Κυριακή 23 Οκτωβρίου 2016

ΑΜΦΙΚΤΙΟΝΙΑ ΑΚΑΡΝΑΝΩΝ: Μια ηρωική μορφή του 1821: O Βρουκόλακας (ή Βρυκόλακας - Βρικόλακας)

ΑΜΦΙΚΤΙΟΝΙΑ ΑΚΑΡΝΑΝΩΝ
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

O Βρουκόλακας  (ή Βρυκόλακας - Βρικόλακας)

     Στα μέσα του 18ου αιώνα η διαμάχη των Κατσικογιαννέων με τους Γριβαίους έχει πάρει διαστάσεις πολέμου (βλέπε εργασία «Θεόδωρος Γρίβας, ο σταυραετός της Λάμιας). Αυτή η κατάσταση δίνει την δυνατότητα οι «κλέφτες» να κατεβαίνουν από τα λημέρια τους στα βουνά και να κτυπούν περιοχές με σημαντικά  οικονομικά συμφέροντα των Τούρκων.
      Με την ανάληψη του πασαλικιού από τον Αλή Πασά, ο Αλής για την προστασία των συμφερόντων του, φέρνει από τα Αγραφα τον Τσόγκα.  Αυτός δεν κάνει το λάθος  να διαμείνει στην Βόνιτσα, την εκάστοτε έδρα των Κατσικογιαννέων ή των Γριβαίων, αλλά προτιμά την περιοχή της Ζαβέρδας. 
      Για την περιοχή που ο Τσόγκας είχε την εγκατάστασή του (τα σαράγια του όπως ονοματίζει το δημοτικό τραγούδι), έχουμε την ενημέρωση από  την εργασία «Με την ματιά ενός πεντάχρονου» ότι βρίσκονταν στους πρόποδες του λόφου της Κεχροπούλας.......




   Γύρω από τον Τσόγκα αναπτύχθηκε ένα ισχυρό στράτευμα που περιλάμβανε  εκτός από τους δικούς του έμπιστους και τους κατά περιόδους διάφορους κλέφτες της περιοχής.
       Ενας  «κλέφτης» που είχε το παραγκώμι Βρυκόλακας ή Βρουκόλακας, αρχικά ανήκε στις ομάδες του Τσόγκα. Σε μερικές γραφές τον βλέπουμε με τον βαθμό του σωματάρχη. 
    Οι  ίδιες γραφές,  μας τον παρουσιάζουν ότι μαζί με άλλους του Ξηρομέρου παρουσιάστηκαν στον Αλή Πασά, ώστε να περάσουν στην δούλεψή του.

    Μια ξηρομερίτικη ιστορία, που καταγράφεται από τον δάσκαλο, αγωνιστή και λαογράφο Γεράσιμο Παπατρέχα, μας μιλά για το πώς έγινε οι ξηρομερίτες να βρεθούν  στην αυλή του Αλή Πασά. Η ιστορία αυτή μαζί με άλλες σημαντικές ιστορίες, περιέχονται σε ένα από τα έργα του Γεράσιμου Παπατρέχα με τίτλο «Ξηρομερίτικα Ιστορήματα».
     Η ιστορία εξελίσσεται την περίοδο που τέλειωσαν τα Ορλωφικά και οι επαναστατημένοι Έλληνες εγκαταλείφτηκαν στις άγριες ορέξεις των Οθωμανών. Στην συνθήκη που ακολούθησε  την πολεμική σύγκρουση της Ρωσίας με την Τουρκία, δεν περιελήφθητε κανένας όρος για την προστασία όλων αυτών που πίστεψαν στην ελευθερία, ενώ χρησιμοποιήθηκαν ως αντιπερισπασμός για απασχόληση σοβαρού αριθμού στρατού των Οθωμανών στην Ελλάδα.
         Μέσα από την διήγηση λαμβάνουμε την ενημέρωση ότι ο Βρουκόλακας κατάγονταν από τον Βάρνακα της Ακαρνανίας. Ηταν πανέμορφος με σγουρά-πλούσια μαλλιά. 
    Με βάση την χρονολογία των γεγονότων, τα μετά τα Ορλωφικά, πρέπει σε αυτή την χρονική περίοδο, ο Βρουκόλακας να ήταν σε αρκετά νεαρή ηλικία. Επίσης από την διήγηση αντλούμε την πληροφορία ότι το μικρό του όνομα ήταν Αγγελος. Ο Γεράσιμος Παπατρέχας, δίνει σε αυτή την ιστορία τον τίτλο «Αγγελος Γραμμένος». 

 Παραθέτουμε τις καταγραφές αυτές μέσα από την πένα του καλλίτερου λαογράφου του Ξηρόμερου, του Γεράσιμου Παπατρέχα:






 **************
         Από τον «δάσκαλό μας», τον Στέλιο Μουζάκη, λάβαμε την ενημέρωση για δύο δημοτικά τραγούδια στα οποία περιγράφονται γεγονότα της ζωής και της δράσης του Βρουκόλακα, αλλά και του γεγονότος της προδοσίας του και αργότερα της θανάτωσής του.
     Ο Στέλιος Μουζάκης, από το 1989 έχει εκδώσει μια λαογραφική συγκριτική και ιστορική μελέτη με αφορμή την επισήμανση, σε Νομοκανόνες της Τουρκοκρατίας, ειδικών διατάξεων, για την επιβολή επιτιμίων αυστηρών μάλιστα σε λαϊκούς και ιερωμένους, εξ αιτίας των λεγόμενων καταχθονίων, τους γνωστούς βρικόλακες των νεοελληνικών παραδόσεων. Σε αυτή την μελέτη, ο Στέλιος  Μουζάκης, καταγράφει, ταξινομεί  και αξιολογεί όσο το δυνατόν μεγαλύτερο πλήθος στοιχείων και απόψεων σχετικά με τους βρικόλακες, όπως αυτά συναντώνται στις παραδόσεις και στις δοξασίες περί θανάτου, στις προλήψεις, στα τραγούδια, στις παροιμίες και στις κατάρες του ελληνικού  λαού.
    Το βιβλίο αυτό με τίτλο «Οι βρικόλακες στις παραδόσεις του Ελληνικού λαού και στους Νομοκανόνες», είναι μοναδικό στο είδος του σε Ελλάδα και Ευρώπη. Χρησιμοποιήθηκε ως βάση και  σε διεθνείς μελέτες.
      Λόγω της εξάντλησής του και της ανάγκης ανατύπωσης, με νεώτερα συγκεντρωμένα στοιχεία, ο Στέλιος Μουζάκης ασχολείται αυτή την περίοδο με αυτό το έργο. Μόλις συνάντησε τα δύο δημοτικά τραγούδια με τις αναφορές για τον Βρικόλακα ως παραγκώμι ενός πολυτραγουδισμένου ήρωα της κλεφτουριάς, επικοινώνησε μαζί μας για να εντοπιστούν τα τοπωνύμια που αναφέρονται , αλλά  και για τις σχέσεις των προσώπων που καταγράφονται στα δύο τραγούδια.

          Τα μετέπειτα χρόνια ο Βρουκόλακας αποσπάται από τις ομάδες του Τσόγκα. Το ίδιο είχε ενεργήσει και ο Στέργιος Κουμπάρος από τα Παλιάμπελα.
    Τα δύο δημοτικά τραγούδια μας ενημερώνουν για την συνέχεια της ιστορίας.
      Ο Βρουκόλακας έχει πέσει στην δυσμένεια του Αλή Πασά, ο οποίος έχει ζητήσει από τον Τσόγκα (είναι πλέον ο από τον Αλή Πασά τοποθετημένος στο Αρματολίκι της Βόνιτσας) να τον σκοτώσει. 
      Αυτές οι επιθυμίες του Αλή  Πασά ήταν συνεχείς προς όλους τους «σέμπρους» που είχε. Το ίδιο είχε  γίνει και με τον Στέργιο Κουμπάρο. Στην περίπτωση του Στέργιου Κουμπάρου,  ο Τσόγκας δεν έκανε το χατίρι του Αλή Πασά. 
   Όπως μας διηγείται (συνέντευξη  για την Ακαδημία Αθηνών) ο υπέργηρος  Φερεντίνος από το Μέτσοβο, ο Τσόγκας σεβάστηκε ότι μαζί με τον Στέργιο Κουμπάρο είχαν φάει από τον ίδιο ντορβά και ότι είχαν την ίδια καταγωγή. Ειδοποίησε τον Στέργιο Κουμπάρο να φυλαχτεί από την οργή του Αλή  Πασά.
       Δεν έγινε όμως το ίδιο με τον Βρουκόλακα, ο οποίος αυτή την περίοδο (1815 μχ) είχε περάσει στην Αγία  Μαύρα, για προστασία.

***************
    Ο Βρουκόλακας αγάπησε μια βλάχα που κατοικούσε στην Βόνιτσα. Ηταν η  Γιαννούλα του Βλάχου Θύμιου Σάρρα. 
     Ζητήσαμε συνεργασία από τον σύλλογο των Βλάχων Αβδελλιωτών, για την τυχόν ύπαρξη του επωνύμου «Σάρρα» στα δημοτολόγιά τους. Η Πρόεδρος του συλλόγου απανταχού Αβδελλιωτών, η κυρία Μαρία Τσιαλέρα, μας ενημέρωσε ότι σήμερα δεν υπάρχει τέτοιο επώνυμο, μπορεί να εξέλειπε λόγω μη συνέχισης με απογόνους. ¨Όμως στην συζήτησή μας, μας υπενθύμισε ότι το Σάρρας να μην είναι επώνυμο αλλά παραγκώμι από την εργασία που απασχολούνταν ή κάτι άλλο.
*************
      Επιστρέφουμε στην ιστορία μέσα από τα δύο δημοτικά τραγούδια που αναφέρονται στο βιβλίο του Στέλ. Μουζάκη.
    Ο Βρυκόλακας έστειλε μαντάτο στον Θύμιο Σάρρα και ειδοποίησε τον Ηγούμενο για την παντρειά. Όμως ο Ηγούμενος, με την σειρά του, ενημέρωσε τον Τσόγκα για την έξοδο του Βρουκόλακα από την Αγία Μαύρα. Ο Τσόγκας γνώριζε το λημέρι-κρυψώνα που είχε ο Βρουκόλακας στην θέση Σκουλιανά, κοντά στην Βόνιτσα, όπου και τον σκότωσε.
     Η λαϊκή μούσα με δύο τραγούδια, κράτησε ζωντανή την ηρωική μορφή του Αγγελου Γραμμένου, του Βρουκόλακα. 

Κλείνουμε με δύο δημοτικά άσματα του 1815:
Το πρώτο:

«Ένα πουλάκι ξέβγαινε από την Άγια Μαύρα
Νύχτα σε νύχτα πέταγε, νύχτα σε νύχτα ψάχνει
για ναύρει τον Βρυκόλακα και τον Θύμιο Μπαλάσκα.
Τους ηύρε, τους ξετρύπωσε στα Σκουλιαν’ από κάτου.
-Γεια σας, χαρά σας, μπρε παιδιά, τι να σας μολογήσω.
-Εψές, προψές εδιάβαινα του Τσιόγκα τα σαράγια,
Κι άκουσα που κουβέντιαζαν κι έλεγαν τ’ όνομά σας.
Ο γούμενος σας πρόδωσε, σας πήρε στο λαιμό του,
Έγραψε και έστειλε γραφή σ’ αυτόν τον Σερασκέρην
«Εβγήκεν ο Βρυκόλακας με δεκαεπτά νομάτους
Και πάγει να στεφανωθεί να πάρει τη Γιαννούλα».

Το δεύτερο:
«Ένα πουλάκι κάθονταν σε μια ψηλή ραχούλα
Κι εκελαϊδούσε κι έλεγε μ’ ανθρώπινη λαλίτσα:
-Απέρασ’ ο Βρυκόλακας από το Μεσολόγγι,
Και τρέχει προς την Βόνιτσα να βρη τον Θύμιο Σάρρα.
Ψάχνοντας, τον ξετρύπωσε στα Σκουλιανά, στην τρύπα.
-Γεια σου, χαρά σου, Θύμιε μου. – Καλώς τον ταγματάρχη.
-Θύμιε, για δώσε τ’ άρματα, δώσε και τη Γιαννούλα
Κι άντε να πας στον Βασιλιά και στον συνταγματάρχη
Για να σε κάμει λοχαγό, να σ’ έχει στο παλάτι. 

Ο λαός τραγουδούσε και θυμόνταν τους ήρωες.
Ο λαός κράτησε την ιστορία  του τόπου.

******************
Σημείωση: Ο Στέλιος Μουζάκης γεννήθηκε στην Αθήνα. Είναι πολιτικός μηχανικός, ερευνητής ιστορίας πολιτισμών. Συστηματικά ασχολείται με την έρευνα, μελέτη και παρουσίαση βυζαντινών και μεταβυζαντινών μνημείων και χειρογράφων, ενώ παράλληλα έχει ασχοληθεί με ποικίλα θέματα του νεοελληνικού λαϊκού πολιτισμού.
   Έχει πλούσιο συγγραφικό και εκδοτικό έργο 25 μονογραφίες και πλέον των 200 δημοσιεύσεων. Μελέτες του έχουν δημοσιευτεί σε ελληνικά και ξένα επιστημονικά περιοδικά και επετηρίδες. Είναι τακτικό μέλος σε επιστημονικές εταιρείες Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Λαογραφίας. 
   Μεταξύ άλλων είναι μέλος στην Ελληνική Λαογραφική Εταιρεία, στην Εταιρεία Βυζαντινών Σπουδών, στην Εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία, στην Ελληνική Εταιρεία Εθνολογικών Σπουδών, στην Ελληνική Εραλδική - Γενεαλογική Εταιρεία, μέλος της The International Molinological Society (TIMS), ιδρυτικό μέλος και πρόεδρος της Επιστημονικής Εταιρείας Αττικών Μελετών, Ιδρυτικό μέλος του Ινστιτούτου των Ελληνικών Μύλων (ΙτΕΜ), ιδρυτικό μέλος του Center of Greek-Russian Historical Research (CE.HI.R.), μέλος του Δ.Σ. του Φιλολογικού Συλλόγου "Παρνασσός", της Federation Internationale des Journalistes et Ecrivains du Tourisme, κ.ά. Έχει συνεργαστεί σε συλλογικούς τόμους και σε ιστορικά λεξικογραφικά έργα, όπως "Μεγάλη Γενική Εγκυκλοπαίδεια Yδρία", "Εγκυκλοπαιδικό Προσωπογραφικό Λεξικό Βυζαντινής Ιστορίας και Πολιτισμού (ΕΠΛΒΙΠ)", "Λεξικό Βυζαντινής Πελοποννήσου (ΛΒΠ)", περιοδικό "Ιστορικά θέματα". Έχει πραγματοποιήσει διαλέξεις ή ομιλίες και έχει συμμετάσχει σε διάφορα ελληνικά και διεθνή συνέδρια με πρωτότυπες ανακοινώσεις, επί αντιστοίχων θεμάτων.
      Τέλος, έχει συνεργαστεί στην εκπόνηση και ολοκλήρωση διαφόρων ερευνητικών προγραμμάτων όπως, "Το νερό κινητήρια δύναμη στα παραδοσιακά ενεργειακά συστήματα του Αιγαίου από τη Θράκη ως την Κύπρο" του Υπουργείου Αιγαίου. Βιβλιοκρισίες και παρουσιάσεις έργων του έχουν δημοσιευτεί σε ελληνικά και ξένα επιστημονικά περιοδικά. Για το έργο του έχει τιμηθεί με διάφορες διακρίσεις και βραβεία.

*****************

Σημείωση: Ο Γεράσιμος Παπατρέχας γεννήθηκε το 1922 στο Μαχαιρά Ξηρομέρου, όπου έμαθε τα πρώτα γράμματα. Συνέχισε τις σπουδές του στο Γυμνάσιο της Ζωσιμαίας Σχολής Ιωαννίνων και το 1940 αποφοίτησε από το Γυμνάσιο Μεσολογγίου. Το 1942 πήρε το πτυχίο του δασκάλου από τη Ζωσιμαία Παιδαγωγική Ακαδημία Ιωαννίνων. Εντάχτηκε στο ΕΑΜ Νέων της περιοχής Ξηρομέρου και ανέλαβε την οργάνωση της Ε.Π.Ο.Ν. της γενέτειράς του και είκοσι πέντε άλλων χωριών της επαρχίας Ξηρομέρου. 'Έγινε πρώτος Γραμματέας της Ε.Π.Ο.Ν. Βάλτου και πήρε μέρος στη μάχη της Αμφιλοχίας. Αργότερα πέρασε στις τάξεις του Ε.Α.Μ. Ξηρομέρου και αναδείχθηκε στη θέση του δεύτερου Γραμματέα. Από το 1952 μέχρι το 1967 ο Γεράσιμος Παπατρέχας υπηρέτησε ως δάσκαλος στα Δημοτικά Σχολεία Μαχαιρά και Χρυσοβίτσας Ξηρομέρου. Για δώδεκα χρόνια υπηρέτησε ως άμισθος έκτακτος επιμελητής αρχαιοτήτων στην περιοχή Ξηρομέρου, διορισμένος με το από 5-2-1955 έγγραφο του υπουργείου παιδείας. Ερευνητής συστηματικός ο Γεράσιμος Παπατρέχας επέκτεινε το επιστημονικό του ενδιαφέρον και στις αρχαιότητες της περιοχής του. φέρνοντας στο φως πολύτιμα ευρήματα και στοιχεία. 
Στην εφτάχρονη απριλιανή δικτατορία και σε   εφαρμογή του Α.Ν.4/1967 ο Γερ. Παπατρέχας "απελύθη της υπηρεσίας, διότι δεν εκέκτητο το απαιτούμενο ηθικόν κύρος δια την εκτέλεσιν των καθηκόντων του". Μια πολύ δύσκολη περίοδος άρχισε τότε για τον "φορτωμένο" με ηθικές αμοιβές, επαίνους και βραβεία δάσκαλο Γ. Παπατρέχα. Επανέρχεται στην υπηρεσία μετά την πτώση της δικτατορίας και τοποθετείται προσωρινά ως Δ/ντής στο Δημ. Σχολείο Ρουσαίικων και στη συνέχεια στο 10 Δημοτικό Σχολείo Αγρινίου. από το οποίο συνταξιοδοτήθηκε στις 20-21978. Απερίσπαστος από τα εκπαιδευτικά του καθήκοντα δόθηκε με όλες του τις δυνάμεις στις επιστήμες της Λαογραφίας και της Ιστορίας και χάρισε στη γενέτειρά του Αιτωλ/νία. αλλά και σε όλη την Ελλάδα πλούσιο λαογραφικό και ιστορικό έργο, 
    Το 1960 η Ακαδημία Αθηνών βράβευσε τη λαογραφική συλλoγή του της περιοχής Χρυσοβίτσας Ξηρομέρου. Βραβείο πήρε τον Απρίλη του 1970 από τη Γλωσσική Εταιρεία της Αθήνας και για τη μελέτη του: " Γλωσσάριον ιδιωματικόν Επαρχίας Ξηρομέρου". Τα δύο αυτά πονήματα αποτέλεσαν τα "σπέρματα" των πολύ σημαντικών λαογραφικών και ιστορικών του έργων. Τo 1983, ο ΕΟΜΜΕΧ εκδίδει. σε πολυτελή έκδοση, "Τα Ποιμενικά Ξυλόγλυmα Ξηρομέρου".                Στον πρόλογο του βιβλίου, ανάμεσα στα άλλα, σημειώνει ο συγγραφέας: "Το ξέρω, αυτή η ταπεινή, μα τόσο όμορφη τέχνη. που την ονομάζω "ποιμενική ξυλογλυπτική", δεν έχει αύριο. δεν έχει μέλλον, γιατί άλλαξαν οι καιροί. άλλαξαν τα ήθη, αν και φoβάμαι όχι προς το καλό. 'Ίσως. να είμαι αμετανόητος νοσταλγός, που προσπαθώ να κρατήσω ζωντανό κάτι που άνθισε και κάρπισε σε περασμένους καιρούς. όπως μπορεί να κάνουν και άλλoι σε άλλoυς τόπους. Τελοσπάντων, όσo κρατούν τα χέρια μoυ και τα μάτια μoυ θα συνεχίσω να παιδεύω το ξύλο και να με παιδεύει κι αυτό".
     Το 1984, ο Σύλλογος Μαχαιριωτών Αθήνας εκδίδει το βιβλίο του: "Το χρονικό του Μαχαιρά", που αποτελεί ένα σημαντικό χρονικό της αγαπημένης του γενέτειρας. Τo 1985, από τις εκδόσεις Πατάκη εκδίδονται "Τα Ακαρνανικά παραμύθια". με επιλεγόμενα του καθηγητή Μ. Γ. Μερακλή. "Στη μικρή αυτή συλλογή". γράφει στον πρόλογο ο συγγραφέας, "έχουν περιληφθεί τριάντα ένας μύθοι. ξεχασμένοι σχεδόν σήμερα, στην καλότυχη, ίσως και κακότυχη, εποχή μας". 
     Τo 1992, σε πολυτελή μεγαλόσχημη έκδοση, εκδίδονται από τις εκδόσεις Μοσχονά τα "Υφαντά Δυτικής Ελλάδας". Προλογίζοντας το σημαντικό αυτό έργο ο καθηγητής Μ.Γ. Μερακλής, γράφει, μεταξύ άλλων: "Ο κ. Παπατρέχας είναι ένας από τους ελάχιστους, που θυμίζουν την παλιά εκείνη, σεβαστή και ιδιότυπη λογιοσύνη, που όχι μόνο δεν περιφρονούσε τη λαϊκή ζωή και παράδοση, αλλά αντίθετα πάνω σ' αυτήν βασιζόταν και αυτήν ήθελε, κατά κυριότερο λόγο, να αναδείξει. 'Ο,τι έχει δώσει ως τώρα ο κ. Παπατρέχας εντυπωσιάζει με την μεστότητά του. Οι σελίδες του είναι λιτές αλλά περιεκτικές: συμπυκνώνουν τη μακρόχρονη βιωμένη σχέση του με τον τόπο, τους ανθρώπους, τα επιτηδεύματά τους, την παράδοση και τη φύση (...). Μπρος από την ενότητα των «χεραμιών» ο κ. Παπατρέχας βάζει το μαγικό στίχο: «στρώσε χεράμια κόκκινα κι αερινά σεντόνια» (...). Αυτή η χρωματική φωτεινότητα μιας αέρινης πολλές φορές τεχνικής σαρκώνεται σε ποίηση μέσα στο βιβλίο αυτό, εργόχειρο Ψυχής και ζωής ενός εκλεκτού ανθρώπου, που με συγκίνηση προλογίζω".
       Το λαογραφικό έργο του Γ. Παπατρέχα που εκδόθηκε, ολοκληρώνεται με τα "Δημοτικά Τραγούδια του Ξηρομέρου". που κυκλοφόρησαν το 1992. από τις εκδόσεις Π. Μοσχονά. σε μεγάλο σχήμα."Τούτη η καλότυχη επαρχία με την άγρια φύση, με τους βαρύκριτους κι αράθυμους άντρες και τις λυγερόκορμες και μελιχρές γυναίκες της κρατάει θέση ξεχωριστή (...) και σαν τους ανθρώπους και τη φύση της είναι και τα τραγούδια της, τα κάθε λογής τραγούδια. Παραλογές, κλέφτικα, μοιρολόγια. της αγάπης", σημειώνει, μεταξύ άλλων, ο συγγραφέας στον πρόλογο του βιβλίου. Από τα "βλογημένα αυτά τραγούδια" διάλεξε λιγοστά ο συγγραφέας και από μεράκι τα έγραψε με παλαιικά γράμματα και έβαλε λογής λογής πλουμίδια.
      Αξιόλογο είναι, επίσης, το ανέκδοτο λαογραφικό έργο του Γ. Παπατρέχα. όπως για παράδειγμα: "Τα λαογραφικά Σύμμεικτα Ξηρομέρου", που είναι διάσπαρτο σε εφημερίδες και περιοδικά, περιμένοντας τον εκδότη του. Πολύτιμο είναι, εξάλλου, και το ιστορικό έργο του Γ. Παπατρέχα, καθώς κι η φιλοσοφικού περιεχομένου μελέτη του με θέμα: "Χριστόδουλος Παμπλέκης Ακαρνάν, ο από Μπαμπίνης Ξηρομέρου 1733 - 1793" που εξέδωκε το 1997 η κοινότητα Μπαμπίνης Αιτωλ/νίας. 
    Το 1983. ο Σύλλογος Μαχαιριωτών Αθήνας εκδίδει το βιβλίο με τίτλο: «Ιστορήματα», που περιέχει ιστορικά δοκίμια του συγγραφέα. Το 1991, από το Δήμο Αγρινίου. εκδίδεται το περισπούδαστο πόνημα: "Ιστορία του Αγρινίου", που αποτελεί πολύτιμη προσφορά στην πόλη του Αγρινίου αλλά και στην ιστορία γενικότερα. ο συγγραφέας με τη διεισδυτικότητα που τον διακρίνει αναφέρεται στην ιστορία της σημαντικής πόλης της Δυτικής Ελλάδας από τα αρχαία χρόνια μέχρι το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. 
     Το 1997, η Ιστορική και Αρχαιολογική Εταιρεία Δυτικής Ελλάδας εκδίδει το τελευταίο ιστορικό βιβλίο του Γ. Παπατρέχα με τίτλο: 'Άρματολισμός και κλεφτουριά στην Ακαρνανία και Αιτωλία", ένα ώριμο επιστημονικό έργο, που συμπληρώνει την εικόνα μιας περιόδου, "τον απόηχο της οποίας γνωρίσαμε μέσα από τα δημοτικά τραγούδια, τα παραμύθια και τις προφορικές παραδόσεις του λαού μας". Ο Γ. Παπατρέχας άφησε την τελευταία του πνοή στο Αγρίνιο, στις 17 - 1 - 1998, αφού τιμήθηκε, "εν ζωή" από το Δήμο Αγρινίου, την Κοινότητα Μπαμπίνης Ξηρομέρου και την Ιστορική και Αρχαιολογική Εταιρεία Δυτικής Στερεάς Ελλάδας. 

ΑΜΦΙΚΤΙΟΝΙΑ ΑΚΑΡΝΑΝΩΝ
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

1 σχόλιο:

  1. ΠΟΛΥ ΩΡΑΙΕΣ ΟΙ ΑΝΑΦΟΡΕ ΣΟΥ ΣΤΕΛΙΟ ΣΤΑ ΠΡΩΣΟΠΑ ΤΟΥ ΣΤΕΛΙΟΥ ΜΟΥΖΑΚΗ Ο ΟΠΟΙΟΣ ΤΙΜΗΣΕ ΤΟ ΠΕΡΑΣΜΕΝΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΤΗΝ ΠΟΛΙ ΜΑΣ ΚΑΙ ΗΤΑΝ ΠΑΡΩΝ ΣΤΗΝ ΩΡΑΙΑ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΦΙΛΟΚΤΗΤΗ
    ΕΙΧΑ ΤΗΝ ΤΥΧΗ ΝΑ ΠΕΡΙΟΔΕΥΣΩ ΜΑΖΙ ΤΟΥ ΣΕ ΑΡΚΕΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΑΣ
    ΠΑΝΑΓΙΑ ΠΛΑΓΙΑΣ - ΣΤΟΝ ΠΑΛΙΟ ΟΙΚΙΣΜΟ.- ΑΓΙΟ ΔΗΜΗΤΡΙΟ ΠΑΛΑΙΡΟΥ-. ΓΕΦΥΡΑΚΙ ΠΟΓΩΝΙΑΣ
    ΝΕΡΟΜΥΛΟΙ ΜΟΝΑΣΤΗΡΑΚΙΟΥ-,ΑΓΙΑΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΑΛΙΑΜΠΕΛΩΝ ΚΑΙ ΑΓΙΟ ΝΙΚΟΛΑΟ ΤΟΝ ΕΝ ΒΟΝΕΝΟΙΣ ΚΑΙ ΣΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑ ΔΕΥΤΕΡΑ ΤΡΥΦΟΥ ΚΑΙ ΤΕΛΟΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΒΟΥΣΤΡΙΟΥ ΚΑΙ ΑΧΥΡΩΝ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΝΕΡΟΜΥΛΟΥΣ ΤΩΝ ΚΑΤΣΙΓΙΑΝΑΙΩΝ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΝΥΣΑΣ ΕΚΕΙ ΠΟΥ ΓΙΟΡΤΑΖΕΤΕ Η ΠΡΟΒΑΤΙΝΑ ΚΑΘΕ ΧΡΩΝΟ ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΝΕΡΟΜΥΛΟΥΣ ΤΗΣ ΒΟΝΙΤΣΑΣ.
    ΠΟΛΛΑ ΔΙΔΑΧΘΗΚΑ ΚΑΙ ΠΟΛΛΕΣ ΑΠΟΡΙΕΣ ΕΛΥΣΑ ΣΠΟΥΔΑΙΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΗΣ.
    ΤΕΛΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΑΣΚΑΛΟ ΤΟΝ ΠΑΠΑΤΡΕΧΑ ΤΙ ΝΑ ΠΡΩΤΟΓΡΑΨΕΙ ΚΑΝΕΙΣ.
    ΕΙΧΑ ΤΗΝ ΤΥΧΗ ΝΑ ΤΟΝ ΓΝΩΡΙΣΩ ΑΠΟ ΤΑ ΝΕΑΡΑ ΜΟΥ ΧΡΟΝΙΑ ΚΑΙ ΗΤΑΝ ΤΑΚΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΚΕΠΤΗΣ
    ΚΑΘΕ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΣΤΑ ΛΟΥΤΡΑ ΑΓΙΟΥ ΒΑΡΒΑΡΟΥ ΤΡΥΦΟΥ.
    ΜΟΥ ΕΛΕΓΕ Ο ΜΑΚΑΡΙΤΗΣ Ο ΓΑΚΙΑΣ Ο ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΜΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΥ ΤΟΝ ΕΠΙΣΚΕΦΘΗΚΑ ΣΤΟ ΛΟΥΤΡΑΚΙ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ ΕΚΕΙ ΚΟΝΤΑ ΣΤΟΥ ΚΑΡΑΝΤΑΝΗ ΟΤΙ ΟΣΟΙ ΠΕΡΑΣΑΝ ΑΠΟ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΤΟΥ ΜΑΚΗ ΕΜΑΘΑΝ ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΚΑΙ ΟΛΟΙ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΗΣΑΝ ΚΑΙ ΟΤΑΝ ΠΡΟ ΕΤΩΝ ΒΡΕΘΗΚΑ ΣΕ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΣΤΟ ΑΓΡΙΝΙΟ ΠΡΟΣ ΤΙΜΗΝ ΤΟΥ ΤΑ ΙΔΙΑ ΛΟΓΙΑ ΑΚΟΥΣΑ.
    ΜΑΛΙΣΤΑ ΓΝΩΣΤΟΣ ΣΥΝΑΔΕΛΦΟΣ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ ΑΠΟ ΤΟ ΑΓΡΙΝΙΟ ΜΟΥ ΔΙΗΓΗΘΗΚΕ ΟΤΙ ΞΕΧΩΡΙΖΑΝ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΠΟΥ ΦΟΙΤΗΣΑΝ ΣΤΑ ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΤΟΥ ΑΓΡΙΝΙΟΥ ΚΑΙ ΕΙΧΑΝ ΔΑΣΚΑΛΟ ΤΟΝ ΠΑΠΑΤΡΕΧΑ.
    ΤΕΛΟΣ ΔΥΣΤΥΧΩΣ 7-8 ΜΗΝΕΣ ΠΡΙΝ ΦΥΓΕΙ ΑΠΟ ΤΗ ΖΩΗ ΕΙΧΕ ΑΡΧΙΣΕΙ ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΛΗΣΤΗ ΘΥΜΙΟ ΓΑΚΗ Ο ΟΠΟΙΟΣ ΗΤΑΝ ΣΤΗΝ ΟΜΑΔΑ ΤΩΝ ΛΗΣΤΩΝ ΠΟΥ ΑΠΗΓΑΓΑΝ ΤΗΝ ΒΑΣΙΛΑΡΧΟΝΤΙΣΣΑ ΚΟΡΗ ΤΟΥ ΑΒΕΡΩΦ ΣΤΟ ΜΕΤΣΟΒΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΚΥΨΑΝ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΗΣ ΒΑΛΙΑΣ ΚΑΛΝΤΑΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΠΗΓΑΙΝΩΝΤΑΣ ΠΡΟΣ ΓΡΕΒΕΝΑ ΜΕΣΑ ΣΕ ΜΙΑ ΣΠΗΛΙΑ.
    ΣΤΗΝ ΟΜΑΔΑ ΤΟΥ ΘΥΜΙΟΥ ΓΑΚΗ ΑΝΗΚΕ ΚΑΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ ΠΡΟΣΠΑΠΟΥΣ ΤΩΝ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΑΙΩΝ ΣΠ ΣΟΥΦΛΕΡΗ ΑΠΟ ΤΟ ΜΟΝΑΣΤΗΡΑΚΙ
    ΜΟΥ ΖΗΤΗΣΕ ΝΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΘΩ ΚΑΙ ΕΧΩ ΣΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΜΟΥ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ.
    ΜΟΛΙΣ ΚΑΙ ΕΙΧΑ ΑΡΧΙΣΕΙ ΝΑ ΨΑΧΝΩ ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΦΥΓΕ ΑΠΟ ΤΗ ΖΩΗ Ο ΛΟΓΙΟΣ ΞΗΡΟΜΕΡΙΤΗΣ
    ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΠΑΠΑΤΡΕΧΑΣ
    ΕΓΡΑΨΑ ΤΑ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΣΤΕΛΙΟ ΠΡΟΚΕΙΜΕΝΟΥ ΝΑ ΠΡΟΣΘΕΣΩ ΚΑΙ ΕΓΩ ΕΝΑ ΛΙΘΑΡΙ ΣΕ ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΩΡΑΙΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ ΠΟΥ ΜΑΣ ΔΙΑΦΩΤΙΖΕΙΣ ΚΑΘΕ ΦΟΡΑ ΚΑΙ ΝΑ ΤΑ ΔΙΑΒΑΣΟΥΝ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΜΠΑΤΡΙΩΤΕΣ ΜΑΣ ΚΑΘ ΟΣΟΝ ΕΜΕΙΣ ΤΑ ΚΟΥΒΕΝΤΙΑΖΟΥΜΕ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Τι λες γι αυτό αγαπητό Ξηρόμερο