Ομιλία στη Βουλή του Κώστα Καραγκούνη για τα αυθαίρετα

Ομιλία στη Βουλή του βουλευτή Αιτωλοακαρνανίας της Νέας Δημοκρατίας κ. Κώστα Καραγκούνη Αναπληρωτή Υπεύθυνου του Τομέα Πολιτικής Ευθύνης Δικαιοσύνης της Νέας Δημοκρατίας για το νομοσχέδιο περί αυθαιρέτων...

Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,

     Ήθελα πολύ να μιλήσω για το νομοσχέδιο αυτό. Δεν είναι μόνο ότι το θέμα των αυθαιρέτων, στο οποίο και θα περιοριστώ, αφορά πολλούς συμπολίτες μας και αποτελεί σημαντικό κοινωνικό πρόβλημα. Νομίζω, πιο σημαντικό είναι, ότι ο τρόπος που αντιμετωπίστηκε το μεγάλο αυτό θέμα από την πολιτεία αποτελεί μνημείο της ελληνικής κακοδαιμονίας. Και αν θέλουμε κάποτε να εξέλθουμε αυτής της κακοδαιμονίας, αν θέλουμε να αλλάξουμε «ρότα και μοίρα» σε αυτήν την χώρα, καλό είναι να διδασκόμαστε από τα λάθη μας Και τα λάθη στην αντιμετώπιση του προβλήματος από την πολιτεία υπήρξαν μνημειώδη. Αφετηρία νομίζω αυτού που συζητούμε σήμερα υπήρξε μια υπουργική απόφαση, η 9732/2004 κοινή απόφαση των Υφυπουργών Οικονομικών και Περιβάλλοντος. Η απόφαση αυτή αναπροσάρμοζε τα πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης των αυθαιρέτων που είχε επιβάλλει το πδ 299/1998. Τι έλεγε εκείνη η απόφαση λοιπόν; Έλεγε, αν είναι δυνατόν, ότι το πρόστιμο ανέγερσης ισούται με την αντικειμενική αξία του ακινήτου και το ετήσιο πρόστιμο διατήρησης με το μισό της αντικειμενικής. Δηλαδή, με απλά λόγια ένας πολίτης που είχε ένα αυθαίρετο, και μη μου πείτε, ότι ευθύνη για αυτό έχει μόνο ο πολίτης,την μισή ευθύνη την έχουμε εμείς, που σαν κράτος,δεν φτιάξαμε ποτέ υποδομές,από δασικούς χάρτες μέχρι πολεοδομικά σχέδια, ώστε να μην γίνονται παρανομίες,σύμφωνα, λοιπόν, με την απόφαση αυτή, ένας πολίτης που είχε ένα αυθαίρετο δέκα χρόνια, έπρεπε να πληρώσει έξι φορές την αξία του αυθαιρέτου και εάν το είχε είκοσι χρόνια έπρεπε να το πληρώσει δώδεκα φορές! Αυτά έκανε η πολιτεία. Έβγαζε τέτοιες ανεκδιήγητες αποφάσεις. Καμία αρχή αναλογικότητας. Εξόντωση του πολίτη για ένα πρόβλημα για το οποίο ήταν συνυπεύθυνη η πολιτεία. Και βέβαια την ανεκδιήγητη αυτή απόφαση την βγάλατε εσείς, εννοώ το ΠΑΣΟΚ, δικοί σας Υφυπουργοί την υπέγραψαν και μάλιστα έτσι για την ιστορία λίγα εικοσιτετράωρα πριν τις εκλογές του 2004, που έφεραν οτην εξουσία τη Νέα Δημοκρατία, το λέω έτσι για να δείτε την νοοτροπία. Γιατί υπάρχουν δυστυχώς στην παράταξη σας και τέτοιες νοοτροπίες, έτοιμες να εξοντώσουν τον πολίτη και μη μου πείτε ότι αυθαιρετούχοι υπάρχουν μόνο στη Μύκονο, έτοιμες λοιπόν να εξοντώσουν τον πολίτη και μάλιστα τον μέσο και φτωχό πολίτη για τα όποια παλαιάς κοπής σοσιαλιστικά ιδεολογήματα ακόμα επιβιώνουν, ένα νομίζω από αυτά είναι και η ενστικτώδης αντίδραση στην έννοια της ατομικής ιδιοκτησίας, ενδημική και σήμερα στο χώρο σας αλλά και οτην ευρύτερη Αριστερά,που, οποία έκπληξη, καταψηφίζει το νομοσχέδιο..

            Και τα λέω όλα αυτά γιατί νομίζω δίνουν το πολιτικό στίγμα όσων συζητάμε. Ναι υποστηρίζω το νομοσχέδιο γιατί δεν βλέπει τον πολίτη σαν εχθρό και υπήκοο που έκανε κάτι και εμείς το «κουβέρνο» θα τον βάλουμε στη θέση του με εξοντωτικές ποινές και πρόστιμα. Αυτά είναι νοοτροπίες άλλων εποχών και συστημάτων και σίγουρα δεν έχουν σχέση με την δικιά μου φιλελεύθερη αντίληψη.Ναι υποστηρίζω το νομοσχέδιο γιατί επίσης ισορροπεί,όσο μπορεί και με σεβασμό της υπερκρατικής νομικής αρχής της αναλογικότητας,τον σεβασμό στην ατομική ιδιοκτησία,έστω και αυθαίρετη, με την ανάγκη να μπει τάξη στα πολεοδομικά πράγματα με συνεργασία πολίτη και πολιτείας, που όπως είπα έχουν ίσο μερίδιο ευθύνης για την σημερινή κατάσταση. Και θα δώσω εύσημα, πράγμα που δεν συνηθίζω, στον Υπουργό Περιβάλλοντος γιατί άλλαξε το νομοσχέδιο από αυτό που πρωτοπαρουσίασε, προς την ορθή κατεύθυνση, δηλαδή άκουσε το μήνυμα των φορέων και της κοινωνίας, ίσως όχι όσο θα έπρεπε, αλλά πάντως οι αλλαγές που έγιναν μου επιτρέπουν σήμερα να στηρίξω το νομοσχέδιο, γιατί, στην αρχή τουλάχιστον, δεν απείχε πολύ από την νοοτροπία που πριν στηλίτευσα, δηλαδή την νοοτροπία της επιβολής δυσανάλογων κυρώσεων σε βάρος του πολίτη,  ευτυχώς όμως το καταλάβατε κ. Υπουργέ και ακούσατε και είναι πρώτιστη αρετή για τον πολιτικό να ακούει. Και επειδή δεν μας είχατε συνηθίσει σε τέτοια, όσο ήσασταν Υπουργός των Οικονομικών, καλή αρχή λοιπόν.Όμως υπάρχουν ακόμα σοβαρά προβλήματα με την ρύθμιση και τα καλά μου λόγια θα τελειώσουν εδώ.Θα επισημάνω λοιπόν ένα ειδικό και ένα γενικό πρόβλημα. Σε επίπεδο ειδικών ρυθμίσεων, φυσικά, τα προβλήματα και οι ατέλειες είναι πολλές, αλλά λόγω ελλείψεως χρόνου, θα επισημάνω ένα πρακτικά σοβαρό θέμα, που χρήζει αλλαγής, δηλαδή την διάταξη της παρ. 7 του άρθρου 24. Σύμφωνα με την διάταξη αυτή όπως ήρθατε να τη διορθώσετε στις περιοχές που δεν υφίσταται το αντικειμενικό σύστημα αξιών, ο υπολογισμός της τιμής ζώνης γίνεται με βάση την χαμηλότερη τιμή του οικείου δημοτικού διαμερίσματος.

         Κύριε Υπουργέ, είναι άδικο και απαράδεκτο και ακόμα μια φορά πλήττει τους αδυνάτους και μάλιστα τους πλήττει για μια παράλειψη του κράτους, ότι δηλαδή δεν έχει επεκταθεί παντού το αντικειμενικό σύστημα. Κατ'αρχήν, σας έχω ακούσει να το λέτε και συμφωνώ, ότι η τιμή ζώνης με βάση το αντικειμενικό σύστημα έχει τεθεί ως βάση του υπολογισμού των προστίμων, με την έννοια, ότι με τον τρόπο αυτό υπεισέρχεται μια κάποια κοινωνική δικαιοσύνη στην ρύθμιση, αφού άλλο ποσό πρέπει να πληρώσει ο αυθαιρετούχος στη Μύκονο και άλλο σε κάποιο απομακρυσμένο χωριό της ξεχασμένης Ελλάδας.

 Η διάταξη αυτή λοιπόν όπως τη διορθώσετε την κάνετε χειρότερη και αδικεί την μικρή και ξεχασμένη Ελλάδα. Γιατί για αυτήν και στην Αιτωλοακαρνανία έχουμε πολλές περιοχές που τις νιώθω σαν τέτοιες μικρές και ξεχασμένες ειδικά τώρα με τους Καλλικρατικούς Δήμους, που είναι μεγαλύτεροι, η λήψη υπόψη της ελάχιστης τιμής ζώνης του δημοτικού διαμερίσματος καθιστά πολύ μεγάλα τα πρόστιμα για αυτούς που βρίσκονται στις πλέον απομακρυσμένες και μικρότερης αξίας περιοχές, ειδικά δε αυτοί όσοι έχουν ιδιοκτησίες σε χωριά υποχρεώνονται έτσι στην πράξη να πληρώσουν πρόστιμα ίσα με αυτά των πόλεων, διότι πολύ απλά κύριε Υπουργέ, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων τα δημοτικά διαμερίσματα δεν έχουν αντκειμενικές αξίες, αφού οι αντικειμενικές αξίες των Δήμων αφορούν κυρίως μεγάλες πόλεις και κωμοπόλεις. Δεν είναι σωστό, είναι άδικο και επαναλαμβάνω αδικεί τους πλέον αδύναμους ενώ ευνοεί τον αυθαιρετούχο της Μυκόνου και της Κέρκυρας.Αυτοί σας νοιάζουν μόνο κύριε Υπουργέ; Αυτούς μόνο θέλετε να εξυπηρετήσετε;

      Σας προτείνω, λοιπόν, κ. Υπουργέ να αποκαταστήσουμε την άδικη, διακριτική αλλά και πρόχειρη ρύθμιση, με τρόπο που να την κάνει δίκαιη και αναλογική. Για όσες λοιπόν περιοχές δεν υπάρχουν αντικειμενικές τιμές ζώνης, να ληφθεί υπόψη η αντικειμενική τιμή του ελάχιστου κόστους οικοδομής του Υπουργείου Οικονομικών, η οποία καλύπτει με τρόπο αναλογικό όλη τη χώρα, ούτως ώστε οι περιοχές που δεν είναι ενταγμένες στο αντικειμενικό σύστημα να μην αδικηθούν.

Αλλωστε όπως γνωρίζετε, οι πίνακες ελάχιστου αντικειμενικού κόστους οικοδομής χρησιμοποιούνται από την εφορία ακριβώς για υπολογισμό της αξίας ακινήτων που βρίσκονται εντός οικισμών και δημοτικών διαμερισμάτων όπου δεν ισχύει το αντικειμενικό σύστημα.

Παρακαλώ, λοιπόν να το δείτε, πιστεύω θα είναι μια χρήσιμη και δίκαιη αλλαγή εκ μέρους σας και θα βελτιώσει σημαντικά το νομοσχέδιο και για ένα θέμα που αφορά πολύ κόσμο που θα αδικηθεί με την ρύθμιση όπως έχει.

Και τελειώνω με μια γενική επισήμανση που με ξαναφέρνει πίσω στο θέμα της φιλοσοφίας του νομοσχεδίου.

Είναι, όπως είπα, ένα νομοσχέδιο που στηρίζω και πηγαίνει στην ορθή κατεύθυνση στο θέμα των αυθαιρέτων. Όμως δεν πηγαίνει όσο πρέπει στην ορθή κατεύθυνση.

      Και αυτό λόγω του πλήθους των εξαιρέσεων της παρ. 3 του άρθρου 23. Σε αυτές όμως τις εξαιρέσεις, εντοπίζονται, βρίσκονται κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι, τα περισσότερα αυθαίρετα. Και δεν λέω κάποιες εξαιρέσεις είναι αυτονότηες, εννοώ προφανώς αυτήν για αυθαίρετα εντός αρχαιολογικών χώρων ή εντός εγκεκριμένων κοινοχρήστων χώρων πόλεως. Όμως η εξαίρεση για τα δάση και τις δασικές εκτάσεις  και τα δημόσια κτήματα δεν λύνει το θέμα, αντίθετα, αν δεν το διαιωνίζει, απλώς το μεταθέτει. Και νομίζω στρουθοκαμηλίζουμε. Το ελληνικό κράτος οφείλει να αντιληφθεί, ότι είναι θέμα χρόνου να καταρρεύσουν σε διεθνή δικαστήρια αυτό που για πολλούς Έλληνες αποτελεί αναδρομική δήμευση περιουσίας, όπως αντιλαμβάνονται πολλοί λχ την απόπειρα να οριοθετηθούν δάση και δασικές εκτάσεις με βάση αεροφωτογραφίες του 1945 και με επίκληση του συντάγματος του 1974. Ήδη εάν δεν κάνω λάθος σε συναφές θέμα, το Δικαστήριο ανθρωπίνων δικαιωμάτων δικαίωσε ελληνικό οικοδομικό συνεταιρισμό και όχι το Ελληνικό Δημόσιο. Αντίστοιχο θέμα αποτελεί η εξαίρεση που τίθεται στο ίδιο άρθρο στο εδάφιο στ  για τους παραδοσιακούς οικισμούς. Ολόκληρες περιοχές και χιλιάδες ιδιοκτησίες ανά την Ελλάδα μπαίνουν κυριολεκτικά στον πάγο με τη ρύθμιση αυτή  και μάλιστα σε μια περίοδο που δεν χρειάζεται να επαναλάβω πόσο εξαιρετικά κρίσιμη είναι οικονομικά. Σας καταθέτω στα πρακτικά σχετική πρόταση του Δήμου Ναυπακτίας που αντιμετωπίζει τεράστιο πρόβλημα σε δικό του οικισμό. Θα ήθελα λοιπόν το νομοσχέδιο να είχε υπάρξει τολμηρότερο στην διατύπωση των εξαιρέσεων του.Γιατί πρέπει να τελειώνουμε με όλα αυτά. 


       Πρέπει επιτέλους να γίνουμε ένα κράτος όπως όλα τα άλλα κράτη της Ευρώπης, ένα κράτος δηλαδή στο οποίο ο πολίτης να ξέρει τι μπορεί και τι δεν μπορεί να κάνει και όχι να το μαθαίνει μισό αιώνα μετά και μάλιστα με εξοντωτικές συνέπειες για τον ίδιο. Χρειάζεται τελικά να ισορροπήσουμε στην Ελλάδα τον σεβασμό ανάμεσα στην ατομική ιδιοκτησία και περιουσίαμε τον σεβασμό σε κοινωνικά αγαθά όπως το περιβάλλον και για μένα το συζητούμενο νομοσχέδιο κινείται, έστω δειλά και αποσπασματικά, στην σωστή αυτή κατεύθυνση. Κινείται δηλαδή, έστω δειλά και αποσπασματικά, στην κατεύθυνση της αποκατάστασης μιαςσταθμίσεως συμφερόντων που έχει εδώ και καιρό βίαια διαταραχθεί και της οποίας την πλήρη αποκατάσταση προσδοκώ να δω από μια μελλοντική κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας.