Την Κυριακή 28 Οκτωβρίου 2018, μετά την Επιμνημόσυνη δέηση στο Μνημείο των Ηρώων στη Βόνιτσα για την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου, τον πανηγυρικό λόγο της ημέρας εκφώνησε ο ιστορικός, συγγραφέας και Αντιπρόεδρος της Αμφικτιονίας Ακαρνάνων κ. Στυλιανός Ντίνος.
Παραθέτουμε κατωτέρω το λόγο του:
ΑΜΦΙΚΤΙΟΝΙΑ ΑΚΑΡΝΑΝΩΝ
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
ΠΑΝΗΓΥΡΙΚΟΣ ΤΗΣ 28ης Οκτωβρίου 2018
Αιδεσιμότατε, Πολιτικές και Στρατιωτικές αρχές του τόπου, κάτοικοι του Δήμου Ακτίου Βόνιτσας, ευτυχείς επισκέπτες αυτής πόλης, της πόλης των 18 Εθνοτήτων.
Στη παγκόσμια ιστορία, αυτά που συνέβησαν στην Ελλάδα από την 28η Οκτωβρίου μέχρι και τα μέσα Νοεμβρίου 1940 έχουν μείνει ως μοναδικά και εντελώς απροσδόκητα γεγονότα.
Οι Ιταλοί είχαν σοβαρές ελπίδες για μια θετική ανταπόκριση από τον Πρωθυπουργό Μεταξά στο αίτημα για να διαβούν από την Ελλάδα. Ένα πρωθυπουργό με καθαρά γερμανικές νοοτροπίες και ακόλουθο της γερμανικής φιλοσοφίας, για τον οποίο ανέμεναν ότι θα αγνοούσε τον μέχρι εκείνη την στιγμή φιλοάγγλο Έλληνα Βασιλέα Γεώργιο..............
Οι Γερμανοί ήλπιζαν ότι οι παλιότερες νουθεσίες της εκλιπόντος στιβαρής κυρίας του παλατιού της βασιλομήτορος Σοφίας, της αδελφής του των Κάιζερ, της μητέρας του Βασιλέα Γεώργιου, θα επηρέαζαν τον γιό της, ο οποίος πλέον είχε δει την στρατιωτική σκακιέρα να κυριαρχείται από το γένος της γερμανίδας μητέρας του.
Η παγκόσμια κοινότητα γνώριζε για τις διώξεις που για τα τελευταία χρόνια είχε ενεργήσει το χωρίς κοινοβουλευτική εκπροσώπηση καθεστώς του Μεταξά.
Διώξεις – συλλήψεις – φυλακίσεις – εξορία – ανθρώπινη εξαθλίωση. Ένα έθνος κομμένο στα δύο με μίσος και διχασμό. Οι ξένες δυνάμεις αναρωτιόνταν: -Ποιος θα πήγαινε στο μέτωπο να πολεμήσει και για ποιόν θα πολεμούσε;
Και όμως μέσα σε 15 μέρες οι Κασσάνδρες διαψεύστηκαν.
Ο Γερμανο- ανατραφής πρωθυπουργός Μεταξάς αρνείται την παράδοση της Ελλάδας στους συμμάχους των Γερμανών.
Ο Βασιλέας Γεώργιος αγνοεί την εκ μητρός καταγωγή του και κηρύττει άμεσα επιστράτευση.
Ο γραμματέας του Κουμουνιστικού Κόμματος, ο Ζαχαριάδης, μέσα από τις φυλακές συντάσσει και παραδίνει επιστολή στον Μεταξά, που του ζητά την ελευθέρωση όλων των πολιτικών κρατουμένων και την συμμετοχή τους στον εθνικό αγώνα της διατήρησης της ανεξαρτησίας της πατρίδας. Μια επιστολή που ακόμα και σήμερα είναι ένα μεγάλο θέμα συζήτησης.
Τα κινηματογραφικά στιγμιότυπα από τις αναχωρήσεις των ελλήνων στρατιωτών για τα μέτωπα του πόλεμου, μπορούν να αντιστοιχηθούν με τα απαντήματα των πανηγυριωτών στους γάμους και στις χαρές.
Αυτό το απροσδόκητο της συμπεριφοράς στην Ελλάδα στο κρίσιμο δεκαπενθήμερο, ήταν αυτό που τότε έσωζε την Ελλάδα. Αυτό το απροσδόκητο του Έλληνα, αυτή η αδυναμία των ξένων δυνάμεων να προσδιορίζουν την επόμενη κίνηση, την επικείμενη συμπεριφορά του Έλληνα, μας έχει σώσει από τα ανθελληνικά τους σχέδια.
Σήμερα βρισκόμαστε εδώ για να αποδώσουμε τιμή και να πραγματοποιήσουμε το μνημόσυνο των ψυχών αυτών που χάθηκαν στον πόλεμο του 40’, αυτών που αφανίστηκαν, τραυματίστηκαν σωματικά και ψυχικά αλλά και των οικογενειών αυτών που γεύτηκαν με τον σκληρότερο τρόπο την απώλεια συγγενών.
Τα τελευταία χρόνια οι ακόλουθοι των μαζικών μέσων επικοινωνίας της Δυτικής Ευρώπης, οι θιασώτες μιας ξένης νοοτροπίας, ξεκινώντας αρχικά από ένα αναλογισμό, θέτουν ερωτήματα και καθιερώνουν γιορτές για την ημέρα της απελευθέρωσης από τους Γερμανούς.
Διατυμπανίζουν γιατί στην Ελλάδα δεν έχουμε σαν κεντρική ημέρα την ημέρα της απελευθέρωσης και σε αντίθεση με τα περισσότερα Δυτικά κράτη, τιμούμε την ημέρα της έναρξης του πολέμου, την ημέρα της δια των όπλων παράνομης θέλησης ενός εθνικιστή στο να επιβάλλει την κυριαρχία του στο δικό μας έθνος.
Όμως εμείς σε αυτή την ημερομηνία της αποχώρησης των γερμανικών στρατευμάτων τι να γιορτάζαμε;
-Τους χιλιάδες νεκρούς;
-Τους χιλιάδες τραυματίες;
Είχαμε ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά απωλειών σε σχέση με τον πληθυσμό από όλες τις δυτικές χώρες. Με την απελευθέρωση όλοι τους είχαν ένα νεκρό ή ένα σακατεμένο. Τι να βρούν και να γιορτάσουν. Αυτές οι γιορτές στην ημέρα της απελευθέρωσης ήταν για τα κράτη που μέσα σε 24 ώρες οι γερμανοί έφτασαν στην πρωτεύουσα, χωρίς σημαντικές μάχες , χωρίς πολύνεκρες απώλειες.
Ολοι είχαν από ένα νεκρό στα σπίτια τους , στη γειτονιά τους. Ολοι είχαν ένα σακατεμένο στρατιώτη που δεν μπορούσε να προσφέρει στην οικογένεια αλλά ήταν και ένα μόνιμο βάσανο.
-Τι να γιορτάζαμε;
-Πόσοι Έλληνες είχαν χαθεί στο πόλεμο και τα κορμιά τους, τα οστά τους δεν είχαν μεταφερθεί στον τόπο τους.
-Πόσες μαυροφορεμένες μανάδες και αδελφές δεν είχαν τάφο του σκοτωμένου, που να πάνε να κλάψουν και που να ανάψουν το καντήλι.
Σε αυτό εδώ τον χώρο του μνημείου σε κάθε τέτοια μέρα οι συγγενείς όλων αυτών που χάθηκαν στον πόλεμο, εδώ έρχονταν για το μνημόσυνό τους. Οι μαυροφορεμένες μάνες και οι αδελφές λίγο πιο πρίν την συγκέντρωση του κόσμου, έρχονταν και άφηναν στο πίσω μέρος του μνημείου, ένα ματσάκι από χρυσάνθεμα. Δεν στέκονταν εδώ μπροστά με τους επίσημους, αλλά όσο διαρκούσε το μνημόσυνο ήταν μέσα στο στενό του κυρ Μιχάλη Παπακώστα και του Σουρτζή ξεπροβάλλοντας κρυφά το κεφάλι τους μπροστά από το καλύβι της Θειά Βούλας.
Την ημέρα της αποχώρησης των Γερμανικών στρατευμάτων από την Βόνιτσα, τοπικές μονάδες του ΕΛΑΣ ήταν στα ανατολικά της Ορνίτσας. Αρχηγός τους ο Τάκης Ζέρβας, ο αδελφός του Νίκου Ζέρβα, του μετέπειτα μέγα δωρητή του Δήμου. Ηταν έτοιμοι για επίθεση, όταν ανέβηκε εκεί ο παπά Καούρας.
-Όχι άλλους νεκρούς, συμβούλεψε ο παπακαούρας. Θα σκοτώσετε και θα σκοτωθείτε. Η πόλη δεν αντέχει άλλους θρήνους.
Ο Τάκης Ζέρβας τον άκουσε. Ο παπακαούρας είχε δίκιο, ή μπορεί να γνώριζε. Οι Γερμανοί μέχρι που έφυγε και το τελευταίο αποβατικό πλοίο τους για την Σαλαώρα, είχαν ισχυρή μονάδα με πολυβόλα όπλα έξω από την ανατολική πύλη του κάστρου.
Ας ακούσουμε για πρώτη φορά ένα άγνωστο χρονικό από εκείνα τα δύσκολα χρόνια. Αφορά τρείς συντοπίτες μας, ανώτερους αξιωματικούς του στρατού, οι οποίοι προτίμησαν την σωματική και ψυχική ατίμωση από την συνεργασία με τους κατακτητές. Μια ιστορία που έμεινε άγνωστη γιατί ποτέ δεν θέλησαν να δρέψουν δάφνες.
Τα γεγονότα παρουσιάζονται μέσα από μια επιστολή που σύνταξε από την Ιταλία όπου ήταν επί μήνες κρατούμενος και έστειλε στην γυναίκα του ο ανώτερος αξιωματικός πεζικού Αλέξανδρος Παπαγεωργίου.
Απόσπασμα από το βιβλίο της Παπαγεωργίου – Τζούρου Βικτωρίας:
Τον Ιανουάριον του 1943 αφίχθηκαν τρεις αποστολαί Αξιωματικών Ελλήνων εξορίστων, μεταξύ των οποίων οι Στρατηγοί Μανέτας, Πλατής, Ισμαήλος ως επίσης και έξι αξιωματικοί με παράλυτους τας χείρας και τραυματισμένους πόδας εκ των μαρτυρίων άτινα υπέστησαν εν Ελλάδι.
Ούτοι είναι ο Αντισυνταγματάρχης πεζικού Δρίβας Χαρίλαος, ο Ταγματάρχης πεζικού Πατούνης Διονύσιος, ο Λοχαγός Διακαιάκος Κυριάκος, ο Υπολοχαγός Ροντογιάννης Δημήτριος, ο έφεδρος υπολοχαγός Μάρης Θεόδωρος και ο έφεδρος ανθυπολοχαγός Μαυρομάτης Χρήστος.
Ούτοι συνελήφθησαν εν Βονίτση και Κατούνη της Ακαρνανίας. Υπέστησαν πλέον του ξυλοκοπήματος και το μαρτύριον τούτο. Τους εκρέμασαν εις δένδρον υψηλά με τας χείρας προς τα οπισω δεμένας δια σκοινίου του επίσης δεμένος εις δέντρον και με 50 κιλά βάρος έκαστον πόδα. Και οι εξι ούτοι οδηγήθησαν εις Ιταλίαν και συνεπώς εις το στρατόπεδον ως λίαν επικίνδυνοι.
Δια να εκδυθώσι ή ενδυθώσι να φάγωσι πλυθώσι και σωματική των ανάγκη εβοηθούντο υπό των συναδέλφων και ουδεμία ιατρική περίθαλψη παρέσχη εις το στρατόπεδον επί πολλάς ημέρας μέχρι ότου αφίχθη εις το στρατόπεδόν μας αντιπρόσωπος του Παπα, εις ον παρεδόθη υπόμνημα και παρουσιάσθηκαν ούτοι ει ην ευρίσκοντο κατάστασιν.
Ο αντιπρόσωπος του Παπα έφριξε πρό της καταστάσεως ταύτης και αμέσως ετηλεγράφησεν εις Μιλάνο, ίνα αποσταλώσι ειδικοί νευρολόγοι προς εξέτασιν των Ελλήνων αξιωματικών. Οντως την επομένην αφίχθησαν δύο νευρολόγοι ιταλοί στρατιωτικοί ιατροί οίτινες διέταξαν την άμεσον εισαγωγή των εξι εις ειδικήν νευρολογικήν κλινικήν αναπήρων στο Μιλάνον, όπου μεταβάντες και υπαστάντες επιστημονικήν όντως θεραπείαν εξήλθον μετά τρίμηνον, αποκατασταθέντων τελείως των χειρών και ποδών των.
Τα σημεία εκ των τραυμάτων των σχοινίων όμως εξακολουθούν παραμένοντα.
Η σημερινή ημέρα είναι μνημόσυνο για όσους χάθηκαν, για όσους τραυματίστηκαν για όσους πολέμησαν και για όσους έμειναν πίσω στερημένοι ακόμα για το ψωμί της οικογένειας.
Τα χρόνια που πέρασαν από τότε, η φθορά μιας καθιερωμένης και μάλιστα υποχρεωτικής επανάληψης, δημιούργησαν μια γιορτή που ταυτίστηκε με την δημόσια αργία και με την σταδιακή απώλεια όχι μόνο της εθνικής μνήμης αλλά και με άθελη ασέβειασε αυτούς που πολέμησαν για την δική μας ελευθερία.
Το ποιος φταίει για τα σημερινά φαινόμενα που ο κάθε δημοτικός άρχοντας, ο κάθε αξιωματούχος, ο κάθε γονέας, να βρίσκονται σε αυτό τον χώρο, αν είναι εκλεγμένοι, η εν υπηρεσία ή να έχει το παιδί του στην παρέλαση και να απουσιάζει όταν εκλείπουν οι παραπάνω ιδιότητες, είναι φταίξιμο όλων μας ανεξαιρέτως.
Το να έχει καταστεί ο πανηγυρικός της ημέρας σαν μια τυπική διαδικασία, να αναζητούμε στην κυριολεξία τα σχολεία για να αναλάβουν αυτή την ιερή υποχρέωση, να έχουμε πανηγυρικούς με περιεχόμενο που προκαλεί διχασμούς αλλά και πολιτικές τοποθετήσεις που μπορεί να θίγουν το κοινό αίσθημα, είναι από τα στοιχεία της υποβάθμισης αυτής της ιερής ημέρας.
Συνέλληνες, όλοι μας είχαμε στην οικογένειά μας, στο συγγένειό μας, στη γειτονιά μας, απώλειες από τον πόλεμο του 40’. Ολοι μας καθημερινά βλέπαμε τις μαυροφορεμένες που δεν έβγαλαν ποτέ τα μαύρα και θαφτήκαν με αυτά, όλοι μας έχουμε βιώματα από τις ιστορίες που μας έλεγαν στις δροσερές καλοκαιρινές νύχτες και στην θαλπωρή του χειμωνιάτικου τζακιού. Ολοι μας είμαστε ελεύθεροι επειδή αυτοί σκοτώθηκαν στις μάχες, τραυματίστηκαν, πολέμησαν αφήνοντας πίσω τις οικογένειές τους στην πείνα και στην εξαθλίωση.
Σήμερα και κάθε τέτοια μέρα αυτούς τιμούμε και θυμόμαστε.
Αιωνία τους η μνήμη.
Εκφωνηθείς εις Βόνιτσα 28.10.2018.
ΔΕΙΤΕ ΚΑΙ ΒΙΝΤΕΟ με αποσπάσματα απο τον πανηγυρικό για την 28η Οκτωβρίου από τον ΣΤΕΛΙΟ ΝΤΙΝΟ.
ΒΙΝΤΕΟ: Στέλλα Λιάπη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Τι λες γι αυτό αγαπητό Ξηρόμερο