«Δημητράκη, από σήμερα δεν έχει άλλο φαγητό από το μαγειρείο μου»!

Ο «νηστικός»  Δημητράκης σημαιοφόρος, άριστος μαθητής, του Γυμνασίου της Παλαμαϊκής Σχολής Μεσολογγίου

      Η συναρπαστική, διδακτική και ανθρώπινη ιστορία  ενός μάγειρα, ο οποίος, δικαιολογημένως,  πριν από 52 χρόνια, αρνήθηκε να συνεχίσει να μου  προσφέρει φαγητό, επειδή είχε γεμίσει το τεφτέρι μου από … χρέη!!!

Του Δημήτρη Στεργίου*

      Ζητώ, προκαταβολικώς, συγνώμη από τους φίλους μου που συνεχίζω τις προσωπικές αναδρομές σε «πέτρινα χρόνια». Είναι συνειδητή επιλογή. Δεν το κάνω για τον εαυτό μου. Το κάνω για τα παιδιά μας, το κάνω για τους νέους μας, οι οποίοι νιώθω ότι σήμερα δοκιμάζονται από τη δεινή κρίση και δεν θέλω να είναι καταθλιπτικοί, απαισιόδοξοι, απογοητευμένοι! Διότι υπήρχαν εφιαλτικά … χειρότερα χρόνια , όταν ήμασταν κι εμείς, οι γονείς ή παππούδες τους, νέοι και είχαμε όνειρα, οράματα, στόχους. Αλλά, δεν τα «σπάγαμε», δεν τα «καίγαμε», δεν «βρίζαμε». Μόνο διαβάζαμε με εγκαρτέρηση, υπομονή και με ένα βασικό σκοπό: να κάνουμε τους γονείς μας να χαίρονται, να είναι υπερήφανοι για μας.....

      Ζητώ συγνώμη για την «ηθικοπλαστική» εισαγωγή μου. Ίσως σήμερα, ύστερα από τόσες «εκπεδεφτικές» μεταρρυθμίσεις, βιωματικά οράματα, μεγαλόστομους αλλά κούφιους  στόχους, ισοπεδωτική παντιέρα και δήθεν μοντερνισμούς, να ακούγονται όλα αυτά ως «ηθικοπλαστικά». Δεν είναι όμως. 

      Και θα σας διηγηθώ μια προσωπική, αλλά πολύ δυναμική, ιστορία από τα χρόνια μου ως μαθητή του εξαταξίου (τότε) Γυμνασίου της Παλαμαϊκής Σχολής Μεσολογγίου.

         Ήταν Δεκέμβριος του 1960, δύο εβδομάδες πριν από τις διακοπές των Χριστουγέννων, τις οποίες περιμέναμε με λαχτάρα όλοι οι συμμαθητές μου  από την Παλαιομάνινα να πάμε στο χωριό μας. Διότι, τότε, καθώς δεν υπήρχαν άλλα γυμνάσια στη γύρω περιοχή (μόνο στο Αγρίνιο, το Αιτωλικό και το Μεσολόγγι που απείχαν 30 – 40 χιλιόμετρα από το χωριό μας!) και στοιχειώδης έστω  συγκοινωνιακή σύνδεση με τις τρεις παραπάνω  πόλεις με γυμνάσια, αναγκάζονταν οι γονείς μας να παίρνουν την απόφασή τους μένουμε στο Μεσολόγγι σε ενοικιαζόμενα δωμάτια (όχι σπίτια ή διαμερίσματα!) ανά δύο για να μοιραστεί το κόστος διαμονής. Όσον αφορά στο φαγητό, είχαν συνεννοηθεί οι γονείς μας με το πολύ καλό  μαγειρείο –εστιατόριο του κυρ – Νότη να τρώμε (με λιτότητα, βεβαίως, βεβαίως!!!) «επί πιστώσει», δηλαδή με το τεφτέρι!

      Υπενθυμίζουμε ότι τότε, πέρα από τα ενοίκιο του δωματίου και το εστιατόριο, πληρώναμε και εγγραφές για την επόμενη τάξη, όλα τα σχολικά βιβλία, τετράδια και … πηλίκιο!

       Έτσι γινόταν επί πέντε περίπου χρόνια. Γέμιζε το τεφτέρι, πήγαιναν οι γονείς μας και έδιναν μερικές προκαταβολές και, ανάλογα με την εξασφάλιση οικογενειακού εισοδήματος από, εποχική, πώληση αγροτικών και κτηνοτροφικών  προϊόντων (στάρια, φακές, ρεβίθια, κουκιά, αμύγδαλα, καπνά, βελανίδι, αρνιά κλπ), εξοφλούσαν, πάντα καθυστερημένα το  συσσωρευμένο χρέος στο τεφτέρι.

     Τότε, λοιπόν, τον Δεκέμβριο του 1960 πήγα, όπως κάθε μέρα, το μεσημέρι, μετά το σχόλασμα από το Γυμνάσιο, στο εστιατόριο το κυρ – Νότη για να … «παραγγείλω» το λιτό φαγητό μου, όπως είχα πάρει οδηγίες από το σπίτι μου!!!  

      Κι ενώ, λοιπόν, κοίταζα τις … κατσαρόλες με τα φαγητά για να … παραγγείλω, έρχεται ο κυρ – Νότης και μου λέει: «Δημητράκη, από σήμερα δεν έχει άλλο φαγητό για σένα από το μαγειρείο μου»!!!.

       Έφυγα! Πήγα στο δωμάτιό μου. Εκεί είχα ολόκληρο σχεδόν το φρέσκο ζυμωτό ψωμί, ελιές, τυρί και αυγά,  που μου είχε στείλει η μακαρίτισσα η μητέρα μου με ένα «λεωφορείο», με το οποίο ένας διορατικός συγχωριανός μου προσπάθησε να καλύψει τη συγκοινωνιακή σύνδεση Παλαιομάνινας – Μεσολογγίου!  ΄Εφαγα και χόρτασα το «φαγητό» αυτό και, ως συνήθως, το έριξα στο διάβασμα.

      Μετά από λίγο έρχεται ο συμμαθητής – συγκάτοικός μου στο ίδιο δωμάτιο, ο Βασίλης, ο οποίος κι αυτός έτρωγε στο ίδιο εστιατόριο και μου είπε: «Δημήτρη, σήκω, πάμε στο εστιατόριο για να φας. Σε θέλει ο κυρ – Νότης»!

       Όπως αντιλαμβάνεσθε, δεν πήγα! Τι είχε γίνει, όπως με πληροφόρησε ο συγκάτοικος – συμμαθητής μου. Στο βάθος της αίθουσας του εστιατορίου έτρωγε, κι εκείνος με τεφτέρι, ένας λαμπρός καθηγητής μου, φιλόλογος – ιστορικός,  εργένης. 

       Μόλις είδε τη σκηνή με το  «ιταμό» ύφος του κυρ – Νότη και την απομάκρυνσή μου από το εστιατόριο, σηκώθηκε και πήγε να τον συναντήσει στο μαγειρείο  και του είπε: «Ντροπή σου, κύρ – Νότη! Ο Στεργίου, μπορεί να είναι φτωχός, αλλά είναι ο πρώτος μαθητής στην τάξη του, είναι ο σημαιοφόρος του Γυμνασίου της Παλαμαϊκής Σχολής Μεσολογγίου, είναι ο άριστος μαθητής στα μαθήματά μου (αρχαία, Νέα, Ιστορία, Λατινικά!). Σε όλα τα μαθήματα. Αυτά είπε, κι έφυγε χωρίς να τελειώσει το φαγητό του…

        Δεν πήγα ποτέ στο εστιατόριο του κυρ - Νότη  μέχρι στις 23 Δεκεμβρίου που έφυγα για το χωριό μου και διηγήθηκα στους γονείς μου την «περιπέτεια» αυτή.

      Για να μη μακρηγορώ, όταν, μετά τις διακοπές των Χριστουγέννων, επιστρέψαμε στο Μεσολόγγι, με πληροφόρησε ο κυρ- Νότης ότι το χρέος που αναγραφόταν στο τεφτέρι δεν υπάρχει και, συνεπώς, με προσκάλεσε και με παρεκάλεσε να πηγαίνω να τρώω στο εστιατόριό του  χωρίς προβλήματα. Μάλιστα για να με πείσει μού έδειξε και το … τεφτέρι…

       Πραγματικά, διαπίστωσα ότι το χρέος είχε «κουρευτεί»! Δεν έμαθα ποτέ πώς «κουρεύτηκε» το τεφτέρι.  Ούτε ο κυρ – Νότης μου είπε ποτέ, μολονότι ως φοιτητής πάντα περνούσα από το εστιατόριο και συζητούσαμε για όλα τα θέματα, αλλά ποτέ για τη σκηνή της άρνησης να μου δώσει φαγητό. Δεν ήθελε με τίποτε να γίνει  λόγος «για τέτοια ντροπή», όπως έλεγε σε άλλους καθηγητές και συμμαθητές μου.

      Πάντως, υποψιάζομαι ότι τουλάχιστον το 50% του «κουρέματος» έγινε από τον καθηγητή μου και αγαπητούς συμμαθητές μου, οι οποίοι ενημερώθηκαν για τη σκηνή: «Δημητράκη, από σήμερα δεν έχει άλλο φαγητό για σένα από το μαγειρείο μου»!

     Αυτή η άρνηση, μετά από 52 χρόνια, ηχεί ακόμα στα αυτιά μου! Αλλά, προς θεού, όχι αρνητικά, όχι μισητά, όχι απελπιστικά, αλλά μεγάθυμα και αισιόδοξα. Γιατί; Μα, διότι δεν απετέλεσε σε καμιά περίπτωση εμπόδιο για τα οράματά μου, τους στόχους μου… Κι έχω και τέσσερα παιδιά!!!

    Κι αυτό ζητώ από τους σημερινούς νέους, που δοκιμάζονται από τη δεινή οικονομική κρίση…Εγκαρτέρηση, υπομονή, αισιοδοξία. «Αύριον γαρ έσσετ΄ άμεινον»...

*Δημοσιογράφος από την Παλαιομάνινα. Διετέλεσε διευθυντής του «Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής», διευθυντής Σύνταξης του «Οικονομικού Ταχυδρόμου» και της «Απογευματινής» και αρθρογράφος επί τριάντα χρόνια στις εφημερίδες «Νέα» και «Βήμα». Είναι συγγραφέας επτά οικονομικών βιβλίων και τριών ιστορικών – λαογραφικών για την Παλαιομάνινα