ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ: Η Επιφανής διακόνισσα Θεοπρέπεια των Βυζαντινών χρόνων, στο σημερινό χωριό ΔΡΥΜΟΣ Βόνιτσας

ΑΜΦΙΚΤΙΟΝΙΑ ΑΚΑΡΝΑΝΩΝ

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

Άρθρο, στην μνήμη του Μπάρμπα-Φίλιππα

5ος μ.Χ αιώνας.

Περιοχή του σημερινού χωριού ΔΡΥΜΟΣ Βόνιτσας.

Η Διακόνισσα Θεοπρέπια

        Στην περιοχή του σημερινού χωριού ΔΡΥΜΟΣ Βόνιτσας και από το δυτικό άκρο του χωριού, σε απόσταση περί τα 500 με 700 μέτρα, υπάρχει μια περιοχή με το τοπωνύμιο Παλιοκλήσι. Εκτός από τα ερείπια μιας παλιάς εκκλησίας, εντοπίστηκαν αρκετοί τάφοι, άλλοι συλημένοι και άλλοι χωρίς τυμβωρυχία. 

       Σε ένα ιδιαίτερο χώρο της Παλιοκλησιάς υπήρξαν δύο τάφοι, Ο ένας με μήκος 2 μέτρα, πλάτος 0,67, βάθος 0,77. Τα πλάγια του τάφου ήταν κτισμένα με πλίνθους ενώ η πλάκα επικάλυψης ήταν από πέτρα. Ο δεύτερος τάφος με διαστάσεις μήκος 2 μέτρα, πλάτος 0,47, βάθος 0,837. Τα πλάγια του τάφου ήταν κτισμένα με πλίνθους και με εσωτερικό κονίαμα. Εκεί δίπλα βρέθηκε μια επιτύμβια πλάκα με διαστάσεις 0,92*0,85 και πάχος 10,5 εκατοστά.............

    Το περιεχόμενο της γραφής στην επιτύμβια στήλη, αναφέρει για τον θεοσεβή βίο μιας γυναίκας που έζησε εκεί, είχε την ευτυχία να χρηστεί διακόνισσα  και υπηρέτησε με σεβασμό τα Ιερά της καθήκοντα.

    Η επιγραφή αρχίζει με το σημείο του Σταυρού και αποτελείται από εννέα γραμμές.

Το ιερό κείμενο έχει ως ακολούθως:

+ Ενθάδε κείτε

η δούλη του ΚΥ

Θεοπρέπια

αιπάρθενος και 

διακόνισσα του ΚΥ ασ-

κητικόν, θεόζη-

λον, πάνσεμνον

τε εν Κυρίω Θεώ

διανήσασα βίον.

         Ο θεσμός της διακόνισσας υπήρξε στα πρώτα Χριστιανικά χρόνια αλλά με την χρονική διαδρομή άρχισε να εξασθενεί με αποτέλεσμα στα πρώτα χρόνια του Μεσαίωνα να τείνει σε εξαφάνιση.

       Το όνομα Θεοπρέπια δεν ήταν και τόσο σύνηθες στα τότε χρόνια. Συναντούμε αυτό το όνομα και μάλιστα με τον Ιερό θεσμό της διακόνισσας στην σύζυγο του Γρηγορίου Νύσσης, η οποία έλαβε την Ιερά χειροτονία της  αμέσως μετά την χειροτονία του συζύγου της ως αρχιεπισκόπου.

***************

         Ο έφορος αρχαιοτήτων Ευθ. Μαστροκώστας (1915-1998 μχ), του οποίου το αρχείο συμβουλευθήκαμε, τοποθετεί χρονολογικά την επιτύμβια στήλη στην διάρκεια του 5ου αιώνα μ.Χ. Οι ανασκαφές σε αυτή την περιοχή και οι γραφές του Ευθ. Μαστροκώστα, αφήνουν ισχυρές έννοιες για την διαχρονική χρήση αυτής της περιοχής, με παλαιότερη ύπαρξη εκεί ενός Ασκληπιείου.  Οι σκέψεις αυτές προέρχονται από την εκεί εύρεση πλήθους «ενεπίγραφων λίθων» με αναφορές στην λέξη «Ασκληπιώ».

       Για μια ακόμα φορά βρισκόμαστε μπροστά στο μεγαλείο και αρχαιολογικό πλούτο της περιοχής μας. Η δική μας πίστη, πίστη που με τα σημερινά στοιχεία δεν μπορεί να τεκμηριωθεί, αλλά τα ίδια τα στοιχεία μπορούν να μας οδηγήσουν σε σκέψεις-συμπεράσματα, ορίζει ότι η περιοχή του σημερινού Δρυμού αποδέχθηκε πιο νωρίτερα από άλλες περιοχές την Χριστιανική  πίστη,  ιδρύθηκαν εκκλησίες, δημιουργήθηκαν θρησκευτικά κέντρα, ώστε να φτάσουμε στον 5ο μΧ αιώνα, τον «χρυσό αιώνα» της Χριστιανοσύνης της περιοχής.

       Οι πρώτες ανασκαφές άρχισαν με την εγκατάσταση του νέου χωριού και με την διάνοιξη του δρόμου Αμφιλοχία-Βόνιτσα (εργολαβία από τον Καλογεράκη). Η νέα διάνοιξη της Εθνικής οδού Αμβρακία-Ακτιο, έφερε στο φώς δύο αξιόλογα κτηριακά  συγκροτήματα.

       Πιστεύουμε ότι είμαστε κοντά στις αποδείξεις για Αποστολική Εκκλησία στην περιοχή του Δρυμού.  Οι ανασκαφές πρέπει να συνεχιστούν.

   -Ευχαριστούμε  τον φοιτητή Πέτρο Ζακυνθινό, για συμμετοχή του στην  με καθοδήγηση  έρευνα στα αρχεία της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και εντοπισμό του αρχείου Ευθύμιου Μαστροκώστα. Πρέπει να σημειώσουμε ότι το 2011 ο Πέτρος Ζακυνθινός με τον Χρήστο Θεοδώρου  και τον Ιωάννη Ντίνο είχαν συμμετοχή  στο project «Θεόδωρος Γρίβας, ο σταυραετός της Λάμιας» με το θέμα «Ο Σίμος Μπούα Γρίβας, στο μοναστήρι του  Αγίου Προδρόμου στο λιβάδι Καρυάς Λευκάδας.» .