετά υψηλό στη δεδομένη μάλιστα δύσκολη οικονομική συγκυρία και παρεμποδίζει την μετατροπή τους σε Συνεταιριστική Τράπεζα και με επιστολή τους, ζητούν από τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, το ποσό αδειοδότησης του πιστωτικού συνεταιρισμού να μην υπερβαίνει τα 2 εκατομμύρια ευρώ.
Ο θεσμός των συνεταιριστικών τραπεζών σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες λειτουργεί επιτυχώς πάνω από 100 χρόνια και από τα πρώτα τους βήματα έπαιξαν σημαντικό αναπτυξιακό ρόλο σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Βεβαίως, στη χώρα μας η νομοθεσία κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση. Μάλιστα μέχρι τις σήμερα, έγιναν τροποποιήσεις σε πάρα πολλά άρθρα του νόμου 1667/1986 και σημαντικές προβλέψεις στον 3601/2007 περί πιστωτικών ιδρυμάτων. Αυτό όμως δεν είναι αρκετό για να μπορέσει κάθε νομός να έχει τη δική του συνεταιριστική τράπεζα και εκτός των 7 πιστωτικών συνεταιρισμών που λειτουργούν σήμερα στη χώρα μας, να μπορέσουν να λειτουργήσουν και άλλοι. Με τη δημιουργία περισσότερων συνεταιριστικών Τραπεζών, οι οποίες αφουγκράζονται τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τα τοπικά αναπτυξιακά προγράμματα, δίνεται μεγαλύτερη ώθηση στην ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας και της περιφερειακής ανάπτυξης. Το ποσοστό συμμετοχής των συνεταιριστικών τραπεζών σε σχέση με τις άλλες εμπορικές τράπεζες της χώρας μας, θα πρέπει να ανέβει πάνω από το 10% τα επόμενα χρόνια. Έτσι, οι τοπικές κοινωνίες θα δείξουν μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στο θεσμό και θα βοηθηθούν πραγματικά, κάτι που δεν γίνεται σήμερα με τις εμπορικές τράπεζες.
Στη κατεύθυνση αυτή πρέπει να δραστηριοποιηθούν έντονα τα Επιμελητήρια, αφού αποτελούν θεσμοθετημένο σύμβουλο του κράτους, δημιουργώντας ή συμμετέχοντας ενεργά όπου υπάρχουν, πιστωτικούς συνεταιρισμούς. Από αυτά θα προέλθει η τεκμηριωμένη πίεση προς το κράτος για τις αναγκαίες νομοθετικές παρεμβάσεις προκειμένου, στη δύσκολη σημερινή και από ότι φαίνεται μελλοντική συγκυρία, να δημιουργηθούν και νέες τοπικές συνεταιριστικές τράπεζες που θα παίξουν το ρόλο που δεν θέλουν ή δεν μπορούν να παίξουν οι μεγάλες εμπορικές τράπεζες στην μικροανάπτυξη. Το κράτος οφείλει μέσω των αρμόδιων οργάνων του να ανταποκριθεί στα κελεύσματα των καιρών και να χρησιμοποιήσει κάθε καλό εργαλείο προς όφελος του κοινωνικού συνόλου, στηρίζοντας εκείνους που έχουν περισσότερο την ανάγκη των συνεταιριστικών τραπεζών, δηλαδή τους μικρούς.
Άρθρο του
Σπυρίδων Σπαή του Θεόδωρου προέδρου Ιονικής Πίστης
Αντιπρόεδρος Εμπορικού τμήματος Επιμελητήριου Κέρκυρας
Μέλος Δ.Σ. Επιμελητήριου Κέρκυρας