Νίκη Φούντα: Ομιλία στη Βουλή για υδάτινους πόρους

       Ομιλία της βουλευτού Αιτωλοακαρνανίας, Νίκης Φούντα, στην Ολομέλεια της Βουλής στα πλαίσια συζήτησης σχετικά με την ιδιωτικοποίηση των υδάτινων πόρων

Κύριε Υπουργέ,

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

        Η Δημοκρατική Αριστερά εκφράζει τη βαθύτατη θλίψη της για το χαμό του Αντιπροέδρου της Βουλής του Αθανάσιου Νάκου και θα θέλαμε να εκφράσουμε τα βαθύτατα συλλυπητήρια μας στους οικείους του.

       Προσωπικά, θα ήθελα να εκφράσω τη θλίψη μου και για το επίπεδο της συζήτησης, με τους απαράδεκτους χαρακτηρισμούς μέσα στην Αίθουσα. Κάποια στιγμή θα πρέπει όλοι να σκεφτούμε αν τη στιγμή που συμβαίνουν πολύ σοβαρά πράγματα εκεί έξω με αυτό το λαό που ταλανίζεται, εμείς μπορούμε να αναλωνόμαστε σε αυτές τις συμπεριφορές............

    Να ξεκινήσω περί του θέματος, λέγοντας ότι η Δημοκρατική Αριστερά έχει εκφράσει τις επιφυλάξεις της και στην ψήφιση του νομοσχεδίου, μη υπερψηφίζοντάς το και εκφράζοντας τις επιφυλάξεις κυρίως για την αποκρατικοποίηση της ΔΕΗ, της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ.

      Σε όσα ακούστηκαν -εκτός θέματος βέβαια- η θέση μας είναι σαφής και πρέπει να το τονίσω. Θέλουμε μια ευρωπαϊκή Γερμανία κι όχι μια γερμανική Ευρώπη. Είμαστε εδώ, ώστε να διασφαλίσουμε τους όρους κάτω από τους οποίους θα γίνει αυτή η αποκρατικοποίηση. Κι αν όλοι μέσα σε αυτή την Αίθουσα είχαμε συμφωνήσει ότι αυτός πλέον είναι ο στόχος μας -οι όροι, δηλαδή- το ζητούμενο, το δημόσιο όφελος θα ήταν κάτι διαφορετικό στη σκέψη μας. Όλα θα ήταν καλύτερα, όλα θα ήταν διαφορετικά.

     Θα μιλήσουμε, δηλαδή, για δύο συνισταμένες: Για τους όρους κάτω από τους οποίους πρέπει να γίνεται αυτή η αποκρατικοποίηση και για τις «χρυσές τομές» οι οποίες πρέπει να βρεθούν, έτσι ώστε να καταλήξουμε στη συνιστώσα η οποία είναι το δημόσιο συμφέρον.

         Η ανάπτυξη μέσω της ιδιωτικής πρωτοβουλίας και του κεφαλαίου -αναπόφευκτα στη συγκυρία την οποία περνάμε- αλλά και η εξασφάλιση, όπως είπα, αυτού του δημοσίου συμφέροντος, δεν πρέπει να είναι συγκρουσιακές πολιτικές, αλλά πολιτικές συμπληρωματικές.

       Είμαστε εδώ για να διασφαλίσουμε και τη συνέχεια του ρόλου του κράτους, της σύνθετης αυτής διαδικασίας για τη συνέχιση της παρεχόμενης ποιότητας νερού, της εξασφάλισης των δικτύων σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Ελλάδας, ως δέσμευση και του επενδυτή -και αυτό θα έπρεπε να είναι το πρώτιστο χρέος αυτής της κοινοβουλευτικής διαδικασίας- και την κατάλληλα ελεγχόμενη τιμολογιακή πολιτική.

     Επίσης, αυτό που θα έπρεπε να αναζητούμε σ’ αυτή την   Αίθουσα είναι και η αύξηση της συνολικής αξίας της εταιρείας. Η συγκυρία αναγκάζει κινήσεις που πρέπει να γίνουν ταχύτατα, χωρίς να υπάρχει πολυτέλεια λάθος χειρισμών.

Θέλω να κάνω δύο σχόλια μόνο για κάποιες εξελίξεις:

     Η μείωση που έγινε στα τιμολόγια της ΕΥΔΑΠ, είναι κάτι που πρέπει όλοι να το δεχόμαστε θετικά. Πρέπει να πούμε ότι υπάρχει και κάτι που λέγεται «ψυχολογία της αγοράς» και «ψυχολογία του κόσμου» που βρίσκεται εκεί έξω και κανένας δεν πρέπει να το υποβαθμίζει.

Επίσης, πρέπει να πούμε σε όσους θέλουν να μιλούν για το χρέος της ΕΥΔΑΠ, το πώς θα διασφαλίσουμε τη βιωσιμότητά της και τους Έλληνες πολίτες, ότι πρέπει να αναζητήσουν γιατί οι δήμοι οφείλουν στην ΕΥΔΑΠ 223 εκατομμύρια ευρώ και γιατί τα Υπουργεία, κύριε Υπουργέ, οφείλουν για νερό -από το 2002 μέχρι το 2010- 523 εκατομμύρια ευρώ. Η ΕΥΔΑΠ θα μπορούσε να είναι μια ακόμα πιο κερδοφόρος εταιρεία. Και θα έπρεπε όλοι αυτή τη στιγμή να κοιτάμε προς αυτή την κατεύθυνση.

        Πρέπει να πούμε δυο λόγια πριν ανακεφαλαιώσουμε, για το τι πρέπει να γίνει για το ρόλο της Ρυθμιστικής Αρχής Υδάτων, που απ’ ό,τι φαίνεται θα τον έχει η Ειδική Γραμματεία Υδάτων. Πρέπει να επιστήσουμε την προσοχή για την ταχύτητα των διαδικασιών. Επισημαίνουμε μόνο ότι στην Αυστραλία, που είναι ένα πολύ ευνομούμενο κράτος, όλη αυτή η διαδικασία διήρκησε δύο χρόνια. Εμείς δεν έχουμε αυτή την πολυτέλεια αυτή τη στιγμή. Και πρέπει να ζητήσουμε στη σύμβαση παραχώρησης να υπάρχει η ενσωμάτωση αντίστοιχων μελετών, καθώς και δεσμεύσεις για δικλείδες ασφαλείας, όπως αυτή του κόστους - οφέλους του εγχειρήματος.

       Ανακεφαλαιώνοντας, τα ζητούμενα είναι τα εξής: Η διασφάλιση του ελέγχου του φυσικού αγαθού του νερού από το δημόσιο. Κάτι που πρέπει να αποσαφηνιστεί είναι το τι θα γίνουν οι εργαζόμενοι αυτών των δύο επιχειρήσεων. Αυτά είναι ερωτήματα που θα θέλαμε να απαντηθούν σήμερα. Επίσης, πρέπει να αποσαφηνιστεί το κατά πόσο οι παραχωρησιούχοι θα τηρήσουν την υποχρέωσή τους για διενέργεια επενδύσεων, για τη συντήρηση, αναβάθμιση και επέκταση των δικτύων και των υποδομών.

       Το καίριο θέμα της αποκρατικοποίησης είναι η τιμολογιακή πολιτική, με τη Δημοκρατική Αριστερά να υποστηρίζει σθεναρά την υποστήριξη των κοινωνικών τιμολογίων, καθώς κι ένα προοδευτικό σύστημα τιμολόγησης με κλιμακούμενες χρεώσεις.

        Το βασικό ερώτημα είναι ποιος θα ελέγχει τον τρόπο καθορισμού της τιμολογιακής πολιτικής των παρεχόμενων υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης.

         Επίσης, θα ήθελα να πω, σε συνδυασμό με αυτό που ανέφερα πριν για την Ρυθμιστική Αρχή Υδάτων, ότι στη Δημοκρατική Αριστερά στηρίζουμε τη δημιουργία μιας Ανεξάρτητης Ρυθμιστικής Αρχής, για αποφευχθούν λάθη του παρελθόντος, ώστε να εγγυηθεί η συγκεκριμένη Αρχή απρόσκοπτα την προστασία του κοινωνικού αγαθού, της ανεξαρτησίας του εγχειρήματος και της διαφάνειας υπέρ του δημοσίου συμφέροντος.

     Αυτά τα εγχειρήματα είναι πρωτόγνωρα και θα θέλαμε να διασφαλιστεί όσο το δυνατόν περισσότερο ότι θα «περπατήσουν».

        Προτείνουμε, λοιπόν, μια Ανεξάρτητη Αρχή, με αυξημένες αρμοδιότητες, εγγυήσεις προσωπικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας για τα μέλη της Αρχής, υψηλή εποπτεία από τις αρμόδιες κοινοβουλευτικές επιτροπές, αυστηρά 4ετή θητεία, χωρίς δυνατότητα ανανέωσης, κόψιμο του ομφάλιου λώρου με την κυβέρνηση και τον αρμόδιο Υπουργό, άνοιγμα σε καταξιωμένα πρόσωπα που προέρχονται από την κοινωνία και δεν έχουν αγκυλώσεις και εξαρτήσεις, στελέχωση με επιστημονικό προσωπικό υψηλού επιπέδου, επαρκείς υποδομές, κτλ.

       Στην περιβαλλοντική διάσταση είναι κοινώς αποδεκτό ότι δεν υπάρχει μεγαλύτερο αγαθό από το νερό. Η διαχείριση και η προστασία των υδάτινων πόρων έχει σοβαρές αδυναμίες αυτή τη στιγμή. Γίνεται ένα σοβαρό έργο από την Ειδική Γραμματεία Υδάτων. Πρέπει να γίνει ακόμα μεγαλύτερο. Και πρέπει όλη μας η προσοχή να σταθεί σε στοιχεία και σε σημεία όπως το ότι οι ενδείξεις είναι ότι το υδατικό αποτύπωμα της χώρας ξεπερνά κατά πολύ το μέσο όρο και την κατά κεφαλήν κατανάλωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης αυτή τη στιγμή.

       Θα ήθελα να κλείσω, αναφέροντας δύο πράγματα και δίνοντας ως παράδειγμα την εκλογική μου Περιφέρεια -την Αιτωλοακαρνανία- και να πω τα εξής:

       Σε όλες τις χώρες στις οποίες υπάρχει σοβαρή πολιτική πρακτική, μια περιοχή, ένας τόπος με πλούσιους υδάτινους πόρους είναι και πλούσιος. Η Αιτωλοακαρνανία είναι από τις πιο φτωχές περιοχές της χώρας μαζί με την Ήπειρο. Το γνωρίζετε καλά κύριε Καλογιάννη αυτό.

         Στο Νομό υπάρχουν τρία ποτάμια, εκ των οποίων ο Εύηνος και ο Μόρνος καταλήγουν στην Αθήνα με σκανδαλώδεις συμβάσεις και χωρίς ανταποδοτικά οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες και το τρίτο ποτάμι, ο Αχελώος, επί σαράντα-πενήντα χρόνια συζητάμε και πάλι σκανδαλωδώς, ρίχνοντας πάρα πολλά χρήματα στο τραπέζι, σε μελέτες ή σε δικαστικές διαμάχες και έργα χωρίς περιβαλλοντικές μελέτες, για το πώς θα γίνει, ακόμη και τώρα, η διαχείρισή του για να καταλήξει σε άλλες Λεκάνες Απορροών.

         Πρέπει, αυτή τη στιγμή και από σήμερα, οι προτάσεις μας να έχουν να κάνουν με την αειφόρο ανάπτυξη και το πώς θα φτάσουμε σε μια πολιτική, η οποία πραγματικά θα είναι περιβαλλοντικά βιώσιμη και θα έχει στόχο αυτό για το οποίο ήρθαμε -φαντάζομαι- όλοι εδώ μέσα και για το οποίο συζητάμε: Την προστασία της ποιότητας των υδάτων, των καταναλωτών, αλλά και ολόκληρου του οικοσυστήματος της χώρας μας.

Σας ευχαριστώ.