Κυριακή 20 Οκτωβρίου 2024

ΞΗΡΟΜΕΡΙΤΙΚΟ ΙΔΙΩΜΑ. Αποθησαυρίζοντας λέξεις…


 

ΞΗΡΟΜΕΡΙΤΙΚΟ ΙΔΙΩΜΑ. Αποθησαυρίζοντας λέξεις…

Επιμέλεια: 
Μαρία Ν. Αγγέλη


       Πριν από λίγο καιρό έλαβα ένα e-mail από έναν ξηρομερίτη, ο οποίος μου έστειλε ένα επισυναπτόμενο αρχείο excel, με μια συλλογή λέξεων του ξηρομερίτικου ιδιώματος. Μου έγραφε, ότι αυτές τις λέξεις τις κατέγραψε, όπως τις μιλούσαν οι δικοί του άνθρωποι, η οικογένειά του, κυρίως η μάνα του. Επίσης, με ευγένεια, μου έλεγε, ότι εσείς κ. Αγγέλη, ως Δρ Κοινωνικής Λαογραφίας, μπορείτε να τις αξιοποιήσετε, όπως θέλετε.

Είναι αλήθεια ότι τέτοια δώρα «λεξιλογικά», «λαογραφικά» και άλλα ξηρομερίτικα μου είναι πολύ ευχάριστα! Θεώρησα όμως καλό, αφού ευχαρίστησα τον άγνωστό μου συμπατριώτη, να τον προτρέψω να δημοσιεύσει ο ίδιος τις λέξεις, όπως τις είχε καταγράψει. Έτσι θα τις μοιραζόταν με περισσότερους ξηρομερίτες… Εκείνος, με ευγένεια πάλι, μου είπε: «τις έγραψα απλά για να υφίστανται γραπτώς. Γιατί, προφορικά με τον χρόνο χάνονται. Να τις διαχειριστείτε, όπως θέλετε εσείς».


Σήμερα λοιπόν, βρήκα ευκαιρία να τις ξαναδιαβάσω και να τις στείλω, με τη σειρά μου, δώρο σε όλους τους συμπατριώτες μου! Κάποιοι ίσως τις θυμούνται, κάποιοι είναι ευκαιρία να τις μάθουν τώρα…


Φίλες και φίλοι ξηρομερίτες, διαβάστε τις λέξεις που συγκέντρωσε με αγάπη ο συμπατριώτης μας Φώτης Κατσαούνης και θυμηθείτε τη σημασία και τη χρήση τους… Επίσης, αν θέλετε, συμπληρώστε και άλλες, εμπλουτίστε τη συλλογή…

Είναι πολύ όμορφο να διατηρούμε το ξηρομερίτικο ιδίωμα.

Θα μοιραστώ μαζί σας μια λέξη ξηρομερίτικη που άκουσα το καλοκαίρι σε μια ωραία ταβέρνα στο Ξηρόμερο:

Έλεγε ο ιδιοκτήτης μεγαλόφωνα σε κάποιον γνωστό του πελάτη: «Μωρέ γίνηκει τ’ αυτοκίνητο παγκλίδια! Ντιπ…»

Είχα χρόνια να ακούσω αυτή τη λέξη. Είπα στον κύριο, χάρηκα για την λέξη που χρησιμοποίησε, νόμιζα ότι ήταν παροπλισμένη πια… Λυπήθηκα βέβαια για το αυτοκίνητο που έγινε θρύψαλα. Η σημασία της λέξης παγκλίδι, σύμφωνα με τον λαογράφο Γεράσιμο Ηρ. Παπατρέχα, είναι θρύψαλο.

Σαν αυτή τη λέξη, ίσως θυμηθείτε και άλλες πολλές… Ας τις καταγράψουμε, όπως ο κ. Κατσαούνης για να μην χαθούν…



Δανείζομαι τους στίχους του ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη:

 

Σαν πρόκες πρέπει να καρφώνονται οι λέξεις

Να μην τις παίρνει ο άνεμος. [Από τη συλλογή Ο Στόχος (1970)].

 

 ΛΕΞΕΙΣ ΞΗΡΟΜΕΡΟΥ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΙΚΟΙ ΙΔΙΩΜΑΤΙΣΜΟΙ

 

               ΛΕΞΗ              

              ΕΠΕΞΗΓΗΣΗ                





  

ΑΔΕΞΟΣ ΕΊΝΑΙ ?

ΚΑΚΟΣ ΕΊΝΑΙ? ΑΝΙΚΑΝΟΣ ΕΊΝΑΙ?

ΑΕΡΟΓΑΜΗΣ

ΚΑΤΆ ΦΑΝΤΑΣΙΑΝ ΕΡΑΣΤΗΣ

ΑΚΕΡΙΟ

ΟΛΟΚΛΗΡΟ

ΑΚΟΥΡΜΑΙΝΟΜΑΙ

ΔΙΝΩ ΠΡΟΣΟΧΗ, ΑΚΟΥΩ

ΑΛΑΛΙΑΖΩ

ΠΑΛΑΒΩΝΩ, ΤΡΕΛΑΙΝΟΜΑΙ, ΜΠΕΡΔΕΥΟΜΑΙ

ΑΛΜΠΑΖΊΑ

ΖΑΛΑΔΑ

ΑΛΤΣΆΡΣΑ

ΠΕΤΑΓΟΜΑΙ ΑΠΌ ΤΟΝ ΠΟΝΟ

ΑΝΑΓΛΙΤΣΑΖΩ

ΑΝΑΚΑΤΕΥΩ

ΑΝΤΙΛΑΜΑ

ΧΑΖΟΣ

ΑΠΟΛΙΩΡΑ

ΠΡΙΝ

ΑΠΟΣΤΑΙΝΩ

ΚΟΥΡΑΖΟΜΑΙ

ΑΠΣΤΟΜΑΩ

ΓΥΡΙΖΩ ΑΝΑΠΟΔΑ

ΑΣΑΛΆΙΣΤΟΣ

ΛΕΓΕΤΑΙ ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΓΙΑ ΚΑΠΟΙΟΝ, ΔΕΝ ΞΕΡΕΙ ΤΙ ΤΟΥ ΓΙΝΕΤΑΙ

ΑΣΤΟΧΑΩ

ΞΕΧΝΑΩ

ΑΤΑΡΑΓΟ

ΑΚΟΥΝΗΤΟ, ΠΟΛΥ ΒΑΡΥ

ΑΦΑΛΙΣΜΕΣΝΟΣ

ΛΕΓΕΤΑΙ ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΓΙΑ ΚΑΠΟΙΟΝ, ΔΕΝ ΞΕΡΕΙ ΤΙ ΤΟΥ ΓΙΝΕΤΑΙ

ΑΦΙΣΚΟΣ

ΛΑΙΜΑΡΓΟΣ

ΑΦΣΚΟΛΟΓΑ

ΒΩΜΟΛΟΧΙΕΣ, ΒΡΙΣΙΕΣ

ΒΑΡΔΑΛΩΝΙΖΩ 

ΕΠΙΠΛΗΤΤΩ ΑΥΣΤΗΡΑ, ΜΑΛΩΝΩ

ΒΕΖΓΆΝΤ

ΕΡΕΘΙΣΜΕΝΟ ΔΕΡΜΑ (ΠΧ, ΤΟ ΔΕΡΜΑ ΤΟΥ ΕΓΙΝΕ ΒΕΖΓΑΝΤ)

ΒΡΑΓΚΑΝΙΖΕΙ

ΜΥΓΕΣ ΠΟΥ ΚΑΝΟΥΝ ΘΟΡΥΒΟ

ΓΑΤΣΟΥΛΙ

ΓΑΤΑΚΙ

ΓΕΡΟ-ΠΛΙΑΚΟΣ

ΛΕΓΕΤΑΙ ΓΙΑ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟ, ΣΥΝΗΘΩΣ ΕΙΡΩΝΙΚΑ (ΠΧ, Ο ΓΕΡΟ-ΠΛΙΑΚΟΣ ΘΕΛΕΙ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΑ)

ΓΚΑΪΔΌΣ

ΣΤΡΑΒΟΣ

ΓΚΙΟΛ

ΓΕΜΑΤΟΣ ΜΕ ΝΕΡΟ, ΞΕΧΕΙΛΟ

ΓΛΌΖΟΣ

ΛΑΙΜΑΡΓΟΣ

ΓΟΥΠΑΤΟ

ΧΑΜΗΛΟ ΜΕΡΟΣ

ΓΡΟΥΜΠΟΥΛΙ

ΜΙΚΡΟ ΕΞΟΓΚΩΜΑ

ΕΡΜΟΛΑΣΆ

ΕΡΗΜΙΑ

ΔΙΑΟΛΟΚΝΑΩ

ΚΑΝΩ ΠΡΟΧΕΙΡΗ ΔΟΥΛΕΙΑ, ΧΩΡΙΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ

ΖΑΦΕΤΑΩ

ΥΠΗΡΕΤΩ, ΚΑΝΩ ΧΑΡΕΣ

ΖΑΦΤΩ

ΠΙΝΩ

ΖΉΒΑ ΤΟ

ΣΒΗΣΕ ΤΟ

ΖΝΑΚΡ

ΣΤΗΝ ΑΚΡΗ

ΖΌΡΚΟΣ

ΓΥΜΝΟΣ

ΖΟΥΚΩΝΩ

ΠΛΑΚΩΝΩ, ΛΙΩΝΩ (ΠΧ, ΕΚΑΤΣΕ ΠΑΝΩ ΚΑΙ ΤΟ ΖΟΥΚΩΣΕ)

ΚΑΚΟ ΜΑΝΑΣΤΗΡΙΑΚΌ

ΛΕΓΕΤΑΙ ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΓΙΑ ΚΑΤΙ 

ΚΑΛΟΪΡΚΌ

ΛΕΓΕΤΑΙ ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΓΙΑ ΚΑΤΙ 

ΚΑΝΑΤΣΟΥΛΙΑ

ΜΑΓΕΙΡΙΚΑ ΣΚΕΥΗ

ΚΑΝΩ ΖΕΦΚΙΑ

ΚΑΛΟΠΕΡΝΑΩ

ΚΑΡΚΩΝΟΜΑΙ

ΠΝΙΓΟΜΑΙ, ΜΟΥ ΣΤΕΚΕΤΑΙ ΚΑΤΙ ΣΤΟ ΛΑΙΜΟ

ΚΑΤΑΪ

ΚΑΤΩ

ΚΑΤΕΛΩΝΩ

ΜΥΡΙΖΩ ΑΣΧΗΜΑ

ΚΑΤΡΗΣΚΑ

ΚΑΤΟΥΡΗΘΗΚΑ

ΚΑΤΣΉΤΕ

ΚΑΘΗΣΤΕ

ΚΛΑΠΑΚΙΖΩ

ΠΙΝΩ (ΜΕ ΘΟΡΥΒΟ)

ΚΛΙΤΣΙΚΙ

ΠΟΔΙ

ΚΟΒ ΦΕΣΤΕΣ

ΜΙΛΑΕΙ ΠΟΛΎ, ''ΔΙΚΗΓΟΡΙΖΕΙ''

ΚΟΙΛΟΡΕΥΩ

ΚΟΙΜΑΜΑΙ (ΠΧ, ΑΝΤΕ ΚΟΙΛΟΡΨΕ ΤΩΡΑ)

ΚΟΙΛΠΑ

ΚΟΙΛΙΑ

ΚΟΚΚΑΛΙΤΣΙ

ΚΟΥΚΟΥΤΣΙ

ΚΟΚΌΣΑ

ΑΜΥΓΔΑΛΟ,ΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ, Ο ΚΑΡΠΟΣ

ΚΟΝΙΟΡΟ

ΚΟΝΤΗ

ΚΟΝΤΟΡΕΤΣΙ

ΚΟΝΤΟ

ΚΟΝΤΟΣΒΕΟΥΡΑΣ

ΚΟΝΤΟΥΛΗΣ

ΚΟΣΕΥΩ

ΤΡΕΧΩ ΓΡΗΓΟΡΑ ΓΙΑ ΚΑΠΟΥ

ΚΟΥΚΟΥΜΑ

ΚΟΥΠΑ

ΚΡΑΙΝΩ

ΜΙΛΑΩ

ΚΡΥΠΩΜΕΝΟΣ

ΚΡΥΜΜΕΝΟΣ

ΚΤΑΪΚΑΣ

ΧΑΖΟΣ

ΛΑΛΑΣ

ΑΔΕΡΦΟΣ

ΛΑΝΤΡΙΣΜΕΝΟΣ

ΚΡΥΩΜΕΝΟΣ

ΛΑΤΑ

ΤΕΝΕΚΕΣ ΜΕΤΑΛΛΙΚΟΣ

ΛΙΜΟΛΌΟΣ

ΛΑΙΜΑΡΓΟΣ, ΦΑΤΑΟΥΛΑΣ, ΠΟΥ ΤΑ ΘΕΛΕΙ ΌΛΑ

ΛΟΒΑ

ΚΑΚΙΑ ΓΥΝΑΙΚΑ

ΛΟΥΤΟΣ

ΧΑΜΕΝΟΣ,ΧΑΖΟΣ, ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΟΥ

ΜΑΛΑΖΩ

ΑΓΓΙΖΩ

ΜΑΛΑΧΤΡΑ

ΛΑΣΠΗ

ΜΑΤΣΑΛΙΑΖΩ

ΣΥΝΘΛΙΒΩ

ΜΑΥΡΟΚΡΟΥΝΗΣ

ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΑΙ ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΓΙΑ ΚΑΠΟΙΟΝ (ΠΧ, ΤΙ ΚΑΚΟ ΕΠΑΘΕ Ο ΜΑΥΡΟΚΡΟΥΝΗΣ)

ΜΑΥΡΟΧΛΙΜΕΝΟΣ

ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΑΙ ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΓΙΑ ΚΑΠΟΙΟΝ (ΠΧ, ΠΑΕΙ ΧΑΜΕΝΟΣ Ο ΜΑΥΡΟΧΛΙΜΕΝΟΣ)

ΜΕΡΑΓΚΙΑΣΜΕΝΟ

ΜΑΡΑΜΕΝΟ

ΜΕ ΤΑ ΡΈΟΛΑ Σ

ΜΕ ΤΟ ΠΑΣΟ ΣΟΥ, ΜΕ ΤΗΝ ΗΣΥΧΙΑ ΣΟΥ

ΜΟΎΚΑΚΑΣ

ΑΝΟΗΤΟΣ, ΒΑΡΙΕΣΤΗΜΕΝΟΣ, ΒΡΑΔΥΚΙΝΗΤΟΣ

ΜΟΥΝΤΖΟΤΊΡΙΑ

ΜΙΚΡΟΠΡΑΓΜΑΤΑ ΔΙΑΦΟΡΑ, ΣΥΝΗΘΩΣ ΑΧΡΗΣΤΑ

ΜΟΥΡΣΟΛΌΟΣ

ΛΑΙΜΑΡΓΟΣ, ΑΥΤΟΣ ΠΟΥ ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΤΣΙΜΠΟΛΟΓΑΕΙ ΣΥΝΕΧΕΙΑ

ΜΟΥΤ-ΛΙΑΚ

ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ, ΜΕ ΚΆΘΕ ΤΡΟΠΟ

ΜΠΑΜΠΑΛΙΖΩ, ΜΠΆΜΠΑΛΟ

ΛΕΩ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΑΝΟΗΣΙΕΣ, ΠΟΛΥΛΟΓΩ (ΠΧ, ΜΠΑΜΠΑΛΙΖΕ ΣΑΝ ΔΕ ΒΑΡΙΕΣΑΙ, ΑΥΤΟΣ ΕΊΝΑΙ ΜΠΑΜΠΑΛΟ)

ΜΠΑΝΙΑΡΙΣΚΑ

ΕΚΑΝΑ ΜΠΑΝΙΟ, ΠΛΥΘΗΚΑ

ΜΠΑΝΤΑΝΙΑ

ΚΟΥΒΕΡΤΑ ΤΟΙΧΟΥ, ΔΙΑΚΟΣΜΗΤΙΚΗ

ΜΠΑΌΡΔΕΣ

ΠΑΡΑΠΑΝΙΣΙΑ ΕΞΟΔΑ, ΕΚΤΟΣ ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ (ΠΧ, ΚΑΝΕΙ ΟΛΟ ΜΠΑΟΡΔΕΣ)

ΜΠΕΖΕΡΙΣΑ

ΒΑΡΕΘΗΚΑ, ΚΟΥΡΑΣΤΗΚΑ (ΠΧ, ΜΠΕΖΕΡΙΣΑ ΝΑ ΠΕΡΙΜΕΝΩ)

ΜΠΕΚΙΟΝΙ

ΤΟ ΠΛΑΣΤΙΚΟ ΠΟΤΗΡΙ 

ΜΠΙΜΠΙΛΙΑ

ΜΙΚΡΟΠΡΑΓΜΑΤΑ ΔΙΑΦΟΡΑ

ΜΠΡΕΚΙΑ

 ''ΛΑΔΙΑ'', ΑΤΑΞΙΑ (ΠΧ, Ν ΕΚΑΝΕΣ Τ ΜΠΡΕΚΙΑ Σ)

ΝΟΓΑΩ

ΞΕΡΩ, ΚΑΤΕΧΩ (ΠΧ, ΝΟΓΑΣ ΤΙΠΟΤΑ Ή ΌΧΙ;)

ΝΟΡΛΙΑΣΑ

ΦΕΡΟΜΑΙ ΑΣΧΗΜΑ, ΜΕ ΑΓΕΝΕΙΑ, ΒΓΑΖΩ ΓΛΩΣΣΑ

ΝΤΑΒΑΣ

ΤΑΨΙ

ΝΤΑΒΛΑΝΙΖΟΜΑΙ

ΦΕΡΟΜΑΙ ΕΠΙΠΟΛΑΙΑ, ΑΔΙΑΦΟΡΩ

ΝΤΑΪΡΕΣ

ΕΓΩΙΣΜΟΣ (ΠΧ, ΑΥΤΉ ΔΕΝ ΜΙΛΑΕΙ, ΕΧΕΙ ΝΤΑΪΡΕ)

ΞΑΜΩΝΩ

ΑΠΛΩΝΩ ΧΕΡΙ, ΧΤΥΠΑΩ (ΠΧ, ΞΑΜΩΣΕΣ ΑΠΑΝΕΜ;)

ΞΑΝΑΪΡΙΖΩ

ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΩ, ΧΑΛΩ

ΞΑΝΑΤΖΕΥΟΜΑΙ

ΦΕΡΟΜΑΙ ΣΑΝ ΠΑΙΔΙ, ΑΝΩΡΙΜΑ (ΠΧ, ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΤΡΩΣ; ΞΑΝΑΤΖΕΥΕΣΑΙ;)

ΞΑΧΟΥΡΔΑΩ

ΓΛΙΣΤΡΑΩ

ΞΕΘΑΛΙ

ΨΗΛΟΣ

ΞΕΚΑΜΠΑΩ

ΕΜΦΑΝΙΖΟΜΑΙ ΞΑΦΝΙΚΑ (ΠΧ, ΞΕΚΆΜΠΗΣΕ ΑΠΌ ΜΑΚΡΙΑ)

ΞΕΛΟΥΛΙΑΖΩ

ΦΕΡΟΜΑΙ ΕΠΙΠΟΛΑΙΑ, ΑΠΕΡΙΣΚΕΠΤΑ (ΠΧ, ΠΑΕΙ ΑΥΤΟΣ, ΞΕΛΟΥΛΙΑΣΕ)

ΞΕΜΕΣΑΣΚΑ

ΜΟΥ ΕΠΕΣΕ Η ΜΕΣΗ

ΞΕΜΟΤΟΧ

ΕΠΙΤΗΔΕΣ (ΠΧ, ΤΟ ΚΑΝΕ ΞΕΜΟΤΟΧ)

ΞΕΜΠΛΕΤΣΟΝΟΜΑΙ

ΓΔΥΝΟΜΑΙ (ΠΧ, ΓΙΑΤΙΤΙ ΞΕΜΠΛΕΤΣΩΘΚΕΣ; ΘΑ ΚΡΥΩΣΕΙΣ)

ΞΕΜΠΟΥΡΓΑΡΩ

ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΤΑΙ ΌΤΑΝ ΠΑΜΕ ΣΤΗΝ ΤΟΥΑΛΕΤΑ (ΠΧ, ΞΕΜΠΟΥΡΓΑΡΙΣΕΣ;)

ΞΕΜΠΟΥΡΛΙΑΖΟΜΑΙ

ΤΡΩΩ ΠΟΛΎ

ΞΕΝΙΣΤΚΩΜΕΝΟΣ

ΠΟΛΎ ΠΕΙΝΑΣΜΕΝΟΣ

ΞΕΝΤΡΑΦΙΑΖΩ

ΧΑΛΑΩ, ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΩ (ΠΧ, ΠΑΕΙ, ΤΟ ΞΕΝΤΡΑΦΙΑΣΕΣ)

ΞΕΡΑΘΜΑΩ

ΨΑΧΝΩ ΝΑ ΦΑΩ,ΝΑ ΔΟΚΙΜΑΣΩ ΚΑΤΙ ΚΑΛΟ, ΚΑΤΙ ΝΟΣΤΙΜΟ (ΠΧ, ΝΑ ΕΙΧΑ ΛΙΓΟ ΚΟΚΟΡΕΤΣ ΝΑ ΞΕΡΑΘΜΙΣΩ)

ΞΕΣΑΟΥΡΙΑΖΩ

ΞΟΔΕΥΩ ΠΟΛΛΑ ΛΕΦΤΑ (ΠΧ, ΠΑΕΙ Η ΣΥΝΤΑΞΗ, Ν ΞΕΣΑΟΥΡΙΑΞΕ ΑΜΕΣΩΣ)

ΞΕΤΙΜΩΝΩ

ΚΟΤΣΟΥΜΠΟΛΕΥΩ, ΠΕΡΙΕΡΓΑΖΟΜΑΙ ΚΑΠΟΙΟΝ ΜΕ ΤΟ ΜΑΤΙ, ΤΟΝ ''ΚΟΒΩ''

ΞΛΑΛΟΓΟ

ΛΕΓΕΤΑΙ ΓΙΑ ΨΗΛΟ & ΑΔΥΝΑΤΟ ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ

ΞΛΟΠΑΪΑΣΜΕΝΟ

ΛΕΓΕΤΑΙ ΓΙΑ ΚΑΠΟΙΟΝ ΑΡΝΗΤΙΚΑ (ΠΧ, ΑΥΤΟΣ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΔΛΕΨ, ΕΊΝΑΙ ΞΛΟΠΑΪΣΜΈΝΟΣ)

ΞΟΥΡΈΞΑ

ΕΚΛΕΚΤΟ ΦΑΓΗΤΟ, ΕΔΕΣΜΑΤΑ (ΠΧ, ΦΑΕ ΟΤ ΕΧΟΥΜΕ ΚΑΙ ΜΗ ΧΑΛΕΥΕΙΣ ΞΟΥΡΕΞΑ)

ΞΤΙΑΝΟΣ

ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΣ

ΠΑΓΚΥΡ

ΠΑΝΗΓΥΡΙ

ΠΑΛΙΜΠΑΚΟΥΡΙΑ

ΜΙΚΡΟΠΡΑΓΜΑΤΑ ΔΙΑΦΟΡΑ, ΚΥΡΙΩΣ ΠΑΛΙΑ ΚΑΙ ΑΧΡΗΣΤΑ

ΠΑΝΤΕΣΟ

ΠΑΝΩΦΟΡΙ

ΠΑΡΑΓΚΟΜΙΑΖΩ

ΛΕΩ ΠΑΡΑΤΣΟΥΚΛΙ (ΠΧ, ΑΥΤΌΝ ΤΟΝ ΠΑΡΑΓΚΟΜΙΑΖΟΥΝ …….)

ΠΑΡΆΛΑΜΑ

ΑΣΧΗΜΟΣ

ΠΑΡΑΣΆΝΤΑΛΟ

ΑΣΧΗΜΟΣ

ΠΑΡΑΣΟΛΙΖΩ

ΠΑΙΡΝΩ ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΟΜΑΡΑ

ΠΑΤΑΟΥΔΙ

ΠΑΓΩΜΕΝΟ

ΠΕΡΟΝΙΑΖΩ

ΔΙΑΠΕΡΝΑΩ (ΚΥΡΙΩΣ ΓΙΑ ΚΡΥΟ)

ΠΙΕΝΤΑΩ

ΥΠΟΛΟΓΙΖΩ, ΔΙΝΩ ΣΗΜΑΣΙΑ (ΠΧ, ΜΕ ΕΙΔΕ ΚΑΙ ΔΕΝ ΜΕ ΠΙΕΝΤΗΣΕ ΝΤΙΠ)

ΠΛΑΕΝΩ

ΚΟΙΜΑΜΑΙ

ΠΛΑΤΣΑΝΑΩ

ΠΛΑΤΣΟΥΡΙΖΩ

ΠΛΙΟΤΕΡΟ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ

ΠΟΡΕΒΩ/ΠΩΣ ΤΑ ΠΟΡΕΒΕΙΣ;

ΠΕΡΝΩ ΤΗ ΖΩΗ ΜΟΥ

ΠΡΕΤΣΟΎΛΙΑ

ΔΙΑΦΟΡΑ ΜΙΚΡΟΠΡΑΓΜΑΤΑ

ΠΡΟΣΤΕΛΑΙΝΩ

ΕΠΑΡΚΩ (ΠΧ, ΔΕΝ ΠΡΟΣΤΕΛΑΙΝΕΙ Ο ΜΙΣΘΟΣ)

ΠΡΩΝΟΜΑΙ

ΖΕΣΤΑΙΝΟΜΑΙ ΣΤΟ ΤΖΑΚΙ, ΣΟΜΠΑ

ΠΤΣΑΡΙΝΑ

ΑΞΙΑ, ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΓΥΝΑΙΚΑ

ΡΕΤΖΑΔΑ

ΒΟΛΤΑ, ΠΕΡΙΠΑΤΟΣ (ΠΧ, ΤΡΑΒΑ ΜΙΑ ΡΕΤΖΑΔΑ ΝΑ ΔΕΙΣ ΤΙ ΓΙΝΕΤΑΙ)

ΡΟΓΚΙΖΩ

ΚΟΒΩ ΒΑΤΑ

ΡΟΥΠΩΣΑ

ΧΟΡΤΑΣΑ ΠΟΛΎ

ΡΟΥΧΝΑΩ

ΡΟΧΑΛΙΖΩ

ΣΑΛΑΈΜΑΙ

ΦΩΝΑΖΩ ΔΥΝΑΤΑ (ΠΧ, ΤΙ ΣΑΛΑΕΣΑΙ, Σ ΑΚΟΥΝ ΟΛΟΙ)

ΣΑΛΙΜΆΡΟ

ΤΡΕΛΗ ΓΥΝΑΙΚΑ

ΣΑΜΑΡΟΠΆΙΔΑ

ΓΥΝΑΙΚΑ ΜΕ ΑΣΧΗΜΟ ΣΩΜΑ, ΙΣΩΣ ΚΑΙ ΜΕ ΚΑΜΠΟΥΡΑ 

ΣΑΠΕΡΈΝΙΟΣ

ΤΙΠΟΤΕΝΙΟΣ, ΑΝΗΘΙΚΟΣ

ΣΑΤΙΛΙ

ΚΟΥΒΑΣ ΜΕΤΑΛΛΙΚΟΣ

ΣΒΟΥΡΝΑΩ

ΠΕΤΑΩ  ΜΑΚΡΙΑ ΚΑΤΙ (ΠΧ, ΤΟ ΣΒΟΥΡΝΙΞΑ ΠΑΡΑΠΕΡΑ)

ΣΓΑΡΛΑΩ

ΣΚΑΛΙΖΩ ΧΩΜΑ (ΠΧ, ΟΙ ΚΟΤΕΣ ΣΓΑΡΛΑΝΕ)

ΣΓΑΤΖΟΥΡΗΣ

ΑΧΤΕΝΙΣΤΟΣ, ΜΕ ΜΑΛΛΙΑ ΑΤΗΜΕΛΗΤΑ

ΣΚΑΠΕΤΑΩ

ΠΑΩ ΜΑΚΡΙΑ, ΠΕΤΑΩ ΚΑΤΙ ΜΑΚΡΙΑ (ΠΧ, ΠΟΥ ΣΚΑΠΕΤΗΣΕΣ ΕΚΕΙ ΠΕΡΑ)

ΣΚΕΒΩΝΩ

ΜΥΡΙΖΩ ΑΣΧΗΜΑ

ΣΚΙΑΖΟΎΡ

ΠΑΙΛΙΟ ΡΟΥΧΟ (ΠΧ, ΤΙ ΣΚΙΑΖΟΥΡ ΕΊΝΑΙ ΑΥΤΌ Π ΦΟΡΑΣ)

ΣΟΥΡΤΟΥΚΟ

ΠΑΝΩΦΟΡΙ, ΣΑΚΑΚΙ ΧΟΝΤΡΟ

ΣΤΟΥΜΠΙΑ

ΠΕΤΡΑ (ΠΧ, ΘΑ Σ ΠΕΤΑΞΕΩ ΣΤΟΥΜΠΙΑ)

ΣΤΡΑΒΟΚΑΤΝΙΖΩ

ΠΑΙΡΝΩ ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΟΜΑΡΑ

ΣΥΡΜΙΓΚΙΟΛΟ

ΑΥΤΉ ΠΟΥ ΚΑΝΕΙ ΒΟΛΤΕΣ,ΠΟΥ ΣΕΡΓΙΑΝΑΕΙ, ΠΟΥ ΔΕΝ ΚΑΘΕΤΑΙ ΣΕ ΈΝΑ ΜΕΡΟΣ

ΤΑΜΠΟΥΡΛΙΖΩ

ΛΕΩ ΔΙΑΦΟΡΑ ΧΩΡΙΣ ΝΟΗΜΑ, ΠΟΛΥΛΟΓΩ (ΠΧ, ΤΑΜΠΟΥΡΛΙΖΕ ΣΑ ΔΕ ΒΑΡΙΕΣΑΙ)

ΤΑΝΑΠΟΤΑ

ΑΝΑΠΟΔΑ

ΤΖΟΥΡΝΑΡΙΖΕΙ

ΤΡΕΧΕΙ ΚΑΤΙ ΥΓΡΟ (ΠΧ, ΑΦΕΣ ΑΝΟΙΧΤΗ ΤΗ ΒΡΥΣΗ ΚΑΙ ΤΖΟΥΡΝΑΡΙΖΕΙ, ΤΖΟΥΡΝΑΡ ΤΟ ΑΙΜΑ)

ΤΖΟΎΦΛΙΑ

ΜΆΤΙΑ (ΠΧ, ΑΝΟΙΞΕ ΤΑ ΤΖΟΥΦΛΙΑ Σ)

ΤΛΟΥΠΩΝΟΜΑΙ

ΣΚΕΠΑΖΟΜΑΙ/ΤΥΛΙΓΟΜΑΙ ΜΕ ΚΟΥΒΕΡΤΑ ΟΛΟΣ (ΠΧ, ΤΛΟΥΠΩΘΚΕ ΑΠ ΤΟ ΚΡΥΟ ΑΠΑΝ ΚΑΙ ΑΠΑΝ)

ΤΟΥ ΚΟΣΙ

ΓΡΗΓΟΡΑ (ΠΧ, ΤΡΑΒΑ ΤΟ ΚΟΣΙ)

ΤΟΥ ΠΕΡΑΣΕ ΤΟ ΚΑΣΑΒΈΡ

ΤΟΥ ΕΦΥΓΕ Η ΙΔΕΑ , ΤΟΥ ΠΕΡΑΣΕ Η ΟΡΕΞΗ

ΤΟ ΠΗΡΕ ΟΥΡΑ ΚΟΤΣΑΝ

ΕΠΙΜΕΝΕΙ ΠΟΛΎ ΣΕ ΚΑΤΙ (ΣΧΟΙΝΙ/ΚΟΡΔΟΝΙ)

ΤΟΥΡΛΆΠ

ΔΥΝΑΤΗ, ΑΠΟΤΟΜΗ ΒΡΟΧΗ (ΠΧ, Μ ΕΠΙΑΣΕ ΈΝΑ ΤΟΥΛΡΑΠ, ΕΓΝΑ ΜΟΥΣΚΕΜΑ)

ΤΡΑΠΈΤΗΣ

ΞΙΝΟΣ (ΠΧ, ΠΟΣΟ ΞΙΔΙ ΕΡΞΕΣ, ΤΟ ΚΑΝΕΣ ΤΡΑΠΕΤ)

ΤΡΑΩ

ΚΟΙΤΑΩ

ΤΡΙΨΑΝΕΣ

ΤΡΙΜΜΑΤΑ ΦΑΓΗΤΟΥ, ΨΙΧΟΥΛΑ

ΤΡΟΞΌΣ, ΤΡΟΞΑΜΆΡΑ

ΑΠΡΟΣΕΧΤΟΣ, ΒΙΑΣΤΙΚΟΣ (ΠΧ, ΣΚΟΝΤΑΨΑ ΑΠ ΤΡΟΞΑΜΑΡΑ Μ)

ΤΣΑΚΤΣΙΡΙΑ

ΜΙΚΡΟΠΡΑΓΜΑΤΑ ΔΙΑΦΟΡΑ

ΤΣΑΡΚΑΛΕΥΩ

ΜΑΣΤΟΡΕΥΩ, ΕΠΙΔΙΟΡΘΩΝΩ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΨΑΧΝΩ ΓΙΑ ΚΑΤΙ (ΠΧ, ΤΙ ΤΣΑΡΚΑΛΕΥΕΙΣ ΣΤ ΑΜΑΞ)

ΤΣΑΧΑΛΟ

ΣΚΟΥΠΙΔΑΚΙ ΜΙΚΡΟ  (ΠΧ, ΜΠΗΚΕ ΈΝΑ ΤΣΧΑΛΟ ΣΤΟ ΜΑΤΙ Μ)

ΤΣΕΛΕΠΗΣ

ΠΕΡΙΠΟΙΗΜΕΝΟΣ

ΤΣΕΡΝΙΑΖΩ

ΜΟΥΔΙΑΖΩ

ΤΣΕΧΩ ΚΑΤΣΟΥΛΑ

ΕΙΜΑΙ ΕΚΝΕΥΡΙΣΜΕΝΟΣ, ΚΑΚΟΔΙΑΘΕΤΟΣ

ΤΣΙΤΩΣΑ

ΧΟΡΤΑΣΑ

ΤΣΟΛΙΑ

ΠΑΛΙΑ ΡΟΥΧΑ

ΤΣΟΥΡΔΈΛΟ

ΑΝΗΘΙΚΗ ΓΥΝΑΙΚΑ

ΦΑΡΟΥΜΑΝΑΩ

ΖΩ ΕΠΙΠΟΛΑΙΑ, ΧΩΡΙΣ ΑΡΧΕΣ 

ΦΕΛΤΕΣΤΏΚΑ

ΜΕΓΑΛΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ (ΠΧ, ΜΟΥ ΡΘΕ Η ΔΕΗ, ΦΕΛΤΕΣΤΩΚΑ)

ΧΑΛΕΥΩ

ΑΝΑΖΗΤΑΩ, ΨΑΧΝΩ

ΧΛΙΜΑΡΑ

ΣΕ ΚΑΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

ΧΟΒΑΣ

ΑΥΤΟΣ ΠΟΥ ΒΑΡΙΕΤΑΙ, ΒΡΑΔΥΚΙΝΗΤΟΣ

ΧΟΛΟΕΜΑΙ

ΣΥΜΠΑΣΧΩ, ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΚΑΠΟΙΟΣ (ΠΧ, ΣΕ ΧΟΛΟΕΜΑΙ ΠΩΣ ΠΕΡΝΑΣ)

ΧΟΥΓΙΑΖΩ

ΕΠΙΠΛΗΤΤΩ

ΧΟΥΡΔΑ ΧΟΥΡΔΑ

ΓΡΗΓΟΡΑ, ΑΤΑΚΤΑ (ΠΧ, ΕΚΑΝΕ ΤΗ ΔΟΥΛΕΙΑ ΧΟΥΡΔΑ ΧΟΥΡΔΑ. ΠΩΣ ΤΑ ΑΚΟΥΜΠΙΣΕΣ ΕΚΕΙ, ΧΟΥΡΔΑ ΧΟΥΡΔΑ

ΨΤΟΥΡΑ

ΨΗΤΟ

ΩΙΔΊΖΩ

ΜΟΙΑΖΩ (ΠΧ,ΑΥΤΟΣ ΩΙΔΙΖ Τ ΠΑΤΕΡ Τ)










































































































































































































































































































































































5 σχόλια:

  1. Αρκετές λέξεις, έχουν κι άλλη ερμηνεία απο αυτή που αναφερεται.
    Αθάνατο χωριό!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. για το νοικοκυριο υπηρχαν τα πλάδια, τα χεράμια, οι μαντανίες, τα σαέσματα, οι μπόλιες.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. συδαύλι, σκαφιδι, πιάστης, πλαστήρα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. μαρτίτσι(δύο νήματα, ένα κόκκινο και ένα άσπρο για την 1 Μαρτίου), μπαμπάκια(βατράχια)

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Τι λες γι αυτό αγαπητό Ξηρόμερο