Εκπαιδευτικές, κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις από το κλείσιμο των Λυκειακών Τάξεων Φυτειών

Από την Αλεξάνδρα Χασακή

                  Ψυχολόγος, MSc

    Ο δήμος Φυτειών ήταν δήμος του νομού Αιτωλοακαρνανίας που συστάθηκε με το πρόγραμμα Καποδίστριας από τη συνένωση παλαιότερων κοινοτήτων της περιοχής, που αποτέλεσαν στη συνέχεια τα δημοτικά διαμερίσματα του δήμου. Λειτούργησε την περίοδο 1999 -2010 οπότε και καταργήθηκε με την εφαρμογή του προγράμματος Καλλικράτης και εντάχθηκε στον νέο δήμο Ξηρομέρου . 

        Οι Φυτείες είναι χτισμένες σε υψόμετρο 350 μ. σε μια αιχμή του ακαρνανικού ορίζοντα σε θέση που δεσπόζει και αγναντεύει Ανατολικά μέχρι τα Άγραφα και το Παναιτωλικό όρος, Βόρεια μέχρι τα Τζουμέρκα, νότια μέχρι τη λιμνοθάλασσα Αιτωλικού και Δυτικά τα Ακαρνανικά όρη και όλη την Ξηρομερίτικη ενδοχώρα......

      Ο Δήμος Φυτειών έχει έκταση 96.295 στρέμματα. Είναι κατά το μεγαλύτερο ποσοστό πεδινός και το υπόλοιπο ημιορεινός.

Στην τελευταία απογραφή 2001  ο πληθυσμός είχε ως εξής:

Φυτείες                     1577

Παπαδάτου             531

Κουβαράς                277

Ρίβιο                         211

Άγιος Στέφανος     125

Σύνολο:                    2721 κάτοικοι

   

Οικονομία περιοχής

Καπνοκαλλιέργεια:

   Οι κάτοικοι των Φυτειών μέχρι το 2005 ασχολούνταν κυρίως με τις καπνοκαλλιέργειες, γεγονός που τους βοήθησε να αναπτυχθούν οικονομικά κ να βελτιώσουν τη ζωή τους.

Κτηνοτροφία:

    Παράλληλα με την καπνοκαλλιέργεια αναπτύσσονταν όλα αυτά τα χρόνια η κτηνοτροφία, η οποία ήταν για πολλές οικογένειες κύριο ή δευτερεύων εισόδημα. 

Δενδρώδεις καλλιέργειες:

   Ένα μεγάλο μέρος της γεωργικής γης καλύπτεται από ελιές. Η ένταξη σε προγράμματα βιοκαλλιεργειών ανανέωσε το ενδιαφέρον και την αξία αυτών των καλλιεργειών.

Αλιεία:

   Η ύπαρξη των Λιμνών Αμβρακίας και Οζερού δεν άφησε αδιάφορους τους κατοίκους ως προς την απασχόλησή των με την αλιεία.

• Στον τομέα της παραγωγής ειδών διατροφής λειτουργεί τυροκομείο και αρτοποιεία.

•Στο τομέα των κατασκευών υπάρχουν σιδηρουργεία και ξυλουργεία.

• Το εργοστάσιο της IRIDA στη διασταύρωση Κουβαρά-Φυτειών παράγει ζωοτροφές-ιχθυοτροφές. Μεταξύ άλλου προσωπικού απασχολεί και αρκετούς κατοίκους του Δήμου.

• Λειτουργεί η βιοτεχνία κατασκευή πλαστικών τσαντών στη θέση Κουβαρά.

•Εμπόριο-υπηρεσίες

                     

  Εκπαίδευση  

•Νηπιαγωγείο

Στις Φυτείες λειτουργεί ένα Νηπιαγωγείο σε κτήριο 200 m2 στο χώρο δίπλα από το Δημοτικό.

•Δημοτικό Σχολείο

 Διαθέτει Δημοτικό Σχολείο σε αυτοτελές δημόσιο κτήριο εμβαδού 830 m2 με άριστη υποδομή και χώρους αθλοπαιδιών. (Γήπεδο μπάσκετ, βόλλευ, ποδοσφαίρου).

Με τη στήριξη της κοινωνίας, του Δήμου αλλά και την ευσυνείδητη προσφορά του διδακτικού προσωπικού το Δημοτικό Σχολείο Φυτειών πέρα απ' το βασικό πρόγραμμα σπουδών, συμμετέχει τα τελευταία χρόνια σε αρκετές καινοτόμες δράσεις (ευέλικτη ζώνη, περιβαλλοντική εκπαίδευση) παρέχοντας έτσι επιπλέον βιώματα στους μαθητές. Επίσης λειτουργεί ως ολοήμερο απ' την πρώτη χρονιά λειτουργίας του θεσμού.

Η σίτιση των μαθητών του ολοημέρου παρέχεται από το Δήμο, απαλλάσσοντας έτσι τους γονείς από την μέριμνα της μεταφοράς φαγητού στο Σχολείο, στηρίζοντας παράλληλα το θεσμό και ότι αυτός παρέχει στους μαθητές. Αντικείμενα όπως θεατρική αγωγή, πληροφορική, ξένη γλώσσα κ.ά., είναι πλέον προσβάσιμα μέσα από το θεσμό του ολοημέρου στους μαθητές των Φυτειών.

•  Γυμνάσιο

Το γυμνάσιο των φυτειών αρχικά ιδρύθηκε το 1979 και σήμερα λειτουργεί σε κτήριο 1950 m2 και αύλειο χώρο 8.750m2.

Οι μαθητές- ιες που φοιτούν σήμερα στο γυμνάσιο είναι 49.

 Συγκεκριμένα η Α’ Γυμνασίου έχει 20 παιδιά, η Β’ Γυμνασίου 16 παιδιά, η Γ’ Γυμνασίου 13.

• Λύκειο

 Στον ίδιο χώρο με το Γυμνάσιο στεγάζονται από το Σχολικό έτος 1987-88 η Α’ και η Β’ Λυκείου και από το σχολικό έτος 1993-1994 λειτούργησε και η Γ΄Λυκείου.

Οι μαθητές- ιες που φοιτούν σήμερα στο Λύκειο είναι 34.

 Συγκεκριμένα η Α’ Λυκείου έχει 11 παιδιά, η Β’ Λυκείου έχει 17 παιδιά και η Γ’ Λυκείου 6.

  

Η υλικοτεχνική υποδομή των Λυκειακών Τάξεων Φυτειών βρίσκεται σε άψογη κατάσταση, καθώς πριν τρία χρόνια έγινε ολική ανακαίνιση του κτηρίου.

Πιο αναλυτικά διαθέτει:

• Αίθουσες σε άψογη υλικοτεχνική κατάσταση.

• Υπερσύγχρονο εργαστήριο πληροφορικής με υπολογιστές που ανανεώθηκαν τον τελευταίο χρόνο.

• Εργαστήριο Βιολογίας-χημείας, διαθέτοντας προτζέκτωρα καθώς επίσης και 15 μικροσκόπια επιπλέον.

• Βιβλιοθήκη δεύτερη καλύτερη του Νομού μας σε συνεργασία με την βιβλιοθήκη των Ιωαννίνων.

Τέλος όσον αφορά τον αθλητισμό διαθέτει:

• Γήπεδο μπάσκετ, βόλεϊ, ποδοσφαίρου καθώς επίσης και αίθουσα πινγκ-πονγκ.

  

   Γιατί είναι απαραίτητες όλες αυτές οι αναφορές στις Λυκειακές Τάξεις των Φυτειών;

   Διότι στις 18 Μαρτίου 2011 δημοσιεύτηκαν στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως με αριθμό Αριθ.ΦΕΚ 29988/Δ4

   Αποφάσεις για τις συγχωνεύσεις Σχολικών Μονάδων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.

   Ειδικότερα με άλλο ΦΕΚ αρ.φύλλου 1575 που δημοσιεύτηκε στις 17 Ιουνίου 2011 με υπουργική απόφαση ζητείται η κατάργηση των Λυκειακών τάξεων των Φυτειών.

   Στη συνέχεια με νέο ΦΕΚ αρ. φύλλου 1283 που δημοσιεύτηκε στις 11 Απριλίου 2012 αποφασίστηκε η αναστολή κατάργησης των Λυκειακών τάξεων των Φυτειών για το σχολικό έτος 2012-2013.

   Με βάση και νέα εγκύκλιο που εδώ και μέρες έχει εκδοθεί, το Υπουργείο Παιδείας προχωρά σε Νέες Συγχωνεύσεις–Καταργήσεις Σχολικών Μονάδων «με στόχο την ποιοτική αναβάθμιση της παρεχόμενης εκπαίδευσης», όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται.

Ωστόσο :

  Δεν υπάρχει καμία επιστημονική μελέτη που να τεκμηριώνει την άποψη ότι παρέχεται καλύτερη παιδεία στα παιδιά των πολυδύναμων–απρόσωπων σχολείων που επιχειρεί να δημιουργήσει το Υπ. Παιδείας.

Το κλείσιμο μάλιστα σχολείων στην επαρχία δημιουργεί σοβαρότερα προβλήματα από αυτά που λύνει.

Συνέπειες 

Παιδαγωγικές

   Δεν θεωρείται παιδαγωγικά ορθό οι μαθητές να μετακινούνται κάθε μέρα για να φτάσουν στο σχολείο τους διότι αυτό συνεπάγεται:

•                     Κούραση (θα αναγκάζονται να ξυπνάνε από τις 6 κ 30 το πρωί)

•                     Και χάσιμο πολύτιμου χρόνου από τη χαλάρωση και τη μελέτη τους

Το χωριό των Φυτειών απέχει από το λύκειο της Κατούνας 22 χιλιόμετρα, από το λύκειο Αστακού 33 χιλιόμετρα και από το λύκειο Αγρινίου 34 χιλιόμετρα.

  

  Αυτό συνεπάγεται ότι το παιδί θα χάνει πάνω από μιάμιση ώρα καθημερινά στο δρόμο.

Και το σημαντικότερο είναι πως το οδικό δίκτυο δεν πληρεί τις προδιαγραφές ασφαλούς μετακίνησης.

 Όλα τα σχολεία που προτάθηκαν ως εναλλακτικά για την απορρόφηση των παιδιών από τις Φυτείες είναι υπεράριθμα.

 Τάξεις των 30 παιδιών και πάνω.

Όπως αναφέρεται στο έγγραφο  περί συγχωνεύσεων και καταργήσεων σχολείων του κ. Παπαθεοδώρου, στόχος είναι η αναβάθμιση της παρεχόμενης εκπαίδευσης και η εφαρμογή των καινοτόμων παιδαγωγικών προγραμμάτων σε εξοπλισμένες και επαρκώς επανδρωμένες σχολικές μονάδες.

 Το επιχείρημα αυτό για τις Λυκειακές τάξεις των φυτειών πέφτει στο κενό.

  Ήδη μιλήσαμε για τις υποδομές και είναι άρτιες.

Τι κρύβεται λοιπόν πίσω από τέτοιες αποφάσεις;;

 Πολύ σοβαρό πρόβλημα θα δημιουργηθεί στην πρόσβαση στο σχολείο για τους μαθητές της επαρχίας. Οι μετακινήσεις ανατίθενται  στου  Καλλικρατικούς  Δήμους,  οι  περισσότεροι  από  τους  οποίους  είναι υπερχρεωμένοι και ξεκινούν τη νέα  πορεία τους με σημαντική μείωση των δαπανών τους.

 Είναι αμφίβολο αν οι περισσότεροι απ’ αυτούς θα μπορέσουν ν’ ανταποκριθούν σε πολυδάπανες καθημερινές  μετακινήσεις  μαθητών.

 Άρα

 

 Άρα  θα  οδηγηθούν  σε  ανταποδοτικούς  φόρους  ή  σε φορολόγηση των ίδιων των γονέων για τη μεταφορά των παιδιών τους.

 Θεωρείται λοιπόν δεδομένο ότι με αυτές τις συνθήκες θα έχουμε αύξηση της μαθητικής διαρροής.

Ξεχάστε λοιπόν το:

 ελεύθερη και δωρεάν παιδεία!!

Κοινωνικές

•  Το σχολείο είναι κρίκος που συνδέει το παιδί με τον τόπο του, τον τόπο που μεγάλωσε και αγάπησε, εάν φύγει από το σχολείο τότε είναι πιθανό να χαθούν και οι βασικοί δεσμοί με τη γενέτειρά του.

   Oι μαθητές θα αναγκαστούν να κινηθούν έξω από τη γειτονιά τους. Οι γονείς, οι οποίοι δίκαια αντιδρούν, διαδραματίζουν έναν σημαντικό ρόλο στη λειτουργία του σχολείου. Η τακτική ενημέρωσή τους και η ενεργητική συμμετοχή τους στη σχολική ζωή είναι ζωτικής σημασίας προϋποθέσεις καλής λειτουργίας του σχολείου.

   Η συμμετοχή αυτή αδυνατίζει όταν το σχολείο βρίσκεται σε απόσταση από την τοπική κοινωνία. Το σχολείο αποξενώνεται από τους γονείς με αποτέλεσμα να ενισχύονται στο παιδί συναισθήματα ανασφάλειας και άγχους, που εκφράζονται με αρνητική στάση απέναντι στο σχολείο.

   Στην περίοδο κρίσης που διανύουμε πολλοί είναι εκείνοι που θα σκεφτούν να επιστρέψουν στον τόπο τους, το θέμα είναι με τι κριτήρια;;

   Ποιος γονέας θα επιλέξει να γυρίσει σε ένα μέρος όταν αυτό δεν θα μπορεί να προσφέρει τη βασική εκπαίδευση στα παιδιά του;

Αποτέλεσμα:::

   Ενισχύεται η αστυφιλία.

   Ο πληθυσμός θα συσσωρευτεί ξανά στα μεγάλα αστικά κέντρα.

Με συνέπεια τι;

 Την ερήμωση και την εγκατάλειψη των μικρών επαρχιών, και φυσικά δεν εξαιρούνται οι Φυτείες.

Εκτός όμως από αυτούς που είναι πιθανό να μην αποφασίσουν να γυρίσουν στον τόπο τους, υπάρχει και μια μερίδα ανθρώπων:

ΕΣΕΙΣ

που ίσως αναγκαστείτε να εγκαταλείψετε τα σπίτια σας προκειμένου να προσφέρετε στα παιδιά σας ένα καλύτερο εκπαιδευτικό μέλλον.

 

                                               Τι σημαίνει αυτό;

 Νέα έξοδα καθώς θα πρέπει να νοικιάσετε σπίτι για να είστε κοντά σε σχολεία. Ακόμη ένα πλήγμα οικονομικό για τους γονείς ιδιαίτερα λόγω των δύσκολων εποχών που ζούμε.

  Το κόστος όμως είναι μεγάλο και για τα παιδιά κυρίως συναισθηματικό

Γιατί;

 Γιατί θα κληθούν σε μια ήδη δύσκολη περίοδο για τα ίδια (οι απαιτήσεις του Λυκείου είναι πολλές απαιτεί ηρεμία ψυχική και αρκετή ώρα διάβασμα) να μπουν σε μια άλλη τάξη, σε ένα άλλο περιβάλλον που δεν τους είναι οικείο, θα χάσουν τους φίλους τους μιας και θα πάνε σε διαφορετικά σχολεία. Το πιο σημαντικό, θα χάσουν τον κόσμο τους.

  

Αυτά τα παιδιά φυσικά και δεν τα ρώτησε κανείς!!

   Οι  μεγάλοι  χαμένοι σε  όλη  αυτή  την  ιστορία  είναι  τα  παιδιά,  οι  μαθητές  που καταδικάζονται  να στριμωχτούν  στα  υπεράριθμα  τμήματα,  σε  ακατάλληλα  διδακτήρια, χιλιόμετρα μακριά από το σχολείο που λειτουργούσε στη γειτονιά τους.

Ας δούμε και κάτι άλλο μακροπρόθεσμο αλλά εφικτό να συμβεί.

 Ας υποθέσουμε ότι μια οικογένεια έχει ένα παιδί στο Γυμνάσιο και ένα παιδί στο Λύκειο.

   Εάν και εφόσον κλείσουν οι Λυκειακές τάξεις των Φυτειών ΤΙ ΘΑ ΣΥΜΒΕΙ;

•  Συρρίκνωση των μαθητών στο Γυμνάσιο!!!

Τι αποτέλεσμα θα έχει αυτή η συρρίκνωση;;;

   Μακροπρόθεσμα το κλείσιμο και του Γυμνασίου!!

 Σύμφωνα με πληροφορίες που συνέλεξα από κατοίκους των Φυτειών με διαβεβαίωσαν ότι γύρω στις 15 οικογένειες τα τελευταία χρόνια επέστρεψαν στον τόπο τους.

  

     Το ευχαριστώ της κοινωνίας είναι η απόφαση κατάργησης των Λυκειακών τάξεων.

      Ποια κίνητρα προσφέρει η κοινωνία σε αυτούς τους ανθρώπους που αποφάσισαν να ενισχύσουν την επαρχία;

 Πως τους δέχεται ή πως τους αμείβει;

   Απαντήστε μόνοι σας!!

   Οι απομακρυσμένες περιοχές θα οδηγούνται με τα χρόνια πίσω στον εκπαιδευτικό μεσαίωνα.

    Και μιλάμε για το 2012 όπου η δημόσια εκπαίδευση θα έπρεπε να είναι αδιαπραγμάτευτη αξία, κοινωνικό αγαθό και όχι εμπόρευμα .

   Τα σχολεία είχαν, έχουν και θα έχουν μια τεράστια προσφορά εκπαιδευτική, πολιτιστική, κοινωνική και εθνική όχι μόνο για τους μαθητές αλλά και για την ευρύτερη τοπική κοινωνία της υπαίθρου.

   Αποτελούν σήμερα τη μοναδική ελπίδα για τους κατοίκους των χωριών για το ότι μπορεί να ξημερώσει για τα χωριά αυτά μια καλύτερη μέρα και να σταματήσει αυτός ο κατήφορος της ερήμωσης και της εγκατάλειψης.

 Ο Βίκτωρ Ουγκώ το 1987 εκφώνησε στη «Βουλή των Ομοτίμων» της Γαλλίας το εξής:

«Εκεί που ανοίγει ένα σχολείο, κλείνει μια φυλακή»

   Στη φράση αυτή αποτυπώνεται επιγραμματικά η άποψη του για την αξία, τη σημασία και τη συμβολή της εκπαίδευσης στην κοινωνία.

Ευχαριστώ για την προσοχή σας!!

(Η παρούσα ομιλία εκφωνήθηκε από την από την Αλεξάνδρα Χασακή, Ψυχολόγο MSc, στη Λαϊκή Συνέλευση στις Φυτείες, το Σάββατο 17 Νοεμβρίου 2012 με θέμα: «το Μέλλον των Λυκειακών Τάξεων  Φυτειών», που διοργάνωσε ο Πολιτιστικός και Μορφωτικός Σύλλογος Φυτειών «Ακαρνανικό Φως»)